• Sonuç bulunamadı

2. YOLSUZLUĞUN EKONOMİK ETKİLERİ

3.1. DÜNYADA YOLSUZLUKLA MÜCADELE

3.2.1. Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Mevzuatı

3.2.1.3. Yolsuzlukla Mücadeleye İlişkin Diğer Kanun ve Uygulamalar

sıralanmıştır;

 213 sayılı Vergi Usul Kanunu,

 237 sayılı Taşıt Kanunu,

 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu,

 1156 sayılı Kanuna Mugayir Tahakkuk ve Tediye Muamelatını İhbar Edenlere İkramiye İtasına Dair Kanun,

 2443 sayılı Devlet Denetleme Kurulu Kurulması Hakkında Kanun,

 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu,

 2531 sayılı Kamu Görevlerinden Ayrılanların Yapamayacakları İşler Hakkında Kanun,

 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu,

 3069 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyeliği ile Bağdaşmayan İşler Hakkında Kanun,

 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun,

 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu,

327 Adalet Bakanlığı, Uluslararası Ticari İşlemlerde Yabancı Kamu Görevlilerine Verilen Rüşvetin Önlenmesi OECD Sözleşmesi ve Türkiye Uygulaması, a.g.m., s.7.

 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu,

 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu,

 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu,

 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun,

 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu,

 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları İle İlişkilerine Dair Kanun,

 5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulmasına İlişkin Kanun,

 5187 sayılı Basın Kanunu,

 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu,

 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu,

 5355 sayılı Mahallî İdare Birlikleri Kanunu,

 5393 sayılı Belediye Kanunu,

 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu,

 5345 sayılı Gelir İdaresi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun,

 5411 sayılı Bankacılık Kanunu (öncesinde 3182 ve 4389 sayılı Kanunlar),

 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun (öncesinde 4208 sayılı Karaparanın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanun),

 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu,

 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu,

 5576 sayılı Petrol Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun,

5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu (öncesinde 1918 ve 4926 sayılı Kanunlar), 6085 sayılı Sayıştay Kanunu328 Ayrıca 5918 sayılı Türk

328 Uğur, a.g.m., s.314-315.

Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yolsuzlukla mücadele bağlamında uluslararası yükümlülüklerin yerine getirilmesi amacıyla;

 Yabancı ülkede işlenen rüşvet suçundan yargılama yapılabilmesi için Adalet Bakanının izin vermesi şartının kaldırılması,

 Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi ve suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçlarının kapsamının genişletilmesi,

 Özel hukuk çerçevesinde faaliyette bulunan özel hukuk tüzel kişisinin organ veya temsilcisi ya da görevlileri tarafından işlenebilecek dolandırıcılık, ihaleye veya edimin ifasına fesat karıştırma, rüşvet, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, zimmet, kaçakçılık, kaçak petrole ilişkin suçlar ile terörün finansmanı suçlarının tüzel kişinin yararına olarak işlenmesi, hâlinde ayrıca bu tüzel kişiye idarî para cezası verilebilmesi, düzenlemeleri yapılarak yürürlüğe girmiştir.329

Yolsuzlukla mücadele kapsamında hayata geçirilen çeşitli uygulamalar ise aşağıda belirtilmiştir.

 Akaryakıt kaçakçılığı ile mücadele kapsamında yürürlüğe konulan ulusal marker uygulaması,

 E-Devlet kapsamındaki uygulamalar,

 Mevzuatın basitleştirilmesi, idarî yüklerin ve kırtasiyeciliğin azaltılması ile yerli ve yabancı yatırımcılar açısından yatırım ortamının iyileştirilmesine ilişkin çalışmalar,

 Ülkenin her yerinden vatandaşların şikâyet ve taleplerine ilişkin başvuruları alan ve izleyen Başbakanlık İletişim Merkezinin (BİMER) kurulması,

 Yargı Reformu Stratejisi,

 Organize Suçlarla Mücadele Stratejisi,

329 Karar Sayısı 2010/56, (Erişim) http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/02/20100222-1.htm, 28 Haziran 2013.

 Kayıtdışı Ekonomi ile Mücadele Stratejisi,

 Saydamlığın Artırılması ve Yolsuzlukla Mücadelenin Güçlendirilmesi Stratejisi330

3.2.2. Türkiye’nin Taraf Olduğu Uluslararası Yolsuzlukla Mücadele Mevzuatı

TBMM tarafından kanunla uygun bulunup, Bakanlar Kurulu’nca da onaylanarak yürürlüğe konulan rüşvet ve yolsuzlukla mücadeleye dair Uluslararası Sözleşmeler aşağıda belirtilmektedir.331

 “OECD Uluslararası Ticari İşlemlerde Yabancı Kamu Görevlilerine Verilen Rüşvetin Önlenmesi Sözleşmesi”, TBMM’nce 1.2.2000 tarih ve 4518 sayılı Kanun’la uygun bulunarak 10.5.2000 tarih ve 24045 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış, Bakanlar Kurulu’nun 9.3.2000 tarih ve 2000/385 sayılı Kararı ile onaylanmıştır.

 “Sınır aşan Örgütlü Suçlara Karşı BM Sözleşmesi (Palermo Sözleşmesi)”, Organize suçlarla mücadelede ilk uluslararası düzenlemedir.

15 Kasım 2000’de BM Genel Kurulu tarafından kabul edilmiş, 12-15 Aralık 2000 tarihinde de Palermo’da imzaya açılmıştır. Türkiye sözleşmeyi 30.01.2003 tarih ve 4800 sayılı Kanun ile uygun bulunarak 04.02.2003 tarih ve 25014 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış, Bakanlar Kurulu’nun 26.02.2003 tarih ve 2003/5329 sayılı Kararı ile onaylanmıştır.

“Yolsuzluğa Karşı Özel Hukuk Sözleşmesi”, AK tarafından 4 Kasım 1999 tarihinde imzaya açılan ve Türkiye Cumhuriyeti adına 27 Eylül 2001 tarihinde Strazburg’da imzalanan Sözleşme, 17.4.2003 tarih ve 4852 sayılı Kanun’la uygun bulunarak 24.04.2003 tarih ve 25088 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış, Bakanlar Kurulu’nun 28.5.2003 tarih ve 2003/5685 sayılı Kararı ile onaylanmıştır.

330 Başbakanlık Teftiş Kurulu; “Yolsuzlukla Mücadelede Son 10 Yılda Yaşanan Gelişmeler”, 2010, (Erişim) http://www.seffaflik.org/Y_Dosyalar/DOSYA/52B_BASBAKANLIK_TEFTIS_KURULU.

pdf, 28 Haziran 2013.

331 Uğur, Hüsamettin, a.g.m., s.315-316.

“Yolsuzluğa Karşı Ceza Hukuku Sözleşmesi”, AK bünyesinde hazırlanarak 27 Ocak 1999 tarihinde imzaya açılan ve Türkiye tarafından 27 Eylül 2001 tarihinde Strazburg’da imzalanan Sözleşme 14.1.2004 tarih ve 5065 sayılı Kanunla uygun bulunarak 20.01.2004 tarih ve 25352 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış, Bakanlar Kurulu’nun 5.2.2004 tarih ve 2004/6771 sayılı Kararı ile onaylanmıştır.

 “Suç Gelirlerinin Aklanması, Aranması, Zapt Edilmesi Ve Müsadere Edilmesi Hakkında AK Sözleşmesi (Strazburg Konvansiyonu-AK Sözleşmesi 141)”, Strazburg Konvansiyonu, Türkiye tarafından 27 Eylül 2001 tarihinde imzalanmış ve onaylanması 16 Haziran 2004 tarihli ve 5191 sayılı Kanunla uygun bulunarak 22.6.2004 tarih ve 25500 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış, Bakanlar Kurulu’nun 30.7.2004 tarih ve 2004/7712 sayılı kararı ile onaylanmıştır.

 “BM Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi”, ülkemiz tarafından 10 Aralık 2003 tarihinde imzalanmış ve 18.05.2006 tarih ve 5506 sayılı Kanun’la uygun bulunarak 24.05. 2006 tarih ve 26177 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış, Bakanlar Kurulu’nun 11.8.2006 tarih ve 2000/10885 sayılı Kararı ile onaylanmıştır.

 “Hukuki veya Ticari Konularda Yabancı Ülkelerde Delil Sağlanması Hakkında Sözleşme”, ülkemiz tarafından 13 Aralık 2000 tarihinde ve 07.04.2004 tarih ve 5128 sayılı Kanun’la uygun bulunmuştur.