İlhan Engin 30’dan fazla filme,
50’y i
aşkın senaryoya imza atmıştı
TfeşÛçam’dan B abıâli’ye 4 6 yıl
65 yaşında ölen İlhan Engin, “Sinemadan
kazancım, kazanmayı umut ettiklerimizdir”
demişti. Bu amacına ulaşabilmek için çok
uğraştı, ama pek az yaklaşabildi.
TURHAN GÜRKAN____
TV ekranından duyurulan iki satırlık bir ölüm haberi, hem ba sın dünyasında hem sinema çev relerinde yankılandı. Ilhan En
gin de artık “acı kayıp”ların ara
sındaydı. Yaşamını, dengelediği iki parçaya, gazeteciliğe ve film ciliğe ayıran İlhan Engin’i yitir menin üzüntüsü ve acısı, iki ay rı meslek kuruluşu arasında pavlaşıldı.
Ilhan Engin 10 parmağında 10 hüner taşıyan çok yönlü sa natçılardan biriydi. 1925’te Çor lu’da doğan yazar-yönetmen, 1944’te gazetecilikle perdeyi aç mış, uzun yıllar Tanin, Akşam,
Vatan, Yeni Sabah, Hürriyet, Günaydın, Tan gazetelerinde
muhabirlik, yazarlık, yöneticilik yapmış, Sır ve Kim dergilerini yayımlamış. Sonra roman, öykü ve oyun yazarlığına yönelmiş.
“Göç Yolları Tıkadı”, “Çıngar”, “Bukalemun”, “İstanbul’da Aşk Başkadır”, “Ve Allah Seviniz Dedi”, “Yarım Olmayan Adam”, “Işıklar Yeşil Yanıyordu”, “in sanlar Bilselerdi”, “Asya Gru bu”, “Üç Sıkı Hovarda” çok sa
yıdaki kitaplarından bazıları. Ilhan Engin kabına sığmayan, durmadan çalışan ve üreten bir kişiliğe sahipti. Bir bakmışız Ba bIâli’ye küsmüş, senaryo yazı
mıyla tanıştığı Yeşilçam’a kapağı atmış. Uzun yıllar yönetmenlik yaparak 30’un üstünde film, 50’nin üstünde senaryoya imza sını atmış. Kendi firması Engin Film ve yapımcılık. Yine yıllar geçmiş. Derken Yeşilçam’a da küsmüş. Yeniden eski mahalle sine, BabIâli’ye dönüş. Yeniden ömür törpüleyen gazetecilik uğraşı. Fotoroman çekimleri, rö portajlar, tefrikalar, anılar, ta rihsel diziler, köşe yazarlığı. Ve 65 yıllık yaşamının içine sığdır dığı soluk soluğa, çılgıncasına 46 yıllık bir konuşmanın ölesi ye yıprattığı çalışıp didinmenin, uğraşın acıklı sonu. Geride sa dece topluma bir şeyler verebil menin esenliğini tatmış, onurlu bir İlhan Engin adı kalıyor.
Ilhan Engin gazeteciliğe, ya zarlığa olduğu denli, sinemaya da âşık, tutkulu biriydi. 25 yıl önce Basınköy’deki dairesini yok pahasına, 26 bin liraya sat tığı zaman üzülmemiş “Evsiz
kaldım ama hiç pişman değilim. O parayla çok istediğim iki fil mi yaptım, rahatladım” demiş
ti. Sadece yaratmanın coşkusu içinde yaptığı o filmler ona bir gelir getirmiş miydi? Sinemadan bir şey kazandığını sanmıyorum.
“Sinemadan kazancım, kazan mayı umut ettiklerimizdir” der
di. Hem gazetecilik topluluğu
içinde, aynı basın kuruluşların da, hem Yeşilçam’da yıllarca iliş kilerimiz oldu. “Sinemada Türk
toplum sorunlarına değinen filmler yapmak, özde filmciliği mize yardımcı olmak amacındayım” demişti. Bu ama
cına ulaşmak için çok uğraştı, ama pek az yaklaşabildi. Piya sanın acımasız çarkları, onun bu isteğine her zaman set çekti.
İlhan Engin çalakalem bir ya zardı. Kendi filmlerinin senaryo larından ayrı, başkalarının film lerine de senaryolar yazdı. Bun ların arasında Süreyya Duru,
Atıf Yılmaz, Nejat Saydam, Ül kü Erakalın ve daha pek çokla
rı vardı. Kesintisiz 15 yılı bulan sinema yaşamında Türkân Şo-
ray, Ayhan Işık, Hülya Koçyiğit,
AjdaPekkan gibi dönemin ünlüleriyle çalıştı.
Dram, avantür, polisiye, genç lik, aşk, serüven gibi her türde film yapan Engin, Batı sinema sının seyirci getiren örneklerini de sinemamıza uyarladı. Ringo, James Bond, Don Juan gibi gü nün moda akımlarını kopya et mekten çekinmedi. “Kadın
Düşmanı” gibi korku filmleri
üretti.
Ilhan Engin’in bir de siyasal yönü vardı. CHP’de milletvekil liğine adaylığını koymuş, hırs ve entrikalar, politik çalkantılar, mitingler, söylevlerle geçen bu dönemin eleştirisini, Tekirdağ1 da çektiği “Artık Düşman
Değiliz” adlı ilk politik filmi
mizde enine boyuna işlemişti.
BİR FİLM SETİNDE —Ilhan Ermin, kesintisiz 15 yılı bulan sine ma yaşamında Neriman Koksal, Turîân Şoray, Sevda Ferdağ, Ay fer Feray gibi birçok ünlüyle de çalışmıştı.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Ta h a Toros Arşivi
