Ulud. tJniv. Zir. Fak. Derg., (1987) 6: 65-72
IZGARA ÜSTÜNDE VE YERDE BARINDIRILAN
MERINOS
KUZULARlNDA AD
LIBITUM
VE KISINTILI
YEMLEMENIN BESI PERFORMANSINA
ETKILERI
ÖZET
M.
Rifat
OKUYAN*lbrahim AK**
Bu araştırma, ızgara üstünde ue yerde barındınion Merinoş kuzularını ad
libi-tılm ve 1mınhlı yemlemenin besi performansı, yem tüketimi ve beşi maliyeti üzerine etk;.ini ~aptamak amacıyla düzenlenmiştir. 14-15 haftalık yaştaki 100 baş Merinos kuzu 4 gruba ayrılmış olup, gruplardan iki&i yerde altlıklı olarak, diğer 2 grup ise tahta ızgara üzerinde altlıksız olarak barındırılmıştır.
Denemede tek tip raşyon kullanılmış olup sindirim bozukluklarına engel ol-mak amacıyla I 00 gjgün/baş düzeyinde kuru ot verilmiştir. lzgara üstünde ve yerde-ki iyerde-ki gruptan b imi ad libitum, diğeri i8e bunların tükettiğinin % 20 eksiği kesif yem-le yemlenmiştir. Izgara üzerinde ad libitum ve kuıntılı yerde ad libitum ve kısıntılı
yemlenen gruplarda beşi başlangıç ağırlığı sıraşıyla 20.8 ± 0.48, 20.4 ± 0.34, 20.6 ±
0.34, 19.9 ± 0.35 kg; 70 günlük besi sonunda /fağlanan toplam ağırlık artışları
15.9 ± 0.65, 13.9 ± 0.58, 14.8 ± 0.58, 13.8 ± 0.64 kg olarak şaptanmıştır. Deneme şiireıince günlük ortalama canlı ağırlık artışları şırasıyla 227.3 ± 9.25, 199.0 ± 8.31, 212.0 ± 8.22, 197.1 ± 9.12 g ue 1 kg canlı ağırlık artışı için tüketilen yem miktan 5.622, 5.015, 5.580, 4.905; 1 kg canlı ağırlığın maliyeti i&e 464.27 TL., 464.01 TL, . 460.50 TL ue 459.71 TL olarak bulunmuştur.
Yapılan iştatiştik analiz şanucunda şadece ızgara üzerinde ad libitum yemle-nen grubun canlı alırlılı, kısınhlı yemlenen diğer iki gruptan i&tati&tik önemli
bu-lunmuş (P
<
0.05) olup, bu farklılığa beşleme yönteminin etki ettiği anlaşılmışhr. SUMMARYEffects of Ad Libitum and Restricted Feeding
onPerfonnance in
MerinoLaınbs Reared on Slatted Floor and Ground
Thiı reıearch haş been carried out to de termine the effect. of ad libitum and reıtricted feeding on fattening performance, feed conıumption and fattening cost1.
• Prof. Dr.; Uludal Vniuerıiteşi Ziraat Fakiiiteli Zootekni Bölümü
The material cönmted of ı 00 head Merino lam bı aged ı4-15 week and put in to 4 groupı, 2 of whiclı reared on bedding and remaining on wooden ılatted floor. .
Concentrate ra tion waı ıtable for all group• aı well aı 100 g/day/head of alfalfa hay. Two of the total groupı, one from ılatted {loor and one from bedding, {ed on ad libitum baıiı while the other• fed an amount of 20% lea than·the daily (eed conıumption of ad libiturri fed groupı. The begining live weightı were 20.8 ± 0.48, 20.4 ± 0.34, 20.6 ± 0.34 and ı9.9 ± 0.35 kg for the groupı (ed ad fibitum on
slatted {loor, restriction on slatted floor •. ad libitum on bedding an reıtriction on bedding, reıpectiuely.
Fattening period laıted 70 dayı and the total live weight gainı were 15.9 ±
0.65, ı3.9 ± 0.58, ı4.8 ± 0.58 and ı3.8 ± 0.64 kg, reıpectively for the IGme order
again. In respect to daily gainı, 227:3 ± 9.25, ı99.0 ± 8.3ı, 2ı2.0 ± 8.22 and.
ı97.ı ± 9.ı2 were found during the fattening period while 5.622, 5.0ı5, 5.580
and 4.905 kg for feed consumption for 1 kg live weight gain and 464.27, 464.01,
460.50 and 459.71 TL. were the valueı 1or the coıt of ı kg liue weight,
re•pecti-/ vely w ith the ıame ord er determined above. ·
Analyıiı ıhowed that only one group that waı (ed on ad libitum baıiı differed
from the others ıignificantly in reıpect to live weight at the end of the fattening period (P
<
0.05) and thiı ıituation waı ıuppoıed to be cauud by differentfat-tening syıtemı.
GIRIŞ
Besiye alınan genç hay-Vanlardan beklenen besi veriminin elde edilebilmesi Için bunlann gereksinimleri olan besin maddeleri miktarlannm bllinmesl gerekir. Bugün ülkemizde kullanılan yemierne normlan, yerli hayvanlarımızla kendi toşul
lanmızda henüz yeterli araştırma yapılmadılı için yabancı llteratürden alınmakta dır. Bugüne dek kuzu besisini konu alan ve özelllkle kendi koşullanmıza uygun yön-temler saptama amacma yönelik bazı araştırmalar yapılmıştır. Ancak bu arqbnna·
larda genellikle ad llbitum yemierne uygulanmıştır. Beside ad libitum yemleme her ne kadar hayvanın besin madde gerekslnimlerlnl karşılama yönünden emnlyetll ve hayvanı kısa zamanda besi atırlıtına ulaştıracak bir yem.leme yöntemi ise de,
bu yöntem hayvanın gereksiniminden fazla yem yiyebllme olanaRına sahip ol1D811 nedeniyle bir kısım yemin !sraf edilmesine yol açabUir (Işık ve ark. 1980).
Aynca ad Jibitum yemlernede yenmeyen artan yemler kuzu salyuıyla bulaştı·
Rı ve ko ku sindl~i için daha sonraki günler yem tüketiminde azalmaya sebep olabil· mektedlr.
Ulkemizde kuzu besisi gene.de yerde altlık Uzerlnde barındııma şeklinde uy-gulanmaktadır. Kesilmemiş normal hububat saplanndan koyun başına günde yanm kg hesabı üzerinden yataklık serilmesi düzenli koyunculuk yapan işletmelerde uygu-lanan bir ilkedlr (Sönmez ve ark. 1983). Genelde altlık giderlerinin maliyeti yükselt-mesi, işgücü ihtlyacinm artması, bulaşık altlıklannın yenilmesi SODucu blzı bulaşıcı hastaittiann sürüye kolayca yayılması, rutubetten korunamayan yapafınm taıltesi· nin düşmesi bu sistemin olumsuz tarafiandır.
ülkemizde kisınblı yemİeme ve ızgara
üzerinde
banndırmayı konu alanarat
tırma sayısı. az olduRundan burada sı~ırlarda kısıntılı yemiernenin etkilerinin denen· di~l araştırmalara da yer verilecektir.
Imanabadl (1966), Alman Siyah Başlı Etçi erkek kuzutarla yaptılı araştırma· da, kuzuların normal enerji Ihtiyacını canlı a~ırlıRın (g), % 2'sl
+
50 NB olaratkabul etmiş; bir gruba bunun% 20 eksi~ini, dl~er gruba ise% 20 fazlasını içeren ras -yonlan yedirdl~l araştırmada grupların günlUk canlı a~ırlık artışlan ile NB tüketim -leri arasında Istatistik farklılık bulunmadı~ını bildirmiştir.
Imanahadi ve ark. (19S6), 20 kg canlı a~ırlıktaki Siyah Başlı Alman Etçi erkek kuzularına canlı aAırlıklannın (g) % 2'si
+
130 NB'ni normal ihtiyaç kabuletmişler ve bunun% 20 eksi~ini ve% 20 fazlasını ayn gruplara yedirmişlerdir. Araş tırıcılar fazla enerji tüketen grup hayvanlarının canlı a~lık artışlannın dl~erlerin
den daha fazla, ancak yemi de~erlendirmenin daha kötü oldu~unu saptamışlardır.
Andrews ve Qrskov (1970), 5 haftalık sütten kesilmiş kuzulan sırasıyla
% 11.0,% 15.57 ve% 19.4 protein düzeyli rasyonlar uygulamak suretiyle yaptıkları
entansif beside % 19.4 protein içerikli rasyonla beslenen hayvanların yemi en iyi de~erlendirdiAI sonucuna varmışlardır. .
Yener (1983)'1tt bildirdl~irıe göre, Cumlıvskı'nin Et Merinosu ırkının Alman tipinden olan koyun ve kuzularını entansif ve sınırlı besledi~i denemede; entansif olarak beslenen koyunlar gebelik döneminde daha yüksek canlı a~ırlı~a ulaşmış olup, bunların kuzulannda daha yüksek do~um a~ırtıkian gözlenmiştir.
Dimitrov ve ark. (1974), ızgara üzerinde ve yerde yataklık üzerinde barındı nlan kuzular ve toklularda canlı aAırlık artışlan açısından önemli bir farklılık bul-mamışlardıf.
Kendir ve ark. (1975), sınırlı ve sınırsız yemierne düzeyinde Do~u Anadolu Kırmızısı (D.A.K.) ve Montafon X D.A.K. erkek danalannın besi performansına etkilerini inceledikleri araştırmada 1 kg canlı a~ırlı~ın maliyeti bakımından sınır sız yemlenen grup, canlı a~ırlı~ın % 3'ü ve % 2'si oranında sınırlı beslenen gruplar-dan önemli derecede farklı bulunmuştur.
Arpacık ve ark. (1975), ad libitum ve canlı a~ırlı~ın% 3 ve% 2'si oranında sınırlı yemlenen D.A.K. ve Montafon X D.A.K. erkek danalannın kesim ve karkas özelliklerine etkisini inceledikleri araştırma sonunda ad libitum beslemenin iç yaA miktarını artırdı~ını bildirmektedirler.
Okuyan (1976), entansif besi uygulanan Akkaraman kuzulannın günlük kaba yem ihtiyaçlarının saptanması üzerine yaptı~ı bir araştırmada, entansif besi uyg ula-nan sütten kesilmiş kuzulara ad libitum kesif yem karması yanında hayvan başına günde 0-300 g arasında deAişen miktarlarda kaba yem olarak kuru çayır otu verme-nin günlük ortalama canlı a~ırlık artışı üzerirıe Istatistik önemli etkisinin bulunmadı
~ını sapıarnıştır.
Işık ve ark. (1980), kuzulann ad libitum,'% 15 ve % 30 kısıntılı yemlenen gruplarda günlük ortalama canlı aAırlık artışı bakımından sadece 1. grup ile 3. grup
arasında istatistik önemli farklılık bulundu~unu bildirmişlerdir.
MATERYAL VE METOD Materyal
U.U.
Ziraat
Fakültesi Deneme AAılında yürütülen denemenin hayvan mater-yalin!, Karacabey Tarım İşletmesi'nin Merinos sürüsünden rastgele seçilen ve·~aklaşık canlı a~ırlı~ı 20 kg olan 14-15 haftalık, sütten kesilmiş 100 baş erkek kuzu oluş turmuştur.
Beside kaba yem olarak baklagil-buAday~l kanşımı kuru ot kullanılmıştır.
Kesif yem olarak Yem Sanayii T.A.Ş. Bursa Yem Fabrikasına özel olarak hazırla
tılan ve besin maddeleri içeri~i Tablo l'de belirtilen pelet formdaki kuzu besi yemi
kullanılmıştır.
Metod
Tablo: 1
Kesif Yem Karmasının Bileşimi
Betin Maddeleri Kuru madde Ham protein Ham sellüloz Ham kül Ham ya~
N'siz ekstrakt mad. Kalsiyum Fosfor 90.2 14.55 6.33 5.84 2.2 38.72 1.75 0.4
Araştırma faktöriyel düzende tesadüf panelleri deneme tertibine göre
düzen-lenmiş olup, her biri 25'er baş kuzudan oluşan 4 grupla yürütUlmliftür. Şansa baRlı
olarak 4 gruba ayrılan kuzulardan 2 grup tahta ızgara üzerinde, dlter iki grup ise
yerde altlık üzerinde banndırılmıştır. Bir haftalık bir abştırma döneminden sonra
besiye başlanmıştır. Beside sindirim bozukluklarına engel olmak için 100 g/glin/
baş düzeyinde kaba yem verilmiştir. Ahştırma döneminde 3 kuzu idrar yollanııda
taş oluşumu nedeniyle öldtilü için denemeye 97 kuzuyla bqlanmıştır. Kuzulm
grup yemlernesi uygulanmış olup, ızgara üzerinde banndınlan ı. gruptaki kuzularla
yerde barındmlan 3. gruptaki kuzular kesif yemle ad llbitum yemlenmlştir. Izgara
üzerindeki 2. grup 1. grubun, yerdeki 4. grup ise 3. grubun tükettili kesif yemin%
20 eksi~i kesif yemle yemlenmiştir. Deneme hayvanlarının alırlık artışlan 2 haftada bir yapılan kontrol tartımlarıyla izlenmiş ve besi 10 hafta sürmüştür. Grupların araş·
tırılan özelliklerinin karşılaştınlmasmda varyana anallzi yapılmış "F" testi ve "Dun· can" testi uygulanmıştır (Düzgüneş ve ark. ı983). ·
ARAŞTIRMA
SONUÇLARI VE
TARTIŞMA CanlıAphk
Artı§ıTablo 2'de görilldüRU gibi en yüksek besi sonu aRırtılma ızgara üzerinde bann·
dırılan ve ad fibitum yemlenen ı. grup sahip olmuŞ
ve
bunu sırasıyla 3., 2. ve 4.gruplar izlemiştir.
Besiobı tüm devrelerinde
v
e
bes
i
IOntiöda
ortilariıa caniı alıriık bakimmdangruplar arası yapılan varyans analizinde farklı barındumanın istatistik önemli etki
etmedili ve barmdırma X yemleme interaksiyonunun önemsiz oldufu saptanmı,tır.
Besi sonu hariç, kesinin di ler devrelerinde farklı bimndırma ve yemleme yöntemi
uygulanan gruplar arasa fark istatistik önemsiz bulunmuştur. Yalnız bestsonu canb
tistik önemli (P
<
0.05) bulunmuştur. Yapılan varyans analizinde bu farklılı~a y em-Ierne faktörünün etki etti~i anlaşılmıştır. Işık ve ark. (1980)'nın yaptı~ı araştırmadaoldu~ gibi kısıntılı yemierne canlı a~ırlık artışını olumsuz etkilemiştir.
· Besi dönemi boyunca günlük ortalama canlı a~ırlık artışı bakımından aynı
yemierne yöntemi uygulanan gruplar arasında bir benzerlik görülmektedir. Tablo
3'de görüldü~ü gibi besi süresi boyunca günlük ortalama canlı a~ırlık artışı 227.3 ±
9.25 g'la 1. grupta en yüksek bulunmuş olup bunu sırasıyla 212.2 ± 6.51, 199.2 ±
6.23, 197.5 ± 7.74 g'la 3., 2. ve 4. grup izlemiştir. Bu sonuçlar Işık ve ark. (1980)
ve Imanahadi ve ark. (1966)'nın elde etti~i sonuçlarla benzerlik göstermektedir. Ayrıca Dlmitrov ve ark. (1980)'nın çalışmalarında oldu~u gibi yerde altlıklı olarak. veya ızgara üzerinde altlıksız olarak banndırma, kuzuların günlük ortalama canlı a~ırlık artışına önemli etki etmemiştir.
Günlük ortalama canlı a~ırlık artışı bakımından gruplar arası farklılık önemsiz (P
>
0.05 ve P>
0.01) bulunmuş, buna karşılık yemierne faktörünün etkisi önemli (P<
0.05) bulunmuştur.Tablo: 2
Grupların Deneme Başı, Deneme Sonu ve 14 Gün Aralıklarla Saptanan
Ortalama Canlı Ağırlıkları, kg
GRUPLAR
DöNEM-2. grup 3. grup 4. grup
LER ı. grup n x±Sx n x ±sx n x±Sx n x ±sx Besi başı 23 20.8 ± 0.48 25 20.4 ± 0.34 24 20.6 ± 0.34 24 19.9 ± 0.35 14. ııün 23 23.0 ± 0.58 24 23.7 ± 0.38 24 23.7 ± 0.37 24 22.5 ± 0.43 28.gün 23 27.1 ± 0.70 24 26.7 ± 0.49 24 27.1 ± 0.33 24 26.1 ± 0.43 42.gün 23 30.3 ± 0.81 24 29.3 ± 0.57 24 30.4 ± 0.20 24 28.7 ± 0.50 56. gün 23 33.3 ± 0.92. 24 31.8 ± 0.61 24 33.1 ± 0.56 23 31.7 ± 0.66 Besi sonu 36.8 ± 0.858 24 34.3 ± 0.70b 24 35.5 ±
0
.
6~b23
33.9 ± 0.72b (70. gün) 21 a - b;P< 0.05 Tablo: 3Grupların Besi Dönemleri Boyunca Günlük Ortalama Canlı AAırlık
Artışları, g · GRUPLAR
DöNEM-2. grup 3. grup 4. grup
LER ı. grup n X' :ı: s:i" n x :t Sx n x :1: Sx n x ± Sx BHI başlangıcı 2ı6.7 :1: 11.03 24 ı 76.8 :1: 16.63 ı4.gOn 23 ı96.4 :1: ı9.55 24 233.6 ± ı3.40 24 ıs. gUn·28.gOn 23 25S.2 :1: ı7 .so 24 2ı8.ı :1: ı4.44 24 247.4:1: 7.22 24 2S8.6 :t ı2.36 29. glfn-42.g0n 23 23ı.3 :1: ı7.02 24 ı84.0 :1: ı3.72 24 232.7 :1: ı4.S7 24 ı86.7 :1: ı3.23 43. gOn-S6.gOn 23 21S.8 :t ı9.67 24 ı81.2 ± ı2.08 24 ı93.8 :1: ı4.62 23 209.3 :1: 19.03 S7. gOn-70.g0n 2ı ı92.6-:l: ı2.70 24 ı77.9 :1: ı3.ı8 24 ı69.6 :1: ı8.20 23 1S7 .8 :1: ı8.32 (Besı sonu) 1 Besi başlangıcı· 2ı 227.3 :1: 9.2S 24 ı99.2 :1: 6.23 24 212.2 :t 6.sı 23 197.S :t 7.74 Besi sonu
Yem Tiicetimi
Besi süresince aynı yemierne yöntemi uygulanan gruplar arasında bir benzerlik
görülmüş olup, özellikle besinin son devresinde keslf yem tüketimi ve buna paralel
olarak da ı kg canlı a~ırlık artışı için tüketilen kesif yem miktarları tüm gruplaıda
önemli ölçüde artmıştır. Besi süresince günlük ortalama kesif yem tüketimi 1.229
kg ile ı. grup en fazla keslf yem tüketen grup olmuştur. Bunu ı.ı77, 0.982, 0.949
kg'la 3., 2. ve 4. gruplar izlemiştir. Kesif yem tüketimi açısandan 1. ve 3. grup
arasında görülen farklılık barınduma yönteminin farklıbAmdan kaynaklanmaktadır.
Besi boyunca günlük ortalama yem tüketimleri dikkate alındıAmda 3. grubun ı ..
gruptan 52 g daha az kesif yem tüketti~ anlaşılmaktadır. Bunun nedeni, altlı~
ye-ni serildi~! günlerde 3. gruptaki kuzuların bir miktar altlık tükettikleri Için kesif
yem tüketimlerinin olumsuz yönde etkilendili şeklinde yorumlanmıştır. Aynca
sıcak havalarda altlık üzerinde barandırılan kuzuların daha fazla etkilendill ve
bu-nun da yem tüketimini olumsuz etkiledi~i gözlenmiştir.
Besi süresince ı kg canlı a~ırlık artışı için ortalama keslf yem tüketimi 1.
grup-ta 5.622 kg, 2. grupta 5.0ı5, 3. grupta 5.580 kg, 4. grupta 4.905 kg olmuştur. Canlı
alırlık artışman düşük olmasma karşılık, 1 kg canlı alırlık artışı Için kesif yem tüke
-timinin kısıntılı yemlenen gruplarda daha düşük oldulu gözlenmiştir. Kendir ve
ark. (ı975) ve lmanabadi ve ark. (ı966)'nın çalışmalannda olduRu gibi serbest
yem-leneo ve fazla enerji tüketen gruptaki kuzuların canlı alırlık artışlannın daha yüksek
olduAu ancak yemi deAerlendirmenin daha kötü olduAu saptanmıştır.
Maliyet
Besi süresince ı kg canlı a~ırlık artışınan yem tüketimi bakımından maliyeti
gruplara göre sırasıyla 321.95 TL, 290.03 TL, 3ı9,85 TL ve 284.66 TL. olnıuştıır.
Dolayısıyla % 20 kısıntılı yemierne birim canlı alırlık artışının yem tüketimi bakı· mından maliyetinin daha düşük olmasını saAlamıştır.
Tablo 4 'de de görüldü~ü gibi besi sonunda kuzu başına en yüksek kir 1.
grup-tan, daha sonra sırasıyla 2., 3. ve 4. gruptan saAlanmıştır. Izgara üzerinde banndır·
manın canlı aAırlık artışını yükselttiAi~ maliyeti düşürerek nisbeten yüksek gelir elde
edilmesini saAladıAı anlaşılmıştır. Bunun nedenleri olarak;
1. Izgara üzerinde barındırmanın yem tüketimi ve buna baAlı olarak canlı &tır·
lık artışını yükseltmesi,
2. Izgara maliyetinin yü~k· olmasına raRrnen iş gücü giderlerinin daha düşük
olması,
3. Izgara üzerinde barındinlan grupların alttan havalanma Imkanı nedeniyle
sıcak havaların olumsuz etkisinden daha az etkilenmeleri sayılabilir.
Ancak yemierne faktörünün etıdsi. incelendltlnde, kısıntılı yemlenen pııplüin
birim canlı a~lık artışını daha ucuza satlamalarma ratmen bunlarda canlı aRırfık
artışının daha düşük olmasa nedeiiiyle sallanan gelir, ad Ubltum yemlenen gruplar·
dan yaklaşık 250-300 TL. daha düşük bulunmuştur. Bu durumda kesif yemele yapı·
lacak kısıntı miktarının % 20'nin altında olmasa geıektili ve bu konuda daba deli·
şik kısıntı oranlarının denenecetı yeni araştmnalar yapılmasının uypn olacatı ka·
Tablo:4
Besi Grupları Itibariyle Kuzu Başına Yapılan Ortalama Giderler Oranları ve Sağlanan Gelir
Giderler ve Sağlanan 1. grup 2. grup 3. grup. 4. grup
Gclil' TL. % TL. % TL. % TL. %
Hayvanın alım bedeli 10.426 61.02 10.204 64.11 10.133 61.99 10.042 64.43
Yem giderleri 4.924 28.82 3.977 24.99 4.5i4 27.62 3.850 24.67
Veteriner-ilaç giderleri 351 2.05 351 2.20 358 2.14 351 2.25
İşçilik giderleri 744 4.35 744 4.67 1.068 6.53 1.068 6.84
Altlık veya ızgara giderleri 640 3.75 640 4.02 280 1.72 273 1.75
Toplam gider 17.085 100.00 15.916 100.00 16.353 100.00 15.584 100.00
Hayvan Satış Bedeli
+
gübre geliri 22.564
-
21.097-
21.528-
20.520-Kar 5.478 5.181 5.180 4.936
KAYNAKLAR
ANDREWS, R.P. and E.R. QRSKOV, 1970. The Nuf:rition of The Early Weaned
Lambs. J. Agric. Sciences. 75, ll·261s.
ARPACIK, R., H. AKÇAPINAR, K. ALIÇ, 1975. Sınırsız ve Sınırlı Yemiernenin
D.A.K. ve Montafon X D.A.K. Erkek Danalannın Kesim ve Karkas özellikleri·
ne Etkisi. TtJBlTAK V. Bilim Kongresi Veteriner ve Hayvancılık Araffırma Grubu Tebliğleri, 1975, Ankara, 83-92 s.
DIMITROV, D.P., I. GORANOV, K. GARANICHEVA, D. TANEV, E. PAPUCHEV,
1974. Rearing Sheep in Stalls With Slatted Flors. I. Fattening Lambs and
Yearlings on Slatted Floors. Nutrition Abst. and Reviews. 1974. Vol: 44,610. DUZGUNEŞ, 0., T. KESİCİ, F. GURBUZ, 1983. İstatistik Metodlan. I. Ank. Vniu.
Zir. Fak. Yayınlan: 861. Ders Kitabı: 229, Ankara, 218 s.
DUZGUNEŞ, O.,C. ER, K. öZKAN, 1984. Araştırma Yayım ve İlkeleri. Ank. Vniu.
Fen Bilimleri Enstitüsü Yayın No.: 1, Ankara.
IMANABADI, J. 1966. Die Wirkung von Fütterung und Fütterungsintensitat auf die
Mastleistung und Schlachtkörper Wert bel Bocklarnmem. It 132, Paul Peray,
Hamburg-Berlin.
IMANABADI, J., P. BORMANN, und R. WASSMUTH,1966. Eln Beitrag zur Frage
der Fütterung nach Norm bei Mastlarnmern. Züchtungskunde 38: 330·333. IŞIK, N., M.R. OKUYAN, A. ERKUŞ, 1980. Entansif Kuzu Besisinde Farkb Yem·
Ieme Düzeylerinin Etkileri üzerinde Araştırmalar. Gıda-Tarım ve Hayuancılık Bakanlığı Ziraat Işleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 12 s.
KENDIR, H.S., Ş. MUFTUOGLU, M.A. TEKEŞ, 1975. Sınırsız ve Sınırlı Yemierne
Düzeyinde Do~u Anadolu Kırmızısı (D.A.K.) ve Montafon X D.AK. Erkek
Danalarının Besi Performarısı. TVBlTAK V. Bilim Kongre6i Veterinerlik ue
Hayvancılık Araştırma Grubu Tebliğleri. 1975. Ankara, 35·41 s.
OKUYAN, M.R. 1976. Entansif Besi Uygulanarı Kuzulann Günlük Kaba Yem İhti·
yaçlarının Saptanması üzerinde Araştırmalar. Ank. Vniv. Zir. Fak. Yayınlan.
629.
SöNMEZ, R., A. ALTAN, N. YENİŞEN, 1983. Koyun AAJlları ve Ekipmanlan. Koyun, Keçi Yetiftiriciliği ve Kuzu Besiciliği Semineri, Ankara, 124-141 s. YENER, M. 1983. Besleme Entansitesinin Kuzulann Yemi De~erlendirme EtkinliAi
Uzerine Etkisi. Avrupa Zootekni Federaşyonu Ulıulararo8J Akdeniz Bölgeri
Koyun ve Keçi tJretimi Simpozyumu. 1983, Ankara .