In this research, in aquatic environments negative effects which may occur in order to have information about, the acute toxicity insecticides Lambda-Cyhalothrin and Cypermethrin which widely used in agriculture in Cukurova Region has been researched into larvae Oreochromis niloticus (L., 1754). In this study, methods of bioassay test which called static
o
method has been applied. The study was carried out under laboratory conditions at 25±2 C. The results has been estimated with the dose-response data were fitted a log-logistic model. The 24-h acute LC values were calculated. 50
According to the results, acute toxic effects researched Lambda-Cyhalothrin and Cypermethrin the 24-h LC acute toxic 50
lethal concentration values for Oreochromis niloticus (L., 1754) larvae were calculated Lambda-Cyhalothrin LC50
-1 -1
6.80±0.63 µgl and Cypermethrin LC 15.88±0.65 µgl .50
Keywords: İnsecticide, Lambda-Cyhalothrin, Cypermethrin, Oreochromis niloticus, Lc .50 Abstract
* Sorumlu yazar: Tel:+90 322 338 6084/206 5145 e-posta:acansev@cu.edu.tr
Geliş Tarihi: 17.06.2014 Kabul Tarihi: 04.12.2014
Bu çalışmada, sucul ortamlarda meydana getirebileceği olası olumsuz etkiler hakkında bilgi sahibi olabilmek için, Çukurova Bölgesi'nde tarım alanlarında yoğun olarak kullanılan İnsektisitlerden Lambda-Cyhalothrin ve Cypermethrin'in Oreochromis niloticus (L.,1754) yavruları üzerine akut toksik etkisi biyodeney yöntemiyle
o
araştırılmıştır. Çalışma, laboratuvarda 25±2 C'de, akvaryumlarda statik biyodeney yöntemine göre yürütülmüş; log-logistic model istatistik analiz yöntemiyle incelenmiş ve 24 saatlik akut LC değerleri hesaplanmıştır. Çalışma 50
sonucunda, akut toksik etkisi araştırılan insektisitlerin, Oreochromis niloticus (L.,1754) yavrularına ait 24 saatlik
-1
öldürücü konsantrasyon değerleri, Lambda-Cyhalothrin için LC 6.80±0.63 µgl ve Cypermethrin için LC 15.88±0.65 50 50 -1
µgl olarak hesaplanmıştır.
Anahtar Kelimeler: İnsektisit, Lambda-Cyhalothrin, Cypermethrin, Oreochromis niloticus, LC .50 Özet
Giriş
Araştırma Makalesi Research Article Yunus Araştırma Bülteni 2015 (1): 23-26
© Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Trabzon
www.yunus.gov.tr ISSN 1303 - 4456
Lambda-Cyhalothrin Ve Cypermethrin İnsektisitleri'nin Oreochromis niloticus
(L.,1754) Yavruları Üzerine Akut Toksik Etkisinin Araştırılması (Biyodeney)
Acute Toxicity of Insecticides Lambda-Cyhalothrin and Cypermethrin on Oreochromis niloticus (L., 1754) Larvae (Bioassay)
Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi, 01330 Balcalı, ADANA.
*
Münir Ziya Lugal GÖKSU, Meltem MANAŞIRLI, Cansev AZGIN
Pestisitler toksik olmaları, zor ayrış- isitlerin ağır kontaminasyonları oksijen
kıt-maları, çevrede ve canlı organizmalarda biri- lığına ve zehirlenmelere; balık ve diğer
can-kim yapabilmeleri nedeniyle önemle dikkate lıların kitlesel ölümlerine yol açar (Çelikel,
Lambda-Cyhalothrin kalıntı etkileri 10 kullanılmış ve hem stok hem de deneme
gün devam eden Pyrethroid ester grubundan bir akvaryumlarında çözünmüş oksijen, pH ve
insektisittir. Kültür bitkilerindeki zararlılara sıcaklık değerleri izlenmiştir.
karşı geniş kullanım alanına sahiptir. Değişik Araştırma, ön ve esas denemeler olmak
formülasyonları çevre ilaçlamalarında kulla- üzere 2 bölümden oluşmuştur. Ön denemelerde
nılır. Ani öldürücü etkisi yüksektir (URL 1). belirlenen konsantrasyon aralıklarından
Cypermethrin ise sentetik piretroit- len logaritmik konsantrasyonlar esas
dene-lerdendir. Sentetik piretroitler kontakt ve mide melerde 4.0, 5.0, 6.0, 7.0, 8.0 ve 0.0 (kontrol)
-1
zehiri etkilidirler. İnsektisit etkileri yüksek, µgl Lambda-Cyhalothrin ve 12.0, 13.5, 15.0,
-1
sıcakkanlılara etkileri düşüktür. Cypermeth- 16,5, 18.0 ve 0.0 (kontrol) µgl Cypermethrin
rinin etkili maddesi sarımsı kahverengi renkte olacak şekilde uygulanmıştır. Denemelerde,
ve sıvı haldedir. Balıklara zehirli, kuşlara ise her bir pestisit için kontrol grubu ve 5
zehirsizdir (Atamanalp ve Cengiz, 2002). konsantrasyondan oluşan toplam 6 seri
Bu çalışmada, sucul ortamlarda meydana oluşturulmuş ve iki tekrarlı çalışılmıştır.
-1
getirebileceği olası olumsuz etkiler hakkında Lambda-Cyhalothrin (50gl )'in ve
Cyper--1
bilgi sahibi olabilmek için, Çukurova Bölge- methrin (250gl )'in öncelikle stok çözeltileri
si'nde tarım alanlarında yoğun olarak kulla- hazırlanmış; ön denemelerde ve esas
deneme-nılan Lambda-Cyhalothrin (İnsektisit) ve lerdeki konsantrasyonlar bu stok çözeltilerden
Cypermethrin (İnsektisit)' in Oreochromis seyreltilerek kullanılmıştır.
niloticus (L.,1754) yavruları üzerine akut Denemeler sonucunda balıklardaki ölüm
toksik etkisi biyodeney yöntemiyle araştırıl- oranları saptanmış ve balıkların %50'sini
mıştır. öldüren konsantrasyonlar belirlenmiştir.
Sonuçlar için doz-tepki verileri kullanılarak
Materyal ve Metot log-logistic model (Jeske vd., 2009), R 3.0 (R
Araştırmada, Ç.Ü. Su Ürünleri Fakültesi Core Team, 2013) ve drc library (Ritz ve
Dr. Nazmi Tekelioğlu Tatlı Su Balıkları Streibig, 2005) istatistik yöntemi
uygulan-Araştırma Ve Uygulama İşletmesi'nden temin mıştır.
edilen, ortalama ağırlıkları 1.87±0.7 g ve
ortalama boyları 5.08±0.5 cm olan Oreochro- Bulgular
o
mis niloticus (L.,1754) yavruları kullanılmıştır. Denemeler sırasında su sıcaklığı 25±2 C
Çalışmada, akut biyodeney yöntem- arasında tutulmuş; akvaryumlarda ölçülmüş
lerinden statik yöntem uygulanmıştır (APHA, olan pH değerleri Lambda-Cyhalothrin
dene-AWWA, WEF, 1998). Balıklar laboratuvar mesinde 7.8-7.9 ve Cypermethrin denemesinde
koşullarına uyumları için 35x140x40 cm 7.9-8.1 arasında ölçülmüş; çözünmüş O2
ebadındaki stok akvaryumlarına alınmıştır. değerleri Lambda-Cyhalothrin denemesinde
-1
Balıklara denemelere kadar yemleme yapılmış, 7.3-4.0 mgl ve Cypermethrin denemesinde
-1
fakat denemeye alınmadan 2 gün önce 7.4-5.3 mgl arasında gözlenmiştir.
yemleme durdurulmuştur. Denemelerde, Pestisitlere ait deneme sonuçları her iki
20x40x30 cm ebadındaki cam akvaryumlar insektisit için ayrı ayrı aşağıda verilmiştir.
1.Lambda-Cyhalothrin maktadır. Bu farklılık genel olarak balığın
-1
24 saatlik LC50 değeri 6.80±0.63 µgl biyolojisi, yaşam şartları, suyun fiziksel ve
olarak bulunmuştur (Şekil 1). kimyasal özellikleri ve uygulanan yöntem gibi
çeşitli nedenlerden ileri gelmektedir (Fındık vd., 2001).
Araştırma sonucunda, Oreochromis
niloticus (L.,1754) yavrularına ait 24 saatlik
akut toksik öldürücü konsantrasyon değerleri,
-1
Lambda-Cyhalothrin için LC 6.80±0.63 µgl 50
-1
ve Cypermethrin için LC50 15.88±0.65 µgl
olarak hesaplanmıştır.
Lambda-Cyhalothrin ile yapılan toksisite çalışmaları kapsamında, çeşitli kaynaklarda 96
o
saatlik LC değerleri: 25±2 C sıcaklık orta-50
mında, ortalama ağırlığı 12.5±1.5 g ve ortalama boyu 13±1 cm olan Clarias batrachus için 5.00
-1 o
µgl (Kumar vd., 2011); 25.5±0.5 C sıcaklık ortamında, ortalama ağırlığı 31.2±6 g ve orta-lama boyu 13.6±1 cm olan Brycon amazonicus
-1 o
2.Cypermethrin için 6.5µg l (Moraes vd., 2013); 20±2 C
-1
24 Saatlik Lc değeri 15.88±0.65 µgl50 sıcaklık ortamında, ortalama ağırlığı 15.49±2.1
olarak bulunmuştur (Şekil 2). g ve ortalama boyu 10.28±0.86 cm olan O.
-1
niloticus için 2.901 µgl (Piner ve Üner, 2012),
olarak bildirilmiştir.
Buna göre, çalışmamızda
Lambda-Cyhalothrin için saptadığımız LC değerinin, 50
Kumar vd. (2011) ve Moraes vd. (2013) bildi-rişleri ile uyumlu olduğu; Piner ve Üner (2012) bildirişi ile olan farklılığı ise balık büyüklükleri ve ortam sıcaklığındaki farklılıktan kaynaklan-dığı düşünülmektedir.
Cypermethrin ile yapılan toksisite çalışmaları kapsamında ise, çeşitli kaynaklarda
LC değerleri: 24±1°C sıcaklık ortamında, 50
ortalama ağırlığı 25.03±5.35 g ve ortalama boyu 11.05±1.05 cm olan O.niloticus için Cypermethrinden 3-4 kat daha toksik bir etkiye sahip olan Alpha-Cypermethrin'in 96 saatlik
-1
LC değeri 5.99 µgl (Sarıkaya 2009); O. 50
Tartışma
niloticus yavruları için 96 saatlik LC değeri 19 50
Pestisitlerin balıklarda meydana getirdiği
-1
µg l (Ayoola ve Ajani 2007); Cyprinus carpio etkilerin belirlenmesi amacıyla yapılan
deney-embriyo ve larvaları için 24 saatlik LC değeri 50
ler sonucunda elde edilen öldürücü
konsant-- 1
6.196 µgl (Aydın vd., 2005), olarak rasyon değerleri ile ilgili olarak, çeşitli
bildirilmiştir. kaynaklarda oldukça farklı sonuçlara
rastlan-25
-1)
Şekil 1. O. niloticus için 24 saatlik LC değeri.50
Şekil 2. O. niloticus için 24 saatlik LC değeri.50
26
Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Ankara
Üniversi-Buna göre, çalışmamızda Cypermethrin
tesi.
için saptadığımız LC değerinin yukarıda 50
URL 1. 2014. http: // www. polatceliktarim. com /
bahsedilen bildirişler ile uyumlu olduğu
düşü-urunlerimizz/zirai-ilac/insektisit/item/159
nülmektedir. lambda-cyhalothrin.html. (Giriş 29 May,
Sonuç olarak, çalışmamızda saptanan 2014).
Fındık, Ö., Taşdemir, M., Çevik, F. ve Göksu, M. Z. L.
LC50 değerleri dikkate alındığında, her iki
2001. 2-4 D'nin C. carpio (L.,1758) ve
insektisitten Lambda-Cyhalothrin'in
Cyper-O.niloticus (L.,1754) Yavruları Üzerine Akut
methrin'e göre daha öldürücü etkiye sahip
Toksik Etkisinin Araştırılması. XI.Ul. Su Ür.
olduğu ve kullanılan insektisitlerin öldürücü Semp. Bil. 4-6/9 2001 C:1 s.492-497.
etkilerinde gerek diğer araştırmalarda elde Jeske, D. R., Xu, H. K., Blessinger, T., Jensen, P. ve
Trumble, J. 2009. Testing for the Equality of EC
edilen sonuçlar bakımından gerekse bu araş- 50
Values in the Presence of Unequal Slopes With
tırma sonuçları bakımından ticari
formülas-Application to Toxicity of Selenium Types,
yonlarının da etkili olabileceği
düşünül-Journal of Agricultural, Biological, and
Environ-mektedir.
mental Statistics, 14, 469–483.
Kumar, A., Sharma, B. ve Pandey, S. 2011. Assesment of
Kaynaklar acute toxicity of lambda-cyhalothrin toa
fresh-water catfish, Clarias batrachus. Environ. Chem. APHA, AWWA, WEF, 1998. Standard Methods For The
Lett., 9: 43-46. Examination Of Water and Waste Water, 20th
Moraes, F. D. De, Venturini, F. P., Cortella, L. R. X., edit. p.614-743 Washington, DC.
Rossi, P. A. ve Moraes, G. 2013. Acute toxicity o f Atamanalp, M. ve Cengiz, M. 2002. Bir Sentetik Piretroit
pyrethroid-based insecticides in the Neotropical İnsektisit (Cypermethrin)'in Sublethal Capoeta
freshwater fish Brycon amazonicus. Ecotoxicol.
capoeta capoeta (Güldenstaedt, 1772)'da
Environ. Contam., v. 8, n. 2, p.59-64. Hemoglobin, Hematokrit ve Sediment Seviyeleri
Piner, P. ve Üner, N. 2012. “Oxidative and apoptotic Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi. E.Ü. Su Ür. D.,
effects of lambda-cyhalothrin modulated by c:19, s:1-2, s.169-175.
piperonyl butoxide in the liver of Oreochromis Aydın, R., Köprücü, K., Dörücü, M., Köprücü, S.Ş. ve
niloticus,” Environmental Toxicology and
Pala, M. 2005. Acute toxicity of synthetic
Pharmacology, vol. 33, no. 3, pp. 414–420. pyrethroid cypermethrin on the common carp
R Core Team. 2013. R: A language and environment for (Cyprinus carpio L.) Embryos and larvae.
statistical computing. R Foundation for Statistical Aquaculture International 13:451–458.
Computing, Vienna, Austria.URL http://www.R-Ayoola, S. O. ve Ajani, E. K. 2007. Histopathological
project.org/. Effects of cypermethrin on Juvenile Nile
Ritz, C. ve Streibig, J. C. 2005 Bioassay Analysis using Tilapia (Oreochromis niloticus). African Journal
R. J. Statist. Software, Vol 12,Issue 5. of Livestock Extension V: 6., 1-13.
Sarıkaya, R. 2009. Investigation of Acute Toxicity of Çelikel, Y. 2011. Alpha-Cypermethrin'in Daphnia
alpha-cypermethrin on Adult Nile Tilapia
(Ore-manga (Straus 1820) (Cladocera, Crustacea)
ochromis niloticus L.). Turkish Journal of
Fishe-Üzerine Akut Toksik Etkisinin Arastırılması.
ries and Aquatic Sciences, 9; pp.85-89, Ankara.
