T T 5ik^M
CÜMHUKİYET
25 EKİM 1378
HAMÎT GÖRELE
SERGİSİ...
Usta'nm Osmanbey
Akbank Sanat
Galerisi'ndeki tabloları
31 ekim tarihine
değin görülebilecek
O .Z e k i Ç A K A L O Z
Ü
' Ikemizde kac ressam salt sanatından geçiniyor? Öğ retmenliği yeğler çoğunlu ğu yan uğraş olarak. Devlet, yıllardır, özlendiği. beklendiği ölçüde, sanatçıya, nic değilse belli bir ölçüyü aşmış sanatçı ya, daha yaratıcı, ürün verici bir ortamı sağlayamamıştır. Bu görevi bir yere kadar üstle nen özel galeriler de kac tane yurdumuzda? Uzun, derinleme sine irdelenmesi gerekil bir acı sorun bu..1950 yılları başlarından a- nımsarım. Orta dereceli okul lardaki resim öğretmenlerini, bu okullara özgü yönetmelikle rin içinde bağlı görmeyelim Bunlara en az zorunlu bir ders saati sağlayalım. Gerisinde sa nat uğraşlarını sürdürebilsinler, üretebilsinler denildi, önerildi ilgililere.. Olmadı.. Okulun yö
neticisinin. sanata yaklaşımı oranında bir anlayış gören sa natçı - öğretmen var mı anım sayamıyorum
Hamit Görele de (1003), boy lece liselerde resim dersleri verir, geçimini sağlar, araç ve gerecini alırken, artırabildiği süre ¡cinde resim üretti sessiz ce.. Görele, 31 ekime dek sü
recek retrospektif sergisini, Osmanbey Akbank Sanat Ga lerisinde açtı. Toplam otuz al tı duygulu yağlıboya yapıtı yer alıyor sanatçının bu sergisin de.
Görele, devletçe Fransa’da öğrenim gördü. JULİAN Aka demisinde, Andre IHOTE’da çalıştı, yurda döndü.
Sanatcı-I
nın İlk yapıtları, genelde benim ayırımıma göre, yaklaşık 1960' lara kadar resim dilinin teknik leri ile ve bu teknikleri, ya iri fırça benekleri, ya lokal boya sıvamaları, yo da fırçanın çiz diği kalın renk çizgileri gibi, küçük teknik çeşitlemelerle, a- na tasası «Nesneli» yakalamak olan bir arama/değişmeler içinde görülür.
Sergisinde 1940’lardan ge len 10 numaralı (Heybsli’de Sabah) adlı bir yapıtı var. Bu rada. görünü öğelerindeki renk leri genelde, mozaik tekniğinde OPUS SECTİLE denilen, İri ve düzenli dizilmiş bir teknikle uyarlamış. Bir süre sonra, da ha sulandırılmış, yer yer tuva lin boşluklarından da yararla narak bir değişme göstermiş. 14 numaralı (Kurtuluştan) ad lı görünüşünde olduğu gibi. Bu yürüyüş daha durulmaya yö nelerek, yüzeylerin daha ba ğımsız ve geometrik, renklerin valör değerleri korunmak koşu lu ile parçalanmadan, lokal et kilerine varan bir aşamaya erişmiş.
Bunun do örneği bir görünü- de, tuvalin tam ortasından, derinlemesine giden bir yol, geride Prusya mavisi dağlara ulaşıyor. İki yanında kalan düz yeşil cayır. Yolun iki yanında geometrik yapısına yönelinmiş iki ağaç . Gök, kontrast sıcaklar la yine Ickal renkli pembe bu lutlarda dengeli.
Sanatçı, değindiğim gibi bu raya kadri- hep «nesnel» ola nın peşinde. Ancak 1970'lerde Usta, birikimini bilineli bir ev- releşmeye ulaştırıyor; «nes nel»! «Yeri nesnelse, stilizas- yona çevirmeye yöneliyor. Bir dizi gene kadın portreleri bu nun örnekleri. Portreler, yan dan, genelde bir kare plan çe kirdeğe oturtulmuş Boyun ve göğüs de bu geometrik planla kurgulanmış. Küpe, kolye gibi takılarla, saclar da bu stilize tasaya dönük motif çeşitleme leri olarak yapıtlara katılmış. Bunun en güçlü örneği, sac ve fon, saydamlaştırılmış ve titreştirilmiş siyahlarla beşli, dizonons etkisi yapan yeşil kü peli (Genç Kadın) portresi.
Buraya kadar Görele'nin kişi liği sapma göstermiyor. Sağ lam kompozisyon, özgün ve etkili renk bilgisi. Ama, salt soyutlama denemesi de yapma tiyim tasası He üst üste, ya da kesişen geometrik planlı tam soyutlamaları, usta renkçilikle rine karşın, bir yığın tutarlı Görele’ler arasında bir çeşit özentiden, sakınmasını diledi ğim ve bir anlık duraksama sından İleri geldiğini sandığım denemeler dizisi kanımca.
Taha Toros Arşivi
