A. O. Vet. Fak. Der~. 36 (il : 154- ıM, 1989
KÖPEK GENÇLiK HASTALIGıNDA (DjSTEMPER) SERUM SjAL1K ASıT
VE pROTEıN DÜZEYLERİNİN KLİNıK ÖNEMl
Arif Altmtaşl Arif Kurtdede2
M. Kazım Biirkü4
lJ. Reha Fidancı"
Importance Clinique des nh'e:ıux d'neide Sialique et des proteines scrique en DistempH
Resııme: Daııs cc r}"(lvoil011 a erudie les ııiveaux de L' Hemalocrire
(pourcenrage rOIUlm!rriqlıedes glabules rouges, PCV) er du Clucose sanguin a1'ec les niveaux d'acide Sialique er des Proreines seriqııcs er de la rario Albumine j Clobuline che::. les chieııs alfeinlS de Disremper et pııis on (f compou; as mleıırs avcc celles des chiens sait/s.
011 a presame, dans le rableaıı i,les paleurs moyennes er les
ill/por-raııces srarisriqııe des di(tereııces eıılre deux groupes.
On a coıısrare qııe les valeurs /Iloyenııes diL glucose sanguin eraif de i09.5 i 3.02 mg! dı (93---120) cl/ez les chiens sains el de 103.3
:*
4.88 mg / dı (72-ı
32) chez les chiens alfeims, Er on a rrouw} que les dillereııces enrre les groupes ıı'avaiem pas d'imporıa/ice srarisriqııe.On a derl'rmine successivenıeıır les nireaııx PC V sanguin cl/ez les aııimaux sains er malades comme ~,,;;37.7
=
ı.ı
5 (35-45) er%
34.6 0.85 (28-38) on a remarqııe la rendaııce {/ la ellUre chez les malades malgre qıt'oıııı'a pas rrouve d'impol'fance srarisriquedes dirterences enrre les groııpes.Quanr aux prorelines seriqııes, on a coıısrare que les niveau.x de la proreiııe rorale er de la glohuline du sel"llm eraienr elevees en Disremper (p<0.05). On a rroııve que les dillerenciaıion eıılre les groupes
srarisri-ıiquemenı eraienr sans imporrance aıı poim de vue d'albumine et de la ralio A j C. Les valeurs moyennes de la pmleiııe ıorale du serum eıaienr de 5.22 .::~0.32 g jdl (4.4-6.52) cl/ez les chiens sains el de 6.26 :::!.:: 0.33
1 Doç. Dr. A.Ü. Veteriner Fakültesi, Biyokinıya Anabilim Dalı, Ankara-Turquie, 2 Doç. Dr, A.Ü. Veteriner Fakültesi,
ıÇ
Hastalıklar Anabilim Dalı. Ankara. 3 Araş. Gör. A.Ü. Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara. 4 Dr. Araş. Gör. A.Ü. Veteriner Fakültesi, Iç Hastalıklar Anabilim Dalı, Ankara.KÖPEK GENÇLiK HASTAU(i1NDA miSTLMI'ER).
g / dı (4.88-7.90) che:::les chiens malade.l. Qııanı au glohıılinc, elles (;10-ienı de 2.65 ~C::0.17 g / dı. ( 1.73--3.55) che:::les animaııx sains et 3.34 :::~ 0.27 K / dı (2.3
ı
-4.95) che:::les {ffıiııWIlX malades.Les niveaıı.\" d'acide sialique du serum ('he:::les aniıııau.\' sains et atleints de Distemper ant ete evalııes .ıııc('essivement (,Ol/ll11e45.
ı
5 .:2.32 mg! dı (33.6-56.0) et 60.16
+
2.77 mg / dı (40.3-77.0). La dir ference des valeıırs eııtre deııx gmııp('s a ete ıroııı'£;eimponante diLpoimde !'ııe statistiqııe (P<O.OI).
En coııelusion, nous avon.\' persuade que les aııgmentativns (((l('hle Sialiqııe du Serııili peuvent proFeııir de Calteration des glo/;lıl('s !'Ol/ges et des cel/ules dil tis.\'u etallt vis-o-vis du virus Distemper el qııe eda peu-venl etr(' en proporlion de /'inıensiıe de la malade el meme plus (( ('ôte des .ıymtomes eliniques les deıerminarioııs d'acide Sialique et des Pro-thııes seriques peııvent elre uıiles au eliııicien sıır l'idenlijicatioıı et .iur le proııostic de Distemper el pııis sur la demoııstralion de la reponse au {miılileIIt.
Özet: Bıı ('alışmada Gençlik Hasıalı:?lI1dan (Di.\'ıemper) şiiphdi
köpeklerde kaıı gluko:::u ve PCV (Packed Cell Voluıııe) ile serum si{tlik asit ve protein dii:::eyleriyan/llda albumiıı
!
glvbu/iıı oranlart iııcelenıııiş ve sa,rtlıklı Idipek lerde bulunan de/!,erlerle karştlaştınlllllşllr.Bıılunaıı ortalaıııa de/terler ile gruplararası f(lrklllığll1 istatistik öııemliliği tablo I'de suıııılmuştur.
Kaıı glukoz değeri ortalamalan sağlıklı hayvanlarda 109.5.1 3.02 mg / dı (93- -120); Distemperli vlaıılarda
ı
03.3 1- 4.88 ıııg / dı (72-ı
32) olarak teshit edilmiş gruplararası farklılık istatistik olarak eJııelıısi::hıı-luıımııştur.Kan PCV düzeyleri sa/llam ve hastalarda sırasıyla /;' 37.7
:+
ı.ı
5 (35--45) re%
34.6 :::!:: 0.85 (28-38) olarak saptGlımışlIr. Hastalarda hir düşüklük g('jrüliiyorsa da gruplarara.ıı farkIThk istatistiki bakmulan önemli bıılııııamaııl/ştır.Sel'lllll proteinlerinin incelelimesi soııueuııda total protein ve globu-Iili düzeylerinin hastalarda sağlıldı olanlanıık indeli yiiksek olduğu les-hit edilmiştir (p<0.05) Sel'l1l11albl/min ve A / G oram arısmdan gmplar arasmda önemli bir farklılık bulıııwmaııııştır. Sel'l1l11tolUl proteiıı 01'-ıalama değerleri sağ ltıdı haJ'I'alılarda 5.22 :..: 0.32 g! dı (4.4-6.52) hasıalarda 6.26 ::J:- 0.33 g / dı (4.88-7.9) olarak hesaplanlJ1lş, serzıııı globulin ortalamalan ise sağlıklı ı'e hastalarda sırasıyla 2.65 ::.!= O.
ı
71:;(, A. ALTINTAŞ - A. KLJRTDEDE- U.R. FiDANCI - M. K. nÖRKÜ
g / d/ (1.73--3.55) ve 3.34 :J~ 0.27 g /d/ (2.31--4.95) olarak tesbit edil-miştir. Serıliii o/buıııin ve A / C oral1/ orta/ama değerleri ise sağlıklı ve re hasta hayvan/arda sırasıy/a 2.57 ::1::0.27 g /d/ (1.87--4.01); 1.00 ::1:: O.12 (0.55-- 1.0) ve 2.92 1.: O.i9g / d/ (2.03-3.70); 0.92
=
0.10(0.60-1.43) olarak saptannllştır.
Seruın sicilik asit orta/ama değerleri saKlık" köpek/erde 45.i5:1::
2.32 mg / d/ (33.6-56.0) distemper/i köpek/erde ise 60.16 =i:: 2.77 mg / d/ (40.3---77.0) düzeylerinde tesbit edi/miştir. iki grup araslI1daki fark-Irlrk istafistik olarak (ınemli blılrl11l11UŞtU1'(P<O.OI).
Giriş
Gençlik hastalığı (Distemper) köpek ve diğer et yiyen hayvanla-rın ateşli ve son derece bulaşıcı akut ya da subakut bir hastalığı olup
dünyanın her yanında yaygındır (27). Etken Paramyxovirus
grubu-nun Morbillivinıs alt grubundan bir virustur. Hastalığa en duyarlı hayvanlar 4---6 aylık köpeklerdir. Zira materncı antikorlar yavruyu ancak bu süreye kadar koruyabilmektedir. Enfeksiyondan sonra bazı köpeklerde erken immunite gelişebilir ve hemen iyileşirler. Hastalığı atlatan hayvanlar ise hayatları boyunca yeni bir enfeksiyona karşı bn-ğışıktırlar (12).
Distemper, etkenin yerleştiği doku veya organa göre klinik semp-tomları birbirinden farklı beş formda karşımıza çıkabilmektedir. (Mide-bağırsak şekli, akciğer şekli, deri şekli, göz şekli ve sinirsel şekil). Bunların her biri tek tek görülebileceği gibi karışık (mix) şekillere de rastlanabilir (27).
Diğer taraftan Sialik asitler biyolojik membranıarın önemli ya-pılarından biri olup (25), glikolipidlerin, polisakkaritlerin, glikoprate. inlerin ve mükoproteinlerin yapısına girerek bakterilerde ve hayvan dokularında yaygın bir şekilde bulunurlar (9). Bu güne kadar beş sialik asit tanımlanmış olup bunlar Nöraminik asİtİn N- ve 0- akİl türev-leridirler (35):
N-AsetİI-Nöraminik Asit (NANA)
N-Glikolil-Nöraminik Asit
4-0-Asetil-N-Asetil Nöraminik Asit
7-0-Asetil-N-Asetİl Nöral11inik Asit ve O-diasetil-N-Asetil Nöraminik Asit.
KÖPEK GENÇLiK HASTALlGINDA (DİSTEMPER)... 157
Memelilerin çoğunda Sialik asitler N-Asetil veya N-Glikolil tü-revleri şeklindedir. Çeşitli türleri n değişik dokularında bu iki türevin oranları farklıdır. Örneğin sığır, koyun ve domuzların tükürük müko-proteinleri en çok N-AsetiI türevi ihtiva ettiği halde aynı hayvanların eritrosit stromasında daha çok N-Glikolil grup bulunur (9).
"
Eritrositlerin fizyolojik pH da görülen negatif yüklerinin büyük ölçüde hücrelerin yüzeyinde bulunan glikoproteinlerin yapısındaki sialik asit kalıntılarından ileri geldiği (30) ve glikoproteinlerin kapillar membran permeabilitesi, glomemler filtrasyonun normal seyri (IS), eritrositlerin viruslar tarafından hemaglutinasyonunun inhibisyonu (30, 35), hücre antijenitesi (31) gibi çeşitli biyolojik fonksiyonlarında sialik asitlerle beraberliğinin zorunlu olduğu bildirilmektedir.
İnflucnza ve Distcmper gibi bazı viruslar ile bazı mikroorganiz-malar sahip oldukları Nöraminidaz enzimi etkisiyle eritrosit memb-ranlarındaki bu glikoproteinlerden sialik asidin serbest bırakılmasına neden olurlar (35). Sialik asidini yitiren bu eritrositler Retikulo-endo-teliyal sistemde kolayca fagosite edilirler (I
ır
Gerçekten de Distem-perli köpeklerde kan PCV (Packed CeII Volum) düzeylerinde önemli bir düşüş kaydedildiği bildirilmektedir (6).Son yıllarda, görünüşte birbirleriyle ilişkisiz bir seri hastalıkta örneğin karaciğer sirozu, nefrotik sendrom, romatoid artrit, mye-loma, lenfatik lösemi, kronik tüberküloz, amiloid (3), menengitis (26), kanser, pnömoni (13), T. vivax enfeksiyonu (10, ll), chronic bovine-hematuria (28), Distemper (6) ve malignant hastalıklarda (18, 19) serum sialik asit d üzeylerinin arttığını bildiren literatürlere rastlan-maktadır. Serum sialik asit ve mükoprotein analizlerinin yangısal hastalıkların tanısı ve sığırlarda post operatif durumun prognozunda (23) insanlarda (20, 33) ve köpeklerde (18) yaygın olan çeşitli tümör tiplerinin tanısı ve ayırdedilmesinde önemli bir indikatör olabileceği bildirilmektedir.
Diğer taraftan, klinik semptomları açısından Distemper sindirim, solunum ve sinir sistemi ile deri ve gözde benzer bozukluklara neden olan çeşitli hastalıklara (Parvoviral enteritler, kuduz, konjuktivit, demodex uyuzu vb.) karıştırılabilmektedir. Bu nedenle klinik uygula-mada, Distemperin ayırıcı tanısını ve prognozunu kuvvetlendirmek amacıyla, bu çalışmada, kan glukoz ve PCV değerleri serum sialik asit ve protein düzeyleri arasındaki mümkün ilişkilerin incelenmesi planlanmıştır.
158 A. ALTINTAŞ - A. KURTDEDE - U.R. FiDANCI- M. K. BÖRKÜ
Materyal ve Metod
Distemperin çeşitli formlarına ait senıptomlarla Fakültemiz İç Hastalıkları Anabilim Dalı Kliniğine getirilen ve klinik olarak Dis-temperden şüpheli 18 köpek (3-12 aylık) ile Kontrol grup olarak yararlanılan 3-12 aylık LO sağlıklı köpek çalışmanın materyalini teş-kil etmiştir.
Serum sialik asit analizleri materyallerin tümü üzerinde, diğer kan parametreleri ise genelde istatistik bir çalışmaya yeterli sayıda materyal üzerinde (n -=9) gerçekleştirilmiştir.
Hayvanlardan kan numunelerİ alınması sırasında mümkün oldu-ğu kadar hayvanların korkutulmamasına ve stres altında bırakılma-masına özen gösterilmiştir.
Kan glukoz analizleri kan alımını takiben Folin-Wu metoduyla (8) kan pey düzeyleri Mikrohematokrit teknikle gerçekleştirildi.
Serum numunesinde Total protein, albumin ve globulin miktar-ları ile albumin / globuJin oranı (A / G) mikroteknikle (24) tayin edil-di. Protein standardı olarak
ı
O g / dı konsantrasyondaki sığır albumini (Bio-Merieux) kullanıldı.Serum sialik asit düzeyleri serum proteinleri ~{,iO Triklorasetik asit ve izotonik tuz çözeltisi karışımı ile çöktürülüp bağlı sialik asitler serbest bırakıldıktan sonra hidrolizi takiben (6) hidrolizat üzerine Rezorsinol tekniği uygulanarak tesbit edildi (32). Sialik asit standardı olarak N-Asetil-Nöraminik Asit (NANA) (Signıa) kullanıldı.
Bu analizler sonucunda elde edilen değerlere "t" testi uygulanarak (5), gruplar arasındaki farklılığın önemi açıklanmıştır.
Bulgular
Distemperden şüpheli i8 hayvandan i2 sinde şiddetli ishal (bazı-larında kusma ile birlikte) ile seyreden mide-bağırsak şekli; 3'ünde çeşitli kas gruplarında "tik" Ierle karakteristik sinirsel şekil ve geri kalan 3 hayvanın 2 sinde şiddetli ishal ve kerato-konjuktivit ile komp-like (Mide-bağırsak
+
göz şekli) diğer materyalde de şiddetli ishal ve deride aknelerle komplike (Mide-Bağırsak -i- deri şekli) karışık (Mix) şekil dikkati çekiyordu. Yüksek ateş tüm olgularda belirlenemedi. Bu durum hastaların gecikmiş safhada kliniğe getirilmeleriyle ilişkili olabilir. Ziraenfeksiyonun başlangıcında görülen yüksek ateş daha sonra kaybolmakta ve bir süre sonra tekrar görülebilmektedir.Hasta-Aranan Maddeler
KÖPEK GENÇLIK HASTALlGINDA (DİSTEMl'ER)... 159
ların bazılarında ise deri elastikiyetının belirgin bir şekilde azaldığı kaydedilmiştir.
Bu çalışmanın materyalini teşkil eden Distemper'li köpeklerde. klinik olarak, Mide-bağırsak şeklin hakim olduğu ortaya çıkmıştır.
Sağlıklı ve Distemperli köpeklere ait kan ve serum örneklerinde tesbit edilen ortalama değerler ile gruplararası farklılığın istatistik önemliliği tablo 1'de sunulmuştur.
Tablo I. Normal ve Distemperli Köpeklerde kan glukoz, pevile serum total protein, al-bumin, globulin, Ai G oranı ve sialik asit ortalama değerleri ile gruplararası farklılığın
önemi
SAG LIK Ll DlSTEMPERLİ
i
i n R Sx n X
i
Sx tSi;lik
A-s-i-;(~;i-dı)-I-ıO
45.15Dl186(l.\62:771--3.5l!U
!~~aı ~rot~~~(~~'_~I~-=:~9
=~2-2_
-O~~[~~
_
6. ~__ O. 33~3:.~
Albumin A (gL dı) ,9 2.57 0.27 9 2.92 0.19 -1.02 ____ . .. - __1_- __ ." _ Globulin G (gidi) ! 9 2.65 0.17 9 3.34 0.27 -2.14'" ----_.-. -- -- --- ---AiG Oranı : 9 ı.00 O. 12 9 0.92 O. LO -0.50
~;~;-~)-===:
:-~-~~:
i:
Lı:::: ::::
~~~:::-Serum sialik asit ortalama değerleri sağlıklı olanlarda 45.15 ::l: 2.32 mg / dı, hastalarda ise 60.16 ::1:2.77 mg / dı olarak tesbit edilmiş, gruplararası farklılık önemli bulunmuştur (p<O.OI).
Serum total protein ve globulin ortalamaları sırasıyla sağlıklı olan-larda 5.22 :t:0.32 g / dı ve 2.65 ::i: O.i7 g / dı, hastalarda 6.26 ::l: 0.33 g / dı ve 3.34 J: 0.27 g / dı olarak tesbit edilmiş, gruplararası farklılık önemli düzeyde hesaplanmıştır (p<0.05).
Kan
pev
düzeylerinde hastalarda düşmeye meyil dikkati çekme-sine rağmen gruplar arasında istatistik önemde bir farklılık buluna-mamışttr.Kan glukozu ve serum albumin düzeyleri ile A / G oranı yönün-den gruplar arasında istatistik önemde bir farklılık tesbit edilememiş'" tir.
160 A. ALTINTAŞ - A. KURTDEDE - U.R. FiDANCI - M. K. BÖRKÜ
Tartışma Ye Sonuç
Bir çok hastalık gruplarında serum si,ı1ik asitlerinde meydana gelen değişiklikler ilgi ile izlenmekte ve hastalığın ya da bozukluğun tanı ve diferansiyasyonunda veya prognozunda klinik olarak yarar-lanıIma yolları aranmaktadır (18, 20, 23, 28, 33). Biz de bu çalışmada Ankara ve çevresinde yaşayan köpeklerde mortalite açısından kuduz-dan sonra ikinci sırayı alan gençlik hastalığının bu yönünü araş-tırmayı planladık. Zira Fakültemizele 1973-1984 tarihleri arasında yapılan 523 köpek otopsisinde olayların
%
7,i ini Distemper teşkil ettiği ve kuduzdan sonraki sırayı aldığı tesbit edilmiştir (2).Yapılan analizler sonucu sağlıklı hayvanlarda serum sialik asit düzeyleri ortalaması 45.
ı
5 -1: 2.32 mg! di (33.6---56.0) olarak tesbit edilmiştir. Köpeklerde normal sialik asit değerleri literatürlerde serum ( ve plazmada olmak üzere farklıdır. Serumda 50.9==
10.9 mg/ dı (6), plazmada 61.41 5.95; 57.0 :::: 3.35 tüm kanda ise 47.2==
3.31; 48.4 :1: 2.01 ve 51.0 2~ 3.00 mg / dı olarak bildirilmiştir (7). Bu değerler bulgularımızia benzerlik göstermektedir. Distemperli köpeklerde ise serum sialik asit ortalaması 60. i6 :1= 2.77 mg / dı (40.3--77.0) olarak kaydedilmiştir. istatistik analiz sonucu bu değerin sağlıklı olanlara ait değerlerden önemli derecede farklı olduğu tesbit edilmiştir (p< 0.01). Bu bulgu Engen"in (6) bulgularıyla uyum içerisindedir. Serum sialik asitlerindeki bu artışın muhtemel nedeninin doku hücre memb-ranlarının (ve başlangıçta eritrosit membranıarının) virus ilc etkileş-mesi sonucunda buralardan sialik asitlerin serbest bırakılması olabi-leceği kanısına (6, 17, 35) katılmaktayız.Sağlıklı köpeklerde serum total protein, albumin ve globulin dü-zeyleri ile albumin / globulin oranı sırasıyla 5.22 _;.: 0.32 g / dı (4.4-6.52); 2.57
+
0.27 g / dı (1.87-4.01); 2.65 ::1:O.ı
7 g! dı (1.73-3.55) ve A / G ,=~1.00 ::: O.i2 olarak tesbit edilmiştir. Literatürlerde bildiri-len normal değerlerle karşılaştırılmış ve önemli derecelerde sapma lar olmadığı görülmüştür (9, 14, 15, 21, 22).Hasta hayvanlarda elde edilen ortalama değerler dikkate alındı-ğında (Tablo 1) serum total protein ve globulin düzeylerinin sağlıklı olanlardaki değerlerden önemli derecede yüksek (p<0.05) olduğu görülmektedir. Bu artışın, serum siaJik asit artışına bağlı olarak, vinı-sa karşı antikor üretimi ile birlikte karaciğerde sialoprotein sentezinin hızlanmasından kaynaklanabileceği görüşünü paylaşmaktayız. Zira dolaşımdaki sialik asitlerin herhangi bir artışının sialik asit bağlayan
KÖPEK GENÇLiK HASTAllGINDA (DİSTEMPER)... ı61
proteinlerin sentezini uyardığı bildirilmiştir (3, 6). Diğer taraftan viral enfeksiyonlarda ve dolayısıyla gençlik hastalığında y-globulinlerde bir artış olduğunu bildiren literatürlere de rastlanmıştır (1, 12, 29).
Serum albumin değerleri ve A / G oranları açısından gruplar ara-sında istatistik önemde bir farklılık tesbit edilememiştir.
Kan glukoZl1 ortalama değerleri sağlıklı ve hastalıklı hayvanlarda sırasıyla 109.5+ 3.02 mg / dı (93-J 20) ve 103.3 :::-::4.88 mg / di
(72-ı
32) olarak hesaplanmış ve gruplar arasında istatistik önemli bir fark-lılık tesbit edilememiştir. Köpekler için normal kan glukoz değerleri literatürlerde (15, 21, 22) sırasıyla 65-118 mg/ dı; 77---6 ıng/ dı;70--100 mg./ dı olarak bildirilmiş, Folin-Wu metoduyla yapılan bir çalışmada (16) da 70-100 mg / dj olarak hesaplanmıştır.
Kan pey düzeylerinin Distemperli köpeklerde sağlıklı olanlara nazaran önemli derecede düştüğü bildirilmesine rağmen (6), bu çalış-mada da bu yönde bir meyil görülmüş ancak ortalama değerler anı:;ın-da istatistik önemli bir farklılık tesbit edilememiştir.
Sağlıklı köpeklerde kan peYortalamasının
%
37.7+- ı. i5(35-45) ve hastalıklı olanlarda ise
%
34.6 ::!:: 0.85 (28---38) düzeyinde ol-duğu saptanmıştır. Kan pey değişim sınırları dikkatli incelendiğinde hastalarda önemli sayılabilecek düzeyde düşme olduğu göze batmak-tadır. Serum Sicdik asit artışının muhtemel kaynağının öncelikle erit-rositlerin yüzeyinde meydana gelen önemli değişiklik olduğu (6, 17,35) ve süılik asidini yitiren eritrositlerin retikülo-endoteliyal dokularda kolayca fagosite olacakları (ı i) kabul edilirse kan pey sinde düşme beklenmesi mantıklı görülmektedir. Ancak eritrositlerdeki bu değişik-liğin sorumlusu olan virusun bir süre sonra kandan çekilip dokulara yerleşmiş olabileceği (I 2) düşünülürse bu dönemde eritropoiesis'in
hızlanması sonucu bir kompenzasyon söz konusu olabilir ve pey
normal düzeye erişebilir kanısındayız. Diğer taraftan çalışınaınızın materyalini teşkil eden hasta hayvanların büyük bir kısmında ishalle seyreden gastro-enterit formun hakim olması beklenen pey düşüşünü maskelemiş de olabilir. Zira şiddetli ishal gibi kan sıvısını azaltan durumların pey düzeyini artırdıkları bilinmektedir (34). Bu nedenle bu ve benzeri çalışmalarda pey ile birlikte bazı hematolojik analizIe-rin de yapılmasının yararlı olacağı görüşündeyil.
Köpekler için normal kan pey değerleri ~Iu37-55 (22); /~ 37-54 (4); ve
%
44.4 _!- 2.09 (6) olarak literatürdc bildirilmektedir. Deği-şim sınırları dikkate alındığında bizim bulgumuzun literatürdeki de-ğerlerle benzer olduğu görülmektedir.162 A. ALTINTAŞ - A. KURTOEOE - U.R. FİoANCl - M. K. BÖRKÜ
Sonuç olarak, Distemper'den şüpheli köpeklerde serum sialik asit ve protein düzeylerinde bir artış tesbit edilmiş ve bu artışların li-teratür veriler ışığında virus ile etkileşime giren eritrosit ve hücre memb-ranlarından sialik asidin salıverilmesinden, serum globulin artışının da virusa karşı antikor üretimi yanında sialik asit artışıyla ilgili olarak karaciğerde sialoprotein sentezinin uyarılıruş olmasından kaynak lana-bileceği görüşü paylaşılmış ve bu nedenle de serum sialik asit ve prote-in analizlerprote-inprote-in diğer klinik bulgularla birlikte hastalığın ayırıcı tanı-sinda ve prognozunda kullanılabileceği kanaatine varılmıştır.
Literatür
1. Beckett, S.D., Burns, M.J., and Clark, C.H. (1964): A Stııdy o/ the B/ood Glııcose,
sel'llTnlraıısaıııinase, al!d Electrophoretie pa/tems l!f dogs lI'itlı infectious Canine He-patitis. Am. J. Yet. Res., 25, i J86-1190.
2. Berkin, Ş., Alçığır, G. (1986): i973- ı984 periyod/mda inceleııcl! 523 köpeğil! post
ıııorleııı bulgulan üzerinde sıırl'ey çalışıııa. A.Ü. Yet. Fak. Derg. 33ı: 153-156 3. Carter, ADD,and Martin, N.H. (1962): Cem1ןI Sialic LClels in Health aııd Disease.
J. Clin. Path., 15, 69-72.
4. Coles E.H. (1979): Le laboratoire ei!ciinique Veteriııaire. 1'raduction de la 2. edition Amerieain par C. Lapeire J. Crestian. Editions Yigot, Paris.
5. Düzgüneş, O. (i963): Bilimsel araştırmalarda Istatistik prensipleri ve Metodlan Ege Üniv .. Matbaası, ızmir.
6. Engen, R.L. (1971): Serum Sialic acid 1'(l/ııesiııDogs ,,'ith Ccıııi/ıe Distemper. Am. J.
Yet. Res., 32 (6): 803 -804.
7. Engen R.L. (1972): Ideıııical iııcreases iıı Blood Sialie Acid ol Dogs. Given Actinomy-cin O and Oexamenthasone. Am. J. Yet. Res., 33 (12): 2597-2599.
8. Ersoy, E., Bayşu N., (1981): Pratik Biyokiıııya, XITJ+279. Ankara Üniv. Basımevi Ankara.
9. Ersoy, E., Bayşu, N., (1986): Biyokinıya XXY + 989. A. Ü. Basımevi Ankara. 10. Esievo, K.A.N. (1981) Sıudies 011ai!aspecr ol' ttıe aneıııie o/ borine IrYP(JIlUsomiasis
(T. I'ivax). Oissertation Abstraets InternationaL, B. 42 (5): ı686.
11. Esievo, K.A.N., Saror, D.I., Ilernobade, A.A., Hallaway, M.H. (1982): Varialion iıı
erytlırocyle Sur/aee and free serum sialic acid coııcenıratioııs dııriııg experimellta/ Try-paııosoma vimx in/eclioıı iıı cattle. Res. Yet. Sci., 32 (i): 1-5.
12. Fenner, F., Bachrnann P.A., Gibbs, E.P.J., Murphy, F.A., Studdert, M.J. and White. D.O. (1987): Veterinary Virology. XI + 660. Academic Press. Ine. Odando, San Diego, New York, Austin, Boston, London, Sydney, Tokyo, 1'oronto.
13. Gottschalk, A. (1960): The Clzemistry and biology ofSialie Acids aııd re/aled sl/bSlfıııecs. Cambridge University Press. Cambridge. England. 93.
KÖPEK GENÇLİK HASTAllGINDA m!STEMPER) ... 163
14. Groıılade, P. (1985): Apacııs sıır L'eleetropllOrese des proteiııes seriqııe eLi medicine Veteriııaire ei eLipartieııtier che;: le eMeıi., Bull. Soc. Yet. Prat. de France .. 69 (4):
235-268.
15. Kaneko, J.J. (1980): Cliııical Bioehemistry ol" Domesıie Aliiilials. Third. Edition. Xiii + 832. Aeademie Press. Ine.
16. Kaneko, J.J. and Cornelius, CE. (1970): Cliııical Bioehemistr.,' (ıf Doıııestie Animals.
Second. Ediıion. Yol. J. xY i439. Academie Press New York and London. 17. Klenk, E., and Lempfrid, H. (1957): Z. physiol. Chem. 307. 278 In: Methods of
Bioc-hemical. analysis. Ed. Glick D., Jnterseience Publishers, New York, London, Sydney, 1963. Yol. YIIJ p. 199.
18. Kloppel, T.M., Franz, CP., Morre, D.J., Richardson, R.C (1978): Serili/ı Sialie acid
lerels iııereased iııtlllllOr-bearilıg dogs. Am . .I. Yet. Res., 39 (8): 1377--1380.
19. Kloppel, T.M., Richardson, R.C, Tra\'er, D.S., Morre, D.J. (1981): SeriliiiLipid-asso ..
ciatedsialic acid m/ııesiııhorses lI'ith lieoplasiil. Am. J. Yet. Res .. 42 (10): 1829- .. 1830.
20. Kükoğlu, E., lJsJu, E., and Vslu,t.(1987): Leı'els ofsel'llııılipid bol/ııd sialic acid iıı tlıy-roid caııcer. J. Bioehem. XIJ (2): 28, Published by tlıe Turkish Bioclıemical Society.
21. Long, C (1961): Bioelzeıııists Hwıdbook. XXII + 1192. E.F.N. SPOON Ltd. London. WC 2.
22. Med"a)', W .• Prier J.E., Wilkinson, J.S. (1961): Textbook ol" Veteriııar)' Cliııical
Pat-holoKY XIJI + 522. T. the Williams and Wilkins Co. Baltimore 1969.
23. Motoi, Y. et al (984): Determiııatioıı aııd Cliııical Emlııatioıı of Sialic acid aııd Muco-proteiıı iıı BOl'iııe Blood. National Institute of Animal Health. 37. 643--649. 24. Natelson, S. (1961): Microtecııiqııes of Cliııical Clıemisrry. 2 nd. edn. p 346 Charles
C. Thomas. Publisher. Springfield. Illinois. USA.
25. Polonovski. M., Bulanger, 1'.,Machebceuf, M., Roche, Jj (1977): Biochemie Medicale: Dixieme ediıion Fase. T: Les constitutianıs des organismes vivants. 373 p. 248 Masson,
Paris.
26. Sharma, N.C. and Sur, B.K. (1967): Seruıııji(cose aııd sialic acid lel'elsiııIııdiaıı Child-relI mıd ndıılts, Under normal and Pathologi<:<11eonditions. Indian J. Med. Res. 380-384.
27. Siegmund O.H. Fraser C.M. (1979): The Merck Veteriııary ıııam((/I: A Hal/(lbovk ol"DiaKllOsisaııd therap)' for t!ıe l'eteriııariaıı. Fifth. Edition. XXXII + 1680. Merck and Co., Ine. Rahway, N.J., USA.
28. Singh, Bo, Choudhuri,
".c.,
Joshi, H.C. (1980): Seriliiiıııııcoproteiıı aııd siniic acideıızootic bOl'iııe !ıneıııatııria. Zentralblalt fur Yeterinarmedizin 27 A (8): 678-681. 29. Sno\\', L.M., Burns, M.J. and Clark, C.H. (1966): Sel'lllll protein electrop!ıoresis nnd
seruııı transaıııinase /fethiıy of Dogs with Caniııe Disteıııper. Am. J. Yel. Res., 27, 70- 73.
30. Spiro, G.Ro (1963): Glycoproieiııs: Stl'lletııre, Metabolisııı t/lld Biolog)'. New Engl. J. Med., 269: 566---573 and 616-621.
3\. Spooner, R.L. and Maddy, A.Ho (197ı):T!ıe isolatioıı ofox red eel! ıııeıııbraııe a//ligem: Aııtigem associııted ",iıh sialoproreiıı. Tnımunology., 21 (5): 809-816.
164 A. ALTINTAŞ - A. KURTDEDE - U.R. FİDANCI - M. K. BÖRKÜ
32. S,'ennerholm, L. (1957): Qııantitatil'e estimatioıı ofsialic acids. II. A coloriıııetric rezol"
ciııolhydrochloric acid method. Bioehirn. Biophys. Acta. 24: 604-61 I. In: Methods
of Bioehernica\ Analysis. Vol. VIII. p. i99. Ed. Glick. D., inlerscienee publishers, New York, London, Sydney (1963).
33. Tczean, M.E., Özinel, S., Egeli, D., and Karaaslan, F. (1987): Use of SSA
Coııcemra-rioııs as rumo/' marker. J. Bioehcm. XII (2): 163 (1987). Published. by the Turkish Bioehernical Soeiety.
34. Yılmaz, B. (1984): Fizyoloji XVIII +609. Hacettcpe Taş Kitapçılık Ltd. Şti. Ankara. 35. Whitehouse, M.W. and Zilliken F.: lsolatioıı oııd derermiııotioıı of Ileuroıııiııic (sia/ic)
acids. In: Methods of Bioclıemical aııalysis. Ed. Gliek, D., interseienee Publishers,
