Vel. Uil. Derg. (20CH). 17.2: 103·107
KANGAL IRKI BiR KOPEKTE iORAR KESESiNOE LEiOMYOMA OLGUSU
Ozlem Ozmen 1 @ Sim Avki2$ima $on
3HUiya TOrOtoglu4
Le
i
o
m
yo
m
a
in
Ur
in
ary
B
la
d
de
r
of a Ka
n
g
al
Dog
Summary: In this report. a case 01 leiomyoma in urinary bladder of a 5 years old, male, Kangal dog was described. The dog was presented with clinical complains of hematuria, stronguria and prolapsus penis. Clinical and ra-diographical lindings signed a mass In unnary bladder. Erytrocytes, leucocytes and urine crystals were observed in unne samples. Surgically removed tumoral mass was 3x4xS.Scm in diameter, hard and whitish-pink coloured. His-topathologically tumor diagnosed as leiomyoma. Corynebacterium spp. was isolated from urine in postsurgical period. Key words: Leiomyoma, urinary bladder. Kangal dog.
Chet: Bu oIgu takdiminde Kangaltrkt. be~ ya~lnda, erkek bir kOpekte idrar kesesinde g6zlenen leiomyoma olgusu ta-nlmlandl. Hematun, strongGn 'Ie penis prolapsusu ~ikayetleri ile klinige getirilen kOpekte, klinik 'Ie radyogralik mu-ayene sonucunda, idrar kesesinde bir kille tesbil edildi. Idrar," mikroskobik muayenesinde bol miktarda eritrosit, 10-kosit 'Ie idrar kristalieri gOzlendi. Operasyona ahnan kOpegin idrar kesesinden 3x4xS.S cm boyutlaflnda, sert klVamda 'Ie beyazlmsl pembe renkli tumoral bir kille ahnd!. TOmoral kitlenin histopatolojik yoklamaslnda leiomyoma te~hisi ko-nuldu. Postoperatil dOnemde alinan idrar Omeginin mikrobiyolojik ekimi sonucunda Corynebacterium spp. Gretildi. Anahtar keJimeler: Leiomyoma, idrar kesesi, Kangal kOpegi.
Girl,
Idrar kesasi tOm6rleri St{W, kopek 'Ie kedilerde seyrek g6rOIen tOmorlerdendir (Jubb ve ark., 1993). Kopeklerde idrar kesesi tOmOrlen tOm kopek lDm6rlerinin yalntzca % 0.5'ini olu~turur.
idrar kesesinin tOmor olu~umuna hassasiyeti id-rarda bulunan karsinojenlerin kese lie uzun sOre temasmdan kaynaklanlf (Strafuss 'Ie Dean, 1975; Jubb 'Ie ark., 1993), Idrar kesesi tOmMerinin
olu-~umunda kimyasat karsinojenlerin (OzeJlikte en· dustr; b6lgelerinde) onemli rol oynadlQI bildirilmi~tir (ErtOrk, 1974),
idrar keseslnde ~ekiJlenen tOmOrlerin bOyOk bir klsmlOl epitel kokenli 10morier ozellikle de Iran-sisyonel hOcreli papiIJomlar olu~turur, Mezen~imal
k6kenli tOmOrter ise tum idrar kesesi tOm6rlerinin
yakla~lk % 20'sin! te~kil ader (Moulton. 1990; Stra-fuss ve Dean, 1975). Bunlar iyerisinde le-iomyoma, leiomyosarcoma. hemangioma, he-mangiosarcoma, fibroma ve fibrosarcoma en slk gOrOlenterdir (Carlton ve McGavin, 1995; Moulton, 1990). Leiomyomalar, kas labakaSlOdan ya da kas labakasma donG~mu~ mezen~imal dokudan
ge-li~irler (HaztroQlu ve Milti, 1998). Genellikle saph gorunOmde ve sert klvamda olan leiomyomalarlO
Geh~ T:uihl ; 29.08.2000. @;ol.lnenozlem@hotmai1.com
kesit yOzO beyaztmsl veya pembe renklidir, Mik -roskobik olarak duz kas hOcrelerinin birbirlerine ka-n~mt~ halde bulunmaSI karakteristik ozelliktir, Slro-masl az olan IOm6rde milotik IigOrlere de ender olarak rastlanJr (Aliba~o{jlu ve Ye~ildere, 1994; Erer ve KlTan, 2000),
Kesede ~ekillenen tOmor olaylarmda klinik ola-rak sOrekli ya da arahkh hematOri, sislitis ve buna ba{lh olarak slk stk idrar yapma, idrar kesesi ka-pasitesinde azalma, idrar kesesi duvannlO gerilme ozelll!:)inin kaybl, abdomen bolgesinin pal-pasyonunda agn. vaginal aktntt, poliOri ve polidipsi gozlenebilir (Strafuss ve Dean, 1975; Esplin. 1987). TOmOr otaylannda en stk gorOten bulgunun hematOri oldugu bir yOk yazar taraflOdan
vur-gulanml~tlf (Cotchin, 1959; Kelly, 1973; ErtOrk, 1974; Strafuss 'Ie Dean, 1975; Rozengurt ve ark., 1986; Esplin, 1987; Martinez ve Schulman, 1988; Moulton. 1990; Jubb ve ark., 1993).
Olkemizde kOpeklerdeki tOmorler veya olOm se-bepleri Ozerine yaptlan toplu de{lerlendirme ya-h~malannlO yogunda idrar kesesi tOmorlerine rast·
lanmamt~ttr (Pamukyu ve Erturk, 1962; ErtGrk ve ark., 1971; Berkin ve A191Qtr, 1986; Erer ve Klran, 1993: Sonmez ve 6zmen, 1996). VOcel va ark.
I. Akdcnu Umversiteii Burdur Vctcriner FakOltesi Patoloji Anabihm Oah, BURDUR. 2. Akdcmz Oniversltcsi Burdur Vctenner Fakuhesi Cernhi Anabilim 03h, BUROUR. 3. Akdcml Onh·crsitcsi Burdur Vctcrincr Fakultcsi f~ Hastahklan Anabilim Dah. BURDUR.
OZMEN. AVKI. SEN. TORih'oCLU
(1986) kedi ve kopeklerde abdomen bolgesi
to-morlerini deQ:erlendirdikleri bir c;:alljmada bu
10r-lerde idrar kesesinde alII hayvanda 10more rasl
-ladlklannl bildirmi$ olmalanna raQ:men bu yaymda
leiomyoma lanisl konulan olgu bulunmaml9tlr. Sun ulan raporda, Kangal lrkl bir kopekle idrar
keseslnde kar911a911an leiomyoma Olgusu klinik. radyolojik ve palolojik olarak tanlmlanmaktadlr. 01-gunun ulkemizdeki ilk vaka oimasl nedeniyle
la-nlmlanmasl uygun g6rulmu$IOr. Olgunun Tanlml
Olgunun materyalini, 9 Mart 2000 tarihinde Bur
-dur Veteriner FakuJteSi klini~ine getirilen KangaJ Irkl,
5 ya911 ve 48 kg. aglrll{llndaki erkek bir kopek
01u9-lurdu. Anamnezde. slk slk urinasyon pozisyonu alan
haslamn aneak birka~ damJa kanh idrar yapllabildigi;
penisin surekli dl98nda oIdu{lu; i9tah ve beden
kon-dusyonunda de{li9iklik olmadlgl ve bu belirtilerin 1
aydan beri gazlendigi bilgileri verildi. Klinik
mu-ayenede, penis ve prepusyumda herhangi bir pa
-tolojik durum gazlenmezken. abdominal
pal-pasyonda pubis 6nOnde yakla$lk yumruk
buyuklOgunde agnll kille lespit edildi. idrar kesesi
ka-taterizasyonunda, alt uriner kanahn aylk oJdugu
be-lirlendi. Alman radyografilerde. idrar kesesi son
lum-bal segment hizasmda sol karin yanmma kayml$
$ekilde ve radiopak yogunlukta gozlendi (~kil 1). Katalerizasyon ile alman idrar orneginin fiziksel muayenesinde; g6rOnOmOn bulanlk ve tortulu,
ren-gin koyu san-klrmlzlmSI. kokunun normal ve
re-aksiyonunun asit oldugu gozlendi. idrann kimyasal muayenesi iyin 5 ml idrar allnJp 1000 rpm devirde
5 dakika santrifQj edildi. Kimyasal muayene
so-nueunda hemalOrinin olduQu, hemoglobinOnnin
bu-lunmadlQI !esbi! edildi. SanlrilOj edilen idrar or-neQinin sedimen!inden bir damla lam uzerine almarak mlkroskobik muayenesi yaplldL
Mik-roskobik muayene sonueunda her bir mikroskop
sahasmda a$1fI miktarda eritrosil, Jokosit, idrar
kris-lalieri ve epilel hOerereri gorflJdO.
Elde edilen klinik. radyolojik ve laboraluvar
bul-gulanna dayanarak olguya vesica Orinaria i~i kille
Ian lSI kondu ve kitlenin eerrahi yoJdan
uzak-la$!lnlmaslOa karar verildi. Haslaya alropin 0.04
mglkg (atropin sOlfal, Vela$) ve rompun 2 mglkg
(xylazlO9 hydroklorid, Bayer) premedikasyonu
ya-plldlldlklan soma ketanes 20 mglkg (ketamin Hel,
Alke) ile genel aneslezi uygulandl. Ventrodorsal
pozlsyonda masaya tespitten soma 15 em
uzun-IUQunda retroumblikal laparotomi ger~ekle$tirildi. 01$ baklda idrar kesesinin normal bOyOklOkte, kah
esnek klvamda va serozal damarlann $iddelli hi-peremik olduQu gorOldO. Bobrekler. Oreterler ve
pel-!?ekil 1: Kitlenin radyografik gOruntusu. (vu : vesica
uri-naria,oklar)
vik Oretrada herhangi bir patolojik bulgu gaz-lenmedi. Idrar kesesinin dorsalinde yapllan 5 em'lik
ensizyonla sistotomi geryekle$tirildi. Kese
iye-risindeki kitlenin 1l.imOral oldu{lu garflldO ($ekil 2) ve
kitle sap klsmlndan elektrokoter araelhQl ite
uzak-la$Unldl. Idrar kesesi ve karm bo$luQu rutin yoldan
kapatlldl. Postoperatif donemde 7 gOn sOre He
Se-lalosporin uygulanan hayvanda; bu donemden
soma Amoksisilin ile tedaviye devam edildi.
idrar kesesi mukozaslna 1 em kahnllgmda bir sap klsml ile yapl$lk alan kille 3x4x6.5 em bo-yutlanndaydl. 01$ yuzeyi pOrOzlO gorOnOmde olan oval $ekilli kille dl~ baklda klrmlZlmSI renknydi yer
yer Ozerinde beyazlmsl renkli nekrOlik killeler gez·
lendi. Klvaml sert olan kitlenin kes!t yOzO beyaztmsl
pembe renkteydi va yer yer kanamall sahalar iye-riyordu ($ekil 3).
TOmoral kitleden alman doku orneklefl % 10'luk
tamponlu lormalinde lesbil edildi. Rutin takip i$
-lemlerinden soma hamlanan paralin bloklardan 5 mikron kahnllQmda keSiller yaplldl. KeMler
He-matoksilen-Eozin. vanGieson ve Masson's
Tric-rome metodu ile boyanak 191k mikroskobunda
Kllngaill-k. bir kopeklc idrllor kesesinde ...
~ek.l 2: Olgunun operasyon srrasmdaki gOrUnOmO.
• •
$ekil 3: K.Uemn makroskobik gorOnOmO (a) ve kesil yOzO (b).
Histopatolojik incelemede killen in degi~ik
yon-lere dogru demetler halinde seyreden oval·mekik ~ekiUi vezikuler ve bazofilik yekirdekleri, eozinolilik
sltoplazmalan olan oval·uzun ~ekilli duz kas hOc·
relennden oru~tugu gozlendi. Bu hucrelerde lek
luk mllotrk ligurier g6ruldu. Kitle ~erisinde yer yer bag doku demetlerine rastlandr. Damar1a~mada
artl~ ve ~Iddetli hiperemi dikkati yekti. Bazl sa· halarda epitel tabakaslnlO bazal laminayr a~acak ~ekilde d6kuldugu g6zlendi.
$ekil 4: Kitlenin mikroskobrk gOrUnOmO. 1m. leiomyoma. h. hemoraji, I. Iransisyonel epilel, H.E., x 40 .
bzellikle bu b6lgelerde 001 miktarda damar dl-~Ina 9lkml~ eritrositler, yogunlugunu notrolil
16-kositlerin olu~turdugu yangl hucresi infillrasyonlan ite homojen pembe rankli nekrotik killeler ve mor
renkH granOler yapllar halinda mikroorganizma kO·
melerine rasUandl. Dokuya uygulanan vanGieson
ve Masson's Trichrome bag doku boyalannda
do-kunun kas doku 6zelliginde oldugu teyi! edildi. Post operatif dbnemde 1 halta sonra djki~lenn
allnmasl it;:in gelirilen hayvandan kataterizasyonla lekrar Idrar allndl. Idrann mikroskobik
mu-ayenesinde 001 miklarda erilrosil ve lokosil bu-lundugu lakat krislaUerin kayOOldugu g6zlendi.
Bu d6nemde steril ~artlarda kalater ite alman
idrar 1000 rpm devirde 5 dakika sOreyle santrifOj edilerek, santrifUj tortusundan % 10 koyun kanll
agar ve McCankey agara ekim yaplldl. Ekim yaprlan
petriler 37°C de ve aerobik ko~ullarda 48 saal in-kObe edildi. Izole edilen bakteriler kOIIOrel. mor-lolojik ve biyokimyasal 6zellikJerinin incelenmesi so-nucu Corynebacterium spp. olarak belirlendi. Izole
edilen su~un antibakteriyellere yaMI disk diffOzyon y6ntemi ile Mueller Hinton agarda degerlendirildl.
Su~un Amoksisilin+ Klavulonik asit. Danofloksasln,
Enrofloksasin, Amoksisilin'e duyarh oldugu lesbit edildi.
OZl\oIEN. AYKI. ~EN. TOROToGLU
$ekil 5: a) Ouz kas hucrelerinln bOyOk bUyulmedekl 96-rOnumO, mlloz (ok), HE )( 400. b) vanGieson
bo-yamasl, x 40.
Operasyondan 3 ay sonra yapllan kontrollerde
hayvanm saQllkh oldu~u belirlendi.
Tartl~ma ve Sonu~
Idrar kesesinde mezen~imal k05kenli tumorlare
olduk4(3 ender rasllamr (ErtOrk, 1974; Strafuss ve
Dean, 1975; Moulton, 1990). K6peklerde tOm05r
olu~ma insidanSI ya~la birlikte anar (Cotchin, 1954; Coclhin, 1959; YOcel ve ark, 1986).ldrar kesesi 10
-m05rlen 4-16 ya~lar araslOda g05rOlebilirse de bu
to-morlerin ortalama olarak 9-10 ya~ civannda
g05-rDldOgu bildirilmi~lir (Moulton, 1990; Strafuss ve
Dean, 1975). Bu olguda k6pegin ya$mm 5 oimasl
ortalamamn oldukya allinda ve tOmOr $ekillenme
ya$mm ba~langlcma yakm bulunmu~tur.
Biryok yazar laraflndan en slk gozlenen klinik
semptom olarak nitelendirilen hematOri bu olguda
da gOzlenmi$tir (Cotchin, 1959; Kelly, 1973; ErtOrk,
1974; Strafuss ve Dean, 1975; Rozengurt ve ark .•
1986; Esplin, 1987; Martinez ve Schulman, 1988;
Moulton, 1990; Jubb ve ark" 1993). Esplin (1987),
51 idrar kesesi fibromu olaYlnm 16'smda tQm05rle
birlikte kesede ta$ olu$umundan bahsetmi$,
su-nulan olguda ise kesede ta$a rastlanmaml~tlr. Vine
aym ara$tlrJcl (Esplin, 1987), hamatOrinin
ope-rasyondan 10 gOn sonrasma kadar devam enigini,
daha sonra kayboldu~unu bildirmi$tir. Bu olguda
postoperatif d6nemde 7 gOn sonra diki$lerin
aim-masl iyin getirilen hayvanda hemalOnnin devam
at-Ugi gozlenmi$; 3 ay sonra hayvan sahibiyle yapllan
g05rO$mede, operasyondan sonraki iki haNa
iye-rislnde hematOrinin tamamen dOzeldigi ifade
edil-mi$tir. Esplin (1987), yall$maslnda ayflca 18 1
0-monO kOpekten toplanan idrarlarm 12'sinde ye$1I1i
bakterilerin Oredigini; bunlar iyinde en lazla
Sla-lilokoklarm lzole edildiQini bildirirken, bu olguda
Corynebacteri izolasyonu yapllml$ laka! tumOr
$e-killenmesi ile ilgisi kurulamaml$llr. Nitekim ling ve
Ruby (1978), k6peklerde Corynebactari'lenn normal
hayvanlann idrar floraslnda bulundu~unu bil
-dirmi$tir.
Idrar kesesi 10moril vakalannda biryok yazar
tarafmdan bildirilen klinik semptomlafln yogu bu
01-guda da gozlenmi$tir (Cotchin, 1959; Kelly, 1973;
ErtOrk, 1974; Sirafuss ve Dean, 1975; Rozengurt
ve ark., 1986; Esplin, 1987; Martinez va Schulman,
1988; Moulton, 1990; Jubb ve ark., 1993). Ancak bu
olguda gOzlenen penis prolapsusu ita itgiH kayda
diger yaYlOlarda rastlanllamaml$tlr. Prolapsusun
muhtemel sebebinin strongOri oldugu kanlSlna
va-nlml~tlr. Operasyondan once idrarda saptanan a$l(I
$ekildeki kristaller lie bir bilgiye rasllanmaml$, bu
durumun idrann yoQunlugu ile ilgili oldugu
dO-$unulmO$hir.
Idrar kesesi 10morieri olu$umunda cinsiyetin
6nemi tartl~malldlr. Strafuss ve Dean (1975). daha
yok di9i hayvanlarda gozlendigini bildirirken,
Mo-ulton (1990) erkeklerde insidanslO daha lazla
ola-bilecegine dikkal yekmi$tir. .
ErtOrk (1974), idrar kesesi tUmOrlerinin
olu-$umunda, 6zellikle boya endOstrisinde kuHanllan
aniHn ve diger boya maddelerini, 0 naftilamin gibi
aromalik aminleri, aromalik nilro bile$iklerini,
azo-boya maddelerini, fenol lurevlerini, aromatik
po-lisiklik hidrokarbonlan, k6mur katranl. zift, mum ve
~e$itli yaOlar ile bazl ilaylan. sentetik boyaJaria boo
yanml$ kuma$lan, gldalara konservasyon amaclyla
ilave edilen kimyasal maddeleri, suni latlandlflcllafl.
deterjan ve sabunlara katllan koku ve renk
mad-delenni ve kozmelikler iyerislnde bulunan biryok
kimyasal maddeyi sorumlu tutmu9tur. Bunun
ya-nlSlra, devamll olarak topraOa. suVa ve havaya
bu-la~makla olan endus!ri artlk maddelerinin de lehlike
yaraltlOlO1 vurgulaml$lIr. Sunulan olgunun da Burdur
Organize Sanayii 86lgesine yakln bir k6yden olmasl
ve ~evrede labrikalann bulunduOunun ifada
edil-mesi Erturk (1974)'un goru$unu desteklar nitelikte
bulunmu$ laka! etiyoloji uzerinde aynnllil inceleme
yapllamaml$tlr.
mak-Kungallrkl bir kOIJekte idrar kesesinde ...
uygunluk goslermi~lir (Aliba~oglu ve Ye~ildere, 1994; Hamoglu ve Milli, 1998; Erer ve Klfan,
2000). idrar kesesi lumorlerinde bildirilen yOzeysel
ulserlere (Esplin, 1987) bu vakada da rastlanml~,
daha ~ok k6tO huylu tOm6rlerin 6zelligi olan ve Kelly (1973)'nin kaydetligi kiUe i~erisindeki nekroz
sahalan bu olguda g6zlenmemi~tir. Kaynaklar
Aliba~oglu, M., Ye~ildere, T. (1994). ·Veleriner Genel
Patoloji ve TOmOr Bilimi~. II. Baskl, Alia Baslmevi, Is-tanbul.
Berkin, ~ .. Al9lglr. G. (1986).1973·1984 periyodunda in-celenen 523 kope9in post mortem bulgulan Gzerinde survey yall~ma. A. U. Vel. Fak. Oer9., 331, 153-164.
Carlton. W,w .. McGavin, M.0.(1995). "Thomson's Spe-cial Pathology". Mosby Publishing, Missoury.
Cotchin, E. (1954). Neoplasia in the dog. Vet. Rec .. 66,
879-884.
Cotchin, E. (1959). Some tumors of dogs and cats of comparative veterinary and human interest. Vet. Rec.,
71,1040-1050.
Erer, H .. Klran, M.M. (1993). Konya'da 1985·1992 Yillarl
araSlnda kopeklerde garGlen tGmarler. S.
O.
Vet. Fak.Derg., 9,2, 87-89.
Erer,H.. Klran, M.M. (2000). "Veteriner Onkoloji". II. Baskl, Damla Of set A.~ .. Konya.
ErtGrk. E, Tanzer, F., Bulucu, M. (1971). Patolojik ana-tomi kGrSOsGnde 1964-70 YIUan arasmda incelenen
kopek ve kedi tumorleri. A. U. Vel. Fak. Derg., 18.3-4,
383-386.
ErtGrk, E (1974). Sidik kesesi tumarierinin etiyoloji. epi-demiyoloji, klinik ve patolojisi konulannda son garO~ler.
A. O. Vet. Fak. Derg., 21. 266-277.
Esplin, D.G. (1987). Urinary bladder fibromas in dogs: 51
cases (1981-1985). JAVMA. 190,4,440-444.
Hazlroglu, A., MiUi. O.H. (1998). ·Veteriner Patoloji", II. Cilt, Tamer Matbaaclhk YaYlnclhk Ltd. ~ti.. Ankara. Jubb,K.V.F., Kennedy, P.C .• Palmer, N.(1993). ·Pat· hology of Domestic Animals", Fourth ed., Vol.2, Aca-demic Press Inc., San Diego.
Kelly, D.F (1973). Rhabdomyosarcoma of the urinary
bladder in dogs. Vet. Path., to, 375·384.
Ling, G.V.: Ruby, A.L.(1978). Aerobic bacterial floura of the prepuce, urethra and vagina of normal adult dogs. Am. J. Vet. Res., 39: 695-698,1978.
Martinez, SA, Schulman, A.J. (1988). He·
mangiosarcoma of the urinary bladder In a dog. JAVMA. 192,5, 655-656.
Moulton, J.E.(1990). "Tumors in Domestic Animals". Third ed., University 01 California Press. Berkeley.
Pamukyu, A.M., ErtGrk. E (1962). Ankara'da kopeklerde garGlen tUmor ye~itleri. A.
O.
Vet. Fak. Derg., 9.1-9. Rozengurt, N., Hyman. W.J., Berry. A., Cooper, J.E.,Wedderburn, N, (1986). Urinary cytology 01 a canine
bladder.J. Comp.Path., 96. 5. 581-585.
SOnmez, G., Dzmen.
D
.,
(1996). Bursa'cia 1988-1996 YI I-Ian arasmda incelenen kopek tGmOrteri. U. O. Vet. Fak. Derg. 15,1·3, 69-76.Straluss, A.C .. Dean, M.J. (1975). Neoplasms of the
ca-nine urinary bladder. JAVMA, 166,2, 1161-1163. YOcel, R., Acar, S.E, Ye~ildere, T. (1986). Kedi ve kO-peklerde abdomen bOlgesinde gOrGlen tUmorlerin toplu bir degerlendirmesL