Padişahlığın ilk yıllarında
~K
Osmanh hanedanının otuz al tıncı hükümdarı olan İkinci Abdiilhamit Abdülmecit ile Ti rimüjgân kadının oğludur. 21 Eylül 1843 de bir Çarşamba dünyaya gelmiş, 31 Ağustos 1876 Perşembe günü 34 yaşın da padişah olmuş. Milâdi tak vim ile 33 sene 7 ay ve 37 gün padişahlık yaparak 37 Nisan 1309 Salı günü 67 yaşında tahttan indirilmiş, dokuz yıl evvelâ selânikte Ailatini köş künde sonra İstanbulda Beyler beyi sarayında mahbus yaşa mış 10 Şubat 1918 Pazar gü nü 76 yaşında o sarayda ölmüş tür. Kabri dedesi İkinci Sultan
Mahihudün türbesindedir. Tahttan indirildikten sonra, ileride de bahsedeceğiz, lauba li ye mütecaviz kalemlerin iğ renç iftiralarla dolu hücumu na uğradı, hâttâ G. Dorys adm da bir Transız yazarı tecavüzü nü «Anası Ermeni muhtedisi bir saray çengisi idi..» diyecek kadar bayağılık gösterdi. On dan sadece «Hamid» diye bah settiler, «Pinti Hamid» dedi ler. Devrinin ricali «(Enkaazı istibdad» oldu! hattâ bu pa dişaha uydurma siyasi cinayet ler isnat edecek kadar alçalan lar oldu. Hiciv şairi Eşref’in:
Yapışmış muttasıl çarhı çe virmelide Kızıl Sultan Sanır bir giyyotin şimdi gö
renler tahtı sultanı
ıım ıım ıııtıuııııtm ttiM U 'M M iııırfitııııııtıııtıııııııı
sakalsız ikinci Abdulhamid. beytinde olduğu gibi «Kızıl Sultan» da dediler.
Bugün aydın bir hakikattir ki İkinci Sultan Abdülhamidin hâtırasında damla halinde dahi kan lekesi yoktur. Siyasi ihti raslarla bir takım masum in sanları, bu arada hnrriyet- perver gençleri, genç zabitleri ve tıbbiyelileri denize attırıp ifna ettirmesi tamamen muhay yel, garazkârâne isnatlardır, t- kinci Sultan Abdülhamit mah kemelerin haydutlara, şakilere verdiği idam cezalarını dahi tasdik etmemiş, her ölüm kara rını nıiiebbed hapse çevirmiş tir. Mithat Paşa ile arkadaş larının Tâif Kalesinde boğula rak öldürülmeleri cinayeti es rarını hâlâ muhafaza etmekte dir. Akıl yolundan yürünürse İkinci Abdülhamidin adı bu ci nayete karıştırılamaz. Mithat Paşa 1881 de Yıldız Sarayında kumlan bir âlî mahkemede idama mahkûm edilmişlerdi. Padişah mahkemenin , kararı tasdik için kendisine geldiğin de, devlet ricalinin bu karar üstündeki fikirlerini öğrenmek istedi; yazılı olarak verilen ce vaplarda Pilevne kahramanı Gazi Osman Paşa, müverrih ve büyük hukuk bilgini Ahmet Cevdet Paşa. Yunan harbi kah ramanı Müşir Ethem Paşa gi bi namus timsali büyük şöhret ler de dahil mühim bir ekse riyet hükmün infazını istedik leri halde idam kararını müeb bed kalebendliğe çevirmişti. E- ğer ifnalarım arzu etmiş olsa.y dı eline bir deste höecet de al dıktan sonra o zaman kararı tasdik ederdi. tİç sene sonra, 1884 de vezirleri Tâif kalesin de boğdurtarak bir cinayetin ağır mesuliyeti altına girmesi için ya mecnun, yahut abdal olması gerekir ki Sultan Ab dülhamit bilâkis zekâsı iie hü kümdarlık «anını korumada
son derece titizliği ile tanınır.' (Devamı var) llitH illlllllIltltf MtHİUIIMftltrıtllIUlItllMIIMIlItHtlIMI'
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi