A. Ü. Veteriner Faküıtesi Biyokimya Kürsüsü Doç. Dr. Etem ERSOY
:ODYUM TUNGUSTAT İLE PROTEİNLERİ ÇÖKTÜRÜLDÜKTEN ONRA 39°C DE MUHAFAZA EDİLEN KAN NÜMUNELERİNİN
ŞEKER KIYMETLERİ ÜZERİNDE' ARAŞTIRMA
Doç. Dr. Etem ERSOY GİRİş :0
Genelolarak kan şekeri tayinlerinin taze alınan kan üzerinde ya. ılması usuldendir. Bunun sebebi beklemiş kanda glikoliz olayı neticesi eker miktarında önemli azalma vukua gelmesidir. Kanın bir müddet eklemesinin zaruri .oldu~ hallerde ya kana glikolizi önleyen bir 1adde mesela, natriyum fluorur ilave ederek glikolizi meydana getiren rmentleri öldürmek yahut o~tamdan fermentleri uzaklaştırmak baş urulan baslıca çarelerdir (6). Natriyum fluorür ilavesi il~ birlikte ümunenin buz dolabında tutulması da tavsiye edil~ektedir (2).
Glikoliz, dokularda enerji meydana getirmek için şekerin parça. nmasının ilk safhasını ifade eder. Bu safha 'oksijen mevcut olsa da lmasa da vukua gelir. Bu sebepten bu ilk safhaya anaerobik safha adı a verilir. Glikoz parçalanmasının ikinci safhası ise oksijene ihtiyaç österir. Onun için bu safhaya da ~erobik safha denir. Glikoliz netice-inde süt asidi husule gelir. Glikolizde cereyan eden reaksiyonlar serisi aşlıca Embden, Meyerhof ve Pamas tarafından izah edilmiştir (1,4, ,9).
Glikozun maya ile fermentasyonu da glikolizdeki reaksiyon serisini kip ederek husule gelir. Ancak fermentasyonda teşekkül eden piruvik sit, piruvik dekarboksilaz taraf~ndan CO2 ve aset aldehide çevrildiği
alde glikolizde teşekkül eden piruvik asit anaerobik şartlarda koenzim ve laktik dehidrogenaz tarafından laktik asideı çevrilir.
P. Paysant ve R. Wolf (7) 37°C de uzun zaman (takriben 5 saat) tulmuş sitratlı kanda glikoz miktarının % 20 azaldığını bildirmek: dirIer.
•
ERSOY
Casier, Henriette (5) tarafından fluarürlü kanda 24 saat zarfın şeker miktarında azalma olmadı~ı halde KCN ihtiva eden fluoi'ür kanda ayni müddet zarfında her hayvan nev'i için farklı miktar şeker azalması oldu~, bu miktarların köpek için % 20, tavşan için 16 ve güvercin için % 62 oldu~ bildirilmektedir.
MATERİYAL VE METOT
Deneylerimizde kullanılan materiyal Ziraat fakültesi zootekni kO' süsünün normal görünüşlü damızlık koyunlarının beşinden alınmışt Her bir koyunun vena jugularisinden alınan 20 cc. kan 140 cc. su ilave edildikten 'sonra 20 cc. 2/3 N HıS04 ve 20 cc. % 10 sodyu
tungustat eklendi ve karı.ştınlıp süzüldü. Bu suretle elde edilen b
,
berrak ve tamamen renksiz süzüntüden 2 şer cc. alınıp Folin -metodu ile kan şekerleri tayin edildi. Bu tayinde Lumetron Model 400 A cıhazı kullanıldı. Müteakiben nümunelerin a~ı pamukla kapatıl 39°C deki etüve kondu ve 5 gün müddetle nüm'l;lnelerin şeker tayinI yapıldı.SONUÇLAR:
Deneylerimizden elde etti~imiz sonuçlar aşa~da cetvel halinde gO terilmiştir.
Nümune Kan alındıktan
No. O 1 2 3 4 5
gün sonra (O kan alındı~ı günkü) 100 cc. de şeker miktarı____ o --- ---_ .. 1 - 51 67 65 58 48 20 11 .2-.60 77 75 70 55 34 18 17 - 60 58 55 54 23 17 7 18 - 60 55 58 52 18 12 7 24 - 60 65 63 67 65 52 25 Total 322 316 301 209 135 68 TARTIŞMA:
Steril ve kapalı glikoz solusyon1arının dayanıklı oldukları, fak havanın girmesine müsaade edilince hava ile birlikte giren canlı ma hücrelerinin. fermentasy:on husule getirdi~i Louis Pasteur tarafınd ortaya konmuş bir gerçektir (3). Biz laboratuvar dışı şartlarda k . şekeri tayini için alınmış ve sodyum tungustat ile proteinleri çöktü o
müş nümunelerin şeker tayini bakımından dayanıklılı~nı tesbit etm 252
•4
yesini güttü~müzden, memleketimizin iklim şartları göz önünde
tu-larak nümuneler 39°C deki etüvde steriliteye riayet etmeksizin bekle-mişlerdir.
Sonuçlar bölümündeki cetvelde görüldü~ üzere tecrübe
şartları-ızda nümunelerin şeker kıymetleri sabit kalmamış, 24-60 numaralı
.. unede ilk 3 gün, 18-60 numaralı nümunede 2 gün zikzak
gösterdik-n sogösterdik-nra, 1-51, 2-60 ve 17-60 numaralı nümunelerde ise devamlı olarak
alma göstermiştir. Kanlar alındıktan hemen sonra yapılan şeker
yininde 5 nümuneden elde ettigimiz % mg kan şekeri kıymetleri
top-mı 322 mg. oldugu halde, ayni nümuneler 5 gün etüvde bırakıldıktan
nraki % mg. kan şekeri kıymetleri toplamı 68 mg. olarak
bulunmuş-r. Bu neticeler glikozu parçalayan etkenlerin sodyum tungustat ve 'fürik asit ihtiva eden fiıtratta aktif olduklarını göstermektedir.
ÖZET
Beş normal görünüşlü koyunun Vena jugularisinden 20 şer cc. kan
ındı ve içlerinde 140 ar cc. distile su bulunan beş erlenmayere kondu. zerlerine 20 şer cc.2/3 N sülfürik asit, sonra % 10 sodyum tungustat-n 20 şer cc. ilave edildi ve karıştırılıp süzüldü. Elde..edilen berrak
'züntüde Folin-Wu metodu ile Lumetron Model 400 - A cihazında
ker tayini yapıldı. Bundan sonra süzüntüler 39°C deki etüve kondu-r ve 5 gün müddetle şekekondu-r tayinlekondu-ri yapıldı. Bekleme sıkondu-rasında nümu-lerde önemli şeker azalması tespit edilmiştir. tık günde 5
nümune-'n % kan şekeri miktarları toplamı 322 mg oldugu halde beş gün
nra bu miktar 68 mg a düşmüştür. Bu neticeler glikozu parçalayan kenlerin sodyum tungustat ve sülfürik asit ihtiva eden fiıtratta aktif duklarını göstermektedir.
SUMMARY
A 20 c.c. bood sample was obtained from each of 5 sheep. The
ood sample was taken from the vena jugularis. Each sample was put
to an erlenmeyer flask which contained 140 c.c. of distilled water
d then 20 c.c. of 2/3 N HıS04 and 20 c.c. of 10 % sodium tungustate
ere added. The mixture was stirred and filtered. Each filtrate was alyzed for sugar by the quantitative colorimetric Folin-Wu method. he filtrates were stored in an incub~tor at 39°C for 5 days and sugar terminations were made every day. There were significant decreases
i •
the sugar values of the samples during storage. The sum of the
. ,
sugar values prior to' the storage was 322 mg per 100 ml blood and a the ep.d of the 5 day storage period the sum of the values ha \ decreased to 68 mg. per 100 ml blood. These results indicate tha
glycoİytic agents were active in the filtrate containing sodium tungustat
and sulfuric acid. .
BİBLİYOGRAFYA
i 1 - Anderson, A.K.: Esse,ntials of Physiological Chemistry. 4th ed. John wile and Sons, ine. New York. Chapman and Hall, Limited, London s. 238-24 (956).
2 - Aras, ~.: Tıbbi Biyokimya 3, Çankaya Matbaası s. 149 (950).
3 - Baldwin, E.: Dynamie Aspects of Bioehemistry 3d ed. Cambridge. s.Ş (1957 4.- Cantarow, A. Sehepartz, B.: Bioehemistry. see.ed. W. B. Saunders Comp
Philadelphia, London. s.385-392 (1958).
5 - Casier, Henriette: Cyanure et glyeolyse du sang, determination des substance reduetriees non fermenteseibles. Ber.ges. Phys.u.exp. pharm. Band 68 s.72 (1932) den site edilmiştir ..
6 - Kemper, W.: Beitrag zur glykolyse im liquor eerebrospinalis des Pferde Inaug. Diss. Hannover (956),
7 - P. Paysant et R. Wolf: Evalı!ation de l'acide adenosine triphoshorique . vitro, au eours de la glycolyse sanguine. C.R.Soe. Bio!. (Paris) 146, 125(}-125 (952). Berg.ges. Phys. u. exp. Pharm. Band 162 s. 158 0953: 1954) den sit edilmiıştir.
8 "' Toktay, B.: Biyokimya bölüm II Metabolizma. s. 200.224Ankara Üniversites
Basımevi (1954). .
!J - White, A. Handler, P. Smith E.L., Stetten De W.: Prirreiples of Bioehemistry Me Gram, Hill Book comp., Ine. New York Toronto London s. 388-395(1958)
...
