Girifl
Yo¤un bak›m infeksiyonlar›, tüm hastane infeksiyonlar› aras›nda en önemli yeri almaktad›r. Yo¤un bak›m hastalar›-n›n düflük immün durumlar›, yat›fl sürelerinin uzun olmas› ve uygulanan invazif giriflimler, hastalardaki infeksiyon riskini oldukça art›rmaktad›r. Ayr›ca genifl spektrumlu antibiyotik-lerin uzun süre kullan›lmalar› dirençli bakteri sufllar›n›n ge-liflmesine ve bu da tedavide büyük zorluklara yol açmakta-d›r.
Bu çal›flmada, hastanemizdeki yo¤un bak›m ünitesi (YBÜ)’nde yatmakta olan hastalardan al›nm›fl olan kültür ör-neklerinden üretilen bakterilerin da¤›l›m› ve antibiyotiklere olan duyarl›l›klar› araflt›r›larak, bu ünitede yatan hastalar›n te-davisine ›fl›k tutulmas› amaçlanm›flt›r.
‹zmir Atatürk E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi Yo¤un
Bak›m Ünitesi’nden ‹zole Edilen Bakteriler ve Antibiyotik
Duyarl›l›klar›
Nükhet Kurultay, Gamze fiener, ‹lhan Afflar, Metin Türker
Atatürk E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi, Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Laboratuvar›, Yeflilyurt-‹zmir
Yöntemler
Ocak 2006-Ocak 2007 tarihleri aras›nda YBÜ’de yatmak-ta olan hasyatmak-talardan çeflitli örneklerden (180 trakeal aspirasyon, 135 idrar, 28 burun sürüntüsü, 2 bo¤az sürüntüsü, 9 kateter, 3 sonda ucu, 2 yara sürüntüsü) al›nan toplam 359 kültür örne¤i-nin %5 koyun kanl› agar, Eozin Methylen Blue (EMB) ve Sa-bouraud Dextrose Agar (SDA)’a ekim yap›lm›fl; 187 kültür ör-ne¤inde üreme olmam›fl; 172 örnekte ise üreme saptanm›flt›r. Üreyen sufllar konvansiyonel yöntemlerle, Crystal BBL (BD) ile tan›mland›. Staphylococcus aureus sufllar›n›n metisilin du-yarl›l›¤› 1µg oksasilin (Oxoid-‹ngiltere) diski kullan›larak 35°C 24 saat inkübasyonla disk difüzyonla saptand›.
Üretilen mikroorganizmalardan Gram-negatifler için anti-biyotikler seftriakson, imipenem, netilmisin, amoksisilin+kla-vulanik asid ve piperasilin+tazobaktam, aztreonam; Gram-ne-gatif ve pozitif bakteriler için trimetoprim-sülfametoksazol; Özet: Bu çal›flmada, ‹zmir Atatürk E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi’nde Yo¤un Bak›m (Derlenme) Ünitesi (YBÜ)’nde yat-makta olan hastalardan al›nm›fl olan kültür örneklerinden üretilen bakterilerin da¤›l›m› ve antibiyotiklere olan duyarl›l›kla-r› araflt›duyarl›l›kla-r›larak bu ünitede yatan hastaladuyarl›l›kla-r›n tedavisine ›fl›k tutulmas› amaçlanm›flt›r. Ocak 2006-Ocak 2007 y›lladuyarl›l›kla-r› aras›nda hastanemiz YBÜ’nde yatmakta olan hastalardan al›nan toplam 359 kültür örne¤inden 187’sinde üreme olmam›fl; üreme sap-tanan 172 örnekten izole edilen mikroorganizmalar›n da¤›l›m› ve antibiyotiklere direnç durumlar› ortaya konulmufltur. 172 örnekten üreyen 205 mikroorganizman›n 67’si (%33) Acinetobacter spp., 47’si (%23) Pseudomonas spp., 10’u (%5) Klebsiel-la spp., 5’i (%2.5) Escherichia coli, 2’si (%1) Enterobacter spp., 34’ü (%16.5) MRSA, 5’i (%2.5) MSSA, 3’ü (1.5) MRSE, 4’ü (%2) Enterococcus spp. olarak saptanm›flt›r. 28 örnekte (%13) maya mantarlar› üremifltir. Toplam 33 örnekte (%19) iki bak-teri birlikte izole edilmifltir. Gram-negatif mikroorganizmalar›n duyarl›l›¤› en yüksek bulunan antibiyotikler; Acinetobacter sufllar›nda netilmisin; Pseudomonas sufllar›nda siprofloksasin ve piperasilin+tazobaktam; Klebsiella, E. coli ve Enterobacter sufllar›nda imipenemdir. Gram-pozitif bakterilerde, metisiline dirençli Staphylococcus aureus (MRSA) sufllar›nda vankomi-sin ve teikoplanine direnç saptanmam›flt›r.
Anahtar Sözcükler: Yo¤un bak›m infeksiyonlar›, antibiyotiklere duyarl›l›k.
Summary: The antibiotic susceptibility of the bacteria isolated from the intensive care unit of Izmir Atatürk Training and Research Hospital. In this study it is aimed to investigate the distribution and the antibiotic susceptibility patterns of bacteria isolated from the patients hospitalized at the Intensive Care Unit of Izmir Atatürk Training and Research Hospital in order to shed a light on the treatment of the patients in this unit. Among 359 various specimens from the patients hospitalized in the in-tensive care unit between January 2006-January 2007, 187 were found to be culture-negative. The distribution and the antibi-otic susceptibility patterns of the bacteria isolated from 172 specimens were determined. Sixty seven (33%) of 205 strains we-re Acinetobacter spp., 47 (23%) of them wewe-re Pseudomonas spp., 10 (5%) wewe-re Klebsiella spp., 5 (2.5%) wewe-re Escherichia co-li, 2 (1%) were Enterobacter spp., 34 (16.5%) were MRSA, 5 (2.5%) were MSSA, 3 (1.5%) were MRSE, 4 (2%) were Entero-coccus spp. Twenty eight yeast species were also isolated. Dual pathogens were isolated in 33 specimens. The most active an-tibiotic was netilmicin for Acinetobacter spp.; ciprofloxacin and piperacillin+tazobactam for Pseudomonas spp. and imipenem for Klebsiella, E.coli and Enterobacter spp. In Gram-positive bacteria, no resistance was found against vancomycin and teicop-lanin.
Key Words: Intensive care infections, antibiotic susceptibility.
Trakeal Aspirasyon ‹drar Burun Bo¤az Sonda
MRSA: 18 Pseudomonas Enterococcus MRSA: 5 Pseudomonas Üreme
sp.+MRSA: 1 spp.: 4 sp.: 1 Olmayan: 3
MSSA: 4 Acinetobacter Pseudomonas MSSA: 1 Üreme Üreme: 0
spp.+Pseudomonas sp.: 1 Olmayan: 1
spp.: 15
Pseudomonas Acinetobacter Acinetobacter MRSE: 2 Üreme: 1 Toplam: 3
spp.: 26 spp.+MRSA: 9 spp.: 6
Acinetobacter Pseudomonas Klebsiella Acinetobacter Toplam: 2
spp.:29 sp.+Klebsiella spp.:3 sp.: 1
sp.: 1
Klebsiella Acinetobacter E. coli: 4 Klebsiella Yara Kateter
spp.: 4 sp.+Enterobacter sp.: 1
sp.: 1
Enterobacter Acinetobacter Acinetobacter Üreme Acinetobacter Üreme
sp.: 1 sp.+Klebsiella sp.+MRSA: 1 Olmayan: 18 sp.+Pseudomonas Olmayan: 9
sp.: 1 sp.: 1
Acinetobacter sp. Acinetobacter Acinetobacter Üreme: 10 Üreme Üreme: 0
+E. coli: 1 sp.+MRSE: 1 sp.+Pseudomonas Olmayan: 1
sp.: 1
Üreme Olmayan: 68 Maya: 28 Toplam: 28 Üreme: 1 Toplam: 9
Üreme: 112 Üreme Olmayan: 87 Toplam: 2
Toplam: 180 Üreme: 48
Toplam: 135
Toplam Üreme Olmayanlar: 187 Toplam Üreme Olanlar: 172 Toplam Örnek: 359
Gram-pozitif bakteriler için amoksisilin+klavulanik asid, sip-rofloksasin, seftriakson, netilmisin, vankomisin ve teikoplanin antibiyotikleri CLSI standardlar› (M2-A9) do¤rultusunda disk difüzyon tekni¤i ile 35-37°C’de inkübasyonda test edildi.
Sonuçlar
359 kültür örne¤inin al›nd›¤› yerler, izole edilen bakterile-rin da¤›l›mlar› Tablo 1’de gösterilmifltir. Sufllar›n türlere göre da¤›l›mlar› ise fiekil 1’de görülmektedir.
En s›k izole edilen bakteriler %33 ile Acinetobacter spp. ve %23 ile Pseudomonas spp. sufllar›d›r. Örneklerin al›nd›¤› yer-lere göre bakterilerin da¤›l›m› incelendi¤inde; yap›lan trakeal aspirasyon kültürlerinde yine birinci ve ikinci s›ray› Acineto-bacter spp. ve Pseudomonas spp. sufllar› almakta olup, metisi-line dirençli S. aureus (MRSA) üçüncü s›kl›kta yer almaktad›r. Maya mantarlar›na, idrar örneklerinde %13 gibi bir s›kl›kta rastlanm›flt›r.
Gram-negatif bakteriler aras›nda Pseudomonas sufllar›n-da en fazla direnç amoksisilin+klavulanik asid ve aztreona-ma; en az direnç siprofloksasine karfl› görüldü. Acinetobac-ter spp. sufllar›nda en fazla direnç aztreonama, piperasi-lin+tazobaktama ve seftriaksona karfl›; en az direnç ise, netilmisin ve imipeneme karfl› görüldü. Klebsiella sufllar›nda trimetoprim-sülfametoksazol ve seftriaksona karfl› yüksek direnç; en az direnç ise imipenem ve aztreonama görüldü. Kültürlerde üretilen Gram-negatif bakterilerin da¤›l›m› ve antibiyotiklere direnç oranlar› Tablo 2’de, Gram-pozitif
bak-terilerin da¤›l›m› ve antibiyotiklere direnç oranlar› ise Tablo 3’te verilmifltir.
‹rdeleme
Klinisyenlere yol gösterebilmek amac›yla antibiyotik di-renç durumlar› YBÜ’lerde belirli aral›klarla ortaya konulmak-tad›r. Bu flekilde yo¤un bak›m hastalar›n›n tedavisi planlan›r-ken hastanenin antibiyotik duyarl›l›k durumunun bilinmesi, özellikle de ampirik tedavi gerektiren durumlarda çok yarar sa¤layabilir (1). Yine YBÜ’lerden aral›klarla al›nan kültür ör-nekleri, bakteriyel floradaki de¤iflikliklerden bilgi edinilmesi-ni sa¤layacakt›r. Çal›flman›n amac›; yo¤un bak›m üedinilmesi-nitelerinde infeksiyon etkeni olan bakterileri ve antibiyotiklere direnç du-rumlar›n› ortaya koymakt›r.
Hastanemiz YBÜ’de izole edilen bakteriler s›kl›k s›ras›na göre Acinetobacter spp., Pseudomonas spp. ve MRSA sufllar›-d›r. Ülkemizde yap›lan di¤er araflt›rmalarda, Pseudomonas spp. sufllar›n›n YBÜ’lerdeki infeksiyonlarda ilk s›ray› ald›¤›n› görmekteyiz. Yücesoy ve arkadafllar› (2), 16 de¤iflik hastane-nin YBÜ’lerinden izole ettikleri mikroorganizmalar aras›nda da en s›k Pseudomonas sufllar›na rastlam›fllard›r. Günseren ve arkadafllar› (3) sekiz de¤iflik YBÜ’de yapt›klar› çal›flman›n so-nucunda, en s›k Pseudomonas spp., sonra Klebsiella spp. sufl-lar›n› etken olarak bulmufllard›r. Yine Mam›ko¤lu ve arkadafl-lar› (4) yapt›karkadafl-lar› çal›flmada, en s›k Pseudomonas spp. ve son-ra Stapylococcus spp. sufllar›n› etken olason-rak bulmufltur. Dereli ve arkadafllar› (5)’n›n çal›flmas›nda da yine Pseudomonas spp. Tablo 1. Örneklerin Al›nd›klar› Bölgeler ve Üreme Durumlar›
Ü r e y e n M i k r o o r g a n i z m a
en s›k etken olarak görülmektedir. Erol ve arkadafllar› (6)’n›n yapt›¤› çal›flmadaki üremelerde ise, S. aureus’un Pseudomo-nas’lar›n önünde yer ald›¤› görülmüfltür. ‹stanbul’da 1996 y›-l›nda yap›lan bir araflt›rmada, bizim çal›flmam›zda oldu¤u gibi, YBÜ’lerde Acinetobacter spp. sufllar›n›n %31 ile birinci s›ra-da yer ald›¤› görülmektedir (7). Yine Trabzon’s›ra-da yap›lan bir araflt›rmada Acinetobacter’lerin ön s›raya yerleflti¤i görülmek-tedir (8). Baz› araflt›rmalar stafilokoklar›n baz› sa¤l›k merkez-lerinde reanimasyon ünitemerkez-lerinde daha ön planda oldu¤unu göstermektedir. Erzurum’da Erol ve arkadafllar› (6)’n›n yapt›-¤› araflt›rmada S. aureus’un yo¤un bak›m infeksiyonlar›nda ilk s›ray› ald›¤› görülmektedir.
Yurtd›fl›ndaki veriler Enterobacteriaceae familyas›na ait bakterilerin yo¤un bak›m infeksiyonlar›nda daha s›k görüldü-¤ünü iflaret etmektedir. Nitekim Hanberger ve arkadafllar› (9)’n›n Avrupa’da befl farkl› ülkede yapt›¤› yo¤un bak›m infek-siyonlar› taramas›nda en s›k Enterobacteriaceae familyas›
bak-terilerinin, daha sonra da Pseudomonas spp. sufllar›n›n görüldü¤ü bildirilmifltir. Yine ayn› araflt›rmac›n›n ‹sveç’te yapt›¤› çal›flmada bi-rinci s›rada E. coli (%30), ikinci s›rada Klebsi-ella spp. (%16), üçüncü s›rada Enterobacter spp. (%14) ve dördüncü s›rada Pseudomonas aeruginosa (%12) saptanm›flt›r (10). Ku-veyt’te yap›lan çal›flmada birinci s›ray› koagü-laz-negatif stafilokoklar almaktad›r (11). Su-udi Arabistan’da yap›lan araflt›rmada P. aeru-ginosa birinci s›rada yer almaktad›r (12). Jarli-er ve arkadafllar› (13)’n›n Fransa’da yapt›¤› çal›flmada P. aeruginosa ilk s›rada yer almak-ta olup, Acinetobacter sufllar›n›n da üçüncü s›-rada önemli bir yeri oldu¤u bildirilmektedir.
Antibiyotik duyarl›l›klar› de¤erlendirme-ye al›nd›¤›nda Acinetobacter türleri için en az direnç netilmisin ve imipeneme karfl› görül-mektedir. Pseudomonas’lar için en az direnç siprofloksasin ve piperasilin+tazobaktama (TZP) karfl› görülmüfltür. ‹mipenem direnci üçüncü s›rada yer almaktad›r. Klebsiella’larda en az direnç imipeneme karfl› mevcuttur. MRSA’larda vankomisin ve teikoplanine direnç görülmezken, metisiline dirençli Staphylococcus epidermidis (MRSE) sufllar›nda da vankomisin ve teikoplanine karfl› direnç saptanmad›. Türkiye’de yap›lan araflt›rmalarda, bizim çal›flma-m›zda görülen antibiyotik duyarl›l›klar›na yak›n sonuçlar gö-rülmektedir. Sekiz de¤iflik üniteden yap›lan çal›flmada imipe-nem ve siprofloksasin en etkili ajanlar olarak bulunmufltur (3). Ayd›n ve arkadafllar› (14)’n›n çal›flmalar›nda Pseudomonas sufllar›n›n imipeneme ve siprofloksasine duyarl›l›klar›n›n fazla oldu¤u görülmüfltür. Ça¤lar ve arkadafllar› (15)’n›n yapt›¤› araflt›rmada Acinetobacter’lerde en az direnç, bizim çal›flma-m›zda da oldu¤u gibi, netilmisin ve imipeneme karfl› bulun-mufltur. Samsun’da yap›lan çal›flmada yo¤un bak›m ünitelerin-den izole edilen Gram-negatif bakterilerde en etkili antibiyo-tikler olarak imipenem bulunmufltur (16).
fiekil 1. YBÜ’de izole edilen bakterilerin türlere göre da¤›l›m›.
Tablo 2. Kültürlerde Üreyen Gram-negatif Bakterilerin Kullan›lan Antibiyotiklere Direnç Durumlar›
Acinetobacter spp. Pseudomonas spp. Klebsiella spp. E. coli Enterobacter spp.
(n=67) (n=47) (n=10) (n=5) (n=2) Du Di Du Di Du Di Du Di Du Di Amoksisilin+ - - 3 44 4 6 4 1 0 2 Klavulanik Asid ‹mipenem 42 25 12 35 10 0 5 0 2 0 Siprofloksasin 25 42 31 16 5 5 4 1 2 0 Netilmisin - - 9 38 4 6 4 1 0 2 Seftriakson 11 56 7 40 1 9 5 0 0 2 Aztreonam - - 4 43 7 3 3 2 1 1 Piperasilin+ 12 55 27 20 6 4 3 2 2 0 Tazobaktam Trimetoprim/ 24 43 8 39 0 10 0 5 1 1 Sülfametoksazol
n: Denenen flufl say›s›, Du: Duyarl›, Di: Dirençli
Pseudomonas spp. Acinetobacter spp. Klebsiella spp. Enterococcus spp. Escherichia coli Enterobacter spp. MRSA MRSE MSSA Maya Oranlar (%) 23 33 13 2.5 1.5 16.5 1 2.5 2 5
‹stanbul’da yap›lan di¤er bir çal›flmada en etkili antibiyo-tiklerin kinolonlar oldu¤u gözlemlenmifltir (7). MRSA’larda vankomisin ve teikoplanine direnç saptamad›k. Bizim çal›flma-m›zda ç›kan sonuçlara uyumlu olarak, De¤erli ve arkadafllar› (17)’n›n yapt›¤› araflt›rmada da vankomisin ve teikoplanine di-renç saptanmam›flt›r ve trimetoprim-sülfametoksazole az bir direnç gözlenmifltir. Yurtd›fl›ndaki çal›flmalarda Pseudomo-nas’lara olan antibiyotik direncine bak›ld›¤›nda; Kaufman ve arkadafllar› (18)’n›n araflt›rmalar›nda en az direnç imipeneme karfl› görülmüfltür. ‹talya’da yap›lan bir araflt›rmada TZP du-yarl›l›¤›n›n en yüksek oldu¤u (%92), imipenem dudu-yarl›l›¤›n›n ise %64 oldu¤u görülmüfltür (19). Ancak Hanberger ve arka-dafllar› (20)’n›n ‹sveç’te yapt›¤› bir araflt›rmada Pseudomonas sufllar›nda siprofloksasin ve TZP’ye karfl› yüksek direnç bul-mufltur. Biz çal›flmam›zda ise Pseudomonas sufllar›nda en yük-sek direnci b-laktamaz inhibitörlerine ve aztreonama karfl›, en az direnci siprofloksasine karfl› saptad›k. Bununla birlikte Gram-negatif bakterilerin geneline bak›ld›¤›nda netilmisin ve imipeneme karfl› direncin daha düflük oldu¤u saptanm›flt›r. Belçika’da Gram-negatif bakterilerde en az direnç yine imipe-nem ve siprofloksasine karfl› görülmüfltür (21). Polonya’da yi-ne karbapeyi-nemlere ve TZP’ye karfl› duyarl›l›klar›n yüksek ol-du¤u (22); Rusya’da en etkili ajanlar›n karbapenemler olarak görüldü¤ü bildirilmektedir (23).
Sonuç olarak tüm dünyada özellikle Pseudomonas, Acineto-bacter türleri ve MRSA’lar›n, yo¤un bak›m infeksiyonlar› aç›-s›ndan önemli patojenler haline geldi¤i; karbapenem grubu ve kinolonlar›n di¤er antibiyotiklere göre s›kl›kla daha etkin oldu-¤u, metisiline dirençli stafilokok infeksiyonlar›nda kullan›lan vankomisin ve teikoplanine direnç saptanmad›¤› görülmektedir. Yo¤un bak›m infeksiyonlar›nda dirençli sufllar›n art›fl›n› önle-mek için antibiyotiklerin kontrollü ve ak›lc› bir flekilde kullan›l-mas›n›n hem etkinlik hem maliyet aç›s›ndan önemi büyüktür.
Kaynaklar
1. Özsüt H. Yo¤un bak›m ünitelerinde infeksiyon sorunu: dirençli bakteriler ve antibiyotik kullan›m›. Hastane ‹nfeks Derg 1998; 2(1): 5-14
2. Yücesoy M, Yulu¤ N, Kocagöz S, et al. An-timicrobial resistance of Gram-negative iso-lates from intensive care units in Turkey: comparison to previous three years. J Che-mother 2000; 12(4): 294-8
3. Günseren F, Mam›ko¤lu L, Öztürk S, et al. A surveillance study of antimicrobial resis-tance of Gram-negative bacteria isolated from intensive care units in eight hospitals in Turkey. J Antimicrob Chemother 1999; 43(3): 373-8
4. Mam›ko¤lu L, Günseren F, Özçelik T, et al. Akdeniz Üniversitesi Hastanesi’nde hastane infeksiyonlar›, 1994-95. Hastane ‹nfeks Derg 1998; 2(1): 42-5
5. Dereli Y, Kuzu ‹, Ak Ö. Yo¤un bak›m ünite-lerinden izole edilen Gram-negatif bakteri-lerde b-laktamlar ve çeflitli antibiyotiklere duyarl›l›klar›. Ankem Derg 1997; 11(2): 98 6. Erol S, Kürflat H, Özkurt Z. Reanimasyon
ünitelerinde hastane infeksiyonlar›. Hastane ‹nfeks Derg 2000; 4(2): 97-9
7. Küçükatefl E, Kocazeybek B, Çakan H. 1995-1996 y›llar›nda yo¤un bak›m hastalar›ndan izole edilen bak-teriler ve antibiyotik duyarl›l›klar›. Ankem Derg 1997; 11(2): 139 8. Çaylan R, Ayd›n K, Köksal ‹. Yatan hastalardan izole edilen Aci-netobacter sufllar›n›n da¤›l›m› ve antibiyotiklere duyarl›l›klar›. Ankem Derg 1997; 11(2): 112
9. Hanberger H, Garcia Rodriquez JA, Gobernada M, et al. Antibi-otic susceptibility among aerobic Gram-negative bacilli in inten-sive care units in five European countries. Frach and Portuguese ICU Study Groups. JAMA 1999; 281(1): 67-71
10. Hanberger H, Nilsson LE, Claessan B. New species-related MIC break points for early detection of development of resistance among Gram-negative bacteria in Swedish intensive care units. J Antimicrob Chemother 1999; 44(5): 611-9
11. Jamal WY, El-Din K, Rotimi VD, et al. An analysis of hospital acquired bacteriaemia in intensive care unit patients in a üniver-sity hospital in Kuwait. J Hosp Infect 1999; 43(1): 49-56 12. Eltahawy AT. Gram-negative bacilli isolated from patients in
in-tensive care unit prevalance and antibiotic susceptibility. J Che-mother 1997; 9(6): 403-10
13. Jarlier V, Fosse T, Philippon A. Antibiotic susceptibility in aero-bic Gram-negative bacilli isolated in intensive care units in 39 French teaching hospitals (ICU study). Intensive Care Med 1996; 22(10): 1057-65
14. Ayd›n K, Çaylan R, Köksal ‹, et al. Pseudomonas aeruginosa sufl-lar›n›n y›llara göre antibiyotik duyarl›l›¤›. Hastane ‹nfeks Derg 2000 ; 4(2): 92-6
15. Ça¤lar K, Be¤endik F, Özhan S. Yo¤un bak›m ünitelerinden gön-derilen klinik örneklerden izole edilen Acinetobacter ve Pseudo-monas türlerinin çeflitli antibiyotiklere duyarl›l›klar›. Ankem Derg 1999; 13(2): 123
16. Leblebicio¤lu H, Nas Y, Günayd›n M. Yo¤un bak›m servislerin-deki hastalardan izole edilen Gram-negatif patojenlerin b-laktam antibiyotiklere direnç durumu. Klimik Derg 1996; 9(1): 10-2 17. De¤erli K, Özbakkalo¤lu B, Sürücüo¤lu S. Klinik örneklerden
so-yutlanan Staphylococcus aureus sufllar›n›n çeflitli antibiyotiklere duyarl›l›klar›. Ankem Derg 1999; 13(2): 98
18. Kaufman D, Haas CE, Edinger R. Antibiotic susceptibility in the surgical intensive care unit compared with the hospital wide anti-biogram. Arch Surg 1998; 133(10): 1041-5
19. Banfiglio G, Laksai Y, Franceschini N, et al. In vitro activity of piperacillin-tazobactam against 615 Pseudomonas aeruginosa strains isolated in intensive care units. Chemotherapy 1998; 44(5): 305-12
Tablo 3. Kültürlerde Üreyen Gram-Pozitif Bakterilerin Kullan›lan Antibiyotiklere Direnç Durumlar›
MRSA MRSE MSSA Enterococcus spp.
(n=34) (n=3) (n=5) (n=4) Du Di Du Di Du Di Du Di Amoksisilin+ - - 0 3 5 0 1 3 Klavulanik Asid Siprofloksasin 3 3 1 2 5 0 3 1 1 Netilmisin 2 3 0 3 4 1 - -2 Seftriakson - - - - 4 1 0 4 Vankomisin- 3 0 3 0 5 0 4 0 Teikoplanin 4 Trimetoprim- 2 8 0 3 5 0 - -Sülfametoksazol 6
20. Hanberger H, Hoffman M, Lindgren S. High incidance of antibi-otic resistance among bacteria in 4 intensive care units at a üniver-sity hospital in Sweden. Scand J Infect Dis 1997; 29(6): 607-14 21. Glupczynski Y, Delmee M, Goossens H, et al. A multicentre
sur-vey of antimicrobial resistance in Gram-negative isolates from Belgian intensive care units in 1994-1995. Acta Clin Belg 1998; 53(1): 28-38
22. Rokosz A, Sawicha Grzelak A. Susceptibility of clinical strains of Gram-negative rods to selected b-lactam antibiotics. Med Dosw Microbiol 1997; 49(3-4): 191-8
23. Sidorenko SV, Rezvan SP, Grudining SA, et al. Gram positive activity of meropenem and other antibiotics against the pat-hogens of nosocomial infections. Antibiot Chemother 1998; 43(1): 4-14
