Büyük şairin
hayatı
Yahya Kemal «SttSİik “
Aralık 1884Vle l skııp de aoğ- muştur. Babası, İbrahim N a ci Bey, Annesi Nakiye Ha nımdır. Ailenin mallım olan en eski büyüğü. Uçüneii Mus tafa devlinin Sancak Beyle rinden Şehsüvar Pasadır. Sa
irin soyadı olan Beyatlı,
Schsııvar kelimesinin Türkçe leşmiş şeklidir.
Yahya Kemal UsUiip ve
Selanik idadilerine devam et miŞ vc idadiyi Istaııbulda bi tirmiştir.
Istanbulda, Sanyerde bir
evde misafir edilen Yahya
Kemal, burada Sekip Bey is
nıinde. Hürriyete» ve Garp
kültürüne aşık lıi* gençle ta mşmıştır. Çekip Bey, Yahya Kemal’in Avrupaya silmesi ¡cin ona çok tesir etmiş ve muvaffak da olmuştur. Şair, henüz 18 yaşında iken Pa ris’e irilmiş ve orada bulu -
nao Jön Türklerle arkadaş
olmuştur.
PARİS DE GEÇEN SENELER Yahya Kemal Pariste 1903-4 yılında Meaux kolejine leylî talebe olarak girmiş, burada
Fransızca öğrenmiş ve Pa-
ris’de ilimler mektebine ya zılmıştır.
Yalıya Kemal 1912’de Pa-
ris’den Jstarıbula döndüğü za man, Dariişşafakada Edebiyat ve Tarih Öğretmenliğine baş
lamıştır. Müteakiben Ziya
Gökalp’la Türk Ocağında mü
nazaralara başlamıştır, ikisi
arasında bâzı görüş ayrılıkla rı olmasına rağmen Gökalp kendisini Edebiyat Fakülte sine Tarilı Müderrisi olarak tâyin ettirmiştir. 1918’de mağ
lübiyotimiz, Yalıya Kemal’3
«•ok tesir etmiştir. Dergâh
Mecmuasında gençliğin başı na geçerek Anadolu harekâ tını desteklemiştir. O zaman Edebiyat Fakültesinde. Şem
settin Günaltay. Macit Bey
ve Yahya Kemal. Anadolu
harekâtını destekledikleri i -
«in. Ali Kemal tarafından
Darülfünundan atılmışlardı.
Artık onu siyasî hayatın t- çlııde görüyoruz.
b ü y ü k e l ç i y a h y a
KEMAL
Yahya Kemal, 1922’de Lo zan Murahhas Heyetine mü şavir olarak alınmış ve mü teakiben ikinci Büyük Millet Meclisine, Urfadan Meb’us sc çilııılştiı. J925’de Türk-Suri- ye Hudut Komisyonunun <;a
lışmalarına katılmıştır. Bu
Komisyondaki çalışmalarını
müteakip Varşova’ya Orta
Elçi olarak tayin edilmiştir. 1929’da Lizbon Elçiliği de uh desinde kalmak üzere Madrid
Orta Elçiliğine tâyin olun
muştur.
1934’de Yozgat’ dan. aynı yi
lın sonunda Tekirdağ'dan
Meb’us seçilerek, tekrar Mee
lis’e girmiştir. Bir aralık
C.H.P. Estetik Müşavirliği de
yapmış olan Yahya Kemal,
194G’da İstanbul’ da yapılmış
olan kısmî sevimlerde tekrar nıeb’ns olmuştur. Yahya Ke mal IJ47 yılında Pakistanın ilk Türk Büyük Elçisi olınıış
ıe 1948’dc emekliye aynl-
nıışiır.
I.mvkliliğiııden bu yan»
herhangi bir resmî vazife al mamıştır.
K4JK/İV 1O O S T Z .A M
Anlatan: MELEK CELAL
A İV L A T Í Y O K
-Yazan: Şema! KVSEYld< Yahya Kem al Vuslat Şiirini
Celile Hanım için yazmıştı
«Kemal Beyin niçin evlenme diğini tam olarak izah edemem. Ancak çok seneler evvel Celile Hanım isminde çok güzel bir ka dına âşık olduğunu ve kendisiy
le evlenmek istediğini biliyo -
rum. Bu izdivaca Yahya Kemal Beyin arkadaşlarının mâni oldu ğunu söylerler. Kemal Bey. Ce
hle Hanımı çok severdi Öyle
sanıyorum ki. Yahya Kemal Bey Celile Hanımla evlenemediği i - çın bir daha evlenmedi.
Yahya Kemal Beyin Celile Ha rum için duyduğu aşkı, ona hiç bir kadın unutturamadı. Celile Hanımdan sonra da birçok defa
âşık olduğunu biliyorum. Bu
aşkları şiirlerinden de anlamak
mümkündür. Fakat en büyük
aşkı Celile Hanını idi.
YAH YA KEMÂL ÇOK KISKANÇTI
Merhumun hissi bahislerde çok toleranslı ve başkasının hisleri
ne karşı hürmetkâr olduğunu
söylemiştim. Ama kendisi çok
kıskançtı. Birgün bana şu hâdi seyi anlatmıştı:
Çelil* Hanımla seviştikleri sı ralarda Kemal Bey Adada Celi le Hanım da Nişantaşmda kalır mış. Kemal Bey bir gece Adaya dönerken Celile Hanım, o gece
evden çıkmıyacağını kendisine
söylemiş. Fakat gec* yarısın* doğru Kemal Beyde bîr şüphe başlamış «Acaba hakikaten ev de mi, yoksa sokağa mı çıktı?»
diye düşünmeğe başlamış. - O
zaman telefon y o k tu - Bir türlü uyuyamamış. Nihayet Celile Ha
nımın evinde olup olmadığını
gidip tahkik etmeğe karar ver miş... İstanbul» inmek için o »a atta vapur bulamadığı İçin san dalla Maltepeye, oradan Kadı -
köye ve Kadıköyden yine bir
sandalla Istanbula geçmiş. Saat
epey ilerlemiştir. Kemal Bey
Köprüden Nişantaşına Celile Ha mmın evine kadar yürümüş. Bu rada bir sürprizle karşılaşacak. Celile Hanımın evinin pencere
sinde ışık var. «Acaba içeride
misafir mi var?» diye tereddüt
etmiş. Pencerenin altında ışık
sönünceye kadar, hattâ sabalıa
kadar beklemiş ve sevgilisinin
evde yalnız olduğuna kanaat ga tirdikteıı sonra bir otele gide rek uyumuş.
CELİLE HANIM İÇİN BİR ÇOK ŞİİR YAZMIŞTI
Celile Hanım bir kaç sene ev vel vefat etti. Kemal Bey onun için bir çek şiir yazmıştır. Ya nılmıyorsam «Vuslat» Celile Ha nım için yazılmıştır.
Evimiz Modada olduğu için
Kemal Bey Klübe bizim evden
gitmeyi âdet edinmişti, içinde
çamaşırları bulunan bir küçük
çanta ile bize gelirdi. O çanta
şimdi bizde kaldı. Onu çok bü yük bir hâtıra olarak saklıya - cağım.
HAVAMIZI DEĞİŞTİRDİ
Yahya Kemal Bey tab’an çok coşkundu. Evimize geldiği gün
ler, havamız birden değişirdi.
Tamamiyle bize hâlâm olurdu. Tâbir caizse evimizin direksiyo
nu onun eline geçerdi. Söyler
anlatır, güler ve güldürürdü
Fakat bazen mahzun olduğu
zamanlar da olurdu. Yine bize
»
gelir ve bir çocuk gibi saf ve te miz kalbiyle «Ah; Sultanım» di
ye başlıyarak bana dertlerini
anlatırdı. Onun o hâli hiç bir
zaman gözümün önünden git mez. O koca vücutlu adam bir çocuk gibi munis ve itaatkâr o- lurdu. Sanki benden bir n asi hat ve himaye beklerdi. Kim bi lir, bekâr olduğu için belki de şefkate muhtaçtı...»
YARIN:
Yahya Kemâl'in mem leket aşkı ve bir aske -
rin düşüş hikâyesi
Kişisel A rş iv le rd e İs ta n b u l Belleği T a h a T o r o s Arşivi