EVALUATION OF THE HEAD INJURED 435 CASES WITH RESPECT TO THE 456TH ARTICLE OF TURKISH CRIMINAL CODE (VITAL DANGER AND INABILITY TO PERFORM DAILY ACTIVITIES)

(1)

Kafa

T

ravrnasl

435 Kafa Travrnah

Olgunun TCK.

4~6.

Madde

AC;lsmdan

Degerlendirilrnesi (Hayati Tehlike ve Mutad

I~tigal)

DERYA AZMAK a), MURAT iMER b), FARUK YORULMAZ c), SABAHATTiN <;OBANOGLU b),

AHMET YILMAZ al

a) Trakya Universitesi, TIp Fakliltesi, Adli TIp Anabilim Dalt, Edirne

b) Trakya Univcrsitesi, TIp Fakliltesi, Noro§irurji Anabilim Dalt, Edirne

c) Trakya Universitesi, Tip Fakliltesi, Halk Saghgl Anabilim Dah, Edirne

EV ALUA TION OF THE HEAD INJURED 435 CASES WITH RESPECT TO THE 456 TH ARTICLE OF TURKISH CRIMINAL CODE (VITAL DANGER AND INABILITY TO PERFORM DAILY

ACTIVITIES) Summary

In this study 435 patients with head injury were evaluated in terms of their epidemiological and clinical features to search the importance of "vital danger" and "inability to perfornl daily activities" from the point of view of Forensic Medicine written in the 456th article of Turkish Criminal Code.

The average age of the non~operated cases was 29.5 years and 5 I % of these were between ages 20-40. The average age of the operated cases was 28. 17. 80.9% of the non-operated cases (305 cases) were male and the most common cause of trauma was traffic accident (73.7%).92.62% of the operated cases were male. We

established the pathological lesion causing "vital danger" in 187 of the non-operated cases (49.6%) and the one causing "inability to perform daily activities from 20 days to over" in 198 of these cases (52.5%). The pathological lesions which caused vital danger and inability to perform daily activities from 20 days and over

were established in all of the operated cases. 28.6% of the non-operated cases have had multiple trauma. There was moderate correlation between low Glasgow Coma Scale (GCS) score and "vital danger" (r=0.40) in non-operated cases.

Key Words: Heady Injury, 4561h Article of Turkish Criminal Code, GCS, Cause of Trauma.

(he!

Bu c;:ah§mada, kafa travmasl ge<;:irmi§ 435 olgu; TUrk Ceza Kanunu 456. maddesinde yer alan "Hayati Tehlike" vc "Murad I~tigal" kavramlannlll Adii TIp aC;:lSlndan onelllinin ara~tlfllabilmesi ic;:in epidemiyolojik

ve klinik ozellikleri a\,lsmdan incelendi.

Nonopere olgulann ya~ ortalamasl 29.5 yd ve %51'i 20-40 ya§lan arasmdaydl. Opere olgularm ya§ ortalamasl ise 28.17 idi. Nonopere olgularda erkek dagllnTII % 80.9 (305 olgu) ve en sik rastlanan travma nedeni (% 73.3) trafik kazalanydl. Opere olgularda ise erkeklerin oranl % 92.62 idi. Nonopere olgularda "Hayati TehIike"ye neden olan patolojik lezyon 187 olguda (% 49.6), "20 giin ve ustli Mutad l~tigal"e neden olan patolojik Iezyon ise 198 olguda (% 52.5) saptandl. Opere olgulann tlimlinde ise hayati tehIikeye ve 20

gUn vc iistii Mutad i~tigale neden olan patolojik lezyonlar saptandl. Olgularlll % 28.6'smda multipltravma yard!. Nonopere olgularda dli~uk Glaskow Koma Skala (GCS) skoru ile "Hayati Tehlike" araslllda orta derecede bir ili§ki bulundu (r=0.40).

GiRi~

VE AMA<;

Genel

anlamda bir ki§inin vticudunda aCl-agn olu§turan, sagilgllll

bozan,

ya da akll

fonksiyonlannda bozu

k

luk meydana

getiren

travmatik hasarlara, hukuki

deyimle

(2)

D. AZMAK, M. iMER, F. YORULMAL S. (OBANOCiLLJ. A. YILMAZ mllCSSlf hiller"

ael!

verilir. Ki~ilerc yoncllilmi~ olan mucssir fiiller: ya maddi ya cia mancvi vasil.alarla mcydana gctiriJir. Maddi vasIlalar ilc olu~lurliJan miiessir fiillcr nelicesillllc, ki~inin vi.iclldunda bir tak1l11 travmatik lezyonlar meydana gclir. Failin kasiliJ olarak yaptlgl miiessir fiii sonUCll magdurda olu~an lravmatik lezyonlann adli tIP a~lsindan dc,~erlcndirilmesi; TUrk Ceza Kanunu'nllll (TCK) 9,Bap (~ahlslara kar~l ciiriimlcr), 2. Pastl'll1da (~ahlslara kar~l muessir filler) blllLlI1an 456. maddedeki kriterlerc giire oimakladlf ( I). Bu kallLll1 maddesinin her bir flkrasmda ki~ilere verilen zararlann (;ncminc giire aylrli11 yapdlm~ olup buna grire; I. hkrada basil zararlar. 2. f!knlch\ aglr zararl;!r, 3. flkrada ~()k aglr zararlar ve 4. flkrada ise hariC zararlar yer a!makladlr (2).

iickim travmatize olan hastaYl degcrlendirdikten soma adli raporllnu yazmken ilgili kanun maddcsindc ycr alan "hayati tehlike ve lllutad istil!;al (is ve l!;uelen l!;eri kalma=ad!i

~ira)"

gibi deyimlerc de yer vermclidir. fiu

ac~erlcmtirmcyi

Yaparkcn. ll1utlaka Aclli TIJ) Kurumunun k01lL1 i1e ilgili yaYl111l11 kllilanmalldir (2).

.. "Kat'" Travmasl

1:

705 Olglle!a Epiderniyolojik C;:all~ma" ba~likll yazllTIlzda; Trakya lilli versitesi Tip rakLiltesi (TUTF) aeil polikliniginc ge~~irill1li~ bra lravmasl SOI1UCll

gctilikn ve l'-liiro~irLirji Anabilim Dali'nea takip vc tl~davileli yaptlan o!gulann detayll cpidell1iyolojik iizelliklerini ortaya koymll~lllk. Bu c;aL~nnmll.da lse; 70S olgll i~l;risinden adli nitelik ta~lyan 435 kafa travmalr olgu. aynllp, TCK'nlln 456. maddcsindc yer alan hayati tehlike (I:-lT) vc mUlae! i~tigal (MI) gibi kriterlcr ac,:lsll1dan dc£;nlcndirilerek; Iravma etyolojisi, Glasgow Coma Scale (GCS) skorll, saptanan palulojikr vc polilravma ilc

HT

ve MJ'e!en geri kalm<l suresi arasl11cia ne Wr ili~kiler bulundllgu ara~tlnJml~tJr.

MATERYM, VE METOD

TinT Ni;ro.jiriirjl ABD'nt/a 1.1.1 9X9-31.12. 1993 tanhlcri araslnd,lki 5 ydltk siilc i<;elisi nck, kaCa tr:IVlll"" tan", de yalIrllan loplall1 70S olgudan, oiaYIll mcydana geli~incJe adli nitelik la~lyall ve opele "djltneycn .,,77 olgu jk opne edilen 5X olgu aynlarak c;"lt~ll1a kapsanllna alllHjl.

Spur k<lzahin, hisiklellcn dij~ll1e, mcrdivcnden du~me, bebek veya ~ocuklann vc ya~ltlann hasil diisilleicri ile hunl,,," benzel, mliessil fiile bai.\1r olmayan ve adli nitclik taslmayan k"Ca travmalan callsrna

dl~; lllr~lklldl. c > , , •

Olgulal rctrospcklif o!arak incelcnerek kranyal vc CkSlr.lkranyal patolojilcri saptandl ve liT ill' MI a~lsllld:1I1 degcllcndirildi. Elde edilcn vcriler yiizdc vc tablolar halinclc sllnuldu: iSlatislikscl degcricndilmcde, NeSS l'<lke1 proglalTil yardlllllyla, kOlclasyon analizi teknigi kllllal1llarak dcgi~kcnlcI alasl ili~kilcl inceiendi.

miLGULAR

(alt~\lla ic;in ~e(;i1en 377 nonopere olgunun ya~ orlaiamasl 2~.5± 15.0 ytl olarak bulundu. En gent; olgu 1, en ya~1t 76 ya§lIldaydL Olgulann % 51 'i (l

n

olgu) 2()-40 ya~lar araslIlcia saptamll. 305'j (% SO.9) erkek, 72'si ('Yr) 19.1) kadllldi.

5X opere olgllllun ya~ ortaiamasl ise 2S.17 olarak bulundu. En gen~ olgu 4, en ya~1t

olgu 65 ya~lI1daydL 'J() 92.62'si erkck (54 olgu) ve % 7.4\i (4 olgu) kadllldt.

377 nOllopere olgunull dosyalan incelendiginde; 1 S7'sinde (% 49.6) ki~inin lravma neticesinde, HTye IlIarllZ kaldlgl, 190'nlilda ise (% 50.4) ki~il1in HT'ye InaI'LiZ kdacak nilel ikle lravmarik Iczyona sahip olmaciIgl saptamiJ. HT'si olall 1117 olguYLl il1cclcdi~imizde; I R2'sindc (% 97.3) sadcee kara travmaSlIlil ba~ll olarak kisilerin HT'yc

n~aruz

kakllklan, (Tal'ik kazasl geyiren 4 oJguda (% 2.2) kafa travmasl i1e birlikte

(3)

edildi.

377

nonopere olgllnlln travma etyolojisine gijre dagtltmlan ve HT oranlan Tablo I'de giistcrildi.

B

u

tablo(\a; saytlarlllll1 Clzllgt ncdeniylc i~ kazasl, ate~li silah yaralanmasl ve dektrik yarpl11<lSI bir yana blr<lktltrsa; darp-cebir vakalannda en du~uk

Hl'

oranlanna rastl'llllligl giirlilmektedir

(Ir'

3~.3).

377

l1()nopere olguya ait intrakranyal patolojilerin

dagtlll11l

Tabln 3'dedir.

T~\hlo l. 377 NOl1opcrc Olgllnlln Travma Ncdenlcrine Giirc Hayati Tchlikc Oranlan

Travma Ncdcni Olgular Hayati Tchlikc Var Hayati Tchlikc Yok

SaYI % SaYI % SaYI %

Trarik KazaSi 27i1. 73.3 141 50.6 137 49.4

Darp-Cchil 47 12.5 IX 3~U 29 (i1.7

JVln\osiklcl Kal.aSI 39 10 . .1 21 53.8 IX 46.2

i.~ K'II.asl 7 1.9 3 42.9 4 57.1

Atqli Silah Yar,d. 5 L3 3 (iO.O :2 40.0

Elcktrik ~:arplllaSi 0.3 I 100.0

T()PLAM 377 tOO.O 187 49.6 190 5(),4

5~ opere olgunlll1 dosyalan incelendiginde; olglliara ait travma nedenlerinin dagIltmt Tabln 2'de giirLilmcktedir. Hepsindc operasyonu gerektiren bir veya birden fazla

intrakranyal palOlojinin geli~mi~ olclugu tcspit edildi. BLl Iczyonlar olglliann hepsincle

HTye manlz ktlar vc 20 glin ve ListLi MI'ne engel tqkil cdcr nitelikte bulundll (Tablo 3).

Tablo 2. :'is Opere Olguda TravmCl Ncdcnlcri

Travma Ncdcni Olgu SaYlsl %

Trafik KazaSi

:-n

57.1

Darp-Ccbir l) _15.₅

i.1

Kazasl l) 15.5

Motosikkt Kaza" 5 8.5

Atc1li Sibil Yar~tI. 2 3.4

(4)

26 D. AZMAK, M. iMER, F. YORULMAZ, S. <;:OBANOGLU, A. YILMAZ Tablo 3. Nonopere ve Opere Olgularda Saplanan Kafa TravmaslI1a Ail Patolojiler*

intrakranyal Patolojiler Minor Kafa Travmasl Epidural Kanama Subdural Kanama intraserebral Kanama Subaraknoidal Kanama Beyin Odemi

Beyin Dokusu Lascrasyonu Hemorajik Kontiizyon Diffiiz Aksonal Yaralanma Lineer Ktrlk <;:okme KIngl Kaide Ktrlgi Nonopere (n:377) 190 9 (minimal) 4 (minimal) R 8 2R 17 106 21 (minimal) 46

'" Bazl olgularda birden fazla patolojik lezyon bulunmaktadlr.

Opere (n:58) I() II 3 I() 9 39 5

Nonopcrc olgulanmlZl Mi'dcn

gcri

kalma

surclcri

a~lsmdan

ince\edigimizde, 152

olguda

(%

40.3) anzalann

0 -

10 gun,

27 olguda

(%

7.2) 11

-

19 gun

arasmda ve 198

olguda

(%

52.5) isc 20

gun

vc ustu Mj'e

engel

tqkil

edcr

nitcliktc oldugu

saptandJ.

Ml

'den geri

kalma surcleri

11 -

19 gun arasmda

saptanan

27 olguyu tek tek

incelcdigimizde;

hcpsindc

HT'nin

mcvcut olmadlgl, kafa travmasmm minor nitcliktc

oldugu ve

PQlitravma

lezyonlannm btiyuk

oranda;

klavikula kmgl, burun kcmigi

govde

~atlak

veya kmgl, radius ve/veya ulna kemiklerinin aynkslz kapaiJ kmklan

gibi

lczyonlann,

ki~inin

15 gun

MI'ine

engel te§kil

eder

nitclikte

olduklan

tespit

edildi

(Tablo 4).

Tablo 4. NOl1opere Olgulann Mutad i~tigaldel1 Gcri Kaima Siireleri vc TCK'daki Ycri

Mi'den geri kalma siiresi Olgu saYlsl (%) TCK'daki yeri 0-10 gUn 152 (% 40.3) 456/4 11-19 giin 27 (% 7.2) 456/1 20 ve iistii gii n 198 (% 52.5)* 456/2

* 19X olgud~~n It olguda (% 5.6) ~ahsm HTye manlZ kllan lezy on oimadlgl halde kafa travrnasma e~lik eden politravm<l ncdeni de MI'den geri kalma stireleri 20 gun vc iistU olarak saptandl (om. minor kafa travmaSI ile femur g(ivde a~Ik pan;all kIng!, minor kafa travmaSI ile tibia-fibula mti~terek kapall kmgl birlikteligi gihi).

Nonopere 377

olguyu kafa travmasma c§lik

eden birden

fazla sisteme yonelik

travma

(politravma)

a~lsmdan

inccledigimizde; 269

olguda

(%

71.4)

sadece

kafa

travmaSl

saptamrken,

108 olguda

(%

28.6)

kafa travmasma hafif vcya

aglr

poJitravma

halinin

qlik

cttigi tespit edildi.

Politravmah

108 olgunun

42'sinde

(%

38.9) kafa

travmasma ait. MI'den

geri

kalma suresi,

politravmaya

bagh lezyonlann herbirinden

daha

fazla MI'c

cngel

te§kil eder

niteliktc, 21 olguda

(%

19.4) kafa travmasl ile

politravma

l

ezyonlanndan cn

aglr olanm aym

stirede Mi'ine engel

tqkil

edcr niteJikte

(5)

Opere

58 olgudan 16 olguda

(%

27.5) birden

fazla

sisteme yonelik travma

saptanml~

olup, sadece 2 olguda

(%

3.4) politravmanll1 kafa travmaslI1dan daha fazla

Mi'e

engel

te~kil

eder nitelikte oldugu

saptanml~tlr

(2 olguda femur govde aylk paryah kmgl).

Nonopere 377 olgunun hastaneye giri§ amndaki

GSC

skoru

ineelendiginde; 314

olgunun

((l()

83.3) 13-15, 44'iini.in

(%

1 1.7)

8-12

ve 19'unun

(%

5.0) da 3-7 araslI1da yer

aldlgl saptanch.

Hayatl

tehlikesi olan veya olmayan olgulann

GCS

skoru a

y

lslI1dan

dagill1l11 Tablo

5'de gi)rUlll1ektedir.

Tahln S. NOl1opere Olgulann Hayati Tehlike Durumlanna Gore GCS Skorla ...

Hayati Tchlikc (;CS 13-1S GCS 8-12 GCS 3-7

Say, % Say, % Say, %

Var 125 66.9 44 23.5 IX 9.6

y"k IX,) 9').4 0 0.0 1* 0.6

'~ C;CS SkOfU 6 buitillan bu olguda: kranyografi ve BBTd~ bir lczyon saptanmanll~ olup, norolojik muaycnedc latcralizasyon bulgusu olmadlgl ve hastancyc geldiginde a~Jrl derecedc alkollU oldugu tesbit cdilmi~tir. Olgunull, 24 saat sonra GCS skoru 14'c \'lkIllL~ ve ilk GCS skor dli~iiklUgU alkole baglanml~tlr. Olgucia, adli i.lYldan lezyonlann HT'ye maruz kllmacilgl, os Ilazalc

kmgl a~ls11ldall 15 gi.ill Mi'inc engel te~ki! eder niteliktc oldugu kabul edilmi~l'ir.

Nonopere olgularda

ara~tlrllan degi~kenleraraSI ili~kiler

korelasyon

analizi

ilc de

ineclenll1i§ ve anlall1lI

ili~ki

bulunan

degi~kenler

T

ablo 6'da sunulll1u§tur.

Tablo 6. Aralannda Anlamh ili~ki Bulunan Degi~kenler vc ili~ki Durumlan

Dcgi~kenler r p

Cins!Hayati Tehlike 0.11 0.043

Cins/Mi'den gcri kaima 0.11 0.030

Hayati Tchlikc/GCS 0.40 0.000

Hayati Tehlikc/Mi'dcn geri kalma 0.91 0.000

Mi'dcn geri kalma/GCS 0.37 0.000

T

ablodan cia gortilecegi

gibi

nonopere olgularda cinsiyetle (erkekler aleyhine) mutad

i§tigalden geri kalma

ve

hayati

tehlike

arasmda

zaYlf

ili§ki saptandl. HT ve

Ml'de

n

geri

kalll1a ile

GCS

skoru

arasmda pozitif yonde or1a de recede korelasyon (slraslyla r=0.40

ve r=().37);

HT

ile M

i

'den geri kalll1a stireleri

arasll1da

beklendigi gibi pozitif yonde,

ileri

derecede

korelasyon bulundu.

(6)

2S D. AZMAK. M. IMER, F. YORULMAZ. S <;:OBANOGLU, A. YILMAZ

TARTISMA VE

SONU<;

C;:all~mamlzl

opere-nonopcrc

ayIrlml

yapmadan dcgcrlendirdigimizde, olgulann

ya~

ortaiamasl

2l) yIi eivannda ve

en Sik

olarak 20-40

ya~lar

arasll1da

olc!ugu

tcspit

edilmistir.

BulgularIll1lz literatUrcie bildirilen degerler ile uyul11lu bulunl11ustur (3-6).

Adli

~itelikteki

kafa travmalanna

gcn~

ya~la~da

daha Cazla

rasllan"Il1,~sl

c!ikkat

yekieidir.

Olgulanll1lzll1

% ~O'den

faziasl

erkek

olup, erkek/kadll1 oral1l

4:

I'in iizcrindedir. Bu

fark

literatiirdc bildirilenden daha

yi.iksektir (5,7,8). Bu

farkll1; toplumumuzdaki

c

rkeklerin

daha

aktif bir

ya~ama

sahip

oimasl

ve

c!olaYlslyla

aelli

olaylara daha fazla

manu

kalmasll1dan

kaynaklamlIgll11

dii~Unl11ckteyiz.

Raporlan elegerlendirdigimizde; nonopere olgulann

%

49.6 oranll1da

(I

fi,7/377)

travma

nctiecsindc adli ayldan HT'ye

l11aruz k1lar nitclikte lczyonlara

sahip olduklanl1l

saptadl

k

(Tablo

I).

Opcre

olgularda ise bu

oran

%

100 olarak

bulunmu~tur.

OlgulanmlZl

op

c

r

e-

nonopcre

ayIrll111

yapmadan

bir bi.itUn olarak ele aldlglmlzcia

HT'yc

maruz kalma

oranll11I1

(Yo

56.3'e

(245/435)

~Iktlgl

gorUll11ektedir. YLiksek olan bu oran

bize, aym

I. a

manda olay

anll1daki

travmanlI1 da

~iddetli

oldugu

fikrini vennektedir.

lI

gili

hckill1

icrin adli

rapor yazarkcn bu

oralll

goz

oniinde bulunc!urmalan uyg

u

n

dur.

187 olgu iycrisinc!cn

sac!eee 5

olguda

HT; kafa trav

111

as I

ell~ll1t1aki

bir

nedene

(

He

motoraks)

baglt olarak

geli~mi§tir.

"Hayati Tehlikenin" hukuktaki

yeri,

T

CK

456/2. l11addesindeelir

(I). Hekill1lcr

raporiannda

HT deyill1ini

kullalllrken

, Adli

TIp

KUfLIIl1U'nUn

konu

ile ilgili

rehberinden

mutlaka

yararianmallciIr. C;:UnkLi

adli

raporda HT

ibaresini

gtircn save

l

re'sen

takibala

gc~mck

i<;in

sal1lg1

clerhal tutuklayaeaktlr.

Raporiarda gerekmedigi

haltlc

bu

i

fael

e

nin

kullallIlmasl,

gereksiz yere

bir

2ahslll tutuklanmasma ve

ozgUrlUgUnUn

klsltlanlllClSll1a

yol

a~aeaktIr.

Hekimler

iyin

diger

bir husus

da;

oldLirLieU nitelikteki bir travmanll1;

t

cciavi

,

al11

e

liyat

veya spontan

olarak iyile§l11esi halindc de

ki~inin

travma

anll1cia

hayallllll1 tehlikcye

maruz kaldlgll1111 hatIrianmasldlr.

H

T

kavraml vc adli

tiP

a~lsllldan

krit

e

rlcri

,

~qitli

yazariar tarafll1dan aynntLiI

bir §ekilde

tarif edilmi§tir (2,9-11).

O

p

e

r

e

ve nonopere

olgularda travma nedenleri iyerisinde ilk slraYI trafik kazalan

aimaktaclir

(Tablo 1-2).

Darp-ecbir

ve l11otosiklet kazalanna bagiI olgular

en sik gorLilcn

cliger 2 nccleni

olu~turlllaktaclir.

Kafa travmasl konusunda yapIlml§ bin;:ok

yaiI§mada cia

travma

nedcnleri

benzer

~ekilde

bildirill11ekte

elir (12-15). NOl1opere

olgularda

darp

-

eebir

sonueu

HT'ye maruz kalma oranlI1lI1

dig

e

r neel

enlere nazaran

daha az

oimasl i Igi

<;ekieidir (

T

ablo I).

Tablo

3'de

opere

ve

nonoperc

olgularda yc

§

itli tc§his vasltalan

ile

sapIa nan

intrakranyal patolojilerin

dagIllml

gorUIlll

e

kl

c

elir.

Opere

olgulann hepsinde,

geli§cn

intrakranyal

p

atoloji

l

erden dolaYI Mi'den ITeri

kalma sliresi 20 glinUn

Ustlindedi

r. Saelce

c

2 oIguda politravmallln

~iddeti

kara

travmasmlll

§iddetinclen

daha fazla

saptalllm~tlr.

Nonopere olgulanmlzl M

T'

den gcri kalma sLireleri aylsll1cian

inceledigimizdc

(Tablo

4 )

;

Il)~

olguda

(%

52.5) Iczyonlann

20 gLin

ve

UstLi

MI'e cngel

te§kil cttigi vc

T

CK

456/2. l11addesine

uygun nitelikte

oldugu saptanch. Bunlann

iyindc. II olguda, HT'nin

saptanmadlgl ve

politravmanll1

§iddctindcn dolaYI 20 gUn

vc Ustli MI'e engel tqkil

eder

niteliktc lezyonlann oldugu gorUldU.

TUm

olgulanll1lzll1

yakla~lk

olarak 1/3'i.inele

kafa

travmaSll1a qlik

eden

politravma

meveuttur. Bu

oran literatLirde bildirilenden

dU~Uk bulunmu~tur

(3).

Politravl11a

mevcudiyetinin

adli

aylc!an onemi,

adli raporlan yazarken ortaya Ylkmaktachr.

(7)

surelerini ki.imulatif olarak toplamadan, cn aglr lezyona ail

sUrcyi

tek

ba~l11a,

lezyonll

belirt

c

rek yazmak gcreklidir.

Tablo 5'de olgulann hastancyc

giri~

amnclaki

GCS

skorlan ve

HT

durumlan

giiri.ilmektcdir. GCS

skorLI

13-15 olan olgularda

HT

nin yokillgu

%

99.4 oranllldacilr.

GCS

skoru

13-15 ik

e

n HT ibarcsinin varligl

,

%

66.9 oral11ncla

saptanml~

olup buyuk

oranda olgulann niirolojik muaycncc!c latcralizasyon blllguSll

gcistcrmemelcrine

ragmen

kafatasl kemiklcrinde linecr kIrlklar olmaslIldan kaynaklanmaktadlr.

B

unlar beklenen

sonu<;larciIr. GCS skorll

dLi~tLik<;e

olglliann hayat1111 tehlikeye maruz kdan lezyon

oralll

da artmaktadtr. Sadccc 1 olguda

(Tablo

5)

GCS

skoru

3-7

araslllda ikcn

ki~inin

hayatllli

tehl ikcye marllZ ktlan lezyon

saptanmamt~t1r.

Bu olguda nbrolojik muayenede

giri~

anllldaki

GCS skoru

6 iken 24 saat soma 14

bulunmu~;

muayencde lateralizasyon

bulgusu

,

kranyografilerde kmk,

<;atlak

vc tomografide bir patoloji lespit

edilmemi:jlir.

Sadece

a~Irl

derecede alkollLi oldugu

saptanml~tIr.

GCS

skorunun

dLi~i.ikli.igU a~Irl

alkolc

baglanml~ttr.

Klinisyenler her zaman bu Wr olgular ile

kar~da~abileceklerinden

dOlaYI,

her ti.irlLi

te~his

vasItalanl11 kullancltklan soma OlgUyll degcrlendirmeli ve emin olcluktan

soma

raporunda HT kavramtI11 kullanmalIdtr (9).

Sonuc;:

olarak

olgulanmlzda;

adli nitelikteki kafa travmalannll1 yandan fazlasl

(9(,

56.3)

ki~inin

hayatll1l tehlikcye maruz ktlmakta,

%

5f\.8 oranll1cla 20

gun

ve LislLi

Ml'ine

engel

te~kil

celcr

nitclikte bulunmaktacltr. Bulgulanmtz hukuki olarak;

faillerin

yansl11dan fazlasl11l11

TCK

456/2. maddesinclcn yargiianarak

2-5

ytl arasl11cla

hapis

cczasl11a c;:arptIrllacaklan anlamll1a gclmektedir (1,2).

Travma nedenlerinc bagll olarak

geli~en

intrakranyal patolojilcrin detaylI olarak

ineelcnmesi daha

soma yapilmast

planlanan bir

c;:a!J§ma

i<;inele clegcrlcndirilccektir.

Her konuda

ci~ilimin

yaptlmast ve

insanlann birbirlerine karsl claha hosgiirliILi

davranmast,

kaza"~nn

v

e

darp-cebir olaylannl11 azalmasl11a ncden ol<;cakttr.

Bu

cC,

hem

ulusal

ekonomimizc

katkt

saglayacak

hem de

yarglllll1

i~ini

hafifieteeektir.

KAYNAKLAR

i~el. K., Ycnisey, F. (1l)l)O) Tlirk Ccza Kanunu, Cezalann inIazl HakkInda Kal1lll1. Ceza Muhakclllcicri Usulli Kanunu, Beta YaYlllCIlIk, KIrklareli, s. 149-150.

2 Giik, ~., Akyol. S., KolusaYIIl. O. (19R7) Ki~ilerin Viicut Butiinliigiindc Olu~lurulan Zararlann Adli TIP

A~ISll1dan Dcgcrlcndirilmesi, Adli TIP Mlicssescsi Yay., No.2, s.I-21. 3 Miller, J.D .. Jones, P.A. (I 9R5) The Luncel,

it

1141-1144.

4 Ozkiik, M.S .. Orsal, M., KalkIcI. U .. Gungor, H.S. 13 th Meeting, Internalional Association or Forensic

Medicine, pp.A 10, 22-2X August 1993, Dlisseldorf, Germany.

5 Klaubel, M.R., Connor, E.B .. Marshall, L.F., Bowers, S.A. (1% I) Am.l.l:imlemiol, 113(5), SOO-S09. 6 Annegcrs, J.F., Grabow, 1.0., Kurland. L.T., Laws, E.R. (I (110) Nellmlog.\'. 30, 912-9.

7 Hung. Ce.. Chiu, W.T., Tsai. J.C, Laporte, R.E., Shih. C.J. (1991) Taiwan.! Hs{{eh.lIlIi Tsu. ellih,

90(12). 1227-33. (Abs).

X Whitman. S., Hoganson, R.C Desai, B.T. (l9S4) ;\m.IEI)idl'tllio/., 119(4), 570-XO. 9 Erkol, Z.Z., FincanCI, ~.K. (1991) Ga:iallll'l' UllinTsilesi Til) FakI"i/lesi Dcrgisi, 2; 111-120.

10 Giik, ~. (19K7) Meicssir Fiillerin Adli TIp A<;IsIndan Dcgeriendirilmcsi, I. Uillsa/ Adli TIp GIIII/ai,

25-2X Haziran 1984, Adana. Panel ve Scrbest Bildiriler 2.Baskl. Temel MatbaacIiIk, s.27-44.

II Ayka~. M. (1987) Yaralar ilc Ilgili Yasal Kavrall1lar, Adli TIP Dcrs KitabI, istanbul Univcrsilcsi istanbul TIp Fakiiltesi Rcktiirliik No.3483, Fakiilte No: 170, (c1ikcr MatbaacliIk, istanbul, s.226-243.

(8)

D. AZMAK, ivI. iMER, F. YORliUvlAZ, S. ':;OBANOOLU, A. YILiviAZ

COWl.\!. L.S., Call1lilti. M.E ... 1 Lilhcock, Konil.':!Ii:(,;, C. (I I: DdMn! J, 65(71.11.·iA~.

13 Gennarelli, TA., Champion, H.R., Sacco, W.J.. Copes, W.S., Alves, W.M. (I '!~9) I TI'II II II 111, 29(9). 1193-202.

Scou,,1t I lead In Ii II I' Mana!:'ClrlCl111 Study. 1 (J77) The !I:ncct, 2. iI')(·-69x. Coloilllll. A.RT ."I.I.es, W.\i ... Gross, (. (It al (1 JNcw ,,71; 'lli_-'07.

\yn i<;in: Uz. 01 lklya AZlllliI:

Trakya Oniversitesi TIp f'akLiltesi Adli TIP Anabilim Dalt. 22030 Edirne