T'T^ 5 Pb//t
USTA YÖNETMEN E rtu ğ ru l,
1922 yılın d an , sinem a yı b ıra k tığ ı 1953 y ılın a k a d a r y irm i d ok u z film d e yö- n e tm e n -o y u n c u o la ra k y e r aldı.Y
I L 1922... V e gü n ü m ü zd e dahi yapıtları h a le n t a r t ı ş ıla n , an cak kimsenin sinemamıza olan katkısını yadsı madığı M uhsin E rtu ğru l dö
nemi başlıyor. 1922-1953 y ıl ları arasında çektiği 30 film den üçte ikisini yabancı kay naktan alan E rtu ğ ru l’un ilk filmi, “ İstanb u l’da B ir Fa- c ia -i A ş k ” adını taşıyordu. Bundan sonra sırayı Yaku p K a d r l ’ nin “ B o ğ a z iç i E s r a r ı” ve “ N u r Baba” , H a lid e E dip A d ıv a r ’ın “ A te ş ten G ö m le k ” , P eya m i Safa’ nın “ Sözde K ı z l a r ı ” aldı. Ünlü “ L e b le b ic i H o r h o r ” , “ K ız K u le s i’nde B ir Facia-i A ş k ” ve ardından Gardiens de Phare’den uyarlanan “ Fe ner B e k ç ile ri" geldi daha sonra...
Yıl 1925... E rtu ğru l bu kez de Rusya'ya gider ve ora da “ Spartakus", “ T a m illa ” , “ Beş D a k ik a ” , adlı film leri çeker. 1929’da İstanbul’a dö nen Ertu ğrul, ikinci bir İs- tiklal Savaşı filmi çeker.
DIŞ ETKİLER
• 1922 - 1953 y ılla n
arasında 30 film çe
ken Muhsin Ertıig-
rul, özel film şirket
lerinin kurulmasın
dan,
s e s li film ,
r e n k li f ilm g ib i
Türk sinem asm da
u ygu lanan ilk le re
d a m g a s ın ı v u ra n
sanat adamı oldu
• M uhsin Ertuğrul,
filmlerinde pek çok
Türk yazarının ro
manlarından yarar
landı. Bu arada çok
sayıda yabancı fil
mi,
sin e m am ıza
u y a r la r d ı.
En
önem li y a p ıt la r ı
arasında, “Ateşten
Gömlek", “Bir M il
let Uyanıyor", “A y
sel, Bataklı Damın
Kızı” yer alıyor...
E
R T U G R U L ’un 1922-29 arasında çektiği 7 film den, yalnızca ikisi uyar lamadır. Ancak genelde E r tu ğ ru l, Fransız Tiyatrosu, Alman tiyatro ve tecimsel si neması ile Rus devrim sine masından etkilenmekte, ya pımları bu etkilerle şekillen mektedir. Bu arada sinema E rtu ğru l için tiyatrodan son ra gelen ve tiyatro dönemi bittiğinde, tiyatro oyu n la rının ve oyuncuların yeniden kamera karşısına geçmelerini sağlamaktır.Ancak M uhsin E rtu ğrul ile ilgili kaynaklardan edindi ğimiz izlenim, Ertu ğrul'un çeşitli kaynaklardan yarar landığıdır. Evet, E rtu ğ ru l kimi zaman Warner Krauss, E m il Jannigs tutkusunu, kimi zaman yerli romanlara, kimi zaman da özgün senar yolarına dayanan film ler çek miştir. Ancak on yedi yıl bo yunca sinemayı tekeline al mıştır ve bu süre içinde sine mamızda tiyatro egemenliği sürmüştür. Bu dönem içinde
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
