Cumhuriyet Üniversitesi Di Hekimli i Fakültesi Dergisi Cilt:7 Say :1-2004
* Cumhuriyet Üniversitesi Di Hekimli i Fakültesi Ortodonti AD. Sivas.
** Cumhuriyet Üniversitesi Di Hekimli i Fakültesi ADÇ. Hastal klar ve Cerrahisi AD. Sivas.
GÖMÜLÜ ÜST KAN N D
N SÜRDÜRÜLMES NDE BAS T B R YAKLA IM
Yrd.Doç.Dr. Ali Altu BIÇAKÇI* Yrd.Doç.Dr. Sinan AY**
ÖZET
Bu vaka raporunda 28 ya ndaki bir bayan hastan n sol üst çene 2-4 numaral di ler aras na yap lm olan köprünün alt nda kalan gömülü kanin di in; hastan n uzun süreli ortodontik tedaviyi istememesinden dolay sabit ortodontik tekniklerden yararlan lmadan, oldukça basit ve ucuz say labilecek bir metod ile (bir mini plak vidas , bir ortodontik hook ve 2 paket a z içi elastik) sürdürülüp arktaki yerini almas sunulmu tur.
Anahtar Kelimeler: Gömülü üst kanin, mini plak
vidas .
SUMMARY
This case report presents a very simple and low-priced method (one mini plate screw, one orthodontic hook and 2 packages of intra-oral elastics) for the eruption of an impacted left maxillary canine under 2-4 bridge prosthesis in a 28 year-old female patient, without using any fixed orthodontic techniques as the patient did not wish to apply a long-term orthodontic treatment.
Keywords: Impacted maxillary canine, mini plate
screw. Toplumda üst kaninlerin gömülü kalma s kl
yakla k %1-2 düzeyindedir.1,2 Gömülü kalman n etyolojisinde birçok faktör etkili olmakla beraber genetik geçi , üst laterallerdeki anomaliler ve ark-di boyutu uyumsuzlu u en önemlileri aras nda yer al r.3-5 Bu çal mada mini plak vidas yard m yla gömülü üst kaninin ba ar l bir ekilde sürdürülmesi anlat lm t r.
VAKA RAPORU
Hastam z 28 ya ndaki M.A. sol üst kanin bölgesinde bir i kinlik ikayetiyle Cumhuriyet Üniversitesi Di Hekimli i Fakültesi ADÇ. Hastal klar ve Cerrahisi AD.’na ba vurmu , yap lan klinik ve radyolojik muayeneler sonucu o bölgede daimi sol üst kanin di in gömülü oldu u tespit edilmi tir. Al nan anamnez sonucunda hastan n o bölgedeki di i salland için 3 sene evvel özel bir klini e gidip muayene oldu u, sallanan di inin di hekimince çekildi i ve herhangi bir radyolojik muayene yap lmadan o bo lu un daha sonra bir köprü ile kapat ld ö renildi.
Yap lan a z içi ve radyolojik muayene sonucu 14, 22, 25 no’lu di lerde kanal tedavisi; 22-24 aras protetik restorasyon; 15,17 amalgam restorasyon; 18, 24, 28, 38, 46 no’lu di lerin eksik oldu u ve 23 no’lu di in de gömülü oldu u görüldü (Dekil 1).
ekil 1. Preoperatif panoramik film.
Hastaya gömülü di inin düzgün bir ekilde sürdürülebilmesi ve di er problemlerin de çözülebilmesi için ortodontik tedavi görmesi gerekti i anlat ld . Hasta bir tak m ki isel nedenlerden dolay tedavi göremeyece ini, e er mümkünse sadece gömülü di inin sürdürülmesini de ilse çekilmesini istedi ini söyledi. Arkta var olan yer ölçüldükten sonra gömülü di in s aca fakat detayl bir ortodontik tedavi yap lmayaca ndan, kanin ili kinin s n f I olamayaca öngörüldü. Bunun üzerine Protetik Di Tedavisi AD. ile yap lan konsültasyon sonucu di düzgün bir ekilde arkta yerini ald taktirde 2 ayak, 3 üyeli mevcut köprüye kanin di i de ilave etmeye karar verildi.
A zda bulunan 2—4 köprü sökülüp 2 ve 4 no’lu di ler geçici olarak kronland . Gömülü kaninin üstü
Cumhuriyet Üniversitesi Di Hekimli i Fakültesi Dergisi Cilt:7 Say :1-2004
52
cerrahi olarak aç l p hook bondland . Gömülü di in pozisyonu mezioanguler oldu undan daha çok vertikal ve bir miktar da distal yönde kuvvet uygulanabilecek bir ankraj noktas olan 35 ve 36 no’lu di lerin kökleri aras na bir mini plak vidas yerle tirildi (Dekil 2, Dekil 3).
ekil 2. Gömülü di e uygulanan kuvvetin yönleri.
ekil 3. Gömülü di e hook bondlanmas ve alt çeneye yerle tirilen mini plak vidas .
Di le vida aras na yakla k 30 g kuvvet uygulayacak ekilde elastik verilerek; hastaya yemekler harici devaml takmas ve her gün yenisiyle de i tirmesi söylendi. Yakla k 2 ay sonra di in kronu a z bo lu unda tamamen gözüktü ve 7. ay n sonunda ise di arkta yerini ald (Dekil 4). Al nan panoramik radyografide di in angulasyonunun iyi oldu u görüldü (Dekil 5). Hasta daha sonra protez bölümüne gönderildi ve 3 üyeli sabit porselen restorasyon yap ld (Dekil 6).
TARTI MA
Gömülü di lerin tedavisinde ortodontik tedavi ile di lerin ideal yerlerine al nmas ve hastaya kabul edilebilir, fonksiyonel bir okluzyon kazand rman n en do ru yol olabilece i dü ünülebilir. Gömülü di lerin pozisyonlar dikkatlice de erlendirilerek uygun yönde ve
iddette kuvvetler uygulanarak gömülü di ark üzerinde ideal yerine al nmal d r. Bu amaçla kuvvet uygularken
ekil 4. Gömülü di in 7. ay sonundaki görünümü.
ekil 5. Hastan n 7. ay sonundaki panoramik filmi.
ekil 6. Protetik tedavi sonucu a z içi görünüm.
ortodontistler birçok farkl yönteme ba vurmu lard r. Örnek olarak bukkal bölgeden veya lingualden geçen ark telleri6-8, hareketli apareyler9,10,m knat slar11, ve son zamanlarda daha popüler olan ankraj vidalar12 say labilir. Gömülü di in sürdürülmesi s ras nda
Cumhuriyet Üniversitesi Di Hekimli i Fakültesi Dergisi Cilt:7 Say :1-2004
53
uygulanan kuvvet sonucu ankraj al nan di lerde istenmeyen e ilmeler, rotasyonlar, gömülmeler, hatta kök rezorbsiyonlar meydana gelebilmektedir. Vidalar n kullan lmas ise olas bu tip olumsuz etkileri ortadan kald rabilmektedir.
Bu vakada hastan n uzun süreli ortodontik tedaviyi istememesinden dolay sabit ortodontik tekniklerden yararlan lmadan, oldukça basit ve ucuz say labilecek bir metotla gömülü di arka al nm t r. Kullan lan malzeme hemen her cerrahi klini inde bulanan bir mini plak vidas , ortodontik bir ataçman olan ‘hook’ ve 2 paket a z içi elastikten ibarettir.
Bu tip vakalarda dikkat edilmesi gereken nokta kuvvetin bile keleri ve uygulanan kuvvetin miktar olmal d r. Di hekimlerinin protetik tedavi yapmadan önce sadece hasta ve model üzerinde de il; radyografiler üzerinde de protetik restorasyonun planlamas n yapmalar gerekmektedir. Gömülü di , meziodens, herhangi bir patoloji, kök art klar gibi protezin ba ar s n olumsuz olarak etkileyecek birtak m problemler basit bir radyografik muayene sonucu ortadan kalkacakt r. Yap lmad takdirde ise hastam zda oldu u gibi birtak m ek maliyetlerin yan nda hem hasta hem de hekim aç s ndan zaman kay plar na da yol açacakt r.
KAYNAKLAR
1. Bass T. Observations on the misplaced upper canine tooth. Dent Pract Dent Rec 1967; 18: 25–33.
2. Rayne J. The unerupted maxillary canine. Dent Pract Dent Rec 1969; 19: 194–204.
3. Vastardis H. The genetics of human tooth agenesis; new discoveries for understanding dental anomalies. Am J Orthod Dentofacial Orthop 2000; 117: 650–656.
4. Peck S, Peck L, Kataja M. The palatally displaced canine as a dental anomaly of genetic origin. Angle Orthod 1994; 64: 249–256.
5. Jacobs SG. The impacted maxillary canine. Further observations on aetiology, radiographic localization, prevention/interception of impaction, and when to suspect impaction. Aust Dent J 1996; 41: 310–316.
6. The resolution of palatally impacted canines using palatal-occlusal force from a buccal auxiliary. Am J Orthod Dentofacial Orthop 1996; 110: 528-534.
7. Ross LL. Nickel Titanium Closed-Coil Spring for Extrusion of Impacted Canines. J Clin Orthod 1999; 33: 698-698. 8. Patel S, Cacciafesta V, Bosch C. Alignment Of Impacted Canines With Cantilevers And Box Loops. J Clin Orthod 1999; 33: 698-699.
9. Fournier A, Turcotte J, Bernard C. Orthodontic considerations in the treatment of maxillary impacted canines. Am J Orthod 1982; 81:236-239.
10. McDonald F, Yap WL. The surgical exposure and application of direct traction of unerupted teeth. Am J Orthod 1982; 89: 331-340.
11. Darendeliler MA, Friedli JM. Treatment of an Impacted Canine with Magnets. J Clin Orthod 1994; 28: 639-641. 12. Park HS. The use of micro-implants as orthodontic anchorage. Nare Publishing Co., Seoul, Korea, 2001.
Yaz:;ma Adresi: Dr. A.Altu B çakç
C.Ü. Di Hekimli i Fakültesi Ortodonti AD. 58140 Kampüs / Sivas
Tel: 0 346 2191010 / 2796 Faks: 0 346 2191237
