\@am¿len¿
1
m JRÁ&m
m
g
ai rCftEt*
PİYALE PAŞA CAMİİ
PİYALE PAŞA CAMİİNİN İÇİ, TÜRK ÇİNİCİLİK SANATININ ŞAHESERLERİYLE SÜSLÜ BU
LUNMAKTADIR.
1553 yılından 1567'ye kadar süren ondört yıllık Kaptan-ı Deryâ'lığı sü resinde Sakız ve Cerbe adalarını alan, Fransa ve İtalya kıyılarında tam 67 adayı işgal eden, bu arada İspanya kralı II. Phlllppe’in donan masını da yenilgiye uğratan ünlü bir Türk denizcisidir Piyâle Paşa. Ak deniz'de yine böyle büyük bir za ferden tekneler dolusu ganimet ile İstanbul'a dönüşünde Kanunî Sultan Süleyman tarafından kendisine II. Selim'in kızı Gevher Sultan ile ev- lendirilmişti.
Daha sonra Vezirliğe kadar da yük selmişti bu namlı denizci.
Piyâle Paşa, ölümünden kısa bir sü re önce, Kasımpaşa'nın Kozludere mevkiinde adını taşıyan bir cami inşa ettirmişti (1573). Gerek Piyâle Paşa'nın o devirlerde hâiz olduğu büyük önem, gerekse camiin, inşaat tarzı, bu güzel yapının Mimar Sinan'
m eseri olduğu yolundaki söylenti leri teyit etmektedir.
Evliya Çelebi, ünlü seyyahatname- sinde Piyâle Paşa Camiine de geniş yer vermiş bulunmaktadır. Evliya, bu cami hakkında özetle şöyle der: « ... Camiin oniki kadar âli (yüksek) kubbesi vardır. Kırmızı ve somaki büyük amudlar üzerine mebnidir. Mihrab ve minberi sâde ve güzel dir. Pencereleri tunçtur. Rivayete göre, Paşa fethettiği diyarlardaki ki liselerin çanlarını getirtip eriterek bu camiin pencerelerine şebeke et miştir, derler. Necef ve sair camlar la müzeyyen olduğu için içi rûşen- dir... Piyâle Paşa merhum bu camii binaya başladığı zaman şimal tara fında yedi adet Hüsrevâni küp altın bulmuştur ki, yeri hâlâ zâhir ve bâ- hirdir. O küpler de İstanbul'da, U- zunçarşıbaşındaki Piyâle Paşa Sebil
hanesi içinde durmaktadır... Piyâle Paşa bu camiden denize kadar bir de kanal açtırmış idi. Donanma ba ruthane ve silâhhaneleri burada ol duğu cihetle, bunların Haliç'teki Do- nanma-i Hümâyûna kolaylıkla nakli için Paşa bu kanalı yaptırmıştı. Ba rut fıçıları ile silâhlar kayıklara yük lenir ve bu kanaldan kolaylıkla der yaya kavuşurlardı...»
Çelebi'nin bahsettiği kanal zamanla kapanıp gitmiş olup bugün izine da hi rastlanmamaktadır.
Piyâle Paşa Camiinin içi, Türk çi nicilik sanatının şaheserleri ile süs lü bulunmaktadır. Üst pencerelerin altında camii çepeçevre dolaşan mor zeminli çini kuşak üzerinde Besme- le-i Şerif ve Âyet-i Kerîmeler yer almaktadır. Mermerden yapılmış minberi son derece sâde olup Mih rab tarafındaki çiniler, camiin en gü zel çinilerini teşkil etmektedir. Ca miin en güzel çinilerini hâvi bir pa
no buradan kaçırılmış olup bugün Paris'teki Louvre Müzesi'nde teşhir edilmektedir.
Camiin çini tezyinatının güzelliğini, Karahisarî'nin talebesi olan Haşan Efendi'nin nefis hatları tamamlamak tadır. Üç tarafı revâklarla çevrilmiş bulunmaktadır camiin. Ve içi, İstan bul'un en güzel bir camii olarak dik kati çekmektedir.
Camiin avlusunda bir sıra hücre bu lunmaktadır. Bunlar medrese hücre leri ile halvethane olarak inşa edil miştir. Piyâle Paşa ayrıca türbesinin bulunduğu kısımda çarşıya nâzır bir mektep ile çarşı içinde çifte kubbe li bir hamam yaptırmıştı.
Gerek dışının zarif görünüşü, gerek se içinin o pırıl pırıl ve renkli man zarası ile Kasımpaşa'daki Piyâle Pa şa Camii İstanbul'un en güzel ca milerinden biri olarak dikkati ve hay ranlığı çekmektedir.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
