A. (J. Veteriner Fakültesi İkinci Şirurji Kürsüsü
BİR ÇOBAN KÖPEGİNDE KIKIRDAK KULAK
KANALINDAKİ KEMIKLEŞME VE FtSTÜLÜN
DIŞ KULAK KANALıNıN TOTAL REZEKSİYONU
İLE TEDAVİsİ Akın Finci*
Giriş
Öztürk Tekeli**
Köpeklerde inateı kulak hastalıklarında, bilhassa kulak' fistü-lünün tedavisinde partieıı rezeksiyon yani kulak drenajı yapılır. partieıı rezeksiyonun netice vermediği haııerde ise dış kulak kanalının total rezeksiyonunda ihtiyac vardır. Bundan başka kulak" fistülü, k~lak cartilago'larının kemiklqmesi, kulak kanalında granülasyonlar teş~k-külü neticesi dış kulak yolunun tıkanın lsi gibi vak'alarda da total ,rezeksiyona baş vurulur. Literatürde yaptığımız araştırmada köpek-lerde yalnız S i n g h ve R ao'nun yapmış oldukları (I) total rezeksi-yon hakkında bilgi bulabildik. Beygidel'de kulak fistülünün tedavisi hakkında bilgi çoktur. Bunlarda fistüle sebebiyet veren necrose geniş bir sahayı kaplıyorsa en iyi tedavi tarzı (2) auricula'nın total extirpa-tion' udur.
Sıngh ve Rao'nun (I) yapmış oldukları total dış kulak kanalı-nın rezeksiyonunda, hastalıklı kulak içine bir hemostatik pens soku-larak, kanalın horizontal haıC geldiği yerde dışa doğru bir çıkıntı mey-dana getirilir. Bu nokta, deride yapılan yarım ay şeklindeki ensizyonun ventral kutbunu teşkil eder. Arada kalan yarım ay şeklindeki deri parçası kesilip ayrılır. Meydana çıkan kulak kanalı medial ve lateral kısımdaki dokulardan ayırt edilir, horizontal kısım da bir makas dar-besi ile kemik kanalından ayrılır. Horizontal kemik kulak kanalının içi temizlenil' ve terramycine'li bir kulak süspansiyonu konulduktan
* A. Ü. Veteriner Fakültesi i. Şirurji Kürsüsü Dr, Asistanı, Ankara-Türkiye. *. A. Ü. Veteriner Fakültesi II. Şirurji Kürsüsü Dr. Asistanı, Ankara-Türkiye.
Kıkırdak Kulak Kanalındaki Kemikleşme ve Fistülün Tedavisi 103
sonra her iki deri parç;~q birbirine birleştirilerek kulak kanalı tamamen kapatılmış olur.
'Sın'ğkve~ao'nun(ı) yapmış olduğ,u üç total rezeksiyon vak'ası müspet sonuç v~rmiştir.
Materyal ve Metot
Va1<.'amız olan üç yaşındaki beyaz erkek çoban köpeği 5/5/1966 tarihinde kliniğimize getirilerek 768 protokol numarası ile kaydedildi. Kliniğimize getiriliş tarihinden takriben bir sene evvel, akşam sürü ile beraber sağ kulağı yaralı olarak eve gelmiş, geçer diye her hangi-bir müdahalede buhmulmamış. Aylar geçtikce kulağı, şişmeğe ve ak-mağa, başlamış, devamlı kaşıyor ve yere sürtüyormuş. Bi~ ,müd~et sonra kulak kanalının cranieı.! ve caudal taraflarında, şişlikler husule gelmiş ve bunlar bir müddet sonra delinmiş, devamlı irin akıntısı gelrneğe başlamış ve kulağın işitme ha~sa~ı tamamen kaybolmuş.'
Bu anemnez altında yapılan ilk mmiyenedc inspeksiy"onla kulak kepçesinin aşağı doğru düşük olduğu ve kulak kanalının çepeçevre şişmesi suretiyle' tıkandığı, kulak kanalı civarındaki dokularınufak bir elma büyüklüğünde şişmişolduğu tesbit edildi. Bu şişkirıJiğin taba-nının 3 cm. crani2.l'inde deriye açılan bir fistül ilc, kanalın caudal'inde tam atlas kemiğinin kaidesindetekrar bir fistül vardır. ve her iki fistül deliğinden devamlı iringeliyordu. Fistüller sondalarıdığı vakit crani-al'deki fistülün kulak kaııdının kaidesini geçerek atlas kemiğine doğru uzandığı, diğerinin ise kulak kanalııım kaidesine doğru geldiği anla-şıldı. Palpasyonda kulak kan?,1ı hassas ve şişkindi ve bu şişlik kemik kadar sertti. Kulak kanalı ve clv(l.,1 tazyik edildiği vakit fistüllerin her ikisinden de irin geliyordu (Resim: ı).
, Kulak kanalının durumunu tesbit etmek için dorso-ventral cr't,~ nium radyografisi alı~dı (resim: 2). Radyografide; sağ kıkırdaksal kulak kanalının cartilago auricularis'inin tragus'lar bölgesinden iti-baren ve cartilago annularis'de dahilolmak üzere tamamen kemiKsel bir' doku uremesine dÖİ1dliğü ve üremenin kemikseİ kulak ka,nalı 'ile kaynaşmış bulunduğu tesbit edildi. Aynı zamanda atlas kemiğinin sağ kanadı üzerine isah,et eden yumuşak dokularda da bir saçma ta!:lesinin bu!undl.!-ğu görüldü.
Bu durumda teşhisimiz, "Sağ' kulak kanalında tıkanma, kulak kanalı kırıldıklarında ossification, kulak fistülü ve atlas kemiğininsağ kanadı üzerinde saçma tanesi" olarak tesbit edildi.
104 Akın Finci - Öztürk Tekeli
Vak'amızın Sıngh ve Rao'nun (ı) yapmış olduğu operasyon-lardan ayrılan bir özelliği vardır. Şöyleki; kulak kanalını tamamen tıkanması sebebiyle kanalın horizontal kısma dönüş yerini~., tı;sbitin-deki güçlük ve aynı zamanda fazla şişen.kulak kanalında yapacağımız yarım ay şeklindeki ensizyonun çalışmamıza engel olması idi. Bu se-beble Sıngh ve Rao'nun tekniğini modifiye ederek vak'amıza uy-ğuladık.
Operative tedavi
(Kulak kanalının total rezeksiyonu)
Tedavi, kulak kami.lının tıkanması sebebiyle kaybolmuş bulunan işitme duygusunun sağlanmasına yönelmeli ve bu sebeble ilk tedavi olarak kulak kanalının Zepp metodu ile drenajı yapılmalı ve fistül-lerin kaynağı kurutulmalıydı. Fakat kulak kanalının bütün cartila-go'larının kemikleşmiş bulunması ve fistüllerin kemikleşmiş olan kıkır-dakların medial'inden menşe almış olması kulak drenajını sağlamış olsak dahi medial'de kalan parçanın fistüllerin sebebi olarak kalaca-ğının düşünülmesi bizi kulak kanalının total rezeksiyonunun yapıl-masının lüzumlu olduğu sonucuna götürdü.
Nembutal novaljine karışımı ile genel anestesie altında uyutulan hayvan, hasta kulağı üste gelecek şekilde masaya yatırılarak tesbit edildi. Serviyetlerle sınırlandırılan şişlik bölgesinde, "kulak kepçesinin kaidesinin medial'inden lateral'ine doğru hafif yarım ay şeklinde bir enzisyon yapıldı. Buradaki kulak kepçesinin kıkırdağı kesildikten son-ra dış kulak kanalının medial yüzünden başlayarak kanal medial yüzündeki dokulardan ayrılmağa başlandı. Ayrılma tamamlandıktan sonra, dış kulak kanalının başlangıcından kanalın horizontal hale geldiği yere kadar olan deri üzerinde bir enzisyon d~ha yapıldı. Me-dial'den ve diğer taraftaki dokulardan ayrılan kıkırdaksal kulak kanalı, kemik kanala birleştiği yerden kemik makası ile kesilip alındı. Kanalın kalan kısmı dikkatlice kürete edildikten sonra içine Marfa-nil-prontalbil tozu kondu. Cıvar dokular ve deri basit dikişlerle diki-lerek (T) şeklindeki enzisyon kapatıldı. Bu suretle kıkırdaksal kulak kanalının başlangıcından kemiksel kulak kanalına kadar olan kanal kısmı çıkarılmış oldu. Köpeğe 4 gün müddetle parenteral olarak günde 8 cc. Pan terramycine enjekte edildi. Lo uncu günde operasyon dikiş-leri alındı. Ayrı bir operasyonla da Ala atlantis üzerindeki yumuşak dokularda bulunan saçma tanesi çıkarıldı ve operasyonlardan sonraki durum radyografi ile tesbit edildi (Resim: 3).
Kıkırdak Kulak Kanalındaki Kcmiklcşme ve Fi,tiilün Tedavisi 105
Postoperative tedavi devresinde hayvanda herhangi bir- komp-likasyon tesbit edilemedi ve hastamızın şifa bulduğu müşahede edilerek ilk operasyondan sonraki i5. günde sahibine teslim edildi (Resim :4)'
Tartışına ve Sonuç
Köpeklerde total kulak kanalı rezeksiyonu nadir yapılan operas-yonlardandır ve literatürde bildirilen bilgi tek bir nqriyata aittir( ı). Literatürdeki oprasyon şeklini modifiye ederek tatbik ettiğimiz vak'a-mız iyi olmuştur. Böyle vak'alarda total rezeksiyonun tatbik edilme-sinin iyi sonuçlar vereceği kanaatındayız.
Özet
Üç yaşındaki bir erkek çoban köpeğinde bir sene evvel saçma ile yaralanma sonu husule gelen kıkırdaksal kulak kanalındaki kemik-leşme ve fistül, kıkırdaksal kulak kanalının total reeksiyonu ilc iyi edilmiştir.
Suınınary
A chronic ear fistula and ossification ın the cartilaginous ear can al due to bird shot, has been treated with the total resection of cartilaginous ear canal in the three years old sheep dog.
Literatür
i - Smgh, G.B., Rao, M.M. (1959): Otitis externa in canines-lts me-dicinal and surgical treatment, The İndian Yet.
J.,
Yol. 36, No: 5, pp. 236-242.2 - Ökteın, Burhanettin. (I 962): Özel Şiru1ji, Baş ve boyun hasta-lıkları, birinci baskı, İstiklaJ Matbaası, Ankara.
<> -"" E-< -"
..
:.E :::-~ '" "(J .~.., .~ " .:: ~ c:: ;.ı.. ..:;; -<~.
,.
..~:.f7:W=:;~.: .•.i .~
_,O
K.k.rdak Kulak Kanalınılaki Kemiklcşme ve Fisliiliin Tedavisi
Resim: 3)
Resim: 4)
