Haydarpafla Numune E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi T›p Dergisi 2013; 53 (1)
16 ÖZET:
‹ntestinal metaplazinin Helicobacter pylori en-feksiyonu ile s›k› bir birliktelik gösterdi¤i, Helico-bacter pylorinin intestinal metaplazi patogenezin-de kolaylaflt›r›c› rol oynad›¤› birçok kaynakta bil-dirilmifltir. Bu çal›flman›n amac› Siverek bölge-sindeki Helicobacter pylori s›kl›¤›n› belirlemek ve intestinal metaplazi ile birlikteli¤ini saptamakt›r. Toplam 157 olguya ait endoskopik biyopsi mater-yalini retrospektif olarak de¤erlendirdik. Helico-bacter pylori 69 (%43,9) hastada pozitif olarak saptand›. Helicobacter pylori varl›¤› ile intestinal metaplazi aras›nda anlaml› bir iliflki bulunamad›. Anahtar kelimeler: Helicobacter pylori, intestinal metaplazi,
ABSTRACT:
Concordence of intestinal metaplasia with Heli-cobacter pylori infection and the role of Helico-bacter pylori in pathogenesis of intestinal metap-lasia have been reported in many reviews. The aim of this study to evaluate the frequency of He-licobacter pylori and concordance of intestinal metaplasia in Siverek. We evaluated totally 157 endoscopic biopsies retrospectively. H.pylori was found in 69 (%43.9) patients. There is no a sig-nificantly relation between positivity of Helico-bacter pylori and intestinal metaplasia.
Key words: Helicobacter pylori, Intestinal metap-lasia
G‹R‹fi:
Helicobacter pylori dünyadaki en yayg›n
bakteri-yel enfeksiyondur. Akut ve kronik gastrit d›fl›nda duodenal ve gastrik ülser, gastrik kanser, MALT lenfoma ve gastroözefagial reflü hastal›¤›na ne-den olmaktad›r. Helicobacter pyloriye ba¤l› kro-nik gastritlerde inflamasyona ba¤l› olarak intesti-nal metaplazi geliflti¤i bilinmektedir. Bu çal›flma-n›n amac› fianl›urfa Siverek ilçesindeki Helico-bacter Pylori pozitifli¤i oran› ve intestinal metap-lazi s›kl›¤›n› belirlemek ve bu iki antite aras› ilifl-kiyi saptamakt›r.
GEREÇ VE YÖNTEM:
Bu çal›flmada fianl›urfa Siverek Devlet Hastane-si Patoloji Laboratuar›’na Nisan 2011 ile Nisan 2012 tarihleri aras›nda gelen 157 adet mide en-doskopik biyopsi materyali retrospektif olarak in-celendi. Her olguda rutin doku takibi sonras› He-matoksilen Eosin boya uyguland›. Ayr›ca helico-bacter pylori pozitifli¤i ve intestinal metaplazi var-l›¤›n› saptamak amac› ile Doku Giemsas› ve Al-cian Blue boyalar› kullan›ld›. ‹statistiksel analizler için NCSS (Number Cruncher Statistical System) 2007&PASS (Power Analysis and Sample Size) 2008 Statistical Software (Utah, USA) program› kullan›ld›. Çal›flma verileri de¤erlendirilirken ta-n›mlay›c› istatistiksel metodlar›n (Ortalama, Standart sapma, Medyan, Oran, Frekans) yan› s›ra niceliksel verilerin karfl›laflt›r›lmas›nda Stu-dent t test kullan›ld›. Normal da¤›l›m gösterme-yen parametrelerin karfl›laflt›rmalar›nda Mann Whitney U test kullan›ld›. Niteliksel verilerin kar-fl›laflt›r›lmas›nda ise Yates Continuity Correction, Fisher’s Ex act ve Pearson Ki-Kare testi
kullan›l-fiANLIURFA S‹VEREK BÖLGES‹NDEK‹ HEL‹COBACTER PYLOR‹
POZ‹T‹FL‹⁄‹ ORANI VE ‹NTEST‹NAL METAPLAZ‹ ‹LE
ARASINDAK‹ ‹L‹fiK‹
‹lkay TOSUN1, Tu¤rul ÇAKIR2
1. Uz.Dr.; fianl›urfa Siverek Devlet Hastanesi; Patoloji Bölümü 2. Op.Dr.; fianl›urfa Siverek Devlet Hastanesi, Genel Cerrahi Servisi Y
Yaayy››nn ggöönnddeerriimm vvee kkaabbuull ttaarriihhii:: 13.05.2012 - 28.05.2012
fianl›urfa Siverek Bölgesindeki Helicobacter Pylori Pozitifli¤i Oran› ve ‹ntestinal Metaplazi ile Aras›ndaki ‹liflki
17 d›. Anlaml›l›k p<0.05 düzeyinde
de¤er-lendirildi. BULGULAR:
Çal›flma Nisan 2011 ve Nisan 2012 ta-rihleri aras›nda Siverek Devlet Hasta-nesi Patoloji Laboratuar›na gelen en-doskopik mide biyopsi materyalleri ile yap›lm›flt›r. %46,5’i (n=73) kad›n ve %53,5’i (n=84) erkek olmak üzere top-lam 157 olguya ait biyopsi örnekleri in-celenmifltir. Olgular›n yafllar› 18 ile 89 aras›nda de¤iflmekte olup, ortalama 41,42±15,99 y›ld›r.
Olgular›n %53,5’sinde (n=84) aktivite izlenmezken, %29,9’unun (n=47) akti-vite derecesi hafif, %15,3’ünün (n=24) orta ve %1,3’ünün (n=2) fliddetlidir. Helicobacter Pylori pozitifli¤i görülme durumuna göre olgularda intestinal metaplazi görülme oranlar› aras›nda is-tatistiksel olarak anlaml› farkl›l›k sap-tanmam›flt›r (p>0,05).
‹ntestinal metaplazi görülen 14 (%8,9) olgu bulunurken, Mukozal Atrofi görü-len 8 (%5,1) olgu bulunmaktad›r. ‹ntestinal metaplazi görülme durumuna göre olgular›n yafl ortalamalar› aras›n-da istatistiksel olarak ileri düzeyde an-laml› farkl›l›k saptanm›flt›r (p<0,01). in-testinal metaplazi görülen olgular›n yafl ortalamas› anlaml› düzeyde yüksektir. Mukozal atrofi görülme durumuna göre olgularda intestinal metaplazi görülme oranlar› aras›nda istatistiksel olarak ile-ri düzeyde anlaml› farkl›l›k saptanm›flt›r (p<0,01). Mukozal atrofi görülen olgu-larda intestinal metaplazi görülme ora-n› yüksekken, mukozal atrofi görülme-yen olgularda ise intestinal metaplazi görülmeme oran› yüksektir. Mukozal atrofi saptanan olgular›n %75 inde in-testinal metaplazi mevcut olup %25’in-de intestinal metaplazi görülmemifltir. TARTIfiMA:
Helicobacter pylori, dünya nüfusunun yar›dan ço¤unda görülen kronik bir
en-feksiyon hastal›¤›n›n etiyolojik ajan›d›r(1). Heli-cobacter pylori görülme s›kl›¤›, ülkeler aras›nda,
hatta ülkeler içinde bölgeden bölgeye de¤iflebilir ve bu s›kl›¤›n, düflük sosyoekonomik statü ile iliflkili oldu¤u görülmektedir. Helicobacter
pylo-ri’nin insandan insana oral-oral, gastro-oral ya da fekal-oral yolla bulaflt›¤›na inan›l-maktad›r. Gastrik kanserdeki olaylar dizisi-nin; kronik gastrit, atrofi, intestinal metapla-zi, displazi ve karsinoma seklinde oldu¤u kabul edilmektedir. Helicobacter pylori’nin bu kronik olaylar zincirinin bas›nda yer ald›-¤› bilinmektedir.
fianl›urfa bölgesinden yap›lan bir çal›flma-da, helicobacter pylori pozitiflik oran› kronik gastritli olgularda %69.6, kronik aktif gas-tritli olgularda ise %83.7 olarak saptanm›fl-t›r(2). Bizim çal›flmam›zda epidemiyolojik aç›dan tüm endoskopik biyopsi materyalle-rinin %43.9’unda Helicobacter pylori pozitif bulunmufltur. Bu oran›n düflüklü¤ü çal›fl-mam›zda bulunan inaktif gastrit tan›l› ve normal s›n›rlardaki biyopsi say›m›z›n fazla-l›¤›ndan kaynaklanmaktad›r. Çal›flmam›z-daki aktif gastritli olgularÇal›flmam›z-daki Helicobacter pylori pozitiflik oran› ise %88.4 olarak bu-lunmufltur. Bu oran da epidemiyolojik aç›-dan ayn› bölgede yap›lan bir önceki çal›flma ile yak›nd›r. Çal›flmam›zda Helicobacter pylori pozi-tifli¤i durumuna aktivite dereceleri aras›nda ista-tistiksel olarak ileri düzeyde anlaml› farkl›l›k sap-tanm›flt›r (p<0,01). Helicobacter pylori pozitifli¤i görülmeyen olgularda aktivite derecesinin s›f›r olma oran› yüksekken, Helicobacter pylori pozi-tifli¤i görülen olgular›n %52,2’sinde (n=36) 1.de-rece, %33,3’ünde (n=23) 2.derece ve %2,9’unda (n=2) 3.derece aktivite görülmektedir. Bu da bek-lenen bir sonuçtur ki yap›lan bir çok çal›flmada Helicobacter pylorinin kronik gastrit neden oldu-¤u kan›tlanm›flt›r. Örne¤in Kenji ve arkadaslar›; Helicobacter pylori enfeksiyonu ile atrofi, intesti-nal metaplazi, gastrit derecesi aras›ndaki iliskiyi incelemislerdir(3). Helicobacter pylori enfeksiyo-nu ile gastrit derecesi aras›nda direkt iliflkinin bu-lundu¤unu, atrofi ve intestinal metaplazinin Heli-cobacter pylori enfeksiyonu sonucu oldu¤unu saptam›fllard›r.
Sipponen ve arkadaslar›, Helicobacter pylori ko-lonizasyon derecesi ile inflamasyon derecesi aras›nda pozitif korelasyon oldu¤unu bulmuslar-d›r(4). Asaka ve arkadaslar› ise, Helicobacter pylori’nin atrofik gastrit ve intestinal metaplazi ile iliskisini incelemislerdir(5). Helicobacter pylori enfekte grupta atrofik gastrit oran› %82.9 iken, enfekte olmayan grupta bu oran› %9.8 olarak
saptam›slard›r. Benzer olarak intestinal metapla-zi s›kl›¤› enfekte grupta %43.1 iken enfekte ol-mayan grupta ise %6.2 olarak tespit edilmistir. Craanen ve ark.lar›n›n, çal›flmalar›nda intestinal metaplazi
Helicobacter pylori pozitif olgularda Helicobacter pylori negatif olgulardan daha s›k rastlanm›fl-t›r(6). Helicobacter. pylori ile intestinal metaplazi oluflum iliflkisi flüphelidir. Baz› araflt›rmac›lar›n intestinal metaplaziyi inflamasyonun sekeli ve progresif proçesin bir parças› olarak kabul etme-lerine karfl›n di¤er çal›flmac›lar intestinal metap-laziyi Helicobacter. pyloriden daha çok ekzojen ve/veya diyet faktörlerine ba¤l› olarak olufltu¤unu ileri sürmektedirler. ‹lginç olarak Sasa ve arka-daslar› Helicobacter pylori kolonizasyon derece-si ile gastrik aktivite derecederece-si aras›nda pozitif ko-relasyon oldu¤unu, buna kars›l›k atrofi ve intes-tinal metaplazi s›kl›¤› ile Helicobacter pylori kolonizasyon derecesi aras›nda negatif korelas-yon oldu¤unu savunmufllard›r(7). Bizim çal›flma-m›zda ise helicobacter pozitifli¤inin intestinal metaplazi ve atrofi ile iliflkisi saptanmad›. Bu bul-gu flafl›rt›c› olmakla birlikte intestinal metaplazi ve atrofi bulunan vaka say›m›zdaki azl›¤a ba¤l› olabilece¤i gibi var olan lezyonun örneklenme-mifl olma olas›l›¤› da mevcuttur. Sonuç olarak in-testinal metaplazi ve atrofi kavram› ancak patolo-gun izledi¤i alan ile s›n›rl›d›r(8). Bu durumda ör-fianl›urfa Siverek Bölgesindeki Helicobacter Pylori Pozitifli¤i Oran› ve ‹ntestinal Metaplazi ile Aras›ndaki ‹liflki
18
neklemeye ba¤l› olarak atrofi ve intestinal metap-lazi alanlar›n›n atlanmas› çok yüksek bir olas›l›k-t›r(9). ‹flte bu noktada çoklu biyopsi örneklemesi-nin gereklili¤i söz konusudur.
Topal ve ark.n›n 52 hastadan oluflan çal›flmala-r›nda intestinal metaplazi saptanan olgular›n 9’unda da kronik atrofik gastrit görülmüs olup, kronik nonatrofik gastritte görülmemifltir(10). Bu verilere göre, intestinal metaplazi ile atrofi ara-s›nda istatistiki olarak s›n›rda bir iliflki bulunmufl-tur. Bizim çal›flmam›zda da, mukozal atrofi görül-me durumuna göre olgularda intestinal görül- metapla-zi görülme oranlar› aras›nda istatistiksel olarak ileri düzeyde anlaml› farkl›l›k saptanm›flt›r. Heli-cobacter pyloriye ba¤l› kronik olarak uyar›lan epi-telde, kronik aktif gastrit ile bafllayan bir sürecin, intestinal metaplazili kronik atrofik gastrite ve son
olarak da displazi ve gastrik karsinoma-ya kadar ilerledi¤ini savunan pek çok ça-l›flma vard›r(11). Bu nedenle bu antitele-rin birbiri ile birliktelik göstermesi flafl›rt›-c› olmamal›d›r.
REFERANSLAR:
1. Brown LM. Helicobacter pylori epidemiology and routes of transmission. Epidemiol Rev 2000;22(2):283-97.
2. fianl›urfa yöresinde nonerosiv antral gastritlerde helicobacter pylori s›kl›¤›. Genel t›p dergisi 1998; 8 (4)
3. Kenji O, Mitsuo O, Hiroshi M, et al. Association of Helicobacter pylori infection with atrophic gastritis and intestinal metaplasia. Journal of Gastroentero-logy and HepatoGastroentero-logy 2000;15(10):1105.
4. Sipponen P, Stolte M. Clinical impact of routine bi-opsies of the gastric antrum and body. Endoscopy 1997;29:671-8
5. Asaka M, Sugiyama T, Nobuta A, Kato M, Takeda H, Graham DY. Atrophic gastritis and intestinal me-taplasia in: Results of a large multicenter study. Heli-cobacte 2001;6:294-9. 8.
6. Craanen ME, Dekker W, Blok P, Frewerde J, Tytgat GNJ Intestinal metaplasia and Helicobacter pylori: an endoscopicbiopsy study of the gastric antrum. Gut 1992;33:16-20.
7. Sasa G, Milosav S, Vuka K. The relationship between the density of Helicobacter pylori colonisation and the degree of gastritis severity. Gastroenterolhepatology 2002; 21; 3-4 8. N. Konakc›, M. Gülten, M.S. ‹bano¤lu, H. Yorulmaz, L. Veyse-lo¤lu, T. Ayy›ld›z, K .Irak,A.T. Eminler, E. Dolar, S. Gürel, M. K›-y›c›, SG Nak. Kronik Aktif Gastritli Olgularda Helicobacter Pylori S›kl›¤›; Uluda¤ Üniversitesi T›p Fakültesi Dergisi 36 (1) 7-10, 2010
El-Zimaity HM, Graham DY. Evaluation of gastric mucosal bi-opsy site and number for identification of Helicobacter pylori or intestinal metaplasia: Role of the Sydney system. Hum Pathol 1999;30:72-7.
9. Derya TOPAL, Dr.Vedat GÖRAL, Dr.Fahri YILMAZ. The Rela-tion Of Helicobacter Pylori With Intestinal Metaplasia,Gastric At-rophy And Bcl-2. Turkiye Klinikleri J Gastroenterohepatol 2004, 15:65-73.
10. Correa P, Fox J, Fontham E, Ruiz B, et al. Helicobacter Pylo-ri and gastPylo-ric carcinoma. Cancer 1990; 66: 2569-74.
fianl›urfa Siverek Bölgesindeki Helicobacter Pylori Pozitifli¤i Oran› ve ‹ntestinal Metaplazi ile Aras›ndaki ‹liflki
19 Resim 2: Helicobacter pylori pozitifli¤i (Doku Giemsas›x200)
