Sadullah Paşa Yalısı ve delirten bir aşk...

7 7 S 2 Ç

► M E M U M S I E S İ

Film, ikinci Dünya Savaşı başladığında New York'lu bir avukatın yanında sekreter olarak çalışan yarı yahudi bir kadının Linda Voss'un öyküsünü anlatıyor. Yönetmen David Seltzer, Amerikanın İki sevilen oyuncusu M ichael Douglas ve M elanie Grıffth'i bir araya getirmiş. Kadıköy As (336 00 50) Çem beriitaş Şafak (516 26 60) ► A K D E N İZ

Bol ödüllü bir film var sinemalarda: Akdeniz, Bu yılın yabancı film Oscar'ını alan filmin yönetmeni G abriele Salvatores. Akdeniz, 92de Palm Springs ve 91'di David De Donatello ödülleri de almış. Şişli Site (147 69 47) Beyoğlu Sinepop (251 11 70) Çem berlitaş Şafak (516 26 60) Bakırköy İncirli (572 64 39) Kadıköy Moda (337 01 28)

► E LV E D A Y A B A N C I

ilk uzun metraj çalışması 40 M etre Kare Alm anya ile çıkış yapan Tevflk Başer'in son filmi Elveda Yabancı, bir siyasi mültecinin yabancı topraklarda yaşadığı aşkı anlatıyor. Filmde M üşfik Kem er'le Aşk Üzerine Kısa B ir Film'deki etkileci oyunuyla hatırladığımız Grazyna Szapolowska başrolü paylaşıyor. Kadıköy Kadıköy (337 74 00) Beyoğlu Lale (249 25 24)

► KÖR T A L İH

Felaket ve belayı mıknatıs gibi çeken bir kadınla aynı özelliklere sahip bir erkek karşılaşırsa neler olabilir? Nadia Tass'ın yönetmenliğini yaptığı Kör Talih bu sorunu cevabını vermek için yapılmış. Kadıköy Süreyya (336 06 82) Beyoğlu Atlas (243 75 76) Şişli Kent (241 62 03) ► H O O K J. M . B artyntn ünlü masalı sinemanın dahi çocuğu Steven Spielberg'ce sinemaya uyarlandı: Hook. Film, Dustin Hoffman, Robin W illiam s ve Julia Roberts'h kadrosuyla da göz dolduruyor.

Beyoğlu Emek (244 84 39) Ç.Şafak (516 26 60) Kadıköy KSM (338 90 76) Maslak Mövenpick (285 06 95) ► A R T IK C O C tIK DE Ğ İLLE R

Los Angeles kentinin sokak yaşantısı üzerine bir film olan A rtık Çocuk D eğiller, gerçekçi bir kent fonu üstünde çocukluktan ergenliğe geçiş dönemini anlatıyor. Filmin yönetmeni John Singelton. Harbiye As (245 75 85) Beyoğlu Lale (249 25 24) ► Y A B A N C I K U C A K

Film, ilişkilerini tazelemek amacıyla

►İKARUS UN İ Sİ

1992 IstanbulFilm

Festivali'nin ilginç film lerinden biri olan İkarus'un İs i sonunda gösterime girdi. Fransız yönetmen Henrl Verneuil'in imzasını taşıyan filmde kısa bir süre önce yitirdiğimiz komple sanatçı Yves Montand başrolde. Beyoğlu Beyoğlu (251 32 40)

Venedik'e giden bir çiftin karşılaştıkları öyküler. Bu gizemli öykünün hüzünlü bir sonu var. Ünlü yazar Harold Pinter'in senaryosu temelinde Paul Schrader'in yönettiği filmde Christopher W alken, Nasiasha Richardson, Helen M irren ve Rupert Everett oynuyor. Beyoğlu Dünya (249 93 61)

► V A H Ş İ C A Z İB E

Amerika'ya yerleşen bir İtalyan çiftin öyküsünü anlatan film in yönetmeni A lex Terry. İtalyan işi erotik bir deneme olan film de N elly Vickers ve Rock

Malchovich başrolü paylaşıyor. Beşiktaş M istik (260 11 56) Fındıkzade Nilgül (586 12 95) Karagüm rük Stad (521 04 08) ► K O R K Ü BC1RNÜ

Günaha Son Çağrı, Sıkı Dostlar, Taksi Şoförü gibi nitelikli film lere imza atan M artin Scorsese'nin son çalışması Korku Burnu, gerilim türünün en iyi örneklerinden biri. Robert De Niro, Nick

N olie ve Jessica Lange başrolde. Beyoğlu Fitaş (249 01 66) Kadıköy Hakan (337 80 82) 03) Kozyatağı Apollon (362 51 00) ► T A H R İK Güzel, baştan çıkarıcı bir çocuk bakıcısı çalıştığı ailenin dengesini bozmakta gecikmez. Bu ailenin genç kadının yolaçtığı problemlerin üstesinden gelmesi mümkün mü? Filmin yönetmeni Heinrich Dahms. Nicholas Guest ve Ana Padro oynuyor. K.köy Ocak (336 37 71)

► SON G Ö R E V Yönetmenliğini Tony Scott'un yaptığı film, futbol mafyası peşindeki özel dedektifle, futbolcu eskisi iki kafadarın hareketli maceralarını anlatıyor. Bruce W illis başrolde. Bakırköy Renk (572 18 63) Şişli Kent (241 62 03) Beyoğlu Fitas (249 01 66) K.köy Reks (336 01 12) ► P R O B LE M Ç O C Ü K

Film bir babayla sorunlu küçük oğlu arasındaki sevgiyi konu alıyor. 1'incisini geçen mevsim izlemiştik. Problem çocuğu yüzlerce yaşıtı arasından seçilen M ichael O liver oynuyor. Bakırköy Sinem a 74 (572 04 44)

I GALERİ Baldem: M. Zahit Büyükişleyen'in resim sergisi, ay boyunca görülebilir. (Nişantaşı 232 40 81) I MUTLU Sanat Odası: Handan resim

sergisi, ay sonuna kadar görülebilir. (Erenköy Tel: 355 35 87)

IA K M : Bedri Baykam'ın resimleri, 24 Mayıs'a kadar görülebilir. (Taksim Tel: 251 56 00)

I İŞ Bankası Erenköy Sanat Galerisi: Fikret İsiam oğlu ve Hayri Arı

resimlerini, 29 Mayıs'a kadar sergiliyor. (Erenköy Tel: 356 01 68)

► H arbiye M .E rtu ğ ru l S ah n esi 240 77 20 • F ilm g ö sterim i (B e z B ebek. Yön:

Engin A yça) 12.00

• K o nser (P ir S u ltan A b dal Ş a rk ıla rı - A yla A lg an ) 15.00

■ YONCA Modem Sanat Galerisi: Yavuz Pilevneli'nin seramik, Pamra S. Pilevneli'nin heykel sergileri, 27 Mayıs'a kadar açık. (Nişantaşı 230 39 80)

I BÜYÜKŞEHİR Belediyesi Taksim Sanat G alerisi: A. H alim Kulaksız'ın

fotoğrafları, 1 Haziran'a kadar sergileniyor. (Taksim)

I YAPI Kredi Beyoğlu Sanat G alerisi: Nihal Yetik Çizer"in resim sergisi, 27 Mayıs'a kadar açık. (Beyoğlu 252 19 12)

İSTANBUL

Bölge Gazeteleri Yönetmeni: Nejat SEÇEN Yayın Kurulu:

Fikret KALMUK Ercüment ERKUL Arif PİZDAROĞLU Haberler Müdürü : Mete ONGAN

S a h ib i: H ü rriy e t

G a z e te c ilik ve

M a tb a a c ılık A . S .

Adres: Hürriyet Tesisleri GÜNEŞLİ / İSTANBUL TEL: 550 00 50 (30 HAT)

FAKS: 550 00 88

Yıldırım ÇAVLI takipte

Tel: 550 00 87

K ü çü k çek m ece

K a y m a k a m ı’m n

d ik k a tin e

C

ENNET Mahallesinde 6 Ekim günü bir su

baskını oldu. Antikacılar Caddesi'nde selden

büyük zarar gören vatandaşların gecekonduları

Kaymakamlık yetkilileri tarafından incelendi,

zabıtlar tutuldu ve yardım sözü verildi. 7 ay bitti

Devlet ortada görünmüyor. Kaymakam B e /in

ilgisini rica ederim.

Bir tabela iki

çivi lazım

VATANDAŞ Kadir B eyin bir

derdi var. Gözcübaba'daki

Hızır Reis Sokağa bir türlü

tabela astıramamış.

Diyeceksiniz ne olacak? Olan

oluyor, mektuplar

Fikirtepe'deki Hızır Bey

Caddesi'ne gidiyor. Başkan

hemen halleder eminim.

Zeytinbumu

Başkam'ın

ilgisine

ANADOLU

Otogarı'nın

yanıbaşındaki

yeraltı geçidinde

su toplanıyor. Ne

biçim ihale, ne

biçim inşaat. Her

neyse, su m otor

ile çe kiliyo r ve i

M erkezefendi'ye

j

doğru v e riliyo r, j

Vatandaş

şikayetçi.

G erekirse

B üyükşehir

B elediyesi'yle :

işb irliğ i yapın, şu

derd e bir çare

bulun.

K artal B aşkanı Büklü

vatandaşın bir ricası var

Â

LT1NTEPE 63. B ölge sakinleri Üstündağ Sokak ile

Lale Sokak arasındaki arsanın bir an önce çocuk

parkı yapılmasını istiyor. Belediye burayı bir yıl önce

program a almış, am a kıpırdam a yok. Barakalar,

m olozlar, p islikle r hepsi bu arsada. Hatice ve Ayşın

H anım lar m ektubunda m inibüs yolu ile A nkara Asfaltı

arasında çocuklarını göterebilecekleri hiç b ir park

olmadığını söylüyorlar. M ehm et Ali Büklü Bey bu

hayırlı hizmeti b ir an önce öne alabilir.

Darülaceze, Şişe Cam'a soruver

BAZI sem tlere boş şişe le rin atılm ası için dev kum baralar

konulm uştu. A vrupa'da olduğu gibi. Birçok aklı başında

hanım ım ız ş işe le rin i bunlara atıyor, Şişe Cam topluyor,

D arülaceze'ye de g e lirin i veriyor. K artal'da bu kum bara­

lardan iki tane vardı. Geçen hafta ikisi de ortadan kay­

bolmuş. Ne oldu acaba ?

18 Mayıs 1992 Pazartesi

Estetik kirlenmeden nasibini almış olmasına

rağmen, tarihi dokusunu da koruyabilen

ender yerlerden biridir Ç e n g e l k ö y .

Sayfa

m

-H j r n r r ıi(ı

1

%

Ë » ? î

" V

-mW * * 4

M

KvÇ’: Â * fi

JOĞAZİÇİ

'nin dantel gibi uzanan

koylarından birinde ^ yer alan rüya r semtlerden biridir Çengelköy. Yalılan,

konaklan, çeşmeleri, camileri, kilise ve ayazmalanyla Boğaziçi köylerinin özelliklerini taşır. Estetik kirlenmeden nasibini almış olmasına rağmen, tarihi dokusunu da koruyabilen ender yerlerden biridir.

Bizanslılann Protos Diskos dediği semtin adı, Evliya Ç elebiye g öre, Kral Y an ko İbni Madyan zamanından kalma bir takım çengellerden gelir. Kimi kaynaklarda, ormanlık olan sem te Farsça'da orm an anlamına gelen Ç engel denildiği yazılıdır. Evliya Çelebi, Seyahatname'sinde şöyle anlatıyor Çengelköy'ü "Köy lebi deryada olup, arka tarafı bağlı bahçeli hıyabarûardır ki,

tavsifinde dil acizdir. Ahalisinin çoğu Rumdur. İsiamlan azdır. Lâkin saraylan, içindeki has bahçesi gayet mükellleftir.”

Camileri mütevazidir Çengelköy'ün. Hamdullah Paşa Camii 1 8 1 9 yılından beri ayaktadır. Yaklaşık 10 asırdır yaşayan bir çınann, dört yana uzanan bel kalınlığındaki dallan

gölgelendirir onu. Hacı Ö m er Efendi Camii Fatih devri binalardan biridir. Kuleli Askeri Lisesinin karşısındaki Kaymak Mustafa Paşa Camii veya Kuleli Camii 1 7 2 1 yılında yapılmıştır. Havuzbaşı Mahallesindeki Bedevi Tekkesi de semtteki Osmanlı devri eserlerindendir. 1 8 6 6 ve 1 8 6 7 yıllan arasında köyün zenginlerinden İbrahim Ethem Efendinin kızı Adevye Hanım tarafından Şeyh Ahm et için yaptınlan tekke, okul olarak kullanılmış ve tasavvuf felsefesi ışığında çalışmalar da yapılmış. Adının açıklanmasından

hoşlanmayan bir aile tarafından annelerinin vasiyeti üzerine, harap bir haldeyken satın alınarak 1 9 8 5 yılında camiye çevrilmiş. Ramazan aylannda koca koca kazanlar kaynıyor ve 4 bin kişiye yem ek dağıtılıyor burada. Kerime Hatun Camii de semtteki diğer Osmanlı eserlerinden biri. Boğaziçi'nin Anadolu Yakasında belli başlı su tesisatı bulunmadığından, yerli sulara büyük önem verilmiş. Çengelköy Cadde Çeşmesi, H am am Çeşmesi, Kavasbaşı Ahm edağa Çeşmesi, Ayşehatun Çeşmesi isimlerindeki çeşmelerle Çakaldağı yamaçlanndaki kaynaklann sulan köye getirilmiş.

Ayşegül Nadir (yanda) Sadullah Paşa Yalısı'nda oturan son konuk. Güzel kadın, yalıda kiracı olarak

oturuyor. Ancak bakım ve restorasyon işlerini de üstleniyor. Değeri ölçülemeyen a n tik eşyalar ve Osmanlı

eserleriyle döşediği yalının dünyanın en güzel yerindeki en güzel ev olduğunu söylüyor.

adullah Paşa Yalısı

ve delirten bir aşk

Yl hrnnınra

hirhinnrion

a l ,

mi,

7=

i

|

...^ Sofraları kurulmu:

IY I boyu n ca birbirinden alımlı yalılar sıralanır Çengelköy'de. Bostancıbaşı Abdullah A ğa yalısı, A h m et Paşa Yalısı, Y usuf Paşazade Molla Efendinin yalısı ve diğerleri... Sadullah Paşa Yalısı ise, Boğaziçi'nde yaşayan en eski yalılardan biridir.

1 7 6 0 yılında yapılan yalının ilk sahibi K oca Yusuf Paşanın haremi Hanife Hanım efendi'dir. S on ra H am di Paşanın

Aynur GÜRSOY

mülkü olm uş. H am di Paşa 11. Mahmut D evrin de sürgüne gönderildiğinde, yalının kapılan, pencereleri h ep kapalı kalmış. A ffa uğrayıp döndüğünde, yalı baştan başa ışıklandırılarak büyük bir şenlik tertiplenmiş. B ahçelere ziyafet

Bahçeler

H

IY A R I ünlüdür Ç en gelköy'ün . İster sera olsun, ister tarlada yetişsin, özellikle ilkbaharda İstanbul'da "Ç e n g e lk ö y hıyan bunlar" nidalanyla satılır bu güzelim sebzeler. Oysa Ç en gelköy'de hıyar bahçeleri çok ta n tarih olm uştur. Ç en gelköy'e bile başka yerlerden gelmektedirler artık. Artan arazi fiyatlan, insan oğlu nu n kendi sonunu nasıl hazırladığını gösteren bazı kazalar yoketmiştir bahçeleri.

Yalnız hıyan değil, ayvası, inciri, kirazı v e hurması da meşhurdur Ç en gelköy'ün . S em tin yerlileri bugün N A T O Y o lu denilen kesimin silme

salatalık bahçeleriyle dolu olduğu ylları da h a dün gibi hatırlıyorlar. Ş a b a n Ö nsü er 6 2 yıllık ÇengelköyTü. "Ö yle hıyarlar yetişirdi ki, durduğu yerd e terlerlerdi. G ü n d e 3 -4 m o to r yüklenir, h ale giderdi. Şim di s a d e ce adı kaldı. En kötü arazinin m etrekaresi 1 0 0 bin lira olursa a d a m oraya salatalık ek er m i?. Bir d e Ç e m o b il'd e m ey d a n a gelen patlam a öldürdü bahçeleri. Bir g e c e d e 5 0 d ön ü m b a h çe yok old u . A kşa m yem yeşil olan b a h çe m e , sabah bir baktım ki sapsan. T e p e le rd e bir iki b ostan var, a m a on lar da bir çuval pirinçte, bir avuç taş misali. A ra ki bulasın" diyor.

■

MKKSr

j

J

' ; . 'i •' 7 !..

ilk * ■

. i 1

Şaban Onsüer'in tüm hayatı

Çengelköy'de geçmiş. Para etmese

hurmaların da yok olacağına inanıyor.

"Kolay mı" diyor, "Bir hurma bin lira".

kurulmuş ve tüm Üsküdar, B oğa z halkı şenliğe davet edilmiş. O sıralar Beşiktaş Sarayında kalan II. Mahmut, pen cered en bakarken, karşıdaki donanm ayı görü n ce Ç en gelköy’de yangın çıktığını sanmış. H am di Paşanın "affı şahane” şerefine şenlik

düzenlediğini öğren ince, p ek m em nun kalmış ve Paşa'yı çağırtarak

ödüllendirmiş.

E ğlenceye düşkün olan H am di Paşa, en sonunda yalıyı elden çıkarmak zorunda kalmış. Sarraftan Esat Muhlis Paşa satın almış yalıyı. Ondan da oğlu Sadullah P aşaya geçm iş. Bu dön em d e tutkulu ve acı dolu bir aşka sahne olm uş yalı. Sadullah Paşa II. Abdülhamit tarafından sürgüne gönderilince, hayatı boyunca eşinin dönm esini beklemiş N ecibe Hanım . Hiçbir zam an geri gelm eyen Paşa'yı h ep gelecek diye beklemiş. Günlerden bir gün sevdiğinin ölüm haberi gelince de, aklını kaçırmış. Y üreğinden sevdasını ve üzerinden de Paşanın kendisine ç o k yakıştığını söylediği p em b e renkli elbiseleri, tülleri bir türlü çıkaramamış. Kimi zam an uduna sanlıp, h em çalıp, h em ağlamış. Dillere destan olm uş aşkı. Paşa ise anlatılanlara g öre, bir Alm an m ürebbiyeye gönül vermiş. İstanbul'a sürgünde olduğundan değil, bu nedenle gelm em iş geri. Yalıda Ayşegül Nadir oturuyor günümüzde. "Türk sivil mimarisinin en güzel örneklerinden biri olan bu evde oturm a şansını elde ettiğim için kendimi ç o k şanslı hissediyorum" diyor güzel kadın.

DUŞAKABİN R A H A TLIĞ IN I Y A K A L A Y IN ...

Y a z g e l i y o r . .. Y a z ı k a r ş ıla r k e n b a n y o n u z d a

DUŞAKABİN

r a h a t lığ ın ı y a k a l a y ı n .

DUŞAKABİN

d a r b e y e d a y a n ı k l ı ith a l p a n e lle r i, k ir tu tm a y a n a lt r a y s is te m i, p a s l a n m a z r u lm a n la r ı v e v id a la r ı ile T ü r k iy e 'n in ilk v e te k T S E K b e l g e l i d u ş a k a b in id ir . D u ş a k a b in a lın ır k e n

DUŞAKABİN

a lın ır . ^ „

f lj

DUŞAKABİN

A "İlk o lm a k s o ru m lu lu k tu r" K A M P A N Y A B A Y İL İR İ

A C IB A D E M BEST YAPI 346 06 88 KEREM YAPI 3 2 5 7 5 53 A K S A R A Y ERTAY 5 2 3 69 14 A T A K Ö Y DEKOR İŞ.S06 26 91 AVCILAR CEYIAN 5 0 9 10 95 B A K IR K Ö Y KOÇTAS 5 4 2 8 0 5 2 TEK YAPI 5 8 3 93 4 9 BAHÇEÜEVLER

ASYA TÜRK 5 5 6 7 3 23 BEŞİKTAŞ ARKADAŞ H A L 260 62 1 9 PRESTİJ YAPI 260 0 6 28 B O STA N C I YILDIZ MEF. 3 61 5 5 5 9 CADDEBOSTAN İNTEMA 3 5 7 2 7 56 CENNET M A H . ÖZPEN 5 9 8 51 14 Ç IN A R C IK ÇETİN MEE

13 09 15 E R E N K Ö Y ÇELİK YAPI 356 8 9 4 7 SERA YARI 360 8 010 FATİH STAR YAPI 523 3 0 4 4 FENERYOLU FORMAT 3 4 7 7 3 2 9 SADIKOĞLU 3 3 8 94 76 GÖZTEPE ÖRGE 3 6 0 92 4 0 YARDIMCI Y. 368 4 3 36 TALAT ORHON 3 5 5 4 3 2 7 META 356 9 7 7 7 H A S A N P A Ş A HAKSAL 336 61 8 8 H A Z N E D A R S U R A TO Ğ LU 556 63 41 K A D IK Ö Y SUAT NARTER 336 90 5 7 YENİ YAPI 3 4 5 31 5 9 KARTAL ÖZSEK 3 5 3 3 7 7 9 K.M ALTEPE SOYIU TİC

3 7 0 01 2 7 K IZILTO P R A K SEREN HAU 3 3 8 0 5 2 0 KO CAM USTAFAPAŞA EROL IK . 5 8 7 93 75 K U M B U R G A Z DÖNM EZ TİC. 51 5 3 K Ü Ç Ü K Y A U ENKAY 3 6 7 9 9 6 7 M E C İD İY E K Ö Y ÇÖZÜM VAPI 2Z3 11 13 YAPITEK f l

2 6 6 6 0 3 5 MERTER ARKİTEKT 5 5 4 2 5 19 N İŞ A N T A Ş I İNTEMA 2 3 3 0 7 78 O R TA K Ö Y EMİNOĞLU 261 1 7 5 2 P A N O A L T I ERDEM TİC 241 5 7 0 7 P E N D İK EKOL 354 81 3 0 SARIYER MODERN TEK.242 12 10 SİLİV R İ II

ÇELSAN 4 4 14 SUAO İYE TEK YAPI 3 6 9 7 0 4 9 Ş A R K Ö Y YIIDIZ MEF. 5 6 06 ŞİŞLİ GÖKTAŞ 241 51 54 ULUS KOÇAK 278 16 96 U N K A P A N I DEMlRDOĞAN 524 58 14 Ü S K Ü D A R ALSER 334 4 0 19 CAVRARLAR 334 8 0 85

ÜSTB O STA N C I KARACA 361 5 9 19 ÜST GÖ ZTEPE MOPA M U IPAK 356 69 33 TO P Ç U O Ğ U J 369 96 8 0 YALOVA KAR TİC. 111 98 YEŞİLKÖY DEKOR İŞ 5 7 3 5 6 0 2 ZİVERBEY KESKINOĞLU 3 3 8 8 3 38 * * * A lA N sU

• - ' - . . . .

İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi