• Sonuç bulunamadı

Tiyatroda sansür

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Tiyatroda sansür"

Copied!
1
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

S A Y F A : : 4 C u m a 2 M A R T 1 9 6 2

■ * Q

ZAH İRG ÜYEM Lİ

Tiyatroda Sansür

B

ÎR takım dedikodulu ri­

vayetlerden sonra «Lady Chatterley’in aşkı» piyesinin temsiline başlandı. Başariyle oy nanan bu oyundan değil de. bu vesileyle üzticü bir olaydan bah­ sedeceğiz.

«Lady Chatterley» in resmi İlk oynanışından önceki gece, bir heyet, vazifeli olarak bu piyesi seyre geldi. Bilirkişi olarak Ba­ sın - Haysiyet Divanı Başkam Prof. Naci Şensoy, ceza hukuku profesörü Sulhi Dönmezer ve Savcı. Prof. Vahit Turhan da ("Edebiyat fakültesinden) arala- nndaydı. Besbelliydi ki, sayın savcı ve bilirkişi heyeti, «eser müstehcen midir, değil midir?» konusunu Inceliyecekti. Nitekim «değildir» diye de rapor verdik lerini biliyoruz.

İşte dokunmak istediğimiz ko mu, bu. Bu eserin gerek romanı, gerek piyesi, İngiltere gibi gele neklerine, ahlâk kurallarına sı­ kı sıkıya bağlı bir memlekette birtakım olaylara yol açmış bu­ lunabilir. Oyun durdurulmuş ve ya oyuna müsaade edilmemiş bulunabilir. Bugün, piyes, ora­ da da oynanmakta, sanıyoruz.

Bizde söz konusu olan, ese­ rin ınüstehçen olup olmadığı değildir. Böyle olsaydı, pek sa­ yın savcılar ve bilirkişiler, elbet te başka tiyatrolarda (Şehir ti­

yatroları dahil) çok daha sığır, çok daha açık, cinsiyet hayatım doğrudan doğruya ilgilendiren kinayeler, hareketler ve sözlerle dolu başka oyunları da bu ba­ kımdan incelerler, hattâ çoğunu menederlerdi. Halbuki, saikan­ da adı geçen zevattan bir kısmı mn bu tarz oyunlardan birin­ de gözlerinden yaş gelinceye kadar güldüğünü yalandan bi­ liyoruz. Eğer, maksat müsteh­ cenliği önlemek olsaydı, hâlâ oynamakta olan birtakım oyun­ ların svacılık veya mahkeme ka rariyle menedilmesi gerekirdi.

Tiyatronun tesir gücünü her­ kes büir. Birtakım sosyal ka­ yıtlan gerektirdiği devirler de olmuştur. Ama şöyle düşünebi­ liriz: Şayet savcı ve bilirkişi he yeti, «bu oyun müstehcendir» deseydi ne olacaktı? Oyun kal­ kacaktı? Bütün emek ve mas­ raf havaya uçacaktı. O halde, o- yunun, temsilden önce bazı makamlarca incelenmesi daha doğru olacaktı. Yani sansür. İs­ te -bütün mesele burada, bu prensip meselesinde. Buna ki­ min hakkı vardır? Nitekim, sav cı ve bilirkişi heyeti de. oyun fiile çıkmadan önce müdahale­ yi akıllanna getirmemişlerdir ve böyle çapraşık bir duruma yol açmışlardır. Basılı, nüsha- lan kolayca bulunabilen bir o­

yunu önceden bilmek g t l ç bir

şey olmadığına göre, acaba ne den tiyatroya böyle vazifeliler gönderilir? İş, metinde değil, temsilde denecek ise, mademki temsilin metinden başkalığı ka bul ediliyor, neden bu başkalı­ ğın ahlâk ve görenek lehine ola İnleceği akla gelmez?

Bizce, tiyatroya böyle bir va­ zifeli heyetin, hem de içlerinde Basın - Haysiyet divanı başka m bulunarak, gelmesi, sanatın haysiyetine tecavüzdür. Kaldı ki, aklı başında her seyirci, o oyunda cinsiyetle ilgüi sahne­ lerin değil, cinsiyet fikrinden ziyade sakat bir insan psikolo­ jisinin ve birtakım sosyal fikir­ lerin hâkim olduğunu elbette görür.

K işise l A rşiv le rd e İsta n b u l B elleğ i T a h a T o ro s A rşiv i * 0 0 1 5 8 1 0 9 8 0 1 0 * ll ll ll li m ii ll ll ll lt ll ll ll ll ll ll ll ll lt il ll ll ll ll li H ll ll im il ll il im i

Referanslar

Benzer Belgeler

Başlıca nedeni yüksek süt verimli ineklerin gebelik döneminde aşırı beslenmesi ve doğumdan sonra enerji eksikliği sonucu hızlı kilo kaybı ve

Bir kimse boşanma isteğini mutlak bir şekilde ifade edebileceği gibi, bu isteğini belirli şartlara ya da durumlara bağlayarak da ifade edebilir..

Kü­ çük bir servis yaptığımız zaman, bir uzma­ nımızı oralara gönderdiğimiz zaman, doğru bilgiler aktardığımız zaman büyük ilgi gös­ teriyorlar.. Şu

Genler, hücrelerimizin çekirdek- lerinde bulunan ve özelliklerimizin kalıtım yoluyla yeni kuşaklara geç- mesini sağlayan kromozomları oluş- turan muazzam DNA

2002 yılında kemer ve kemer tokası geliştirmek üzere Kaliforniya’da kurulan bir giyim firması, giyilebilir teknolojiyi kemer mekanizması üzerinde kullanarak farklı

Anahtar Kelimeler: Bulanık k¨ume, sezgisel bulanık k¨ume, neutrosophic k¨ume, topo- lojik uzay, neutrosophic topolojik uzay, neutrosophic fonksiyon, neutrosophic biles¸ke

Daha çok yeşil alan yaratmak amacıyla, kentleri gizlice sebze, meyve ve çiçeklerle donatan gerilla bahçıvanlar, önceki gece Hollywood topraklar ına el attı....

çeşitli kısımlarının veya onlardan elde edilen etkili maddelerin dahilen veya haricen insan ve hayvanlarda görülen hastalıkların tedavisinde kullanılan bitkilere Tıbbi