Kurumsal Faktörlere İlişkin Literatür

Yazar(Barro, 1994:1) çalışmasında 100 ülke üzerinde 1960-1990 yılları için panel veri analizi yaparak kurumsal faktörlerden demokrasiyi ele almıştır. Yapılan analiz sonucunda ise demokrasinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisinin belirsiz olduğu sonucuna varmıştır.

Yazar(Koyuncu, Öztürkler ve Yılmaz,2010:277) yılında geçiş ekonomileri üzerine yaptıkları çalışmalarında yolsuzluk ve özelleştirme üzerinde ampirik analiz yapmışlardır. Analizi yaparken üç farklı yolsuzluk endeksini, altı özelleştirme göstergesini ve endojenlik problemini dikkate alarak, geçiş ekonomilerinde özelleştirmenin yolsuzluğun azalmasına katkıda bulunduğu hipotezi panel veri analizi ile test edilmiştir. Geçiş ekonomilerinde üç farklı yolsuzluk endeksleri ve altı farklı özelleştirme göstergesi için özelleştirme ve yolsuzluk arasında istatistiksel olarak önemli ve negatif bir ilişki olduğunu tespit edilmiştir.

Yazar (Huang, 2012:354) yılında yaptığı çalışmasında Panel very analizi ile 1995 - 2010 yıllarında 10 Asya ülkesinin yolsuzluk, ekonomik büyüme ve gelir dağılımı ilişkisini incelemiştir. Analizin sonucunda ise yolsuzlukların ekonomik büyümeyi arttırdığı gözlenmiştir.

Yazar(Koyuncu and Bhattacharyya, 2007:15) çalışmasında 1975-1993 yıllarında 23 OECD ülkesi Bu makale, 1975-1993 dönemi için 23 OECD ülkesinde yolsuzluğun nasıl geliştiğini MIMIC(Çoklu Neden-Çoklu Gösterge Model Yöntemi) ile incelemiştir. Sonuçlarda yolsuzluğun göreceli olarak çok ya da az olduğu ülkeler olarak gruplar elde edilmiştir. Japonya, Portekiz, İspanya, Yunanistan, Güney Kore ve Türkiye yüksek yolsuzluklarla grubunu oluşturuyorken; Hollanda, Norveç, İrlanda, Danimarka ve Belçika göreceli olarak daha düşük yolsuzluğa sahip ülke grubunu oluşturmaktadır.

Yazar(Powell, Manish ve Nair, 2010:328) çalışmasında ekonomik büyüme ve yolsuzluğu ele almıştır. Çalışmada yolsuzluğun bürokratik gecikmeleri önleyerek

54

ekonomik büyümeye olumlu bi katkısı olabileceği belirtilmiştir. Yolsuzluk eğer ekonomik özgürlüğün sınırlı olduğu ülkelerde yapılırsa ekonomik büyümeye katkısı olabileceği ifade edilmiştir.

Yazar(Koyuncu, 2015:143) çalışmasında yargı bağımsızlığı, yolsuzluk ve mülkiyet hakkının yabancı sermaye girişleri üzerinde etkisini panel veri analizi ile tahmin etmiştir. Analizinde 2000-2007 yılları arasında 71 ülke üzerinde çalışmasını tamamlamıştır. Analiz sonucunda ise yargı bağımsızlığının varlığı, yolsuzluğun olmadığı ve mülkiyet hakkının korunduğu dönemlerde yabancı sermaye üzerinde olumlu bir etki olduğu tespit edilmiştir.

Aşağıda ikinci bölümden ayrı olarak işgücü ile ilgili yapılan çalışmalardan bir kaçı tablo şeklinde özet olarak sunulmuştur.

Tablo 3.1: İşgücü ile İlgili Literatür Özeti

Yazar Dönem/ Ülke Açıklama

Kızılgöl (2012) Türkiye (2002-2008)

Kentsel ve kırsal alanlardaki evli ve bekar kadınların işgücüne katılımını etkileyen unsurlar araştırılmıştır. Sonuç olarak evli ve bekar kadınların, işgücüne katılımları üzerinde; eğitim düzeyi, hanehalkı geliri, bağımlılık oranı, konutun mülkiyet durumu (kira veya kendi evleri) ve kadının yaşının etkili olduğu saptanmıştır. Buna ek olarak sahip olunan çocuk sayısının, kentlerde işgücüne katılımı azaltırken; kırsalda işgücüne katılımı artırdığı gözlemlenmiştir. Lahoti &Swaminathan (2013) Hindistan 1983-1984 2011-2012

Bu çalışma, ekonomik kalkınma ile kadın emek arzı arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Çalışmada gösterilen bir kaç literatürün aksine sistematik bir ilişki gözlemlenememiştir. Bunun yanı sıra büyümeye olan bağımlılığın kadınların ekonomik faaliyetlerini artırmak için yeterli olmadığı gözlenmiştir.

Cooray, Gaddis, &Wacker

(2012)

191 Ülke 1980-2005

Çalışmada son 20 yılda gelişmekte olan 80 ülkede kadınların işgücüne katılımı üzerine küreselleşmenin, doğrudan yabancı yatırımların ve ticaretin etkisi incelenmiştir.

H’madoun (2010)

48 Ülke 2005

Bu makale dindarlığın kadınların işgücüne etkisini ampirik boyutta incelemiştir. Bu çalışmanın amacı kadın işgücü ile dini aidiyet, inanç yoğunluğu ve dini hizmetlere katılımın etkisinin olup olmadığı varsa nasıl bir etkisinin olduğunu tespit etmektedir. Analiz sonucuna bakıldığında inanç yoğunluğu ile işgücü katılım arasında ters yönlü ilişki ortaya konulmuştur. Fakat dini faaliyetlerin işgücü katılımını arttırdığı gözlenmiştir.

55 Felldmann

(2007)

80 Ülke Çalışmada kadın işgücü ile Protestan dini arasındaki ilişki ele alınmıştır. Nüfusun büyük kısmı olan Protestan dini benimseyenlerin işgücüne katılım oranlarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Besamusca, Tijdens, Keune&Steinmetz (2015) 117 gelişmekte olan ekonomi 2010

Dünya çapında çalışan kadın işgücü ve yaş etkisi ele alınmıştır.

Evans&Kelley

Avusturalya 1984-2002

Kadınların işgücüne katılım eğilimi ile ilgili yapılan çalışmada eğitim, gelir, eşlerin geliri, medeni durum, çocuk sayısı ele alınmıştır. Elde edilen sonuçlarda işgücü katılımı ile bu değişkenler ilişkili çıkmıştır.

Kapsos, Bourmpoula& Silberman (2014) Hindistan 1994-2012

Kadınların işgücüne katılımda gözlenen keskin düşüşü ele alan çalışmada medeni durum, eğitim, hane halkı tüketimi değişkenleri ele alınmıştır. Sonuçta yetersiz iş fırsatlarının kadın işgücü katılımındaki düşüşe sebep olduğu görülmektedir.

Korkmaz&Korkut (2012)

Türkiye 1988-2010

Bu çalışmada kadın işgücü katılımının belirleyicileri üzerinde durulmuştur. Bu sebeple kadının eğitim, medeni durum ve yaş durumları yıllar bazında ele alınarak tartışılmıştır. Kırsal ve kentsel kadın işgücü katılımına da değinen çalışma kentsel işgücünün son yıllarda yapılan iyileştirme çalışmaları ile daha da arttığını söylemektedir. Çalışmada kadının eğitim seviyesi, medeni hali, 0-5 yaş arasın çocuk sahibi olup olmaması kadın işgücü önündeki engellerdendir.

Karabıyık (2012)

Türkiye 1990-2010

Karabıyık yaptığı bu çalışmada TÜİK verilerini irdeleyerek kadın işgücünü ele almıştır. Araştırma sonucunda ise kadın işgücünü azaltacak bir çok etkenin varlığından bahsedilmiştir.

Özer&Biçerli (2003)

Türkiye 1988-2001

Bu çalışmada kadınların işgücüne katılımı ile ilgili makro ve mikro bazlı değişkenler ele alınmıştır. Burada beklenilenin aksine makro değişkenler(işsizlik, enflasyon, boşanma oranı gb) anlamlı çıkmamıştır.

Koyuncu&Yılmaz&Ünver (2016)

110 Ülke 1985-2010

Çalışma kadın işgücüne katılımın emek verimliliğini arttırdığına yönelik bir hipotez üzerine kurulmuştur. Yapılan çalışma sonucunda ise kadın işgücüne katılım ile emek verimliliği arasında pozitif yönlü bir ilişki tespit edimiştir.

Kılıç&Öztürk (2014)

Türkiye 2002-2008

Çalışmada hem amprik hemde teorik incelemelerde kadın işgücü ele alınmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda eğitim, cinsiyet algısı, medeni durum, yerleşim yeri kadın işgücüne katılımı etkileyen başlıca etkenler olduğu tespit edilmiştir.

56 Berik&BilginSoy

(2000)

Türkiye 1985-1990

Çalışmada kadın işgücü katılımı ile çocuk cinsiyetleri arasındaki ilişkinin varlığı araştırılmış ve çalışma sonunda bu ilişkinin varlığı tespit edilmiştir.

Lee&Lee (2014)

Japonya 1971-2009

Çalışmada doğurganlık ve kadın işgücü katılımı arasındaki ilişki incelenmiştir.

3.2. SOSYAL VE DEMOGRAFİK FAKTÖRLERİN KADIN İŞGÜCÜ