Yol Analizi ve Hipotez Testleri

Bu bölümde yapısal eĢitlik modeli ile oluĢturulan yol analizi ile değiĢkenler arasındaki nedensel iliĢkiler değerlendirilmiĢtir. OluĢturulan model ile hipotez ve hipotez test sonuçlarının desteklenip desteklenmediği incelenmiĢtir. AraĢtırmanın hipotezleri ayrı ayrı değerlendirilmiĢ ve model sonuçları incelenmiĢtir. “H1. ĠĢletmelerin

pazar yönlülük faaliyetleri ile iĢletme performansı arasında pozitif bir iliĢki vardır” hipotezi ve pazar yönlülüğün alt boyutları ile iĢletme performansı arasındaki iliĢkiyi ölçmek için oluĢturulan path diyagramı ve analizi gerçekleĢtirilmiĢtir.

151

152

ġekil 4. 14.Pazar Yönlülük Boyutları Ġle ĠĢletme Performansı Yol Analizi

MY: MüĢteri Yönlülük, RY: Rakip Yönlülük, FAK: Fonksiyonlararası Kordinasyon, PZY: Pazar Yönlülük, ĠP: ĠĢletme Performansı

Kurulan yapısal eĢitlik modelinin uygunluğu test etmek için uyum indeksi değerleri incelendiğinde RMSEA değeri 0,000, CFI (KarĢılaĢtırmalı Uyum Ġndeksi) 1,000; NNFI değeri 1,109; RFI değeri 0,989; NFI değeri 0,994; IFI değeri 1,025; GFI (Ġyilik Uyum Ġndeksi) 0,998; AGFI (UyarlanmıĢ Uyum Ġyiliği Ġndeksi) 0,994 ve CMIN/df (Ki-Kare Uyum Ġyiliği Ġndeksi - X2/sd) 0,188 olarak elde edilmiĢtir. Bu değerler, H1 için kurulan modelin uygun olduğunu göstermektedir.

Tablo 4. 34.Pazar Yönlülük ve Boyutları ile ĠĢletme Performansı Arası ĠliĢkiler Tablosu Tahmin S.H. t P ĠP <--- PZY 2,867 ,380 7,542 ,*** ĠP <--- MY ,342 ,030 11,473 ,*** ĠP <--- RY ,142 ,040 3,539 ,*** ĠP <--- FAK ,058 ,028 2,087 ,037

MY: MüĢteri Yönlülük, RY: Rakip Yönlülük, FAK: Fonksiyonlararası Kordinasyon, PZY: Pazar Yönlülük, ĠP: ĠĢletme Performansı

“H2. ĠĢletmelerin yenilik performansı faaliyetleri ile iĢletmelerin genel

performansı arasında pozitif iliĢki vardır” hipotezi ve yenilik performansının alt boyutları ile iĢletme performansı arasındaki iliĢkiyi ölçmek için oluĢturulan path diyagramıyla analizi gerçekleĢtirilmiĢtir.

153

154

ġekil 4. 16.Yenilik Performansı Boyutları Ġle ĠĢletme Performansı Yol Analizi

ÜY: Ürün Yeniliği, SY: Süreç Yeniliği, PY: Pazarlama Yeniliği, OY: Organizasyonel Yenilik, Teknolojik Yenilik, YP: Yenilik Performansı, ĠP: ĠĢletme Performansı

Kurulan yapısal eĢitlik modelinin uygunluğu test etmek için uyum indeksi değerleri incelendiğinde RMSEA değeri 0,061, CFI (KarĢılaĢtırmalı Uyum Ġndeksi) 0,869; GFI (Ġyilik Uyum Ġndeksi) 0,783ve CMIN/df (Ki-Kare Uyum Ġyiliği Ġndeksi - X2/sd) 1,562 olarak elde edilmiĢtir. NFI değeri 0,711; NNFI değeri 0,856; IFI değeri 0,873 olarak çıkmıĢtır. Hesaplanan bu değerlerden bazıları uyum endeks değerlerinin dıĢında bir değer çıkmıĢ ve bu değerlere göre modelin zayıf uyum gösterdiği Ģekilde yorumlanmakta iken diğer değerler iyi ve kabul edilebilir değerler olarak yorumlanmaktadır. Bu değerler, H2 için kurulan modelin uygun olduğunu göstermektedir.

Tablo 4. 35. Yenilik Performansı ve Boyutları ile ĠĢletme Performansı Arası ĠliĢkiler Tablosu Tahmin S.H. t P ĠP <--- YP 2,071 ,295 7,026 ,*** ĠP <--- ÜY ,275 ,035 7,885 ,*** ĠP <--- SY ,027 ,044 ,607 ,544 ĠP <--- PY ,064 ,036 1,807 ,071 ĠP <--- OY ,164 ,034 4,872 ,*** ĠP <--- TY ,106 ,029 3,697 ,***

ÜY: Ürün Yeniliği, SY: Süreç Yeniliği, PY: Pazarlama Yeniliği, OY: Organizasyonel Yenilik, Teknolojik Yenilik, YP: Yenilik Performansı, ĠP: ĠĢletme Performansı

“H3. ĠĢletmelerin pazar yönlülük faaliyetleri ile iĢletmelerin yenilik performansı

155 performansı arasındaki iliĢkiyi ölçmek için oluĢturulan path diyagramıyla analizi gerçekleĢtirilmiĢtir.

156

ġekil 4. 18.Pazar Yönlülük Ġle Yenilik Performansı Yol Analizi

MY: MüĢteri Yönlülük, RY: Rakip Yönlülük, FAK: Fonksiyonlar Arası Koordinasyon, YP: Yenilik Performansı

Kurulan yapısal eĢitlik modelinin uygunluğu test etmek için uyum indeksi değerleri incelendiğinde RMSEA değeri 0,000, CFI (KarĢılaĢtırmalı Uyum Ġndeksi) 1,000; AGFI değeri 0,994; GFI (Ġyilik Uyum Ġndeksi) 0,998 ve CMIN/df (Ki-Kare Uyum Ġyiliği Ġndeksi - X2/sd) 0,188;NFI değeri 0,991; NNFI değeri 1,089; RFI değeri 0,982; IFI değeri 1,042olarak elde edilmiĢtir. Bu değerler, H3 için kurulan modelin uygun olduğunu göstermektedir.

Tablo 4. 36. Pazar Yönlülük Boyutları Ġle Yenilik Performansı Arası ĠliĢkiler Tablosu Tahmin S.H. t P YP <--- PZY 1,214 ,334 3,638 ,*** YP <--- MY ,274 ,033 8,301 ,*** YP <--- RY ,114 ,044 2,575 ,010 YP <--- FAK -,027 ,030 -,893 ,372

YP: Yenilik Performansı, MY: MüĢteri Yönlülük, RY: Rakip Yönlülük, FAK: Fonksiyonlar Arası Koordinasyon, PZY: Pazar Yönlülük

157

ġekil 4. 19.Pazar Yönlülük,Yenilik Performansı ve ĠĢletme Performansı Arasındaki Yol Analizi

Kurulan yapısal eĢitlik modelinin uygunluğu test etmek için uyum indeksi değerleri incelendiğinde RMSEA değeri 0,085, CFI (KarĢılaĢtırmalı Uyum Ġndeksi)

158 0,694; AGFI değeri 0,610; GFI (Ġyilik Uyum Ġndeksi) 0,648 ve CMIN/df (Ki-Kare Uyum Ġyiliği Ġndeksi - X2/sd) 2,083;NFI değeri 0,547; NNFI değeri 0,674; RFI değeri 0,518; IFI değeri 0,699 olarak elde edilmiĢtir. Bu değerler, kurulan modelin uyum değerlerini sağlamadığı için her hipotez ayrı ayrı değerlendirilerek regresyon değerlerine bakılmıĢtır.

Tablo 4. 37.Hipotez ve Alt Hipotez Testi Sonuçları

Hipotez ĠliĢkileri Tahmin S.H. t P Kabul-

Ret H1.Pazar Yönlülük ĠĢletme

Performansı

2,867 ,380 7,542 ,***

Kabul MüĢteri Yönlülük ĠĢletme

Performansı

,342 ,030 11,473 ,***

Kabul Rakip Yönlülük ĠĢletme

Performansı

,142 ,040 3,539 ,***

Kabul Fonsiyonlararası Kor. ĠĢletme

Performansı

,058 ,028 2,087 ,037

Ret

H2.Yenilik Performansı ĠĢletme

Performansı 2,071 ,295 7,026 ,*** Kabul Ürün Yeniliği ĠĢletme Performansı ,275 ,035 7,885 ,*** Kabul Süreç Yeniliği ĠĢletme

Performansı

,027 ,044 ,607 ,544

Ret Pazarlama Yeniliği ĠĢletme

Performansı ,064 ,036 1,807 ,071 Ret Organizasyonel Yeniliği ĠĢletme Performansı ,164 ,034 4,872 ,*** Kabul Teknolojik Yeniliği ĠĢletme

Performansı

,106 ,029 3,697 ,***

Kabul

H3.Pazar Yönlülük Yenilik

Performansı

1,214 ,334 3,638 ,***

Kabul MüĢteri Yönlülük Yenilik

Performansı

,274 ,033 8,301 ,***

Kabul Rakip Yönlülük Yenilik

Performansı

,114 ,044 2,575 ,010

Ret Fonsiyonlararası Kor. Yenilik

Performansı

-,027 ,030 -,893 ,372

Ret

H1. hipotezi, katılımcıların pazar yönlülük algısının iĢletme performansı algısı

üzerine pozitif yönde etkilediğini varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı 2,867 (p<0,001)istatistiksel bakımdan anlamlı olduğu görülmektedir. Bu

159 nedenle hipotez kabul edilmiĢtir. Buna göre katılımcıların algıladıkları pazar yönlülük ile iĢletme performansı arasında pozitif yönlü anlamlı bir iliĢki vardır. BaĢka bir ifadeyle pazar yönlülük algıları arttıkça iĢletme performansı da artmaktadır.

Katılımcıların pazar yönlülük ölçeğinin boyutu olan müĢteri yönlülük algılarının iĢletme performansı algıları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı 0,342(p<0,001) değeri ile istatistiksel bakımdan anlamlı olduğu görülmektedir. Bu nedenle hipotez kabul edilmiĢtir. Buna göre katılımcıların müĢteri yönlülük algılarının iĢletme performansı algıları arasında pozitif yönlü anlamlı bir iliĢki vardır.

Katılımcıların pazar yönlülük ölçeğinin boyutu olan rakip yönlülük algılarının iĢletme performansı algıları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı 0,142(p<0,001) değeri ile istatistiksel bakımdan anlamlı olduğu görülmektedir. Bu nedenle Hipotez kabuledilmiĢtir. Buna göre katılımcıların rakip yönlülük algılarının iĢletme performansı algılarıarasında pozitif yönlü anlamlı bir iliĢki vardır.

Pazar yönlülük ölçeğinin boyutu olan fonksiyonlararası kordinasyon algısının iĢletme performansı algısı üzerine anlamlı bir etkisi olduğunu varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı 0,058(p>0,001) değeri ile istatistiksel bakımdan anlamlı olmadığı görülmektedir. Bu nedenle hipotez ret edilmiĢtir. Buna göre katılımcıların pazar yönlülük ölçeğinin boyutu olan fonksiyonlararası kordinasyon algıları ile iĢletme performansı arasında anlamlı bir iliĢki bulunamamıĢtır.

H2. hipotezi, katılımcıların yenilik performansı algılarının iĢletme performansı

algıları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı 2,071(p<0,001) değeri ile istatistiksel bakımdan anlamlı olduğu görülmektedir. Bu nedenle hipotez kabul edilmiĢtir. Buna göre katılımcıların yenilik performansı algılarının iĢletme performansı algıları üzerinde anlamlı bir iliĢki bulunmaktadır. BaĢka bir ifadeyle katılımcıların yenilik performansı algıları arttıkça iĢletme performansı da artmaktadır.

Katılımcıların yenilik performansı ölçeğinin alt boyutu olan ürün yeniliği algılarının iĢletme performansı algıları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı

160 0,275(p<0,001) değeri ile istatistiksel bakımdan anlamlı olduğu görülmektedir. Bu nedenle hipotez kabul edilmiĢtir. Buna göre katılımcıların yenilik performansı ölçeğinin alt boyutu olan ürün yeniliği algılarının iĢletme performansı algıları üzerinde anlamlı iliĢki bulunmaktadır. BaĢka bir ifadeyle katılımcıların ürün yeniliği algıları arttıkça iĢletme performansı da artmaktadır.

Katılımcıların yenilik performansı ölçeğinin alt boyutu olan süreç yeniliği algılarının iĢletme performansı algıları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı 0,027 (p>0,001) değeri ile istatistiksel bakımdan anlamlı olmadığı görülmektedir. Bu nedenle hipotez ret edilmiĢtir.Buna göre katılımcıların yenilik performansı ölçeğinin alt boyutu olan süreç yeniliği algılarının iĢletme performansı algıları üzerinde anlamlı iliĢki bulunamamıĢtır.

Katılımcıların yenilik performansı ölçeğinin alt boyutu olan pazarlama yeniliği algılarının iĢletme performansı algıları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı 0,064(p>0,001) değeri ile istatistiksel bakımdan anlamlı olmadığı görülmektedir. Bu nedenle hipotez ret edilmiĢtir.Buna göre katılımcıların yenilik performansı ölçeğinin alt boyutu olan pazarlama yeniliği algılarının iĢletme performansı algıları üzerinde anlamlı iliĢki bulunamamıĢtır.

Katılımcıların yenilik performansı ölçeğinin alt boyutu olan organizasyonel yenilik algılarının iĢletme performansı algıları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı 0,164(p<0,001) değeri ile istatistiksel bakımdan anlamlı olduğu görülmektedir. Bu nedenle hipotez kabuledilmiĢtir. Buna göre katılımcıların yenilik performansı ölçeğinin alt boyutu olan organizasyonel yenilik algılarının iĢletme performansı algıları üzerinde anlamlı bir iliĢki bulunmaktadır. BaĢka bir ifadeyle organizasyonel yenilik algıları arttıkça iĢletme performansı da artmaktadır.

Katılımcıların yenilik performansı ölçeğinin alt boyutu olan teknolojik yenilik algılarının iĢletme performansı algıları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı 0,106 (p<0,001) değeri ile istatistiksel bakımdan anlamlı olduğu görülmektedir. Bu nedenle

161 hipotez kabuledilmiĢtir. Buna göre katılımcıların yenilik performansı ölçeğinin alt boyutu olan teknolojik yenilik algılarının iĢletme performansı algıları üzerinde anlamlı bir iliĢki bulunmaktadır. BaĢka bir ifadeyle teknolojik yenilik algıları arttıkça iĢletme performansı da artmaktadır.

H3. hipotezi, katılımcıların pazar yönlülük algılarının yenilik performansı algıları

üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı 1,214(p<0,001)değeri ile istatistiksel bakımdan anlamlı olduğu görülmektedir. Bu nedenle hipotez kabuledilmiĢtir.Buna göre pazar yönlülük algılarının yenilik performansı algıları üzerinde anlamlı bir iliĢki bulunmaktadır. BaĢka bir ifadeyle pazar yönlülük algıları arttıkça yenilik performansı algıları da artmaktadır.

Katılımcıların pazar yönlülük ölçeğinin alt boyutu olan müĢteri yönlülük algılarının yenilik performansı algıları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı, 0,274(p<0,001) değeri ile istatistiksel bakımdan anlamlı olduğu görülmektedir. Bu nedenle hipotez kabul edilmiĢtir. Buna göre müĢteri yönlülük algılarının yenilik performansı algıları üzerinde anlamlı bir iliĢki bulunmaktadır.BaĢka bir ifadeyle müĢteri yönlülük algıları arttıkça yenilik performansı algıları da artmaktadır.

Katılımcıların pazar yönlülük ölçeğinin alt boyutu olan rakip yönlülük algılarının yenilik performansı algıları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı, 0,114 (p>0,001) değeri ile istatistiksel bakımdan anlamlı olmadığı görülmektedir. Bu nedenle hipotez ret edilmiĢtir.

Katılımcıların pazar yönlülük ölçeğinin alt boyutu olan fonksiyonlar arası koordinasyon algılarının yenilik performansı algıları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı, -0,027 (p>0,001) değeri ile istatistiksel bakımdan anlamlı olmadığı görülmektedir. Bu nedenle hipotez ret edilmiĢtir.

162

BEġĠNCĠ BÖLÜM

SONUÇ VE ÖNERĠLER

Otomotiv sektörünün küresel anlamda geliĢmesiyle paralel olarak otomotiv yan sanayide hızla geliĢmiĢtir. Otomotiv yan sanayinde faaliyet gösteren iĢletmelerinin sayısının artması iĢletmeler arası rekabeti artırmıĢtır. Artan rekabet ortamında iĢletmeler varlıklarını devam ettirebilmek ve rakiplerine üstünlük sağlayabilmek amacıyla bir takım planlamalar ve stratejiler geliĢtirerek iĢletme performansını korumaya veya artırma giriĢimleri bulunmakta ve rakiplerine üstünlük kurmaya çalıĢmaktadır. ĠĢletmeler belirli aralıklarla dönemsel olarak iĢletme yöneticileri tarafından iĢletmenin ulaĢılmak istenen hedef ve amaçlarından sapmalarını belirlemek ve bunun yanı sıra gerek rakiplerini gerekse piyasadaki kendi konumunu görmek amacıyla bir takım değerlemelere ihtiyaç duymaktadır. Ġhtiyaç duyduğu ölçümün yapılabilmesi için iĢletmelerin faaliyet gösterdikleri sektör içinde performanslarını göreceli olarak değerlendirmekte ve bunu yapabilmek için farklı bir çok performans değerleme modellerinden yararlanmaktadırlar.

Özellikle küreselleĢme olgusunun daha fazla kendini hissettirmesi, iĢletmeler için çok daha zorlayıcı bir rekabet ortamı oluĢturmaktadır. Bu zorlu ve hızlı değiĢim gösteren piyasa Ģartlarında iĢletmelerin rekabet üstünlüğü elde edebilmeleri ve ayakta kalabilmeleri için çevre Ģartları doğrultusunda sürekli olarak uyum sağlaması gerekmektedir.

Yapılan bu araĢtırmanın amacı, Konya Otomotiv Yan Sanayi iĢletmelerinde, pazar yönlülük ve yenilik performansının, iĢletme performansı üzerine etkisini yapısal eĢitlik modellemesiyle araĢtırmaktır. Pazar yönlülük, müĢteri yönlülük, rakip yönlülük ve fonksiyonlar arası koordinasyon boyutlarıyla; yenilik performansı ise; ürün yeniliği, süreç yeniliği, pazarlama yeniliği, organizasyonel yenilik, teknolojik yenilik boyutlarıyla ölçülmeye çalıĢılmıĢtır. Anket formları ilgili iĢletmelere elden veya e-posta yoluyla gönderilerek ve geri dönüĢ oranını artırmak amacıyla, zaman zaman e-posta ve telefon aracılığıyla hatırlatmalar yapılmıĢtır. Anket yoluyla 152 iĢletmeden elde edilen araĢtırma verileri SPSS 24.0 analiz programı ve yapısal eĢitlik modelinin çözümlenmesinde kullanılan AMOS 22.0 paket programından yararlanılmıĢtır. Pazar yönlülük ölçeğinde müĢteri yönlülük, rakip yönlülük ve fonsiyonlararası kordinasyon

163 olmak üzere üç boyut olarak ele alınmıĢtır. ĠĢletmelerin yenilik performansını ölçmek amacıyla ürün yeniliği, süreç yeniliği, pazarlama yeniliği, organizasyonel yenilik ve teknolojik yenilik olmak üzere beĢ boyut olarak ele alınmıĢtır. Uygulanan anket çalıĢmasının amacına uygun olarak iki ana hipotez ve bu ana hipotezlere bağlı olarak sekiz alt hipotez oluĢturulmuĢtur. Her ölçek yapısı için oluĢturulan yapısal eĢitlik modellemesinde uyum indeksi değerleri incelenmiĢtir. Pazar yönlülük ölçeği için uyum değerleri; CMIN/DF(χ2

/sd) değeri 1,539 olarak, GFI değeri 0,904 olarak, CFI değeri 0,945 olarak, RMSEA değeri 0,060 olarak hesaplanmıĢtır. Bu değerlerin dıĢında ayrıca AGFI değeri 0,865 olarak, NFI indeks değeri 0,861 olarak, NNFI değeri 0,933 olarak hesaplanmıĢtır ve bu değerlerin mükemmel uyum, iyi uyum veya kabul edilebilir olarak gözlemlenmiĢtir.

Yenilik performansı ölçeği için uyum değerleri, CMIN/DF(χ2

/sd) değeri 1,591; GFI değeri 0,938; CFI değeri 0,912; AGFI değeri 0,894; NFI indeks değeri 0,867;NNFI değeri 0,897; RMSEA değeri 0,063 olarak hesaplanmıĢtır ve bu değerlerin mükemmel uyum, iyi uyum veya kabul edilebilir olarak gözlemlenmiĢtir. Yenilik performansı ölçeği için oluĢturulan yapısal eĢitlik modelinde ikincil düzey doğrulayıcı faktör analizinde gözlenen değiĢkenlerin gizli değiĢkenleri tahmin etme gücünü gösterirken, her ikili iliĢki için ”p” değeri “0,05”den büyük olduğu için iki önerme çıkartılarak analizler tekrar gerçekleĢtirilmiĢtir. Çıkartılan bu önermeler; süreç yeniliği boyutu birinci önerme (SY1) ve pazarlama yeniliği boyutuna bağlı olan beĢinci önerme (PY5), organizasyonel yenilik boyutunun dokuzuncu önermesi (OY9) ve teknolojik yenilik boyutunun dördüncü önermesi (TY4) analizlerden çıkartılmıĢtır.

ĠĢletme performansı ölçeği için uyum değerleri, CMIN/DF(χ2

/sd) değeri 1,489 olarak, GFI değeri 0,949 olarak, CFI değeri 0,945 olarak, RMSEA değeri 0,057 olarak hesaplanmıĢtır. Bu temel değerlerin dıĢında, AGFI değeri 0,909 olarak, NFI indeks değeri 0,856 olarak, NNFI değeri 0,920 olarak hesaplanmıĢtır ve bu değerlerin mükemmel uyum, iyi uyum veya kabul edilebilir olarak gözlemlenmiĢtir.

AraĢtırmada daha sonra pazar yönlülük, yenilik performansı, iĢletme performansı ve boyutları arasındaki iliĢkiyi ortaya koyabilmek için korelasyon analizi yapılmıĢtır. Yapılan korelasyon analizi sonucunda yenilik performansı ölçeği ile pazar yönlülük ölçeği arasında düĢük düzeyde, pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı iliĢki vardır (r=0,384; p<0,05).ĠĢletme performansı ölçeği ile pazar yönlülük ölçeği arasında

164 yüksekdüzeyde, pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı iliĢki vardır (r=0,602; p<0,05).ĠĢletme performansı ölçeği ile yenilik performansı ölçeği arasında yüksek düzeyde, pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı iliĢki vardır (r=0,635; p<0,05).

Tablo 4.35. Hipotezlerin Ret-Kabul Çizelgesi

Hipotezler Kabul-Ret

Hipotez 1:ĠĢletmelerin pazar yönlülük faaliyetleri ile iĢletme performansı arasında

pozitif bir iliĢki vardır. Kabul

Hipotez 2:ĠĢletmelerin yenilik performansı ile iĢletmelerin genel performansı arasında

pozitif iliĢki vardır. Kabul

Hipotez 3: ĠĢletmelerin pazar yönlülük faaliyetleri ile yenilik performansı arasında

pozitif bir iliĢki vardır. Kabul

H1. hipotezi, katılımcıların pazar yönlülük algısının iĢletme performansı algısı

üzerine pozitif yönde etkilediğini varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı 2,867 (p<0,001) istatistiksel bakımdan anlamlı olduğu görülmektedir. Bu nedenle hipotez kabul edilmiĢtir. Buna göre katılımcıların algıladıkları pazar yönlülük ile iĢletme performansı arasında pozitif yönlü anlamlı bir iliĢki vardır. BaĢka bir ifadeyle pazar yönlülük algıları arttıkça iĢletme performansı da artmaktadır. Ayrıca yapılan korelasyon analizi sonucu iĢletme performansı ölçeği ile pazar yönlülük ölçeği arasında yüksek düzeyde, pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı iliĢki vardır (r=0,602; p<0,05).

Hipotez 1 için literatürdeki çalıĢmalar ile karĢılaĢtırıldığında bu sonuç ile benzerlik gösteren çalıĢmalar bulunmaktadır. Sitimalakorn ve Hart (2004) tarafından Tayland‟da 1.487 üretim iĢletmesinde çalıĢan sayısının 50‟den fazla ve beĢ yıldan fazla faaliyet gösteren iĢletmeler üzerine yapılan çalıĢmada pazar yönlülük ve iĢletme performansı arasında pozitif yönde bir iliĢki olduğu sonucuna ulaĢmıĢlardır. Yine benzer Ģekilde HamĢıoğlu (2011) tarafından Türkiye‟de faaliyet gösteren ilaç iĢletmeleri üzerine yaptığı araĢtırmada pazar yönlülük ile iĢletme performansı arasında pozitif ve istatistiki olarak etkisinin olduğu sonucuna ulaĢmıĢtır. Bu çalıĢmaların dıĢında ise, pazar yönlülük ile iĢletme performansı arasında pozitif bir iliĢki olduğu Küçük ve Kocaman (2014), DanıĢman ve Erkocaoğlan (2008), Bulut vd. (2009), Agarwal (2003), Karahan ve Varinli (2002), Yenilmez (2000) tarafından yapılan çalıĢmalarda da benzer sonuca ulaĢmıĢlardır.

165 Katılımcıların pazar yönlülük ölçeğinin boyutu olan müĢteri yönlülük algılarının iĢletme performansı algıları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı 0,342 (p<0,001) değeri ile istatistiksel bakımdan anlamlı olduğu görülmektedir. Bu nedenle hipotez kabul edilmiĢtir. Buna göre katılımcıların müĢteri yönlülük algılarının iĢletme performansı algıları arasında pozitif yönlü anlamlı bir iliĢki vardır.Ayrıca yapılan korelasyon analizinde iĢletme performansı ölçeği ile pazar yönlülük ölçeğinin alt boyutu olan müĢteri yönlülük ölçeği arasında yüksek düzeyde, pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı iliĢki vardır (r=0,660; p<0,05).

MüĢteri yönlülük algılarının iĢletme performansı algıları için literatürdeki çalıĢmalar ile karĢılaĢtırıldığında elde edilen sonuç ile benzerlik göstermektedir. Küçük ve Kocaman (2014), yaptıkları çalıĢmada müĢteri yönlülük ile iĢletme performansı arasında ikinci derecede güçlü iliĢki olduğu sonucuna ulaĢmıĢlardır. Yine müĢteri yönlülük algılarının iĢletme performansı algıları ile ilgili elde edilen sonuçla benzerlik gösteren Erdem vd. (2013) yapılan çalıĢmasında müĢteri yönlülük boyutunun iĢletme performansını anlamlı ve pozitif yönde etkilediği sonucuna ulaĢmıĢlardır. Elde edilen sonuçlar literatürdeki çalıĢmalarla benzerlik göstermektedir.

Katılımcıların pazar yönlülük ölçeğinin boyutu olan rakip yönlülük algılarının iĢletme performansı algıları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu varsaymıĢ, yol analizi sonucunda elde edilen standart β katsayısı 0,142 (p<0,001) değeri ile istatistiksel bakımdan anlamlı olduğu görülmektedir. Bu nedenle hipotez kabul

Belgede Pazar yönlülük ve yenilik performansının işletme performansı üzerine etkisi: Konya otomotiv yan sanayi işletmeleri üzerine bir araştırma (sayfa 166-200)