Yenilikçilik ve DK

3.3.2. Girişimci Odaklılığın Firmaların DK’nin Oluşturulması ve

“Bizim işimiz yenilikçilik. Her zaman yeni ürünler geliştirmeyi çalışıyoruz. Yeni ürünün hızlı ve kusursuz bir biçimde geliştirilmesi için firma içindeki rutinlerine sıklıkla yenileniyoruz. Bu yenilik daha hızlı ve iyi bir şekilde yeni ürünün geliştirmesini sağlar”.

Firmaların yeni ürün ve/veya hizmetleri geliştirmeleri için sürekli öğrenme sürecinde olmaları gerekmektedir. Bu nedenle, firmaların öğrenme kabiliyetleri yeni ürün ve/veya hizmetlerinin geliştirmesinde önemli rol oynamaktadır. Girişimci odaklılığın yenilikçilik boyutu, öğrenme kabiliyetlerini önemli bir biçimde etkilemektedir. Yenilikçilik eğilimi araştırmadaki tüm firmaların öğrenme kabiliyetlerinin geliştirilmesi ve bu kabiliyetlerin değişen çevrelere göre yeniden yapılandırılmasında etkili olmaktadır. Örnek olarak 2. firma sahibi yenilikçilik ve öğrenme arasındaki ilişkiyi şu şekilde ifade etmiştir:

“Yüksek rekabet olan çevrede içerisindeyiz…ancak yenilikçilikle rakiplerden ileride olmayı çalışıyoruz. Bunun için sürekli yeni şeyler öğrenmemiz lazım. Özellikle çalışanlara, yeni şeylerin öğrenilmesi için teşvik edici ortam sağlıyoruz”.

Benzer fikir 8. firma sahibi tarafından böyle ifade edilmiştir:

“Pazara yeni ürün sunmak için sektörümüzdeki yeni gelişmelerden haberdar olmak çok önemli. Biz dışarıdan yeni bilgi almak için çok farklı yöntem kullanıyoruz ve elde aldığımız yeni bilgi çalışanlarımızla paylaşıyoruz…Bilgiyi ürün haline dönüştürmek için çalışanlarımıza

gerekli eğitim veriyoruz ya da işin ihtiyacına göre yeni çalışma takımlar kuruyoruz”.

Yenilikçilik boyutu hem firmanın dışarıdan hem de içerden öğrenme kabiliyetini etkilemektedir. Yeni bilgi almak için firmalar, sürekli olarak farklı ve yeni kaynakları kullanmaktadır. Yeni bilgi elde etmek sadece statik bir kaynaktır. Bilgiden yararlanmak için firmaların firma içinde bilgi yayma ve bilgi kullanma kabiliyeti önemlidir.

Araştırmadaki tüm firmalar bilgi yayma kabiliyetine önem vermektedir. Firmalar bilgi paylaşmak için rutin süreçlerinde yenilik getirerek, bilgi yayma kabiliyetini geliştirmektedir. Bilgi yayma hiyerarşi şekilde değildir. Hem yatay hem de dikey iletişim vardır. Firmalar bilgi yaymak için sadece rutin toplantılar değil, yeni araçlar ve yöntemler de kullanmaktadır. 5. firma yöneticisine göre:

“Firmamızda bilgi paylaşım bir norm ve bilgi paylaşmak için her türlü araç kullanıyoruz. Çalışanlarımız veya ben, yeni bilgi bulursak rutin toplantıyı beklemeden hemen internet yoluyla ya cepten mesaj atarak paylaşıyoruz”.

Firmalar bilgi yayma kabiliyetini yeni yöntemler kullanarak arttırmaktadır.

Hiçbir firma bilgi paylaşım için sadece resmi kanallar kullanmamaktadır. Firmalarda bilgi, resmi ve gayrı resmi, yatay ve dikey yöntemlere başvurularak paylaşılmaktadır.

Girişimci odaklılığın yenilikçilik boyutunu kullanarak firmalar, bilgi paylaşımının yeni süreçleri geliştirip daha hızlı bir şekilde bilgiyi ilgili çalışana ulaştırmaktadır. Yeni bilginin elde edilmesi ve paylaşılması yeterli değildir. Bununla birlikte, elde ettiği bilginin verimli bir şekilde dönüştürülmesi ve kullanılması öğrenme kabiliyetinin önemli

boyutudur. Görüşülen tüm yöneticiler ve firma sahipleri bilginin en yararlı ve verimli bir biçimde kullanılması ve dönüştürülmesinin, firmanın en önemli süreci olduğunu belirtmişlerdir. Elde ettiği yeni bilgiyi kullanarak veya yeni bilgiyi var olan bilgiyle birleştirerek firmalar, yeni ürün ve hizmeti geliştirmektedir. Yeni bilginin dönüştürülmesi ve kullanılması için firmalar, firma içi süreçlerde yenilikçilik getirerek bilgiden daha hızlı ve verimli bir biçimde yararlanarak rekabet avantajını sağlamaktadır.

Konuyla ilgili 10. firma sahibi böyle ifade etmiştir:

“En önemli şey yeni aldığımız bilgiyi hızlıca değerlendirip kullanılmasıdır. Onun için biz normal rutinler kullanmıyoruz. Bilgi yararlıysa ve kullanılması için yeni teknikler lazımsa onları kullanıyoruz.

Bilgiyi nasıl en verimli kullanabiliriz onun için çalışanlarımızın tavsiyelerine ve geri beslemeye çok önem veriyoruz”.

5. firma yöneticisine göre:

“Amacımız sektördeki yeni bilgiden yaralanarak rakiplerimizden farklı ve yeni ürün geliştirmektir. Yeni ürün geliştirmek için oluşturduğumuz süreçlerden daha farklı süreçler kullanabiliriz… Bazen bir günde beş veya altı toplantı da yapabiliriz. Beyin fırtınası ve geri beslemeden aldığımız görüşler bilginin en verimli biçimde kullanılmasını sağlar”.

Yeni bilgi edinmeden ürün haline dönüşene kadar yenilikçilik boyutu firmanın öğrenme kabiliyetinin oluşturulması ve geliştirilmesine sağlamaktadır. Bilginin önemli olduğu dinamik rekabetçi piyasalarda, stratejik insan kaynakları yönetimi önemli bir kabiliyettir (Grant, 1996). Girişimci odaklılığın yenilikçilik boyutu firmaların İK

politikalarının geliştirilmesi ve yeniden yapılandırılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Örneklem dahilindeki firmalar İK politikalarında yeni değişiklikler getirip insan sermayesini daha verimli kullanmaktadır. Böylece firmalar dış çevrenin değişen taleplerine göre hızlı bir biçimde verimliği artırarak rekabet avantajını sağlamaktadır. Firmalar İK politikalarında yenilikçilik getirerek rakiplerden daha yetenekli ve becereli insan sermayesinin sahibi olmaktadır. 2. firma sahibine göre:

“Bizim en önemli kaynağımız çalışanlarımızdır... Yeni çalışan alırken çok farklı ve yeni araçlar kullanıyoruz. Çalışanlarımızı seçerken hem onların yeni fikir sahibi olmasına hem de yeni ürün geliştirme yeteneğine bakıyoruz…[çalışan]aldıktan sonra gerekli eğitim veriyoruz”.

1. firma sahibi konuyla böyle anlatmıştır:

“Yeni çevre koşullara ve işlere göre çalışanlarımızın motivasyonu için [İK] politikalarımızda esneklik var... Yeni ürünün geliştirmesi için çalışanlarımıza hem finansal teşvik hem de gerekli eğitim veriyoruz”.

Firmaların yenilikçilik perspektifi onların İK politikalarına yansıtmaktadır. Tüm firmalar, yeni ürün ve hizmetlerin geliştirmesi için İK politikalarına önem vermektedir.

İK politikalarında yenilikler ve değişiklikler getirerek firmalar, insan çalışma sistemlerin süreçleri ve yöntemlerinde yenilikçilik sağlamaktadır. Yenilikçilik boyutu firmaların yüksek performans sergilemek için daha esnek İK politikalarının geliştirilmesi ve uygulanmasını kolaylaştırmaktadır. Firmaların İK politikalarındaki esneklik, çalışanların iş memnuniyetini artırmakta ve firmayı sadakat sağlamaktadır. Konuyla ilgili 6. firma sahibi bu ifade etmiştir:

“Teknoloji firmalar için en önemli sermaye insan sermayesi. Firmamızda rutin İK politikalarımız geçersizdir… Yeni fikirlerin geliştirmesi için çalışanlarımızın işten memnuniyeti ve motivasyonu çok önemli. Bunun için çalışma saatlerimizde esneklik var ve prim gibi teşvikler veriyoruz…

İK politikalarımızda yenilik getirerek yaratıcılığı teşvik ediyoruz”.

Sonuç olarak çalışmadaki tüm firmalarda dinamik kabiliyetlerin oluşturulması ve geliştirilmesi için girişimci odaklılığın yenilikçilik boyutu temel teşkil etmektedir.