Neveser Aksoy resim sergisi:27 Mart-14 Nisan 2000

í i

TC.

ZİRAAT BAMIMI

Ön Kapak Resmi:

73 x 60 cm 2000

I

Arka Kapak Resmi:

1 8 0 x 9 0 cm 2000

Bu katalog 27 Mart - 1 4 Nisan 2000 tarihleri arasında açılan Neveser AKSOY'un

NEVESER AKSOY

r e s i m

s e r g i s i

27 M ART - 14 N İSA M 2 0 0 0

Tjürtel

Q&anat g a ler isi

n

eveser AKsoy'u yaklaşık yirmi yıi önce

tanıdım. Ablası Nevbahar'la birlikte

Paris'te bana gelmişlerdi. Neveser o

zaman camaltı resimleriyle ilgileniyordu.

Abidin bende bunların bazı örnekleri oldu­

ğunu bildiği için Neveser'e benim adresimi

vermiş. Neveser'e evdeki Tunus camaltı re­

simlerimi ve Tunuslu bir araştırmacının ca-

maltı konulu kitabını gösterdim, çok ilgilen­

di, sonra da bu konuda bir tez hazırladı.

Neveserin daha ilkokulda, 7-8 yaşlarında

resim yapmaya başladığını biliyorum. İki kız

kardeş de inanılmaz resimler yapmışlar. Ge­

nelde çocuklar önceleri güzel ve bol renkli

resimler yaparlar, sergiler açılır, herkes hay­

ran kalır, ama bu yeteneklerini geliştiremez-

ler, öğretmenleri onları disipline sokmaya

çalışır, çevrelerinden de türlü baskılar gelir

ve çocukların yetenekleri yok olur gider.

Nevbahar ile Neveser talihli çocuklarmış,

Batman'da çok iyi bir öğretmene düşmüş­

ler, öğretmen çocukların yeteneklerini keş­

fetmiş, onlarla yakından ilgilenmiş, resimle­

ri Ankara'ya göndermiş ve kızlar Üstün Yete­

nekli Çocuklar Yasa'sından yararlanarak İs­

tanbul'a gelmişler. Orada da 1965'e kadar

Zeki Faik İzer'den, ondan sonra da Cevat

Dereli'den özel ders almış ve özenle yetişti­

rilmişler. Kızlar bir yandan da liseyi bitirmiş­

ler ve her ikisi de 70'li yılların başlarında Pa­

ris'e gönderilmiş.

Her zamanki gibi Paris o yıllarda da resim

sanatının beşiği. Ünlü ressamların pek çoğu

hayatta. Her yıl yüzlerce sergi açılıyor. Nev-

bahar'la Neveser bir yandan bu sergileri, ga­

lerileri, müzeleri gezmişler, bir yandan da

Paris Devlet Güzel Sanatlar Yüksek Okulun­

da eğitim görmüşler.

1973'te genç.sanatçılar İstanbul'a dönüyor­

lar, biri 21 yaşında, öbürü 20, İstanbul Dev­

let Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okuluna

yazılıyorlar, Neveser Dekoratif Resim Bölü­

münü bitiriyor, sonra da 1979'da Paris'e dö­

nüyor, Sorbonne'a yazılıyor ve orada "Tab-

lo-Pencere konulu bir tez hazırlayarak dok­

tora diploması alıyor. Bunların yanısıra ve

ondan sonra da bol bol resim yapıyor, gene

sergilere katılıyor ve kişisel sergiler açıyor.

Neveser bugün büyük bir pencere ustası ve

pencere sanatçısı. 1978'den beri pencere

resimleri yapıyor. Bazılarına göre bunlar çok

hüzünlü resimler, ben öyle bulmadım, Ne­

veser coşkulu bir renk şenliği yaratmış, kır­

mızılar, maviler, yeşiller, kahverengiler, sa­

rılar birbirine karışıyor ve pencerelerden

haykırıyorlar.

Bu pencereleri dıştan görüyoruz. Bunlar kül­

tür varlığımızın birer parçası. Hepsi eski ev

ve konak pencereleri. Kiminin camları kırıl­

mış, kiminden dışarıya perdeler uçuşuyor,

kiminin önünde çiçekler var, kiminin önün­

de ipe dizilmiş kırmızı biberler, nazar bezle­

ri, çamaşırlar. Hepsi bir özlemin izlerini taşı­

yor.

Eski mahallelerde yıkılmaya yüz tutmuş, çü­

rümüş, yer yer tamir görmüş ahşap konakla­

rın pencereleri. Hınk camlara kağıtlar yapış­

tırılmış, sallanan kanatlar, kafesler, pancur-

lar, üst üste gelmiş boyalar... Yok olan bir

tarih... Bunlara bakarken Hüseyin Rahmi'yi,

Halit Ziya'yı, Ahmet Rasim'i, Sermet Muh-

tar'ı, Reşat Nuri'yi anımsamamak mümkün

değil.

Hayal gücünüzü kullanarak bu pencerelerin

ardına insanlar yerleştiriyorsunuz. Neler ge­

liyor aklınıza? İs kokulu odalar, yer yatakla­

rı, yükler, çekmeyen sobalar, bacalar, dö­

külmüş sıvalar, yağmurda tavandan sızan

suların altına yerleştirilen leğenler, gece

bekçilerinin düdüğü, sokaktan haykıran bo­

zacılar, Ramazan davulunun sesi, sahura

kalkanlar...

Bu pencerelerin arkasında ne aşklar yaşan­

mıştır, insanlar nasıl sevişmişlerdir diye de­

ğil, o odalarda kimler hasta yataklarında in­

lemiş, kimler son günlerini yaşamıştır diye

düşünüyorsunuz. Yazma ve oyalı başörtülü

büyükanneler, pencerelere uzanmış yaşlı

kızlar, gelin-kaynana kavgaları geliyor aklını­

za.

Müsahipzade Celal Beyi düşünüyorum bir­

den. Kendisini 50'li yılların başlarında, ölü­

münden az önce Üsküdar'da böyle pencere­

leri olan bir evde ziyaret etmiştim.

Neveser bu konulara neden el atmış, bilmi­

yorum, ama onda da nostaljik bir hava var,

aile ortamı onu buralara itmiş olmalı.

Ne varki Neveser yıllarca Paris'te yaşadı ve

hâlâ orada yaşıyor. Paris'te işlediği konu yi­

ne pencereler. Ama orada öyle ahşap evler,

köşkler, konaklar ve pencereler yok. Neve­

ser bu kez de yıkılma kararı çıkmış yapıların

briketle örülmüş pencerelerini seçmiş.

Fransa'da bir yapı yıkılacaksa boşaltılan da­

irelere başkalarının gelip yerleşmesini önle­

mek için pencereler briketle kapatılır. Çün­

kü evi boş bulup da pencereden girenleri çı­

kartmak zordur. Bu yüzden de sık sık örül­

müş pencerelere rastlarsınız. Bu boşlukları

dolduran briketlerin üzerine afişler yapıştırı­

lır, desenler çizilir, yazılar yazılır. Neveser

bunları konu edinmiş. Oralarda bir kültür

varlığının izleri yok, ama sokaklarda

yaşanan bir halk kültürü var. İlerde bunlar

da ulusal kültürün bir parçasını oluş­

turacak. Bizim ahşap pençelerimizle bun­

ların hiç ilgisi yok.

Neveser pencere imajını daha iyi yansıtabil­

mek için asamblaj'a yönelmiş. Yani, yarat­

tığı yapıt yalnız tuvalden ve boyadan oluş­

muyor, Neveser onlara tül perdeler, bezler,

fotoğraflar, hasırlar, boynuzlar, kumlar,

çakıltaşları, oluklu mukavvalar, sebze san­

dıklarından sökülmüş tahtalar, teller ve

çeşit çeşit malzeme eklemiş, bunlar canlı

bir görüntü yaratıyor.

Neveser'in zengin bir yaratıcılık gücü var.

Neleri kullanarak neler yaratmamış? Sanat­

ta yaratıcılığın çok iyi bir örneğini veriyor.

Kendi kuşağından önceki sanatçılardan

yararlanmasını bilmiş, ama orada kal­

mamış, her yıl yeni ve özgün yapıtlar ser­

giliyor. 22 yıl pencere resmi yapmak ve dur­

madan kendini yenilemek kolay mı?

76x70 cm. • 1999

61x50 cm.

1996

61x50 cm. • 1998

55x55 cm.

1998

130x267 cm. • 2000

sa»

40x40 cm.

1997

30x80 cm. • 1998

NEVESER AKSOY

1953 İzmit'te doğdu. 1962-1973 "Üstün Yetenekli Çocuklar" bursundan yararlandı. 1972 Paris Devlet Güzel Sanatlar Yük­ sek Okulundan mezun oldu. 1975 İstanbul Devlet Tatbiki Gü­ zel Sanatlar Yüksek Okulu'nu bitirdi. 1990 Paris Sorbonne Üniversitesi'nde "Tablo-Pencere" konulu plastik sanatlar dok­ tora tezi verdi. Yaşamım halen Paris'te sürdürüyor.

KİŞİSEL SERGİLER

1974 Işık Sanat Galerisi, İstanbul • 1974 Galerie Jean Cami­ on, Paris • 1975 Galerie Jean Camion, Paris • 1976 Galerie Lo­ uis Soulanges, Paris • 1977 Taksim Sanat Galerisi, İstanbul • 1978 Parmakkapı İş Sanat Galerisi, İstanbul • 1980 Taksim Sa­ nat Galerisi, İstanbul • 1984 Türk Turizm ve Tanıtma Bürosu Salonu, Paris • 1986 Theatre des Capucins, Lüksemburg • 1987 Galerie Agnes Stacke, Paris • 1989 ITDA Gallery, Sappo- ro-Japonya • Miyata Gallery, Kushiro-Japonya • Kobundo Gal­ lery, Obihiro-Japonya • Bokushin Gallery, Tokyo-Japonya • Hitsuji Gallery, Higata-Japonya • Azuchi Gallery, Osaka-Japon- ya • Bateaux-Mouches Gallery, Hiroşima-Japonya • Türk Büyü­ kelçiliği, Tokyo-Japonya • 1990 Emlak Bankası Sanat Galerisi, Ankara • 19 9 1 Galerie Espace Perraud, Lyon-Fransa • 1992 Tugray Sanat Galerisi, İstanbul • 1992 Galerie Caves des Bon- Sejour, Cenevre • 1993 Rotary Sanat Galerisi, İzmir • 1994 riancy Belediye Galerisi, Mancy-Fransa • 1994 Amandiers Kül­ tür Merkezi, Paris • 1995 Aphrodie Sanat Merkezi, İzmir • 1996 Demir-Halk Galerisi, Rotterdam • 1997 Garanti Bankası Sanat Galerisi, İstanbul • i 998 8. İstanbul Sanat Fuarı (Neyran Sanat Galerisi), İstanbul • 2000 Ziraat Bankası Tünel Sanat Ga­ lerisi, İstanbul

ÖDÜLLER

1961, 1962 Doğan Kardeş resim yarışması • 1972 Onur Man­ siyonu "Salon des Artistes Français", Paris • 1973 Marie Bash- kirtseff ödülü, Paris.

Yapıtları Daubigny Müzesi, Paris Belediyesi, Senart Artotegi, Paris Türk Turizm ve Tanıtma Bürosu, Kültür Ateşeligi, new York Türkevi, Tokyo Türk Büyükelçiliği, Türk Dışişeri Bakanlı­ ğı, Türk Maliye Bakanlığı, Destek Reasürans, İş Bankası, Ak­ bank, Emlak Bankası, Vakıflar Bankası, Ziraat Bankası, Garan­ ti Bankası, Demir-Halk Bankasının yanısıra yurtiçi ve yurt dışın­ da pekçok özel koleksiyonda bulunmaktadır.

KARMA SERGİLERDEn SEÇLER

1971-1972-1973 Salon des Artistes Français, Paris • 1977 Çağdaş Türk Resmi, Türkevi, new York • 1978 Mediterranean import Sanat Fuarı, Chicago • 1979 Abbaye Kültür Merkezinde Türk Sanatçıları, Paris • 1983 7 Türk Rassamı Sergisi, Gerard Philippe Kültür Merkezi, Paris • 1985 "Un instant de paix au Cafe de la Paix" Sergisi, Paris • 1986 F.İ.A.P. Salonunda Türk Sanatçıların Sergisi, Paris • 1987 Paris'teki Türk Sanatçılar Ser­ gisi, Les Fontaines Kültür Merkezi, Paris • 1988 Türkiye Doğu ve Batı Sentezi Sergisi, Commanderie des Templiers Kültür Merkezi, Paris • 1990 Paris'teki Türk Ressamları Sergisi, A.G.F., Paris • 1992 I. Francophone Ülkeler Çağdaş Sanat Bienali, Paris.

1953 Born İn Turkey. 1962-1973 Under the Child Prodigy Law,she was given a state scholarship. 1972 Graduated from the college of Fine Arts in Paris. 1975 Graduated from the College of Applied Fine Arts in İstanbul. 1990 Received doc­ torate in fine arts at The University of Sorbonne in Paris SOLO EXHIBITIONS

1974 Işık Art Gallery, İstanbul • 1974 Jean Camion Gallery, Paris • 1975 Jean Camion Gallery, Paris • 1976 Louis Soulanges Gallery, Paris • 1977 Municipal Art Gallery, İstan­ bul • 1978 Parmakkapı İş Art Gallery, İstanbul • 1980 Municipal Art Gallery, İstanbul • 1984 Turkish Information and Tourisa, OfFice Gallery, Paris • 1986 Theatre des Capucins, Luxembourg • 1987 Agnes Stacke Gallery, Paris • 1989 HDA Gallery, Sapporo-Japan • Miyata Gallery, Kushiro-Japan • Kobundo Gallery, Obihiro-Japan • Bokushin Gallery, Tokyo- Japan • Hitsuji Gallery, Higata-Japan • Azüchi Gallery, Osaka- Japan • Bateaux-Mouches Gallery, Hiroshima-Japan • Turkish Embassy, Tokyo-Japan • 1990 Emlak Bank Gallery, Ankara • 1991 Espace Perraud Gallery, Lyon-France • 1992 Tugray Gallery, Istanbul • 1992 Caves des Bon-Sejour Gallery, Geneva • 1993 Rotary Art Gallery, Izmir • 1994 Municipal Gallery of Mancy, France • 1994 Amandiers Cultural Center, Paris • 1995 Aphrodie Gallery, İzmir • 1995 İş Art Gallery, Ankara • 1996 Demir-Halk Bank Gallery, Rotterdam • 1996 Borny Cultural Center, Metz-France • 1997 Garanti Bank Gallery, Istanbul • 1998 Istanbul Art Fair, Heyran Gallery, Istanbul • 2000 Ziraat Bank Gallery, İstanbul.

AWARDS

1961, 1962 Doğan Kardeş awards, Turkey • 1972 Honourable diploma from "Salon des Artites Français", Paris •

1973 Marie Bashkirtseff award, Paris.

Works in Daubigny Museum (France), State Painting and Sculpture Muesum (Ankara and Izmir, Turkey), Turkish House (Hew York), İş Bank Collection, Akbank Collection, Emlak Bank Collection, Vakıflar Bank Collection, Ziraat Bank Collection, Garanti Bank Collection and private collections in USA, France, Hollanda, Switzerland, Japan, Luxembourg and Turkey.

SELECTED GROUP EXHIBITIONS

1971-1972-1973 Salon des Artistes Français, Paris • 1977 A Collection of Contemporary Turkish Painting in Turkish House, Hew York • 1978 Mediterranean Import Art Fair, Chicago • 1979 Turkish Artists, Abbaye Cultural Center, Paris • 1983 7 Turkish Artists, Gerard Philippe Cultural Center, Paris • 1985 "Un instant de paix au Café de la Paix" exhibition, Paris • 1986 Turkish Artists, F.I.A.P., Paris • 1987 Turkish Artists in Paris, Les Fontaines Cultural Center, Paris • 1988 Commanderie des Templiers Cultural Center, Paris • 1990 Turkish Artists of Paris, A.G.F., Paris • 1992 I. Francophone Countries Contemporary Art Biennal, Paris.

Qâ

anata destek

T.C. Ziraat

Bankası’nın

geleneğidir.

BASKI: T.C. ZlRAAT BANKASI MATBAASI

İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi