R
um Patriğinin ölerek yenisinin intihabı, şaftsan yak
atmak fırsatım elde edemediğim
Patrikhane binasının içinden ve dışından pek canlı ve renkli y a n lar yazmak için bir fırsattı, (*a- zetecilik meslekinin cins bir mu harrire en kuvvetti eserler de yaz rürabileceği Victor llılgo’nan tfeö riiİnıüş şeyler) i başta gelen bîr çok eser vesilesi!«* söylenmiş - tir. Evliya çelebimiz de, butiin ııltibalâğaları ve hâttâ hakikate pek aykırı tarafları ile çok here
bîr röportaj yapmış değil midir? Fakat sözü edebiyat bahsine biis- büüin geçirmeden ilâve edeyim ki. Patrik makamındaki değişme, ya sını başını almış insanlarda ço cukluk ve ilk gençlik hatıraları nın her vesile ile canlanışlarla dan dolayı, bana yakın tarihteki Pat riklerden galiba eıı kuvvetli bir şahsiyete sahip bulunanı olan İli \ııvakim’i, yahut, daha doğrusu, P.oğaziçialh şiirli dekoru içinde ve beş çifte sandalında onun geçiş lerini hatırlattı. Meşrutiyetin ii- çiincü yazı idi, biz Biiyükderede oturuyorduk ve YenikÖye t ava tebdilme gelmiş olan Patrik eten di her sabah Fenere inerek ak şamları - ve söylendiğine göre kırk dakikada - dönüyor, debde beli geçişleri de Şirket vapurla rındaki Rum yolculara heyecanlı dakikalar yaşatıyordu. Ayni za tın ölümünde tahnit edilen cese dinin bir koltuğa oturtulup mah şer hali almış sokaklardan geçiril mesi ise bir ürperti ile dinlemiş öldüğüm bir hikâyedir.
Fakat babamla bir merasim •bnâsmda tanıyıp pek zeki ve ne zaket iyinde zi\ ailesi!** ffıağrûr di jo anlattığı bn Patriğin v.-fatı münâSebetfle dıiydnğünı bir kii- eiik fıkra var ki, onu da kedi se- \en ve kedilerin iddia edildikleri y}h\ hain ve nankör olmadıkları hususunda deliller arayan ldmse (ere ikram etmek isterim: III. tıeti Yııvakim’in sevgili bir kedisi var mış ve hususî dairesinden dışarı ayak a tınıya ra k ömrü Patrik efen d iyi yoksa beklemek, bulunduğu zaman da eteğinin dibinde oyna mak, yahut kucağında oturmak la geçermiş. Patriğin ölüm saatin deıı itibaren hayvancağız yiyecek içecekten kesilmiş, ve bütün gay retlere rağmen ağzına lokma noy nayarak, açlıktan ölüp gitmiş. Bil iniyorum, efendisine hürmeten bir bahçe köşesinde kendisine bir kü çük mezar yapılmış mı ve bu me zar duruyor mu?..
Yazım! daha ciddi sayılacak
bir noktaya temas ederek 'dür mek üzere şunu da söyliyeyiın ki, Kum Patriklerinin bir çoğu tari himizin olaylarına karışmış, bir çok meselelerde müessir olmuş lardır ve kendilerinin şahsi jetle rini anlatan, seçilişlerini ve eğer makamda tabiî ölümlerde ölnıedi- îerse düşüşlerini ¡mhrtaüf bir fet kike, hattâ, sadece, isim ’ve sıra larını gösteren bir cetvele malik değiliz. Zacharie Matlı as Andreso isimli bir muharrir tarafından yazılmış olan (İstanbul Patrikle rinin katalogu) isimli ve maruf kitap, son asri ihtiva etm emesine
m ¿men Tarih Km umunun him- metile kütüphanemize kazandırıl ması yine temenniye lâyık bir e- serdir, sanırım.