125
ÖZET
On Trichophyton sp., alt› Microsporum sp., üç Epider-mophyton sp. ve 10 Candida albicans suflunun çeflitli sod-yum klorür konsantrasyonlar›na toleranslar› çal›fl›lm›flt›r. Candida albicans sufllar› sodyum klorün %40 konsan-trasyonlar›na kadar dirençli bulunmufltur. Bununla birlik-te dermatofitler %2.5’dan yüksek konsantrasyonlarda üre-yememifllerdir. Bu sonuçlar mantarlar›n iyonik güce tole-rans››n di¤er testler yan›nda teflhiste kullan›labilece¤ini göstermifltir.
Anahtar Kelimeler : Trichhophyton, Microsporum, Epi-dermophyton, Candida albicans, sodyum klorür.
SUMMARY
Investigation of Sodium Chloride Toleration in the Der-matophytes and Candida albicans.
The tolerance to various concentrations of sodium chlori-de of 10 Trichophyton sp., 6 Microsporum sp., 3 Epichlori-der- Epider-mophyton sp. and 10 Candida albicans strains were studi-ed. Candida albicans strains were found to be resistant to the sodium chloride, up to 40% at concentrations. Derma-tophytes, however, did not grow at sodium chloride con-centrations higher than 2.5%. These results suggest that the relative tolerance of fungi to the ionic strength can be used in diagnosis besides the other tests.
KeyWords: Trichophyton, Microsporum, Epidermophyton, Candida albicans, sodium chloride.
Dermatofitlerde ve Candida albicans’da Sodyum Klorür
Tolerans›n›n Araflt›r›lmas›
Sevim GÖNEN(*), Semra KUfiT‹MUR(*)
G‹R‹fi
Dermatofitler, saç, deri ve t›rna¤› tutan kronik seyir-li, fakat hastalar›n genel sa¤l›k durumunu bozmayan infeksiyon yaparlar. Dermatofitlerin büyük bir k›sm› Fungi Imperfecti s›n›f›ndan olup derin dokulara ya-y›lmazlar. Yüzeyel ve keratinize dokular› tutarlar. Dermatofitler içinde 3 büyük cins yer al›r. Microspo-rum, Trichophyton ve Epidermophyton. Dermatofit-ler toprak, hayvan ve insadan direkt temasla geçerDermatofit-ler. ‹nfeksiyonun geliflmesi için hem mantara hem de ko-na¤a ait faktörlerin olmas› gerekir (1,2,3).
Candida albicans (C. albicans); a¤›z mukozas›nda, deride ve vagende normal florada bulunabilir. ‹nfek-siyonun geliflimi için mantara ve kona¤a ait faktörler önemli rol oynar. ‹nsanda Candida infeksiyonlar›n›n en az %90’› C. albicans taraf›ndan geri kalan› C.pa-rapsilosis, C.tropicalis ve baflka baz› türler taraf›ndan oluflturulur (4). Direkt Gram peparatlar›nda C.
albi-cans Gram pozitif, tomurcuklanan, 5μm çap›nda oval mayalar olarak görülür. Gram pozitif boyanan yalan-c› hifler izlenir. Ço¤u kez bölmeli misellerde bulunur (5,6).
Çal›flmam›zda dermatofitlerin ve C.albicans’›n çeflit-li sodyum klorür konsantrasyonlar›ndaki geçeflit-liflimleri incelenmifl ve tür ay›r›m›nda sodyum klorürün bir rolü olup olmad›¤› araflt›r›lm›flt›r.
GEREÇ ve YÖNTEM
Ankara’daki de¤iflik üniversitelerden elde edilen dermatofitler ve klinik örneklerden izole edilen Can-dida sufllar› kullan›lm›flt›r. C. albicans sufllar› Sabo-uraud Glukoz Agar (SGA) besiyerinde koloni morfo-lojine, germ tüp yap›m›na ve klamidospor oluflumu-na bak›larak tan›mlanm›flt›r.
Dermatofitler ve C.albican sufllar› sodyum klorürün çeflitli konsantrasyonlar›n› içeren SGA besiyerine ekilmifltir. SGA’da kullan›lan sodyum klorür tole-ranslar› dermatofitler için %1.25, %2.5, %5 ve %10,
(*) Gazi Üniveritesi T›p Fakültesi Mikrobiyoloji Anabilim Dal›, Ankara
126
C.albicans için %2.5, %5, %10, %20 ve %40 olarak belirlenmifltir. Kontrol olarak sodyum kolürür içer-meyen SGA kullan›lm›flt›r.Dermatofitler 28°C’de 14 gün, C.albicans ise 37 °C’de 2 gün inkübe edilmifltir. ‹nkübasyon süresi boyunca koloni geliflimleri ve pig-ment renkleri incelenmifltir.
BULGULAR
C.albicans hem kontrol tüpünde hem de sodyum klo-rürün çeflitli konsantrasyonlar›n› içeren SGA besiye-rinde 24 saat içerisinde üreme göstermifltir. Micros-porum spp. 14. günün sonunda %1.25 ve %2.5, Tric-hophyton spp. 14. günün sonunda %1.25 sodyum klorür içeren SGA besiyerinde üreme göstermifller-dir. Epidermophyton sodyum klorürün çeflitli kon-santrasyonlar› bulunan SGA besiyerinde üreme gös-terememifltir. Elde edilen sonuçlar Tablo 1’de göste-rilmifltir.
TARTIfiMA
Dermatofitler, saç, deri ve t›rnakta kronik seyirli in-feksiyon yapan mantarlard›r (7,8). C.albicans a¤›z mukozas›nda, deride ve vagende normal florada bu-lunabilir. ‹nfeksiyon geliflimi için hem mantara hem de kona¤a ait faktörlerin olmas› gerekir.
Çal›flmam›zda dermatofitler ve C.albicans için SGA besiyeri kullan›lm›flt›r. SGA içerisine çeflitli oranlar-da sodyum klorür eklenmifltir. Sodyum klorürün dü-flük konsantrasyonlar›n› içeren SGA’ya ekilen der-matofitler üreme gösterebilmifllerdir. Düflük konsan-trasyonlu sodyum klorüre karfl› direnç gelifltirerek üreyebildikleri gözlenmifltir. Fakat sodyum klorürün yüksek konsantrasyonlar›n› içeren besiyerinde üre-menin bask›land›¤› saptanm›flt›r. Yap›lan di¤er çal›fl-malarda da ayn› sonuçlar gözlenmifltir (9,10,11,12). C.albicans sodyum klorürün de¤iflik
konsantrasyon-lar›n› içeren besiyerlerinde 24-48 saat içerisinde üre-mifltir. C.albicans sodyum klorüre dirençli bulun-mufltur.
‹nkübasyon sürelerinin sonunda kültürde üreme gös-teren C.albicans ve dermatofitlerin kolonileri de in-celenmifltir. C.albicans kolonileri yuvarlak, gri be-yaz, hafif pürtüklü yüzeye sahip olarak görülmüfltür. Üreme gösterebilen dermatofit kolonileri ise küçük olup oluflturduklar› pigment renkleri de soluk göz-lenmifltir.
Sonuç olarak; dermatofitlerin tür ay›r›m›nda sodyum klorür bir kriter olarak kullan›labilir. Fakat tek bir test olarak sodyum klorüre karfl› tolerans› saptamak tam sonuca ulaflt›rmayabilir. Dermatofitlerin tan›s›na yard›mc› olan di¤er testlerin de yap›lmas› gerekmek-tedir.
KAYNAKLAR
1- Kayser FH, Bienz KA, Ecker J, Lindenmann J: T›bbi Mikrobiyolojisi (Çevirenler M. An¤-Müçüker, E. Tümbay, Ö. An¤) 8. Bask› Nobel T›p Kitabevi, (1997).
2- Zineicke HC,Korting HC, Lukacs A, Braun-Falco O: Dermatophytosis in Chidren and Adolescents: Epidemiolo-gical, Clinical and Microbiological Aspects Changing with Age, J Dermatol 18:438 (1991).
3-Vidotto V, Garcia R, Ponce LM, Valverde M, Bruatto M: dermatophytes in Cusco (Peru), Mycoses 34:18 (1991). 4. Baron EJ, Finegold SM: Bailey and Scott’s Diagnostic Microbiology, p:747, Mosby Company, (1990).
5- Bilgehan H : Klinik Mikrobiyolojik Tan›, s:86 1. Bask›, Bar›fl Yay›nlar› (1992).
6- Shepherd MG. : C. albicans: Biology, genetics and patho-genicity, Ann Rev Microbiol 39:579 (1985).
7- Terragni L, Lasagni A, Oriani A : Dermatophytes and dermatophytoses in the Milan area between 1970 and 1989, Mycoses 36:313, (1993).
8- Garg AP, Müller J : Inhibation of growth of dermatophytes by Indian hair oils, Mycoses 35:363 (1992).
9. Cabanes FJ, Abarca Ml, Bragulat MR, Castella G: So-dium chloride tolerance in strains of Epidermophyton flocco-cum and E. stockdaleae, Mycopathol 124:153 (1993). 10- Garcia MJ, Rios G, Ali R, Belles JM, Serrano R: Com-parative physiology of salt in Candida tropicalis and Saccha-romyces cerevisia, Microbiology 143:1125 (1997).
11- Gruhn CM, Boyle SM: Biochemical and morphological effects of polyamine biosynthesis inhibitors on Trichophyton and Microsporum, J Med Vet Mycol 29:63 (1991).
12- Kane J, Summerbell RC: Sodium chloride as aid in iden-tification of Phaeoannelomyces werecki-i and other medwerecki-ically werecki-important dematwerecki-iaceous fungwerecki-i, J Clwerecki-in Microbiol 25:944 (1987).