/ í #66c**? J
Y - 1 - ^
Türk fizikçisi
Feza Gürsey’e
Wigner Madalyası
G
rup Kuramı Vakfı, parçacık fiziğinde simetrilerin keşfinde oynadığı rolden dolayı Feza Gürsey’i Wigner Madalyası ile ödüllendirdi. Ödül, grup kuramı yön temlerine ilişkin 15. uluslararası toplan tıda Gürsey’e verildi.Gürsey’in ödüle değer görülen araş tırması temel fizik yasalarının altyapısı nı oluşturan simetriler üzerinde. 1960 yılında kiral simetri kuramını ortaya ko yan ve uzay-zaman simetrisi çalışma larının genişletilmesine önayak olan Gürsey, iç simetri kuramının geliştiril mesinde de etkili oldu. 1964 yılında, Lu igi Radicati ile birlikte nükleon ve dü şük düzeydeki baryon rezonansının SU (6) grubuyla temsil edilmesi gerektiği ni ileri sürdü.
Feza Gürsey, fizik ve matematik dal larındaki yüksek öğrenimini 1944’te İs tanbul Üniversitesi’nde tamamladı. 1950 yılında Londra’da Imperial Colle- ge’dan doktora derecesini aldı. Daha sonra Türkiye’ye dönen Gürsey, bir sü re lÜ ’de asistanlık yaptı. 1954-1960 ara sı görevini doçent olarak sürdürdü. Aynı zamanda ODTÜ'de fizik profesörlüğü ne yükseldi. Gürsey, 1957-58 arası ABD’de Brookhaven Ulusal Laboratu- varı’nda, 1958-60 arası Princeton’daki A dvanced S tud y E n s titü s ü ’ nde, 1960-61 arası da Columbia Üniversite si’nde fizik profesörü olarak görev aldı. 1968’de Yale Üniversitesi’nde fizik pro fesörlüğüne atanan Gürsey, 1977’de de bu kurumda Josiah Willard Gibbs adı na kurulan kürsünün profesörlüğüne getirildi.
Wigner Madalyası, iki yılda bir, grup kuramına katkıları bulunan bir fizikçiye veriliyor. Grup Kuramı Vakfı, Gürsey’ in çalışmasını, “ fiziksel olayların açık lanmasında önem kazanan matematik sel kuramların geliştirilmesi, grup kura mı yöntemlerinin kimyada ve diğer bi lim dallarında uygulanması, deneysel sayıların hesaplanması ve grup kuramı yöntemlerinden yararlanılarak doğanın genel yasalarının formüle edilmesine” katkıda bulunan bilim adamlarını ça lışmaları arasından ödüle değer bul muştu.
Feza Gürsey daha önce de 1968’de TÜBİTAK ve 1977’de Openheimer ödülleriyle, 1979’da Einstein Madalya sı ve 1981’de de New York Akademi sin in Morrison Ödülü’nü kazanmıştı. □
(Physies Today)