1
Doğuş Üniversitesi eArşiv Politikası
Gerekçe:
Doğuş Üniversitesi bünyesindeki her bölüm ve birimin üretmekte olduğu makale, kitap, tez, rapor, bildiri, afiş, video, resim gibi basılı ve elektronik dokümanların bir araya toplanması suretiyle kurumsal bir elektronik arşiv oluşturulması ve uluslararası standartlarda Açık Erişime sunması.
Bağlam:
9 Temmuz 1997 tarihinde Doğuş Eğitim Vakfı tarafından kurulmuş olan Doğuş Üniversitesi, Türkiye Cumhuriyeti’nin çıkarlarına ve kalkınmasına hizmet edecek, sanayinin ve toplumun ihtiyaçlarına cevap verecek nitelikte eğitim vermeyi ve araştırmalar yapmayı ve bu araştırma sonuçlarının dünyaya sunulmasını ilke edinmiştir. Doğuş Üniversitesi lisans ve lisansüstü seviyelerde; araştırmacı, yaratıcı ve girişimci, eleştirel düşünceye sahip ve karar vermede özgür, ekip çalışmasına yatkın, katma değeri yüksek ve üretime önderlik edecek, kendi iş ortamını yaratacak insanlar yetiştirerek ülkemizin ilerlemesine katkıda bulunmayı hedeflemekte ve geniş kitlelere karşı taşıdığı sorumlulukların değerini çok iyi bilmektedir. Temel amaçları arasında ileri düzeyde eğitim-öğretim ve araştırma yapmak olan Doğuş Üniversitesi böyle bir misyonu yüklenmek üzere Türkiye’de kurulan ilk vakıf üniversitelerinden biridir. Doğuş Üniversitesi’nin akademik çalışmalarının Açık Erişimli olarak paylaşılması bu çalışmaların görünürlüğünü ve üniversitenin tanınırlığını arttırmayı mümkün kılarak yeni yapılacak araştırmalarda kamu ve özel sektörden daha fazla proje desteği sağlanmasına olanak sağlayacaktır. Bu nedenle, Doğuş Üniversitesi Mensuplarına ait akademik çalışmaları geniş kitlelere ulaştırabilecek eArşiv adıyla bir kurumsal arşiv sistemi kurmuştur. Doğuş Üniversitesi Kütüphanesi, üniversite mensuplarına ait çalışmaların uluslararası sistemlere uygun olarak derlenmesi ve uzun süreli korunması ile geniş şekilde erişime sunulmasının sağlanmasında stratejik bir rol oynayacaktır.
Amaçlar:
1. Doğuş Üniversitesi bünyesinde üretilen akademik çalışmaların derlenmesi ve korunmasının sağlanması.
2. Doğuş Üniversitesi bünyesinde üretilen akademik çalışmaların eArşiv sistemi aracılığıyla tüm dünyanın erişimine sunulması.
Uygulanma:
Bu metinde Doğuş Üniversitesi Akademisyenleri, Personeli ve Öğrencileri “Doğuş Üniversitesi Mensupları” olarak adlandırılmıştır.
Kapsam:
Politika amaçlarının birinci maddesine göre; bu politika Doğuş Üniversitesi’nce doğrudan ya da dolaylı olarak desteklenen ve Doğuş Üniversitesi mensupları tarafından gerçekleştirilen tüm akademik çalışmaları kapsar. Doğuş Üniversitesi mensuplarının Doğuş Üniversitesi dışında gerçekleştirdikleri çalışmaları istenirse eArşiv’de erişime sunulur.
Politika amaçlarının ikinci maddesine göre; eArşiv sistemi ile dağınık ortamda bulunan Doğuş Üniversitesi mensuplarının makale, bildiri, proje raporu, ders materyali, tez gibi yayınlarını Doğuş Üniversitesi eArşiv sitemine kaydetmeleri ve bu kaynakların tüm paydaşlara telif haklarına dikkat edilerek sunulması sağlanır.
2
Eğer bir Doğuş Üniversitesi mensubunun akademik çalışması daha önce farklı bir açık erişim arşivinde depolanmışsa, Doğuş Üniversitesi eArşiv sisteminde yeniden saklanmasına gerek yoktur. Eğer araştırmacı arzu ederse bu çalışmanın Doğuş Üniversitesi eArşivi sisteminde saklanmasına da destek verilir.
İlkeler:
Doğuş Üniversitesi mensupları akademik çalışmalarının uzun süreli derlenmesi ve korunması konusunda aşağıdaki koşulları kabul eder:
Her Doğuş Üniversitesi mensubu entelektüel katkı sağladığı tüm akademik çalışmaların son versiyonlarının Doğuş Üniversitesi eArşiv sisteminde depolanmasını onaylar.
Bazı bireysel çalışmalara erişim ambargo, vb. koşullar nedeniyle sınırlandırılmış veya tamamen engellenmiş olabilir.
Doğuş Üniversitesi Kütüphanesi, açık erişimli olarak uygun şekilde yayınlanması için akademik çalışmalarını Doğuş Üniversitesi eArşiv sisteminde depolayan Doğuş Üniversitesi mensupları ile birlikte çalışır.
Doğuş Üniversitesi Kütüphanesi, Doğuş Üniversitesi eArşiv sisteminde yer alan tüm akademik çalışmaların derlenmesi ve uzun süreli korunmasının güvenli depolama ile gerçekleştirilmesini koordine eder.
Doğuş Üniversitesi mensupları yukarıda sıralanan koşullar ile birlikte, bir akademik dergide yayınlanması onaylanmış olan akademik çalışmalara en üst düzeyde erişimin desteklenmesi için aşağıdaki süreçleri takip etmeyi onaylar:
Depolama: Her Doğuş Üniversitesi Mensubu, yayın tarihinden geç olmamak koşuluyla, hakem değerlendirmelerinden geçerek, akademik bir dergide yayınlanması için onay almış makalesinin elektronik bir kopyasını Doğuş Üniversitesi eArşiv sisteminde depolar.
Açık Erişim / Seçimli Gecikmiş Açık Erişim: Yazarlar çalışmalarının kamuya ivedilikle sunulması için yayınlarını dergilere yayımlanmak üzere gönderirken kurumsal arşivdeki depolama süreci için “Açık Erişime İvedilikle Sunulması” seçimiyle gerçekleştirmesi yönünde desteklenir. Yazarın yayıncılarla yaptığı anlaşmalar ve kişisel arşivleme seçenekleri göz önüne alındığında çalışmalara erişim iki başlıkta uygulanacaktır:
1) Kamuya açık erişim,
2) Ambargo süresi sonunda açık erişim (ambargo süresi altı ayı geçmemelidir). Lisanslama: Her Doğuş Üniversitesi mensubu entelektüel katkı sağladığı çalışmasının
Doğuş Üniversitesi Kütüphanesi tarafından işletilen Doğuş Üniversitesi eArşiv sisteminde kamuya açık olarak dağıtım ve koruma prensiplerine uygun olarak depolanacağını kabul eder. Yasal koşullar çerçevesinde, her Doğuş Üniversitesi mensubu çalışmalarını yayıncılarla yapmış olduğu anlaşmaların koşullarını ihlal etmeyecek şekilde tüm dünyada geçerli bir lisans anlaşması ile Doğuş Üniversitesi eArşiv sisteminde depolamaya onay verir. Bu politika Rektör veya görevlendireceği bir Rektör Yardımcısı tarafından takip edilir.
Çok Yazarlı Çalışmalarda Depolama Sorumluluğu: Doğuş Üniversitesi mensupları birden fazla kurumdan birden fazla yazarın işbirliği ile yaptıkları çalışmaları Doğuş
3
Üniversitesi eArşiv sisteminde depolayabilirler. Birden fazla Doğuş Üniversitesi mensubu tarafından gerçekleştirilmiş çok yazarlı çalışmalarda kaynağı başyazar depolar.
Bu politikanın etkin biçimde uygulanabilmesi için aşağıdaki koşullara dikkat edilmelidir: Doğuş Üniversitesi Rektörlüğü bu politikanın uygulanmasından sorumlu olacak ve
gerektiğinde ortaya çıkabilecek anlaşmazlıkların çözümünde ve politikada yapılabilecek değişiklikler konusunda yürütücü görevini üstlenecektir.
Doğuş Üniversitesi Rektörü bir eArşiv Danışma Kurulu kurulmasına öncülük ederek; Fakülte Üyeleri ve Doğuş Üniversitesi Kütüphanesi üyelerinden oluşan bu kurulun yürütücülüğünü üstlenecektir.
eArşiv Danışma Kurulu bu politikanın yürürlüğe girmesini takip eden ilk üç yıl içerisinde her yıl, bu üç yılın sonunda takip eden dönemde ise her üç yılda bir bu politikanın değerlendirmesini gerçekleştirmekle yükümlü olacaktır. Kurul gerekli gördüğü hallerde politikayı revize etme veya değiştirme çalışmalarından sorumlu olacaktır. Öneri ve görüşler Doğuş Üniversitesi Rektörlüğü’ne sunulacaktır.
Tanımlar:
İvedi Depolama: Akademik çalışmaların birer kopyasının yayın tarihinden geç olmamak
koşulu ile Doğuş Üniversitesi eArşiv sisteminde depolanması sürecini ifade eder.
Açık Erişim: Bir Doğuş Üniversitesi Mensubu tarafından gerçekleştirilmiş akademik
çalışmaya ücret ödemeden, herhangi bir engelle karşılaşmadan, dijital ortamda erişebilmeyi ifade eder. Bu çalışmalar hakem değerlendirmesinden geçerek akademik bir dergide yayınlanma hakkını kazanan makaleleri, tezleri, projelere ait çıktıları ve açık ders materyallerini içerir.
Kişisel Arşivleme: Bir Doğuş Üniversitesi mensubunun entelektüel katkı sağladığı
çalışmasını Doğuş Üniversitesi eArşiv sisteminde depolaması sürecini ifade eder.
Akademik Çalışmalar: Doğuş Üniversitesi mensuplarının araştırmalarını, aldıkları fonlar ve
