12 ş u b a t iyot) - f T *>oo
a k ş a m d a n
=
ı= A K S A M A
“ Boğaziçi yalıları „
İ
s ta n b u l sü ra tle değişiyor. A rtık n eresine g it seniz o eski İsta n b u l yok.,
D a h a otuz sene eyvelki,
yirm i sene evvelki y aşam a tarz ın ı, h a y a tı a n la m a t a r zım b ırak tığ ın ız yerde b u la m azsınız. O n u n yerinde başka tü r lü b ir İs ta n b u l h a y a tı gelişiyor. A m a bu İs ta n b u l h a y a tı eskisi k a d a r güzel m id ir ve eskisi k a d a r
yalnız İsta n b u la m ahsus
m u d u r? Öyle o ld u ğ u n u söy lem ek çok güç.
A
G ü nlerden beri pek m u h
terem üstadım ız A bdülhak
Şinasi H isar’ın V arlık ya y ınları a ra sın d a yeni neşre? dilen «Boğaziçi yalıları» adlı eserini zevkle okuyorum . İs ta n b u l h a y a tı içinde Boğaz- için in ayrı b ir h a y a tı yardı.
B en o h a y a tın ta n ta n a lı
devrine yetişm edim . F a k a t
son g ü n lerin i biraz bilirim . A bdülhak Ş in asi H isar re n k leri g ittik çe güzelleşen em salsiz b ir tab lo h a lin d e biz den a ğ ır a ğ ır u z a k laşm ak ta olan o g ü n leri lâtif üslûbiyle bize b ir m asal gibi an latıyo r.
M asal gibi detiim. Ç ünkü
ü sta d ın da söylediği gibi:
«Bu eski güzel Boğaziçinin o sihirli nizam ları, mucizeli in tiza m la rı d a h a h ü k ü m s ü
rerk en , y a n i eski y a lıla r yı- i
kılm ad an, b ü y ük k o ru lar
p a rç a la n m a d a n , yalı b ahçe le rin in çiçekleri solm adan ve bahçeler bozulm adan, h a n ım la r kadife veya a tla s fe racelerini, beyaz y a şm a k la rın ı ç ık a rm a d a n ve k ayık la rın ın a rk a ta ra fın d a n su la ra s a rk a n b irer ta v u sk u şu kuy ru ğ u gibi re n g â re n k şallar
kayb o lm adan, h am lacılar
k ü rek le rin i b ıra k m a d a n ve k a y ık la r s u la rd a n silinm e den, p azar kayıkları kablet- ta r ih m a h lû k la r a ra s ın a k a rışm ad an , m e h ta p gecelerin de aşk ın d e sta n la rın ı o k u y a n h an en delerle sazendeler su sm a d a n ve biribirlerini gözleyen gözler k a p a n m a dan, çeşm elerin a k a r suları kesilm eden ve yaldızlı k ita beleri o kunm az hale gelm e den, kız çocu kların İlâhileri n i dinleyenlerin göz yaşları
k u ru m a d a n , m ezarlıkların
u h revî servileri devrilm eden, evliya m u m ları sönm eden, b ü tü n rü y a la rı tâ b ir o lu n m a d a n evvel Boğaziçi tam i b ir kıvam , bir güzel ve m ü - ;
kem m el âlem dem ekti. Şim- i
di denebilir ki, Boğaziçi h u su siy etlerin in hepsi de birer birer, a k ra b a ve sevgilileri m iz gibi ölm üşler ve kendile rin d e n bize a n c ak b irer h â tır a k alm ıştır. B u n la rı a n cak yâdedebiliriz.»
A
A bdülhak Şinasi H isar’m «Boğaziçi yalıları» adlı k i ta b ı kaybolm uş ola<_ bir h a y a tı bize te k r a r yâdettirm ek - tedir. Bazı n a rç a la rın ın için de a ra s ıra kendinizi de bul
d u ğ u n u z zam an bu h a tır
lam a zevki b ü sb ü tü n kıy m etleniyor.
Şevket RADO Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği