6. Hijyen Protokolü
6.7. Yetiştirme kabı
Yetiştirme kabı olarak kullanılan saksı, kasa, plastik poşet, polipropilen, yatak gibi malzemeler hastalık ve zararlılardan ari olmalı, gübrelerle birlikte verilen aside karşı dirençli olmalı, gübrelerle kimyasal tepkimeye girecek malzemeler kullanılmamalıdır. Yetiştirme kabının türe uygun hacim ve kalınlıkta olmalıdır.
50 6.8. Sulama ve Gübreleme Sistemi:
Sulamada kullanılan ana ve lateral borular temiz olmalı, drenaj kanalları düzenli kontrol edilerek kök ve patojen ile benzeri kalıntı ve atıklardan temizlenmelidir. Damlatıcılar tıkanma ihtimaline karşı düzenli kontrol edilmeli ve tıkanma durumunda nitrik asit uygulanmalıdır. Damlatıcıların sezon sonunda çamaşır suyu ve nitrik asit ile dezenfekte edilmelidir. Bu amaçla dripler öncelikle 24 saat çamaşır suyunda (30 litre/1 m3) bekletilerek organik kalıntılar çözdürülmeli, daha sonra dripler temiz suyla durulanarak mineral kalıntıların temizlenmesi için 24 saat nitrik asit (30 litre/1 m3) içerisinde bekletilmelidir.
Gübre tanklarında gübre bittikten sonra tanklar mutlaka temizlenmeli ve dipte tortular varsa bu tortular tanklardan uzaklaştırılmalıdır.
6.9. Su Çektirmede Kullanılan Kaplar:
Kesme çiçeklerde hasat sonrası çiçeklere su çektirmede kullanılan kova, procana vb.
kaplar su çektirme işleminden sonra mutlaka temizlenmeli ve içerisindeki bir önceki solüsyon atılmalıdır.
6.10. Bitkisel Atıklar:
Sera içerisinde bitkisel atık bırakılmamalı, bitkisel atıklar sera dışına su sızdırmaz konteynerler ile taşınmalıdır.
6.11. Paketleme ve Soğuk Hava Deposu:
Hasat edilen ürünlerin tüketiciye ulaşması öncesindeki son ürün temasının olduğu paketleme ve soğuk hava depolarında hijyen konusunda taviz verilmemeli ve gerekli önlemler alınmalıdır. Zemin ve duvarların yalıtımının iyi olması, paketleme ünitesine giriş bölümüm kapalı veya hava perdesi ile bölünmüş olması, kovaların yerleştirildiği rafların ve/veya tezgahların paslanmaz malzemeden olması, paketleme ünitesinde pencerelerin özellikle zararlıların girişini engelleyecek şekilde sinek tülü ile kaplanmış olması, depodan çıkarılan ürünlerin bulunduğu kapların temizlenmesi, depoya giriş-çıkışların kontrollü yapılması, soğuk hava deposunun yılda en az 2 kez fumigasyona tabi tutulması, soğuk hava deposunun önünde dezenfektan hazuzu ve/veya süngerinin bulunması, soğuk hava deposunun düzenli bakım ve temizliğinin yapılması ve içeride herhangi bir bitkisel atığın bulunmaması, soğutucuların düzenli bakım ve kalibrasyonlarının yapılması, soğuk hava deposuna çiçek dışında başka bir ürün I(meyve, sebze vb.) konulmaması veya başka bir malzeme/yiyecek saklanmaması, depo kapılarının tam kapanır olması gerekir.
6.12. Hasat Araç ve Gereçleri:
Ürünlerin hasadında kullanılan makas vb. gibi araç ve gereçlerin hastalık ve zararlılardan olması, paslanmaz malzemeden yapılması, mesai bitiminde makasların dezenfektan (çamaşır suyu) içeren solüsyonda bekletilmesi, dezenfekte edilmeyen herhangi bir hasat araç gerecinin kullanılmaması, hasatta kullanılacak araç ve gereçlerin sadece hasat işleminde kullanılması gerekir.
51 6.13. Söküm Araç ve Gereçleri:
Söküm araç ve gereçleri sökülen ürüne hastalık ve zararlı bulaştırılmaması için hastalık ve zararlılardan ari olmalı ve sürekli bakımları yapılmalıdır.
6.14. Personel ve Ziyaretçiler:
Bütün personele temizlik ve hijyen protokolü kontratta belirtilmelidir. Sera içerisinde sadece koruyucu önlük gibi sera kıyafeti giyilmeli, çalışanlar takı, saat, telefon, vb.
materyalleri sera içerisinde kullanmamalıdır. Tüm personelin görev alanının dışında başka bir üniteye talimat verilmeden geçiş yapmaması, farklı birimlerde çalışan personelin birim amirlerinin talimatı veya bilgisi olmadan herhangi bir uygulama yapmaması gerekir. Giriş kapıları ziyaretçilere kapalı tutulmalı, tüm ziyaretçiler randevuyla ve görevlilerle gelmeli, ziyaretçiler seraya girerken elleri ve ayakkabıları dezenfekte edilmeli, ziyaretçilere tulum, eldiven, bone ve galoş giydirilmelidir. Ziyaretçiler serada beton yolda yürümeli ve ara yollara girmelerine izin verilmemelidir.
6.15. Yemekhane:
Yemekhane basınçlı su ile yıkanmalı, masa, sandalye, çay-kahve makinesi, buzdolabı ve çöp kutuları düzenli olarak temizlenmelidir.
6.16. Soyunma Odaları, Tuvalet ve Lavabolar:
Soyunma odaları, tuvalet ve lavabolar düzenli olarak dezenfekte edilmelidir.
7. YATIRIMIN KATKILARI 7.1. İstihdam ve Pazar Payı
Türkiye’de süs bitkileri üretimi 1940’lı yıllarda İstanbul ve çevresinde başlamış, daha sonra Yalova önemli bir üretim merkezi konumuna gelmiştir. Süs bitkileri üretimi ilerleyen yıllarda farklı bölge ve illere yayılarak genişlemeye başlamıştır. 1975 yılında İzmir’de başlayan kesme çiçek üretimine 1985 yılında Antalya eklenmiştir. Antalya’da üretimin başlamasıyla birlikte ülkemizde ilk defa kesme çiçek ihracatına da başlanmış, bu tarihten itibaren gerek üretim alanları gerekse ihracatımız giderek artış göstermiştir. 1999 yılında 14 bin 411 dekar olan süs bitkileri üretim alanları 2017 yılında 50 bin dekara, 1998 yılında 18 milyon 281 bin dolar olan kesme çiçek ihracatımız ise 2017 yılında 85 milyon 512 bin dolara ulaşmıştır. Ülkemiz süs bitkileri sektörü günümüzde on binlerce kişiye istihdam olanağı sağlayan ve katma değeri yüksek önemli bir sektör haline gelmiştir.
Kesme çiçek sektöründe; Antalya, İzmir, Yalova, Isparta, Adana ve Mersin, dış mekan süs bitkileri sektöründe; Sakarya, İzmir, Bursa, Yalova ve Manisa, iç mekan süs bitkileri sektöründe; Yalova, Adana, Mersin, İzmir ve Antalya, çiçek soğanları sektöründe ise;
Antalya, Konya ve Balıkesir illeri günümüzde üretimin yapıldığı önemli illerdir. Ülkemizde kesme çiçek üretim alanlarının %23’ünü kesme gül+kasımpatı oluşturmaktadır. Dünyada en fazla satışı gerçekleştirilen kesme çiçek türlerinde ilk iki sırayı kesme gül ve kasımpatı almaktadır. Diğer bir ifadeyle kesme gül ve kasımpatı kesme çiçek sektöründe lokomotif türlerdir. Bu iki türün gerek iç pazar gerekse dış pazarda pazar payı oldukça yüksektir. Kesme
52
çiçek üretim alanlarının büyük bir bölümü İzmir, Antalya, Yalova ve Isparta illerinde olmakla birlikte ihracatın neredeyse tamamına yakını (karanfil) Antalya ve Isparta illerinden gerçekleştirilmektedir. Ülkemizde üretilen dış mekan süs bitkilerinin adet bazında %36’sı İzmir, %23.07’si Yalova, %7.55’i Sakarya’da üretilmektedir. Ülkemizde dış mekan süs bitkilerinin en büyük alıcısı kamu yani belediyelerdir. Dış mekan süs bitkileri sektörü ülkemizde inşaat sektörüyle paralel bir gelişim göstermektedir. Ayrıca yurtdışında inşaat sektöründe faaliyet gösteren Türk firmaların varlığı dış mekan süs bitkileri fidanlarının ihracatı için de önemli bir avantajdır.
Batı Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Zonguldak ilinde süs bitkilerine yönelik işletme sayısı yok denecek kadar azdır. Bu nedenle ilde ihtiyaç duyulan süs bitkilerinin tamamına yakını ülkemizde süs bitkilerinde önemli üretici illerden karşılanmaktadır. Ülkemizde en fazla süs bitkileri tüketimi İstanbul ilinde gerçekleşmektedir. Yapılacak yatırımın öncelikle ulusal pazara hitap edeceği göz önünde bulundurulduğunda, Zonguldak ilinin ülkemizin en büyük pazarına sahip olan İstanbul’a olan yakınlığı, yatırımın ekonomik anlamda değerini artırmaktadır.
Süs bitkilerinde özellikle kesme çiçek sektörü emek yoğun bir sektördür. Kesme çiçek üretiminde dekar başına yılda bir kişi istihdam edilmektedir. Diğer süs bitkileri ürün gruplarında birim alan başına istihdam edilecek kişi sayısı kesme çiçeklerden daha azdır.
Zonguldak ilinde 500 dekarlık kesme çiçek serasına yapılacak yatırım doğrudan 500 kişiye istihdam sağlayacağı gibi bir çok yan sektöre de doğrudan veya dolaylı katkı sağlayacaktır.
İlde diğer kesme çiçek türleri (kasımpatı) veya dış mekan süs bitkileri üzerine yapılacak yatırımlarla istihdam sayısının oldukça artış göstereceği aşikardır. Diğer taraftan il sınırları içerisinde süs bitkileri üretim kapasitesinin artması pazarlamadan nakliyeye kadar personel istihdamı sağlayacağı, bunun başta Zonguldak ili olmak üzere bölge ve ülke ekonomisine de bir katma değer oluşturacağı beklenmektedir. Ayrıca ilde süs bitkileri sektörünün gelişmesi birçok yan sektöründe (sera konstrüksiyonu, sera örtüsü, ilaç, gübre, saksı, yetiştirme ortamı, ip, kutu, sleeve vb.) gelişmesini beraberinde getirecektir.
Dünya kesme çiçek üretiminde lider konumunda olan başta Hollanda, Kolombiya, Kenya, Etiyopya ve Ekvator olmak üzere birçok ülkede sektörde ağırlıklı olarak bayanlar istihdam edilmektedir. Özellikle kesme çiçek sektöründe çalışan personel içerisinde bayan çalışan oranının oldukça yüksek olması Zonguldak ilinde kırsalda kendine iş arayan birçok bayan içinde umut kapısı olacaktır.
8. İŞLETME VE PAZARLAMA MODELİ
Ülkemiz süs bitkileri sektöründe iç pazar ve dış pazara yönelik üretim yapmak üzere iki farklı işletme yapısı mevcuttur. İhracata yönelik üretim yapan işletmeler genel olarak büyük ölçekli işletmeler, iç pazara yönelik olarak üretim yapan işletmeler ise ağırlıklı olarak küçük ve orta büyüklükteki işletmelerdir. Dış mekan süs bitkilerinde özellikle ağaç türlerinin fidanlarını üreten işletmeler ile ihracata yönelik kesme çiçek üretimi yapan işletmeler ağırlıklı olarak büyük ölçekli işletmelerdir. Dış mekan süs bitkilerinden çalı türlerinin fidanlarını üreten işletmeler ile iç mekan ve iç pazara yönelik kesme çiçek üretimi yapan işletmeler ise
53
genellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerdir. Küçük işletmeler ağırlıklı olarak aile işletmeleri olup bu işletmelerde genellikle kayıt dışı üretim yapılmaktadır.
Ülkemizde üretilen kesme çiçekler iç pazarda; çiçek mezatı, çiçek toptancıları ve perakendeci çiçekçilere satılmakta ve iç pazarda çiçekler ağırlıklı olarak yolcu otobüsleri, mezat araçları ve kargo ile taşınmaktadır. Son yıllarda süpermarketler ve online satışların pazarlamadaki payı giderek artış göstermektedir. Kesme çiçek üretimi yapan küçük işletmeler ürünlerini aynı zamanda ihracata yönelik üretim yapan firmalara da pazarlamaktadır. Dış mekan süs bitkileri iç pazarda; ağırlıklı olarak kamuya (belediyeler) satılmaktadır. Ülkemizde özellikle son yıllarda inşaat sektörünün gelişmesi dış mekan süs bitkileri satışlarını da artırmıştır.
Kesme çiçeklerin vazo ömrü sınırlı olduğundan uzun süreli taşıma ve nakliyelerinde mutlaka soğuk zincirin kullanılması gerekir. Ülkemizden kesme çiçek ihracatında ağırlıklı olarak frigofrik araçlar kullanılmakta, ayrıca zaman zaman havayolu taşımacılığı yoluna da başvurulmaktadır. Dış mekan süs bitkileri ise ülkemizde ağırlıklı olarak tenteli kamyonlarla taşınmaktadır. Dış mekan süs bitkilerinin ihracatında ise kapalı kasa tırlar kullanılmaktadır.
Küreselleşme, ülkeler arasındaki ekonomik, siyasi ve sosyal ilişkileri yaygınlaştırırken, teknoloji, iletişim ve ulaşım alanındaki hızlı gelişmeler de fiziki sınırları ortadan kaldırarak karşılıklı etkileşimi artırmıştır. Bu durum birçok sektörde olduğu gibi süs bitkileri sektöründe de önemli gelişim ve değişimlere neden olmuştur. Küreselleşmeyle birlikte artan rekabet beraberinde standardizasyonun önemini artırmıştır. Günümüzde gerek kesme çiçek türlerinde gerekse dış mekan süs bitkilerinin fidanlarında kalite standartları tanımlanmıştır. Pazarda rekabet gücü ancak kalite standartlarına uygun üretimle sağlanabilir.
Bu nedenle dikim aşamasından satış aşamasına kadar olan süreçte standardizasyonun sağlanması hem maliyetleri azaltacak hem de rekabet gücünü artıracaktır.
Tüketiciler günümüzde hem daha fazla çeşit ve daha kaliteli ürün, hem de bu ürünlerin üretim aşamasından itibaren hangi işlemlerden geçerek pazara sunulduğunu talep etmektedir.
İşletmelerin özellikle kendi markaları altında paketlenen ürünlerini piyasaya sunmaları hem ürünün güvenilirliği açısından hem de üretici firmanın prestiji açısından son derece önemlidir.
Günümüzde artık sadece süpermarketlerde değil birçok pazarlama kanalıyla satılan çiçeklerin etiketleri üzerinde ürün kalitesi ve sertifikasyon (çevre ve sosyal güvence) bilgilerine yer verilmesi ürünün güvencesini artırmaktadır. Süs bitkileri ve özellikle kesme çiçek sektöründe;
MPS (Mileu Programma Sierteelt) (çevresel), MPS-SQ (Socially Qualified), Global G.A.P., FFP (Fair flowers fair plants), Fairtrade, Florverde Sustainable Flowers ve Veriflora olmak üzere çok sayıda uluslararası standart bulunmakta, hatta bazı ülkelerin yerel standartları (The Kenya Flower Council (KFC) CoP (Silver/Gold), EHPEA in Ethiopia, Flor Ecuador vb.) da bulunmaktadır.
54 9. FİNANSAL ANALİZ
9.1. Kesme Çiçeklere Yönelik Ön Fizibilite Gelir/Gider Tabloları ve Geri Dönüş Süreleri:
9.1.1. Serada (20 Dekar) Topraksız Tarımda Kesme Gül Üretimi İçin Finansal Analiz ve Geri Dönüş Süresi
20 dekar modern serada topraksız kesme gül üretiminde gelir ve giderler ile yatırımın geri dönüş süresi Çizelge 27’de verilmiştir. Topraksız kesme gül üretiminde 1 dekar alana 1100 adet slab yerleştirilir ve her slaba 6’şar adet olmak üzere 1 dekara 6600 adet, 20 dekara ise 132.000 adet bitki dikilir. Yılda birim alandan 6-7 tur (flaş) ürün alınmakta ve dekara verim 90.000-120.000 adet civarındadır. Kesme gül üretiminde dekara ortalama 0,85-1 kişi istihdam edilir. Yaz aylarında verim yüksek olduğundan dolayı istihdam edilen personel sayısı kış aylarına göre genellikle daha fazladır. Yurtdışında 1 adet aşılı fidanı 2.23 Euro, çelikten çoğaltılmış köklü bir fidan ise 1.8 Euro’dur. Ülkemizde ise aşılı kesme gül fidanları 2-4 TL arasında satılmaktadır. Kesme gülde çiçek sapı uzunluğu 70 cm ve üzerinde, gonca uzunluğu ise 6 cm ve üzerinde olanlar çiçekler 1. kalite ürün olarak adlandırılır. Topraksız tarımda yapılan üretimde kesme gül bitkilerinin ekonomik ömrü 5-6 yıl arasında değişir.
Çizelge 27. 20 Dekar Modern Serada Topraksız Kesme Gül Üretiminin Finansal Analizi
Yukarıda çizelgede belirtilen sera yatırımındaki sera; gotik çatılı, çift kelebek havalandırmalı, oluk altı yüksekliği 4.5 m, tünel genişliği 9.6 m, yanal yüzeyleri polikarbonat, çatı örtüsü polietilen, sulama ve gübreleme sistemi; EC-pH kontrollü otomasyon ve bilgisayar
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Top.
Sabit İşçi 12-16 işçi-2000 TL/ay 24.000 24.000 24.000 30.000 30.000 34.000 34.000 32.000 32.000 24.000 24.000 24.000 336.000
Mühendis 1 kişi-4000 TL/ay 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 48.000
Gübre Yıllık 5.000 5.000 10.000 10.000 10.000 15.000 15.000 15.000 15.000 10.000 10.000 5.000 125.000
Pestisit Yılllık 4.000 4.000 4.000 5.000 5.000 5.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 51.000
F. Böcek Yıllık 0 0 10.000 10.000 10.000 10.000 10.000 10.000 10.000 10.000 10.000 0 90.000
Kutu 4000 kutu 5.250 5.250 5.250 5.250 5.250 5.250 5.250 5.250 5.250 5.250 5.250 5.250 63.000
Yemek 17 kişi (6 TL/kişi) 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 36.720
Elektrik Yıllık 6.000 6.000 5.000 5.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 6.000 6.000 58.000
Isıtma (Kömür) 600 ton/yıl-800 TL/ton 80.000 80.000 80.000 80.000 0 0 0 0 0 0 80.000 80.000 480.000
Bakım-Onarım Yıllık 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 60.000
Nakliye Yıllık (lokal nakliye) 2.000 2.000 2.000 2.000 3.000 3.000 3.000 3.000 2.000 2.000 2.000 2.000 28.000
Ulaşım Servis, araç kirası 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 48.000
Toplam 142.310 142.310 156.310 163.310 83.310 92.310 91.310 89.310 88.310 75.310 157.310 142.310 1.423.720
GELİRLER
Verim (Adet Dal) Yıllık 100.000 100.000 150.000 140.000 225.000 230.000 250.000 240.000 220.000 190.000 150.000 115.000 2.110.000
Fiyat (TL/Dal) Yıllık 1,7 3 1,85 0,75 0,8 0,75 0,75 0,85 0,95 0,95 1,3 1,5 1,26
Aylık Kazanç (TL) 170.000 300.000 277.500 105.000 180.000 172.500 187.500 204.000 209.000 180.500 195.000 172.500 2.353.500
Yıllık Net Kazanç 929.780
Yatırım Giderleri
Sera Yatırımı 20 da full otomasyon 5.000.000
Slab 22.000 adet 207.900
Gül Fidanı 132.000 adet 363.000
Depo 150 m3 70.000
20 DEKAR TOPRAKSIZ KESME GÜL ÜRETİMİ İÇİN FİNANSAL ANALİZ VE YATIRIMIN GERİ DÖNÜŞ SÜRESİ
55
bağlantılı, iklimlendirme sistemi; perde sistemi, sisleme sistemi ve fan sisteminin olduğu bilgisayar ve otomasyon bağlantılı iklimlendirme sistemi ile üretim şekli topraksız tarım ve 20 dekar alana sahip olan bir seradır.
9.1.2. Serada (20 Dekar) Toprakta Kesme Gül Üretimi İçin Finansal Analiz ve Geri Dönüş Süresi
20 dekar modern serada toprakta kesme gül üretiminde gelir ve giderler ile yatırımın geri dönüş süresi Çizelge 28’de verilmiştir. Sera modeli Çizelge 27’de belirtilen sera modeli ile aynıdır, sadece topraksız tarıma yönelik alt yapı bulunmamaktadır. Toprakta yapılan kesme gül üretiminde bitkilerin ekonomik ömrü 7-10 yıl arasında değişir.
Çizelge 28. 20 Dekar Modern Serada Toprakta Kesme Gül Üretiminin Finansal Analizi
9.1.3. Serada (20 Dekar) Toprakta Kasımpatı (Krizantem) Üretimi İçin Finansal Analiz ve Geri Dönüş Süresi
20 dekar modern serada toprakta kasımpatı üretiminde gelir ve giderler ile yatırımın geri dönüş süresi Çizelge 29’da verilmiştir.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Top.
Sabit İşçi 11-16 işçi-2000 YTL/ay 22.000 22.000 22.000 28.000 28.000 28.000 28.000 28.000 28.000 22.000 22.000 22.000 300.000 Mühendis 1 kişi-4000 YTL/ay 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 48.000
Gübre Yıllık 5.000 5.000 8.000 8.000 8.000 10.000 10.000 10.000 10.000 8.000 8.000 5.000 95.000
Pestisit Yılllık 4.000 4.000 3.000 5.000 5.000 5.000 4.000 4.000 4.000 3.000 3.000 4.000 48.000
F. Böcek Yıllık 0 0 10.000 10.000 10.000 10.000 10.000 10.000 10.000 10.000 10.000 0 90.000
Kutu 4000 kutu 4.747 4.747 4.747 4.747 4.747 4.747 4.747 4.747 4.747 4.747 4.747 4.747 56.964
Yemek 17 kişi (6 YTL/kişi) 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 3.060 36.720
Elektrik Yıllık 5.000 5.000 4.000 4.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 4.000 5.000 45.000
Isıtma (Kömür) 600 ton/yıl-800 TL/ton 80.000 80.000 80.000 80.000 0 0 0 0 0 0 80.000 80.000 480.000
Bakım-Onarım Yıllık 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 60.000
Nakliye Yıllık (lokal nakliye) 2.000 2.000 2.000 2.000 3.000 3.000 3.000 3.000 2.000 2.000 2.000 2.000 28.000 Ulaşım Servis, araç kirası 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 48.000 Toplam 138.807 138.807 149.807 157.807 77.807 79.807 78.807 78.807 77.807 68.807 149.807 138.807 1.335.684
GELİRLER
Verim (Adet Dal) Yıllık 90.000 90.000 135.000 126.000 202.500 207.000 225.000 216.000 198.000 171.000 135.000 103.500 1.899.000
Fiyat (TL/Dal) Yıllık 1,7 3 1,85 0,75 0,8 0,75 0,75 0,85 0,95 0,95 1,3 1,5 1,26
Aylık Kazanç (TL) 153.000 270.000 249.750 94.500 162.000 155.250 168.750 183.600 188.100 162.450 175.500 155.250 2.118.150
Yıllık Net Kazanç 782.466
Yatırım Giderleri
Sera Yatırımı 20 da full otomasyon 4.000.000
Slab 0 0
Gül Fidanı 132.000 adet 363.000
Depo 150 m3 70.000
Toplam Yatırım 4.433.000
5,66 20 DEKAR TOPRAKTA KESME GÜL ÜRETİMİ İÇİN FİNANSAL ANALİZ VE YATIRIMIN GERİ DÖNÜŞ SÜRESİ
GİDERLER Açıklama Aylar (YTL)
Yatırımın Geri Dönüş Süresi (YIL)
56
Çizelge 29. 20 Dekar Serada Toprakta Kasımpatı Üretiminin Finansal Analizi
Sera yatırımı ışıklandırma-karartma sistemlerini içermektedir. Kasımpatı yetiştiriciliğinde dekara 12.5x12.5 cm aralıklarla 40.000 adet bitki dikilmekte ve uç almadan (pinç) yetiştiricilik yapılmaktadır. Yaz aylarında dikimden hasada kadar geçen gün sayısı çeşitlere bağlı olarak 65-75 gün, kış aylarında ise bu süre 90-110 gün arasındadır.
Hollanda’da kasımpatı üretiminde birim alanda 4-6 tur ürün alınırken ülkemizde 2.5-4 tur ürün alınabilmektedir. Kasımpatı yetiştiriciliğinde istihdam edilen personel sayısı kesme güle göre daha az olup bu sayı dekara yıl boyunca ortalama 0.4-0.5 kişidir. Kasımpatı üretiminde birim alandan yılda birkaç tur ürün alındığı için kasımpatı üreten işletmelerde çeliklerin alınacağı anaç bitkilerin yetiştirildiği sera ile çeliklerin köklendirileceği köklendirme serasına gereksinim vardır. Yıl boyunca 20 dekar kasımpatı üretimi için 1 dekar anaç bitkilerin yetiştirildiği sera ile 500 m2 köklendirme serasına ihtiyaç vardır. Dünyada ve ülkemizde en fazla ticareti yapılan kasımpatılar bir dalda birden fazla çiçek bulunduran sprey kasımpatılardır. Sprey kasımpatılarda 1. sınıf kalitede çiçeklerde; çiçek sapı uzunluğunun 70 cm, dal başına gonca adetinin ise 8 adet ve üzerinde olması (8-20 adet) istenir.
9.1.4. Serada (5 Dekar) Toprakta Lilium (Zambak) Üretimi İçin Finansal Analiz ve Geri Dönüş Süresi
5 dekar modern serada toprakta Lilium (zambak) üretiminde gelir ve giderler ile yatırımın geri dönüş süresi Çizelge 30’da verilmiştir.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Top.
Sabit İşçi 8 işçi-2000 TL/ay 16.000 16.000 16.000 16.000 16.000 16.000 16.000 16.000 16.000 16.000 16.000 16.000 192.000
Mühendis 1 kişi-4000 TL/ay 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 48.000
Gübre Yıllık 3.000 3.000 5.000 5.000 5.000 7.500 7.500 7.500 7.500 5.000 5.000 3.000 64.000
Pestisit Yılllık 2.000 2.000 2.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 2.500 2.500 3.000 32.000
F. Böcek Yıllık 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Kutu 4000 kutu 4.500 4.500 4.500 4.500 4.500 4.500 4.500 4.500 4.500 4.500 4.500 4.500 54.000
Yemek 10 kişi (6 TL/kişi) 1.800 1.800 1.800 1.800 1.800 1.800 1.800 1.800 1.800 1.800 1.800 1.800 21.600
Elektrik Yıllık 5.000 5.000 4.000 4.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 5.000 5.000 5.000 48.000
Isıtma (Kömür) 500 ton/yıl-800 TL/ton 67.000 67.000 67.000 67.000 0 0 0 0 0 0 67.000 67.000 402.000
Bakım-Onarım Yıllık 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 36.000
Nakliye Yıllık (lokal nakliye) 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 24.000
Ulaşım Servis, araç kirası 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 48.000
Toplam 112.300 112.300 113.300 114.300 46.300 48.800 48.800 48.800 48.800 47.800 114.800 113.300 969.600
GELİRLER
Verim (Adet Dal) Yıllık 150.000 150.000 150.000 150.000 150.000 175.000 150.000 125.000 150.000 175.000 50.000 110.000 1.685.000
Fiyat (TL/Dal) Yıllık 1,1 1,3 1,43 1,15 1,28 1,14 0,73 0,78 0,8 0,8 0,6 0,8 0,9925
Aylık Kazanç (TL) 165.000 195.000 214.500 172.500 192.000 199.500 109.500 97.500 120.000 140.000 30.000 88.000 1.723.500
Yıllık Net Kazanç 753.900
Yatırım Giderleri
Sera Yatırımı 20 da full otomasyon 4.400.000
Slab 0 0
Fide 2.400.000 adet 96.000
Depo 150 m3 70.000
Toplam Yatırım 4.566.000
6,05 20 DEKAR TOPRAKTA KASIMPATI (KRİZANTEM) ÜRETİMİ İÇİN FİNANSAL ANALİZ VE YATIRIMIN GERİ DÖNÜŞ SÜRESİ
GİDERLER Açıklama Aylar (TL)
Yatırımın Geri Dönüş Süresi (YIL)
57
Çizelge 30. 5 Dekar Serada Toprakta Lilium (Zambak) Üretiminin Finansal Analizi
Lilium yetiştiriciliğinde dekara 18/20 cm çevre büyüklüğüne sahip soğanlardan ortalama 20.000 adet soğan dikilir. Birim alandan yılda ortalama 4 tur ürün alınmakta, yaz aylarında dikimden hasada kadar geçen süre 65-85 gün iken, kış aylarında bu süre çeşitlere bağlı olarak 90-120 gün arasında değişmektedir. Lilium yetiştiriciliğinde en büyük girdi maliyeti soğan olup her dikimde soğan yenilenmektedir. 2018 yılında bir adet Oriental lilium soğanının fiyatı çeşide bağlı olarak 2.5-3 TL arasında değişmektedir. Lilium gerek sulama-gübreleme gerekse işçilik bakımından kesme gül ve kasımpatıya göre işletme giderleri daha düşük olan bir kesme çiçek türüdür. Ülkemizde pazarda tercih edilen liliumlar ağırlıklı olarak Oriental ve Asiatik lilium çeşitleridir. Liliumlarda çiçek sapı uzunluğunun 70 cm, dal başına gonca adetinin ise Oriental liliumlarda en az 4, Asiatik liliumlarda ise en az 6 olması gerekir.
Lilium serada toprakta yetiştirilebileceği gibi 40x60x18 cm ebatlara sahip plastik kasalarda topraksız tarımda (kokopit, torf+perlit karşımı vb.) da yetiştirilebilir. Lilium yetiştiriciliğinde ürün planlaması ve kademeli soğan dikimi için soğanların depolanacağı soğuk hava deposuna mutlaka gereksinim vardır.
9.1.5. Serada (5 Dekar) Topraksız Tarımda Kesme Çiçek Ortanca Üretimi İçin Finansal Analiz ve Geri Dönüş Süresi
5 dekar alana sahip modern serada topraksız kesme çiçek ortanca üretiminde gelir ve giderler ile yatırımın geri dönüş süresi Çizelge 31’de verilmiştir.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Top.
Sabit İşçi 2 işçi-2000 TL/ay 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 48.000
Mühendis 1 kişi-4000 TL/ay 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 48.000
Gübre Yıllık 750 750 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 750 750 11.000
Pestisit Yılllık 750 750 750 500 500 500 500 500 500 500 750 750 7.250
F. Böcek Yıllık 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Kutu 4500 kutu 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 67.500
Yemek 4 kişi (6 TL/kişi) 720 720 720 720 720 720 720 720 720 720 720 720 8.640
Elektrik Yıllık 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 12.000
Isıtma (Kömür) 110 ton/yıl-800 TL/ton 17.800 17.800 17.800 17.800 0 0 0 0 0 0 17.800 17.800 106.800
Bakım-Onarım Yıllık 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 12.000
Nakliye Yıllık (lokal nakliye) 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 24.000
Ulaşım Servis, araç kirası 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 24.000
Soğan 225.000 adet 75.000 50.000 50.000 37.500 50.000 50.000 37.500 37.500 37.500 37.500 50.000 50.000 562.500
Toplam 39.645 39.645 39.895 39.645 21.845 21.845 21.845 21.845 21.845 21.845 39.645 39.645 931.690
GELİRLER
Verim (Adet Dal) Yıllık 30.000 20.000 20.000 15.000 20.000 20.000 15.000 15.000 15.000 15.000 20.000 20.000 225.000
Fiyat (TL/Dal) Yıllık 4,75 5 5 4,5 4,5 4,5 4,25 4,5 4,5 4,5 4,5 4,5 4,58
Aylık Kazanç (TL) 142.500 100.000 100.000 67.500 90.000 90.000 63.750 67.500 67.500 67.500 90.000 90.000 1.036.250
Yıllık Net Kazanç 104.560
Yatırım Giderleri
Sera Yatırımı 5 da 625.000
Depo 75 m3 35.000
Toplam Yatırım 660.000
6,3 5 DEKAR TOPRAKTA LİLİUM (ZAMBAK) ÜRETİMİ İÇİN FİNANSAL ANALİZ VE YATIRIMIN GERİ DÖNÜŞ SÜRESİ
GİDERLER Açıklama Aylar (TL)
Yatırımın Geri Dönüş Süresi (YIL)
58
Çizelge 31. 5 Dekar Serada Topraksız Kesme Çiçek Ortanca Üretiminin Finansal Analizi
Kesme çiçek ortanca çok yıllık bitki olup ekonomik ömrü 10 yıldır. Serada topraksız yetiştiricilikte üretimin 10 litre hacimli saksılarda yapılması ve yetiştirme ortamı olarak tek başına kokopit veya torf+perlit, torf+pomza veya kokopit+pomza karışımlarının kullanılması tavsiye edilir. Zonguldak ili ılıman Karadeniz iklimine sahip olduğundan dolayı ortanca yetiştiriciliğine oldukça uygun bir iklime sahiptir. Kesme çiçek amacıyla ortancalar serada topraksız tarımda yetiştirilebileceği gibi serada toprakta veya açık alanda da yetiştirilebilir.
Ancak açık alanda yapılacak üretimde bitkilerin üzerine mutlaka %45-50 oranında gölge tülü kullanılmalı ve bitkiler damla sulama yöntemine ilave olarak günün serin saatlerinde yağmurlama sulama yöntemiyle de sulanmalıdır.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Top.
Sabit İşçi 2 işçi-2000 TL/ay 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 48.000
Mühendis 1 kişi-4000 TL/ay 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 48.000
Gübre Yıllık 0 0 1.000 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 500 500 0 11.000
Pestisit Yılllık 0 0 750 750 750 750 750 750 750 750 750 0 6.750
F. Böcek Yıllık 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Kutu 4500 kutu 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 5.625 67.500
Yemek 3 kişi (6 TL/kişi) 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 540 6.480
Elektrik Yıllık 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 12.000
Isıtma (Kömür) 150 ton/yıl-800 TL/ton 24.000 24.000 24.000 24.000 0 0 0 0 0 0 24.000 24.000 144.000
Bakım-Onarım Yıllık 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 12.000
Nakliye Yıllık (lokal nakliye) 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 24.000
Ulaşım Servis, araç kirası 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 24.000
Toplam 44.165 44.165 45.915 46.415 22.415 22.415 22.415 22.415 22.415 21.415 45.415 44.165 403.730
GELİRLER
Verim (Adet Dal) Yıllık 0 0 0 30.000 30.000 40.000 30.000 20.000 0 0 0 0 150.000
Fiyat (TL/Dal) Yıllık 0 0 0 4,5 4,5 3 3 2,5 0 0 0 0 3,5
Aylık Kazanç (TL) 0 0 0 135.000 135.000 120.000 90.000 50.000 0 0 0 0 530.000
Yıllık Net Kazanç 126.270
Yatırım Giderleri
Sera Yatırımı 5 da 625.000
Saksı 3000 adet 4.500
Fidan 15.000 adet 60.000
Depo 75 m3 35.000
Toplam Yatırım 724.500
5,73 5 DEKAR TOPRAKSIZ KESME ÇİÇEK ORTANCA ÜRETİMİ İÇİN FİNANSAL ANALİZ VE YATIRIMIN GERİ DÖNÜŞ SÜRESİ
GİDERLER Açıklama Aylar (TL)
Yatırımın Geri Dönüş Süresi (YIL)
59
(a) İşleme-paketleme ünitesi (b) Soğuk hava deposu
(a) İşleme-paketleme ünitesi (b) Soğuk hava deposu