3.2. SOSYAL VE DEMOGRAFİK FAKTÖRLERİN KADIN İŞGÜCÜ KATILIMINA
3.2.3. Yoksulluğun Kadın İşgücü Katılımına Etkisi
Çalışmanın bu kısmı bir toplumda yoksulluğun bayanların işgücüne katılımını nasıl etkilediği panel veri analizi ile incelenmektedir. Yoksulluğun bayanların işgücüne katılımına etkisini dengesiz panel veri seti kullanarak analiz etmek için aşağıdaki çoklu sabit zaman etki modeli tahmin edilmiştir:
1 2 3 4 5 6
it t it it it it it
FLFP POVERTY AGRI INDUST URBPOP INFL
7FERTit 8ENRPRIit 9ENRSECit 10ENRTERit 11CONSUMPit uit
(Model 6)
Yukarıda yer alan it alt indisi i.nci ülkenin t yılında ilgili değişkene ilişkin aldığı gözlem değerini; 1 modeli sabit terimini;
t tüm ülkeleri aynı şekilde etkileyen fakat109
zamanlar arası değişen zaman spesifik etkiyi;
u
it ise regresyon modelinin hata terimini temsil etmektedir.Modelin bağımlı değişkeni bayan işgücü katılım oranı (FLFP) değişkeni olup, Dünya Bankası Kalkınma İndikatörü (WDI) veri setinden alınmıştır. FLFP değişkeni 15+ yaş bayan popülasyonu içinde bayan işgünün yüzdesel değeri şeklinde ölçümlenmektedir. Çalışmada yoksulluk (POVERTY) indikatörü olarak beş farklı gösterge kullanılmıştır. Yoksulluk göstergelerinin tanımı ve kaynak bilgileri aşağıdaki Tablo 3.25’te verilmiştir.
Tablo 3.22: Yoksulluk Göstergelerinin Listesi
Değişkenler Tanım Kaynak
GINI
0 ile 100 arasında değerler vererek gelir adaletsizliğini ölçer. 0’ a yaklaştıkça adaletli, 100’ e yaklaştıkça adaletsiz dağılımdan bahseder.
PovcalNet Data of Worldbank
http://iresearch.worldbank.org/PovcalNetPPP2005/ index.htm?2
HEADCOUNT Yoksulluk kişilerin yüzdesi sınırının altındaki
PovcalNet Data of Worldbank
http://iresearch.worldbank.org/PovcalNetPPP2005/i ndex.htm?2
MLD MLD indeksi, bireysel gelir dağılımındaki eşitsizlik indeksidir.
PovcalNet Data of Worldbank
http://iresearch.worldbank.org/PovcalNetPPP2005/i ndex.htm?2
WATTS
WATTS yoksulluk endeksi. Yoksulluk bandındaki yoksulları da sayarak yoksulluk sınırının gelirle orantılı olarak ortalamasının tüm nüfusa oranlanmasıyla ölçülen, oranlı yoksulluk boşluklarının nüfustaki ortalamasıdır.
PovcalNet Data of Worldbank
http://iresearch.worldbank.org/PovcalNetPPP2005/i ndex.htm?2
POVGAP
Yoksulluk boşluğu. Yoksulluk sınırının altındaki ortalama mesafeyi ölçer
PovcalNet Data of Worldbank
http://iresearch.worldbank.org/PovcalNetPPP2005/i ndex.htm?2
110
Modelde kullanılan diğer kontrol değişkenlerin tanım ve kaynakları aşağıdaki tablolarda açıklanmaktadır.
Tablo 3.23: Kontrol Değişkenler Listesi
Değişkenler Tanım Kaynak
AGRI Tarım sektörü istihdamı (toplam istihdamın yüzdesel değeri) WDI INDUST Sanayi sektörü istihdamı (toplam istihdamın yüzdesel değeri) WDI URBPOP Kentsel nüfus büyüme hızı (yıllık yüzdesel) WDI INFL Enflasyon, GSYİH deflatörü (yıllık yüzdesel) WDI FERT Doğurganlık oranı (kadın başına düşen doğum cinsinden) WDI
ENRPRI İlkokul bayan kaydı (yüzdesel, brüt) WDI
ENRSEC Ortaokul bayan kaydı (yüzdesel, brüt) WDI
ENRTER Lise bayan kaydı (yüzdesel, brüt) WDI
CONSUMP Kişi başı hane halkı nihai tüketim harcaması (sabit 2010 US$) WDI
3.2.3.1. Analiz Sonuçları
Tablo 3.24: WATTS(Watts yoksulluk endeksi) için Çoklu Tahmin Sonuçları
Yukarıdaki tablo WATTS(Watts yoksulluk endeksi) için elde edilen tahmin sonuçlarını göstermektedir.
Katsayı P-değeri Katsayı P-değeri
POVERTY 0,58134 0,0000 0,12729 0,0240 AGRI 0,30417 0,0000 0,24010 0,0000 INDUST -0,18048 0,0220 -0,08180 0,0380 URBPOP -0,69619 0,0840 -0,35975 0,0390 INFL 0,01513 0,7500 0,00704 0,5310 FERT -0,14565 0,8730 1,47161 0,0040 ENRPRI 0,29273 0,0000 0,09333 0,0000 ENRSEC 0,00914 0,7890 0,00361 0,7710 ENRTER 0,18576 0,0000 0,10861 0,0000 CONSUMP 0,00043 0,0000 0,00043 0,0000 SABİT 15,20516 0,1230 Gözlem Sayısı 499 482 Ülke Sayısı 81 64
Wald Test İst. 8,88E+04 0,0000 Wooldridge Test İst. 117,9710 0,0000
Heteroskedastik&Otokorelasyon Düzeltilmemiş Model Düzeltilmiş Model
111
Tablonun birinci kısmında (“Düzeltilmemiş Model” kısmında) modelde heteroskedastik varyans ve otokorelasyon düzeltilmesi yapılmamış durumda elde edilen katsayı tahmin sonuçları raporlanmıştır. Bu sonuçlara göre: "WATTS"( WATTS yoksulluk endeksi) ile FLFP arasında aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; AGRI, ENRPRI, ENRTER, CONSUMP değişkenleri ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel bir biçimde aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; URBPOP değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilerin aksine ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; INDUST değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel bir biçimde ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.
Tabloda yer alan Wald testine ait 0.0000 P-değeri tüm anlamlılık düzeylerinden (%1, %5 ve %10’dan) küçük olduğu için bu anlamlılık düzeylerinin tümünde sıfır hipotezi red edilip alternatif hipotez kabul edilmektedir. Yani birimlere göre varyans değişmektedir.
Modelde kullanılan panel veride birinci dereceden otokorelasyon olup-olmadığını sınamak için Wooldridge otokorelasyon testi kullanılmıştır. Wooldridge testinde “H0: Birinci dereceden otokorelasyon yoktur” sıfır hipotezine karşılık “H1: Birinci dereceden otokorelasyon vardır” alternatif hipotezi sınanır. Tabloda yer alan Wooldridge testine ait 0.0000 P-değeri tüm anlamlılık düzeylerinden (%1, %5 ve %10’dan) küçük olduğu için
bu anlamlılık düzeylerinin tümünde sıfır hipotezi red edilip yerine alternatif hipotez kabul edilmektedir. Yani modelde kullanılan panel veride birinci dereceden otokorelasyon sorunu vardır. Wald ve Wooldridge test sonuçlarına göre modelde hem değişen varyans hem de otokorelasyon sorunu olduğu için tablonun ikinci kısmında (“Düzeltilmiş Model” kısmında) hem heteroskedastisite hem de otokorelasyon probleminin olduğu durum için dirençli tahminciler “Heteroskedastik&Otokorelasyon” kısmında raporlanmıştır.
“Heteroskedastik&Otokorelasyon” kısmı için elde edilen tahmin sonuçlarına göre: "WATTS"( WATTS yoksulluk endeksi) ile FLFP arasında aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; AGRI, ENRPRI, ENRTER, CONSUMP değişkenleri ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel bir biçimde aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; URBPOP değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilerin aksine ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; FERT değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel bir biçimde ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; INDUST
112
değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.
Tablo 3.25: POVGAP(Yoksulluk Boşluğu) için Çoklu Tahmin Sonuçları
Yukarıdaki tablo POVGAP(Yoksulluk Boşluğu) için elde edilen tahmin sonuçlarını göstermektedir.
Tablonun birinci kısmında (“Düzeltilmemiş Model” kısmında) modelde heteroskedastik varyans ve otokorelasyon düzeltilmesi yapılmamış durumda elde edilen katsayı tahmin sonuçları raporlanmıştır. Bu sonuçlara göre: POVGAP(Yoksulluk Boşluğu) ile FLFP arasında aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; AGRI, ENRPRI, ENRTER, CONSUMP değişkenleri ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel bir biçimde aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; URBPOP değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilerin aksine ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; INDUST değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel bir biçimde ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.
Tabloda yer alan Wald testine ait 0.0000 P-değeri tüm anlamlılık düzeylerinden (%1, %5 ve %10’dan) küçük olduğu için bu anlamlılık düzeylerinin tümünde sıfır hipotezi red edilip alternatif hipotez kabul edilmektedir. Yani birimlere göre varyans değişmektedir.
Katsayı P-değeri Katsayı P-değeri
POVERTY 0,18960 0,0240 0,01747 0,2360 AGRI 0,35318 0,0000 0,26100 0,0000 INDUST -0,15873 0,0480 -0,09674 0,0160 URBPOP -0,79214 0,0530 -0,50931 0,0060 INFL -0,00819 0,8640 0,00724 0,5220 FERT 1,03213 0,2350 1,97985 0,0000 ENRPRI 0,34094 0,0000 0,11638 0,0000 ENRSEC -0,02616 0,4390 0,00046 0,9700 ENRTER 0,19374 0,0000 0,11741 0,0000 CONSUMP 0,00043 0,0000 0,00043 0,0000 SABİT 10,46735 0,2920 Gözlem Sayısı 499 482 Ülke Sayısı 81 64
Wald Test İst. 1,60E+05 0,0000 Wooldridge Test İst. 121,3570 0,0000
Düzeltilmemiş Model Düzeltilmiş Model Heteroskedastik&Otokorelasyon
113
Tabloda yer alan Wooldridge testine ait 0.0000 P-değeri tüm anlamlılık düzeylerinden (%1, %5 ve %10’dan) küçük olduğu için bu anlamlılık düzeylerinin tümünde sıfır hipotezi red edilip yerine alternatif hipotez kabul edilmektedir. Yani modelde kullanılan panel veride birinci dereceden otokorelasyon sorunu vardır. Wald ve Wooldridge test sonuçlarına göre modelde hem değişen varyans hem de otokorelasyon sorunu olduğu için tablonun ikinci kısmında (“Düzeltilmiş Model” kısmında) hem heteroskedastisite hem de otokorelasyon probleminin olduğu durum için dirençli tahminciler “Heteroskedastik&Otokorelasyon” kısmında raporlanmıştır.
“Heteroskedastik&Otokorelasyon” kısmı için elde edilen tahmin sonuçlarına göre: POVGAP(Yoksulluk Boşluğu) ile FLFP arasında aynı yönde istatistiksel olarak anlamsız bir ilişki; AGRI, ENRPRI, ENRTER, CONSUMP değişkenleri ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel bir biçimde aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; URBPOP değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilerin aksine ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; FERT değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilerin aksine aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; INDUST değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.
114
Tablo 3.26: HEADCOUNT(Kişi başı gelir veya yoksulluk sınırının altındaki hane halklarında
yaşayan nüfus yüzdesi) için Çoklu Tahmin Sonuçları
Yukarıdaki tablo HEADCOUNT(Kişi başı gelir veya yoksulluk sınırının altındaki hane halklarında yaşayan nüfus yüzdesi) için elde edilen tahmin sonuçlarını göstermektedir.
Tablonun birinci kısmında (“Düzeltilmemiş Model” kısmında) modelde heteroskedastik varyans ve otokorelasyon düzeltilmesi yapılmamış durumda elde edilen katsayı tahmin sonuçları raporlanmıştır. Bu sonuçlara göre: HEADCOUNT(Kişi başı gelir veya yoksulluk sınırının altındaki hane halklarında yaşayan nüfus yüzdesi) ile FLFP arasında aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; AGRI, ENRPRI, ENRTER, CONSUMP değişkenleri ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel bir biçimde aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; URBPOP değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilerin aksine ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; INDUST değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel bir biçimde ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.
Tabloda yer alan Wald testine ait 0.0000 P-değeri tüm anlamlılık düzeylerinden (%1, %5 ve %10’dan) küçük olduğu için bu anlamlılık düzeylerinin tümünde sıfır
Katsayı P-değeri Katsayı P-değeri
POVERTY 0,03418 0,0900 -0,00095 0,7690 AGRI 0,35988 0,0000 0,26088 0,0000 INDUST -0,17456 0,0290 -0,09673 0,0160 URBPOP -0,80117 0,0500 -0,49298 0,0070 INFL -0,00540 0,9100 0,00619 0,5710 FERT 1,36715 0,1070 2,03239 0,0000 ENRPRI 0,35233 0,0000 0,10966 0,0000 ENRSEC -0,02090 0,5370 0,00187 0,8790 ENRTER 0,19892 0,0000 0,11417 0,0000 CONSUMP 0,00046 0,0000 0,00043 0,0000 SABİT 8,46645 0,3940 Gözlem Sayısı 499 482 Ülke Sayısı 81 64
Wald Test İst. 1,50E+05 0,0000 Wooldridge Test İst. 113,5170 0,0000
Düzeltilmemiş Model Düzeltilmiş Model
115
hipotezi red edilip alternatif hipotez kabul edilmektedir. Yani birimlere göre varyans değişmektedir.
Tabloda yer alan Wooldridge testine ait 0.0000 P-değeri tüm anlamlılık düzeylerinden (%1, %5 ve %10’dan) küçük olduğu için bu anlamlılık düzeylerinin tümünde sıfır hipotezi red edilip yerine alternatif hipotez kabul edilmektedir. Yani modelde kullanılan panel veride birinci dereceden otokorelasyon sorunu vardır. Wald ve Wooldridge test sonuçlarına göre modelde hem değişen varyans hem de otokorelasyon sorunu olduğu için tablonun ikinci kısmında (“Düzeltilmiş Model” kısmında) hem heteroskedastisite hem de otokorelasyon probleminin olduğu durum için dirençli tahminciler “Heteroskedastik&Otokorelasyon” kısmında raporlanmıştır.
“Heteroskedastik&Otokorelasyon” kısmı için elde edilen tahmin sonuçlarına göre: HEADCOUT(Kişi başı gelir veya yoksulluk sınırının altındaki hane halklarında yaşayan nüfus yüzdesi) ile FLFP arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olmadığı tespit edilmiştir. AGRI, ENRPRI, ENRTER, CONSUMP değişkenleri ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel bir biçimde aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; URBPOP değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilerin aksine ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; FERT değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilerin aksine aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; INDUST değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.
116
Tablo 3.27: MLD(MLD indeksi ortalama günlük sapmayı gösteren eşitsizlik endeksi) için
Çoklu Tahmin Sonuçları
Yukarıdaki tablo MLD(MLD indeksi ortalama günlük sapmayı gösteren eşitsizlik endeksi) için elde edilen tahmin sonuçlarını göstermektedir.
Tablonun birinci kısmında (“Düzeltilmemiş Model” kısmında) modelde heteroskedastik varyans ve otokorelasyon düzeltilmesi yapılmamış durumda elde edilen katsayı tahmin sonuçları raporlanmıştır. Bu sonuçlara göre: MLD(MLD indeksi ortalama günlük sapmayı gösteren eşitsizlik endeksi) ile FLFP arasında istatistiksel olarak anlamsız bir ilişki olmadığı tespit edilmiştir. AGRI, ENRPRI, ENRTER, CONSUMP değişkenleri ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel bir biçimde aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; URBPOP değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilerin aksine ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; INDUST değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel bir biçimde ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; FERT değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilerin aksine aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.
Katsayı P-değeri Katsayı P-değeri
POVERTY -0,00196 0,9480 0,00744 0,5860 AGRI 0,36573 0,0000 0,26532 0,0000 INDUST -0,17764 0,0320 -0,09391 0,0210 URBPOP -0,83463 0,0480 -0,51543 0,0060 INFL -0,00832 0,8630 0,00635 0,5580 FERT 1,53009 0,0700 1,98129 0,0000 ENRPRI 0,35082 0,0000 0,11049 0,0000 ENRSEC -0,02433 0,4810 0,00247 0,8410 ENRTER 0,19725 0,0000 0,11486 0,0000 CONSUMP 0,00046 0,0000 0,00044 0,0000 SABİT 8,83510 0,3750 Gözlem Sayısı 499 482 Ülke Sayısı 81 64
Wald Test İst. 1,50E+05 0,0000 Wooldridge Test İst. 116,7730 0,0000
Düzeltilmemiş Model Düzeltilmiş Model
117
Tabloda yer alan Wald testine ait 0.0000 P-değeri tüm anlamlılık düzeylerinden (%1, %5 ve %10’dan) küçük olduğu için bu anlamlılık düzeylerinin tümünde sıfır hipotezi red edilip alternatif hipotez kabul edilmektedir. Yani birimlere göre varyans değişmektedir.
Tabloda yer alan Wooldridge testine ait 0.0000 P-değeri tüm anlamlılık düzeylerinden (%1, %5 ve %10’dan) küçük olduğu için bu anlamlılık düzeylerinin tümünde sıfır hipotezi red edilip yerine alternatif hipotez kabul edilmektedir. Yani modelde kullanılan panel veride birinci dereceden otokorelasyon sorunu vardır. Wald ve Wooldridge test sonuçlarına göre modelde hem değişen varyans hem de otokorelasyon sorunu olduğu için tablonun ikinci kısmında (“Düzeltilmiş Model” kısmında) hem heteroskedastisite hem de otokorelasyon probleminin olduğu durum için dirençli tahminciler “Heteroskedastik&Otokorelasyon” kısmında raporlanmıştır.
“Heteroskedastik&Otokorelasyon” kısmı için elde edilen tahmin sonuçlarına göre: "mld"(MLD indeksi ortalama günlük sapmayı gösteren eşitsizlik endeksi) ile FLFP arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olmadığı tespit edilmiştir. AGRI, ENRPRI, ENRTER, CONSUMP değişkenleri ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel bir biçimde aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; URBPOP değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilerin aksine ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; FERT değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilerin aksine aynı yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki; INDUST değişkeni ile FLFP değişkeni arasında beklentilere paralel ters yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.
118