Atatürk'ü Çarlar'ca anış

DÜŞÜNENLERİN DÜŞÜNCELERİ

ÇAĞLARCA M S

Asya'nın azgeliş­

miş memleketleri­

ni görmek fırsatını

bulan Behçet Ke­

mal Çağlar, Ata­

türk'ün bizim kur­

tuluş kaynağımız

olduğunu görmüş­

tü.

B

Ü Y Ü K Atatürk’ün S l’incl ölüm yıldönümünü bu pazartesi günü, geçen­

lerde çok vakitsiz kaybettiğimiz Büyük Atatürk’çü ve Atatürk şairi

Behçet Kem al’siz idrâk edeceğiz. Gerçekten rahmetli Çağlar’m mısra-

larmdaki deyimi ile o, «Atatürk üstüne can-başım koymuş, başında Ata­

türk rüzgârı esen, Mustafa Kem al’in bir neferi» idi.

Behçet Kem al’siz idrâk ettik, ilk defa 1918 yılının ümitsiz mütareke

aylarında, henüz on yaşlarında bir çocuk iken, «işte iş bunda» diyen baba­

sının harp albümündeki bir resimde görmüştür.

-

YAZAN:

Prof. Dr. ismet GiRiTli

[İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi]

de öm ürboyu) adlı şiirinde şöy­ le dile getirir:

B ir vücut parıldıyor; alımlı ince, kıvrak; Belli resimde bile; saç ipek, ba­ kış çelik Avurdu avurduna geçmiş bir

yüz incecik; Anlıyorum o küçük aklımla o zamandan Budur ancak herşev4 düzeltecek

kumandan! Çağlar’ın Atatürk’ü görmesi 1923 yılma .aslar, Mustafa K e­ mal Kayseri’de vilâvet konağı­ nın balkonunda görününce Çağ- lar’a şu ilhamı verir;

Bir meş’ale balkonda birden bire, kocaman Saç biçimi alevler, kalpak biçi­

mi duman, Göz göz iki kıvıicım, el biçimi bir ışık!

GÖRMEĞE GELDİM»

Behçet Kemal, 1931 de Ankara’­ ya gelir. Beş i -kaçlaş çıkardık­ ları bir dergide «Görmeye gel­ dim » şiirini yayınlar;

Kıvranıp duruyorum hasretin ateşinde Günlerdir göremedim, koşuyo­ rum peşinde Seni görmek isterim yakından çok yakından B ir gün olsun yakından görme­

yi bahşet bana Toksa bir Ferhat gibi düşece­

ğim arkana. Gür sesimde adın var. kör göz­ lerime de dol Gönlümün - gözlerimin ilk ve son ışığı ol! Behçet Kemal, kısa zamanda muradına ermiş, Çankaya Köş­ küne davet edilerek Mustafa K e­ mal’in karşısında yer almı-tır; Köşkündeyim nihayet; karşım­ da o var amma Gözlerim kamaşıyor, bakışlarım doluyor; Kalbim kopacak gibi çırpınıyor

soluyor; Neden sonra güç halle seçiyo­ rum yüzünü tnsana gökte bir şey görmü

hissi geliyor. Işık saçları geniş alnını gölge­

liyor. tnce parmaklariyle gönü) arıyor eli: Bu bir masal adamı, bu bir in­ san güzeli!

ONUNCU YIL

Çağlar, 1933’de Çankaya sofra­ sında yazdığı «Yüzyıllarca» adlı şiirinde şöyle sesleniyor; Ufkunda doğacağım ufkunda

batacağım; Yüzyıllarca vazsam hep seni

anlatacağım Behçet Kemal, avnı yıl Anka­ ra ’da kutlanan Cumhurivet’in lO'uncu yıldönümünde Faruk Nafiz ile birlikte yazdığı lO’uncu Y d M arşı’mn söylenişini Ata­ türk’ün yakınından tribünden, zevkle ve gururla, seyreder; Saçları ışık ışık, gözleri çakmak

çakmak Bütün meydan onunla ısınıyor

yanıyor, H alk ona seslenmeye dilimi kul-

lamyoT

Mektepli, asker, esnaf ona dö­ nüp başını Söylüyor bir ağızdan Onuncu Yıl Marşını! 1938 ekiminde Atatürk, ciddi hastadır. Behçet Kemal, Anka­ ra ’dan trene atlar, İstanbul’a ge­ lir. Dolmabahçe Saray’ı önünde akşamlara kadar ümitsiz şekilde dolaşır durur;

Tren kalkarken birden son va­ gona atlayıp; Ankara’dan buraya çılgın gibi gelmişim. Şu duvarlar dibinde bekley-’p

durmak işim Saray’dan çıkanlardan bir haber dilenmeye...

FİKİREDÖNÜŞ

Hey dünya! Yer yüzü, sarsıl va­ rıl çök Neysen bugün göster: Delin, boşan gök! Kendim yere çal; parçalan tarih! Ey Timur. Atillâ. Yıldırım. Fa­ tih; Alpaslan, İskender, Cengiz, N a-

polyon! Ey evvelce ölen yüzlerce milyon! Yetişmez bulutlar üstünden ta­

vaf Kalkın mezarlardan toplanın

saf saf Doğrulun: Gel-n bir eşsiz kah­ raman

Doğrulun: Geliyor en büyük in­ san Her göz kan cinde, her beniz

uçuk; Hıçkırık boradır, seldir gözyaşı Bugün yere eğik her Türk’ün başı... Uzun yıllar Atatürk özlemiyle yanıp tutuşan 7e bu duygularını en güzel mısralarla dile getiren Behçet Kemal, vıllar sonra fikir- Atatürk ile yetinmenin zorunlu­ luğunu teslim etmiştir;

Sensiz çırpmıyordum uzun yıl- lardanberi: Gafletim düne kadar sürüyordu

içimde Düşünüyordum seni alıştığım bi­ çimde Benim İçin gök gözler, güneş

saçlar filândın; Demek ki er geç geçip gidecek bir insandın. Puta ateşe tapar cedlere kapıl­

mışım; Ey yurdum, ey bayrağım, ey ül­ küm yanılmışım... Sen varsın - girmesen de o bil­

diğim biçime Çıksam baksam dört yana, dön­

sem baksam içime... önümüze düşmenin, gönlümüze girmenin Bize büyük ve "üzel her şeyi

getirmenin Bir hızda bir çırpıda çaresini

bulmuşun; Türklüğün, 'nsanlığm ruhunu işlemişin Doğrulup gülüyorsun yer yüzün­ de yeniden H er silkinen, kalkman, kurtulan ulusla sen, Tıpkı ilk sesin gibi Samsun’dan

- Amasya’dan Son sesin yükseliyor Afrika’dan - Asya’dan Evrenin toprağında - suyunda

taşında sen H er iyiye • güzele giden yol ba­

şında sen

«ATA YOLU»

İ g l dikleri halde, ancak yüzde 6 siyasi partinin adını bildiği

İŞ B A N K A

ATATÜRK HAKKINDA f

ATATÜ R K ’ TEN DÜŞÜNÎ

ATATÜ R K ’ LE BERABEE

ATATÜ R K ’ TEN ANILAR

İstanbul’da A n ıl Yagıneı

Ankara’da İş Bankası Hi

Anadolu’da İş Bankası Ş

Köylülerin yüzde 35’i p: memekte, köy kadınlarında i de 50’yi bulm

aktadır-Şöyle demektedir bizzat «K öylülerin b ir kısmı c

rl.»

yor!.:

lar, bir kere daha Atatüık ün «B izim Kurtuluş, Kuruluş ve Y e­ niden Doğuş kaynağımız ve her- şeyimiz» olduğunu kuvvetle his­ setmiş ve daha yolda iken S - 10 dakika içinde yazdığı «Asya dö­ nüşü» şiirini ilk defa bana oku­ muştu;

Yüziki milyon Malez-, bir ke­ mikle bir deri Güneşten ışık alan ay diye se­

lâmlıyor, Atatürk müsveddesi Sukam o Biraderi. Çıplak ayak - beyaz don başba­ kanlar gördükçe Maymunlarda dallan sarsacak bir kahkaha H er salınan öküzü, her sürünen Hintliyi Gördükçe Atatürk’e şükrettim bin

kez daha! Türklüğün, insanlığın, uygarlığın

tek şartı Uymakmış Atatürk’ün yanılmaz

buyruğuna. Bir Ulus’u çıkarmak ne demek­ miş anladım. Doğunun batağından batının do­ ruğuna Göğsüm gururla şişkin, gözlerim

dolu dolu Aklımla, yüreğimle, vicdanımla

anladır ı Çağdaş insan olmanın tek yolu; Ata yolu! Çağlar, Kemalizmln Türk siya­ si hayatındaki önemini her za­ man belirtmiştir;

Getir bize yine umut yine hız, sana her zamankinden daha muhtacız. 1965 seçimlerden sonra «Yeni milletvekillerine» şöyle seslen­ mişti;

Bilin kİ Atatürk’ün kurduğu Ankara’ya Atatürk’ün yolundan yürünerek girilir. Am t-Kabre gidip de yürek’ n

baş eğmeyen Günü gelir, çarpılır, düşer, yere serilir. Böylesine büyük Atatürk âşığı ve hayranı olan Behçet Kemal, milliyetçi ve halkçı şair olarak, Atatürk ile Türk Ulusu arasında­ ki ilişkiyi, kendine özgü sağlam bir sağduyu il» tesbit ve ifade etmiştir;

Atatürk olmasaydı çökmüştü Türk Ulusu Kurtuluş olanağı öylesine azdı

M, Türk’teki kutsal gücün şahlanışı

Atatürk: Türk Ulusu olmasa Atatürk ol­ mazdı ki!

Haber ve makalelerden sorumlu müdür: ... . HAŞAN PULUR Spor bölümünden sorumlu müdür: ... NAMIK SEVtK

Magazin bölümünden sorumlu müdür: —... D (K i AN ŞENER Teknik Sekreter: ...— ... TURHAN AYTUL Şehir Haberleri Şefi: FARUK DEMÎRTAŞ * Yurt Haberleri Şefi: İBRAHİM ÖRS * Dış Haberler Şefi: SAMİ KOHEN * Fotoğraf Servisi Şefi: RÜÇHAN ÜNVER * Dış Münasebetler Şefi: NECDET GtİNKUT -Ar ll&n Servisi Şen: ORHAN PEKSAYAR + Satış Servisi Şefi: MUSTAFA ERÖZ it Tertip ve Dizgi Servisi Şefi SAP \HATTIN GÜLTAN A Baskı Şefi: H A K K I ÖZTINAZ it Kli*e Şefi: SABAHATTİN EN EŞ

TTTTTJTJ

ANKARA: (Şef: YILMAZ Ç E T ÎN E R ): Kızılay, tzmir Cad. Sipahioğlu Har Tel: 17 41 80

İZM İR: (Şef: İSMAİL S İV R İ): Çankaya, Yılmaz Han Kat: 2. Tel: 37 475 ADANA: (Şef: A. KU TLU ): Çınarlı İstasyon Cad No: 11. Tel: 5190 - 6090 ALMANYA: (ORHAN TÜ RE L): Gr Grlechenmarkt 37, Köln. Tel: 21 35 63 FRANSA: (M İŞ E I PERLM AN): 5.4 Rue Custlne Paris 18 Tel: 0766063 488118 İNGİLTERE: ıD. BARAN SAHOL) 210/A Weot End Lane West Hampstead

London NW. 6. Tel: 135 1104.

■sp

I

I

Ü

T I I