S A Y I: 163 33 C u m a g ü n le ri ç ık a r k ü lt ü r , p o litik a , g a z e te ve d e rg isi S A H İB İ: H Ü S N Ü Y A M A N 23 T E M M U Z 1954 C U M A
İhtikârla savaş ve
hayatı ucuzlatma
U
Z U N v e c id d î ç a lış m a la r d a n s o n r a İ k t i s a t v e Ti •ü re t V e k â le ti t a r a f ı n d a n h a z ır la n a n Ih 1 m ü h im k a r a r n a m e re s m î g a z e t e ile n e ş re d ilm iş vo y ü r ü r lü ğ e g ir m iş b u lu n m a k ta d ır Bıı iki m ü h im k a r a r n a m e , d ış ti c a r e t r e jim in de y a p ıla c a k ta d i lâ t , k â r h a d le riıü n te s b it i ve ih t i k â r l a m ü c a d eley e a i t t i r . B u n la r d a n e n m ü ilim* o lan ih t i k â r l a m ü c a d e le k a r a r n a m e s iy le b ö lg e ti c a r e t m ü d ü r lü k le ri, b e le d iy e le r v e 'l'i- c a r e , O d a la rın ;’, p iy a s a d a u m u m i k o n tr o lle r v e c e z a la n d ırm a s a lâ h iy e ti v e r ilm e k te d ir k i, bu, ilıtik â rlc , m ü c a d e le y i m ü e s s ir k ılm a k b a k ım ın d a n p ek is a b e t li b ir te d b ir o la r a k te l â k k i ve m ü t a l â a e d ilm e k te d ir . İc a b ı h a lin ıle, b a z ı m a lla r ın h ü k ü m e t e l'y lo te v z ii c ih e tin e g id ilm e si te d b iri do p iy a s a y ı ta n z imba-Î
k u ru n d a n a y r ı c a m e m n u n lu k u-y a n d ır a c a k b ir k e y f iy e ttir , i h t i k â r l a m ü b ad elen in b elli, i, b â ş h ş a r tla r ın d a n b iri o lan k â r h a d le r in in tesb it.in d e, f ¡ a tla r ın y ü k s e lm e s in d o â m il o la n ith a l m a lla r ın ın lisa n s d e v r i vo f a t u r a ti c a r e t i n e m e y d a n v e rilm e m e k ü z e r e de lü z u m lu o to m a t i k m u r a k a b e te d b ir le r i a b n - ım ş b u lu n m a k ta d ır. B u n u n la be rabe.% t i c a r î in k iş a f a e n g e l te ş k il e d ilm e m e k için k â r h a d le ri g ü n ü n ş a r t, ic a p v e ih tiy a ç la r ı n a u y g u n ve n is b e te n y ü k se k tu t u l m a k t a d ı r kİ, b u n u n la da, t ü c c a r vo e s n a f ın i h t i k â r a r z u s u n d a n f a r i ğ o lm a s ı g a y e si is ti h d a f e d ild iğ i a ş ik â r d ır . Bu m ü s a m a h a lı k a r a r l a r a ra ğ m e n i h t i k â r y o lu n a s a p a n l a r ve m a l s a t m a k t a n im tin a e d e n le r h a k k ın d a h a p is ve t i c a r e t t e n m en g ib i e sa s lı c e z a la r t a t b i k i de a- lırıan k a r a r l a r c ü m le s in d e n d iı. İ h t i k â r ı ta m a m e n o r ta d a n k a ld ır m a k için h a lk ın d a h iik ü m e tle elele v e rm e s i z a r u r îd ir . F ı r s a t k o lla y a n b a z ı m u h t e k ir le r in ic r a a tı n a a n c a k b u s u r e t le n ih a y e t v e rm e k m ü m k ü n ola b ilir. i h t i k â r , k a r a b o r s a ve is tif ç i lik m e m le k e tim iz d e B irin c i Ci h a n H a rb in d e b a ş g ö s te r m iş tir . O z a m a n d a n b e ri, a h lâ k se v iy e si d ü ş ü k b a z ı f ı r s a t ç ıl a r , ç a b u k z e n g in o la b ilm e k iç in , m ille tin ih tiy a c ın ı ve ıs tır a b ın ı hiçe s a y a r a k , k o la j ın ı b u ld u k ç a , elle r in d e b u lu n a n m a lla r ı b ir k a ç m is li f i a t a sa tm a y a , d ev a m e t m e k te d ir le r . B ö y le lik le de, b ir tü r e d i z e n g in le r z ü m r e s i p eyda o lm u ş tu r . B u n la r, b u g a y e le ri- ( D e v a m ı 15 n c i s a y f a d a )
E m irg â n d r, İ s m a il P a ş a k o r u s u n a m iy le m a r u f ve b e le d ij’ece istim lâk; e d ilm iş olan E m ir g â n k o ru s u n d a k i k ö ş k le rin en g ü z e l le rin d e n b iri o la n P e m b e k ö şk g e ç e n h afta, b ir g ece m a a le s e f y a n m ış tır . K esim d e, t a r ih î k ıy m e ti h a iz o la n b u p e k ş irin köş
k ü n d ış m a n z a r a s ı g ö r ü lm e k te C .:..
iç in d e k ile r: R e fik H a lid K a r a y : P e k m e z h a k k ın d a — M ld h a t C e m a l: D ü şe n le r — C em il C a h it C e m : H a f ta n ı n m a n z a r a s ı — N a h id S ır r ı ö r i k : M u s a Ç eleb in in R u m e li p a d iş a h lığ ı - - H ü se y in Ş e h s u v a r : R ü ş tü B a b a —’T e k in E r e r : P e m b e k ö ş k ü n
y a n m a s ı dolayıslyle- — S am i S u m a n : i h t i k â r l a m ü c a d e le ve h a y a tı u c u z la tm a — A bd u r ra hm ;uı B e n lio ğ lu : L im a n c ık k — A ltın ş e h r i — F e lç — K ail) h a s t a lı ğ ı - - B a le d e “ s a ğ '’ v e “ so l” o lu r m u ? — O n la r n a s ıl p a r a ç e k iy o r la r ? — D ü n y a ııe lero g ü lü y o r ? — G üzel g ö ğ ü s lü y ıld ız la r — M a le n k o v ’u n k a r ş ı k a r ş ıy a k a ld ığ ı m ü h im m e s e le le r — D ünya d ö n ü y o r - - Ş u n
P e m b e k ö şk ü n b a h ç e sin d e n ik i m a n z a ra ..
C. H. P. nin yaptığı zulümlerden biri
daha bu yangınla meydana çıktı
Z a m a n ın R iy a s e tic u m h u r V - m ıım î k â tib i y a n ın d a İ s ta n b u l v a lis i ve m u te b e r b ir z a t old u ğ u h a ld e B o ğ a z d a b ir k ö şk e gi d e rle r.. K a p ıy ı y a ş lı o lm a sın a ra ğ m e n g e n ç y a p ılı s a r ış ın b ir h a n ım a ç a r. — B u y u ru n u z d iy e re k o n la rı s a lo n u n en g ü z e l k ö şe s in e k a b u l e d e r.. M u h a ta p la r d e rh a l sö v.o b a ş l a r la r : —• B iz b u ra s ın ı a lm a ğ a g e l d ik , d e rle r.. K a d ın h iç de b ö y le b ir n iy e tle r i b u lu n m a d ığ ın ı, ç o k e m e k v e rd ik le ri, ç o k s e v d ik le ri e v le rin d e n a y r ılm a la r ın a seb ep o lm a d ığ ın ı sö y le r. M u h a ta p la r h a n ım ın bu s a fiy a n » sö z le rin e g ü le rle r.. __B iz z o rla , is tim lâ k le a l a cağı«., d e rle ı K a d ın ş a ş ır ır . A n la r k i iş in ş a k a y a ta h a m m ü lü y o k t u r . F a k a t ş a ş k ın lık ta n ola c a k s o r a r : 1— P e k i se b e p n e g ö s te re c e k s in iz . H a n g i seb ep le a la c a k s ı n ız B u r a s ı ş e h ir içi d eğ il kİ, B o ğ a z d a sa y fiy e y eri.. B u s u a l m u h a ta p la r ı İçlerin d e n d a h a ç o k g ü ld ü r ü r. B iris i:— Y eşil saha, için is tim lâ k e- *deceğiz, d e r. ö t e k i b u n u d a h a
i n s i b u lm u ş o la c a k k i: __ H a y ır, d er. Y a b a n c ı m isa f i l l e r g e liy o r. O n la rı a ğ ır lıy a - caV: y erim i/, y o k . B u ra s ı ç o k m ü n a s ip .. S eb ep b u n u g ö s te r e c e ğ i. K a d ın b ü s b ü tü n h a y r e t le r i- ç ln d e k a lır . T e lâ ş la n ır. __ B a r i m ü s a a d e ediniz, k o c a m b u r a d a y o k . O g elsin , o. ııunle, g ö rü ş ü n , d e ı.. G id e rk e n b e k le m e ğ e ta b a n ı ıııü l'e ri o lm a d ığ ın ı ifa d e e d e r- ı.,< . H e rk e n k ö ş k ü n sa h ib i g e lir. İk in c i f e f ıı k o n u ş u r la r.. F a k a t k ö ş k ü n s a h ib in in e lin d e ö y le b ir s ilâ h v ı r ki. a r t ı k a r a z in in is tim lâ k ed ile m iy e c e ğ tn d e n yüz
de y ü z e m in d ir. H a t t â ş u g e le n le r in b ir a z s o n r a k e n d is in e t e şe k k ü rle ı- e d e re k , m i n n e tt a r k a la r a k g id e c e k le rin i y in e y ü zd e- y ü z b ilm e k te d ir . Lâ.f a ç ılır a ş ıl m a z k ö ş k ü n salıilıi işi u z a tm a ıııa k için söze b a ş la r :
— E fe n d im , b u ra s ım b eled iy e is tim lâ k etm ek. İs tiy o r m u ş . İ s ti m l â k e d e rk e n de e lb e tte b u r a y a p a r a ö d ey ecek , k ü lf e tle r e g ir e c e k ti r . H a lb u k i b a k ın ız biz senelere® ev v e l b a n k o c a , çocu S u m u z dr, o lm a d ığ ı için b u r a s ı n ı n o te rd e k i v a s iy e tim iz le ze, te n b eled iy ey e b ır a k tı k . O nun için b u g ib i k ü lf e tle r e lü z u m y o k B u r a s ı b iz im İ s ta n b u l bele d iy e s in e h â tır a m ız o la r a k k a la ç a k t ı / . Y a ln ız ö lü n c e y e k a d a r m ü s a a d e b u y u ru n u z d a evim iz- do r a h a t r a h a t o tu r a lım . A ğ ırla n a c a k m isafirlerin iz, b u lu n d u ğ u ta k d i r d e h e r z a m a n e n irin iz e a m a d e y i/, . K ö ş k ü n sa h ib i k a r ş ıd a n te ş e k k ü r ve m e m n u n iy e t b e k le rk e n şu ce v a p v e r ilir : — Ama. siz in n e k a d a r y a ş ı- y a c a ğ ın ız ı biz n e re d e n b ile lim ? H a lb u k i b u ra s ı b iz e h e m e n lâ zım . M üh »vere b u r a d a b ite ı. A r a zi is tim lâ k o lu n u r ve b e ’’ diye- yo kıs:, z a m a n d a g e ç e r -Y u k a rıd a k i h ik â y e K m lrg â n k ö ş k ü n ü n ve g eçen h a f t a y a n a n P e m b e K ö şk ü n h ik â y e s id ir. K öş kıin sa h ip le r) S a tv e t L 3 tf ' T o z a n Tn v e eşi Z eynep T o z a n ’ın h ik â y e s id ir. Ş im di b ir d e h ik â y ey i S a tv e t L ü tfi B eyden d in li y d im ->— P e m b e k ö şk ü n y a n ış ın a be n lm k a d a r klm s.: m ü te e s s ir ola m a.: B u k ö ş k 1868 de S u lta n A ziz için H ld iv İ s m a il P a ş a t a r a f ın d a n y a p tır ılm ış tı. F a k a t ben a l l ı ğ ı m z a m a n s a d e c e b ir k a t ı v a rd ı O d a h a r a p t ı. B in a n ın d iğ e r ta r a f l a r ı n ı ta m a m ly le
T e k in E re r
b en y a p tır d ım . G a z e te le r bu k ö ş k ü n y a n ış ın a b ü y ü k h a s s a s iy e t g ö s te rd ile r. B irç o k la rı b a h a b içilm ez k ö ş k o la r a k ta v s if e ttile r . H a lb u k i b e led iy e bizden burasını. 40C — 500 d ö n ü m lü k a ra z is i v® iç in d e k i d iğ e r 3-4 bi n a s iy le b ir lik te 80 bin lir a y a is ti m l â k e tt i. B en s a d e c e k ö şk ü n y a n ın d a k i h a v u z a b u k a d a r m a s r a f e tm iş tim . S o n ra Ş û ra y ı Dev le te m ü r a c a a t e tt ik . N ih a y e t m i k ta r ı 390 bin lir a y a ç ık a r d ı la r B a lıa evvel n iy e tle r i 80 bin lira, da, v a r l ık v e rg is i k o y m a k s u r e tiy le k ö ş k e p a r a s ız sa lıip ol m askm ış. Y u k a rıd a o k u d u k la r ın ız C .H 1'. n in m e m le k e ti id a r e edişine iy i b ir m is a ld ir. Y a r i o n la r z a m anında, m e m le k e tte m ü lk iy e t diye h iı1 m e fh u m b u lu n m a d ığ ı, b e ğ e n d ik le ri v e is te d ik le r i b ir y e ri u y d u ra c a k la r» b a s i t b a h a n e le rle d e rlıa l is ti m l â k e tm e k s a lâ h iy e tin d e o ld u k la rı, b u m i s a lle g a y e t g ü z e l a n la ş ıl m a k t a d ır. H a lb u k i b izim C u m h u riy e t rejlmimizİYı te m e lin i m ü lk iy e tte i s t i k r a r ve s a ğ la m lık te ş k il e- d e ' R iv a y e te g ö re E m lr g â n köşkii İ s ta n b u l B eled iy esin ce Ö m e r İn ö n ü y c h e d iy e edilm esi için İ s tim lâ k o lu n m u ş.. H a tta K iy a s e tic u m h u r in m e n i k â tib i B K cm -'J G edeleç’lıı b u işi - y a kın ilg isi b u n d a n d o ğ u y o rm u ş. l a k a '. 1950 de se ç im le rin I>e- ıııo k r a t P a r t i ta r a f ı n d a n k a z a n ılm a s ı o n la r ın İn» arz u su n ? , im k â n v e rm e m iş.. E m ir g â n k o ru s u h a k k ım la e. d in d iğ im iz biı in tib a d a ş u d u r : S a tv e t L iitfl B e j , lııı lcorıı i- ç tn g a y e t c in s h a y v a n la r , k u ş la r ve n e b a tl a r ı d ü n y a n ın b ir ço k y a b a n c ı m e m le k e tle r in d e n t i p i a y a r a k g e tir m iş .. O n la rı bıı r a i - g e liş tirm e ğ e v e y e tlş iir- n eI
\ ı I i i *!
ğ e b a ş la m ış .. Ş im d i b u n la r d a n h iç b iris i y o k .. A ğ a ç la r k u r u y o r, d u v a r l a r y ık ılıy o r, b in a la r y a n ıy o r , v e lh a s ıl g ü z e lim k o r u b ir v ira n e j'o d ö n ü y o r. B u n u de, ta b iî k a r ş ıla m a k lâ z ım .. Ç ün ki» b eled iy en in b a h ç ıv a n lık , ç if t ç ü ik , h a y v a n b a k ıc ıb ğ ı y a p m a sı n a d ir g ö rü le n iş le r d e n d ir - Y an i b u b ir b eled iy e işi o lm a k ta n ıız a k t .tuşısel Arştvıcrae İstanbul Beııtsiı Taha Toros Arşivi
