3.4. Genel Değerlendirme
3.4.5. İK Politikaları/Uygulamalarının Firma Performansı Üzerindeki
Örnek olay sonuçlarına bakıldığında, her bir firmanın performansının, çalışanlarının performanslarına bağlı olduğu görülmektedir (Morrison ve Phelps, 1999).
Firmalar İK politikaları uygulayarak, çalışanlarda yüksek performans sağlamaktadır (Collins ve Smith, 2006; Huselid, 1995; Youndt ve diğ., 1996). Araştırmadaki firmalar, ileri teknoloji sektöründe faaliyette bulundukları için en zeki, yetenekli ve becerikli çalışanları işe almaktadır. Firmalar kendi hedeflerine ve ihtiyaçlarına göre en uygun ve yetenekli çalışanları seçmektedir. Sonuçlar göstermektedir ki, çalışanların titiz seçilmesi,
firma performansını olumlu yönde etkilemektedir. Ayrıca, firmalar, çalışanlara devamlı eğitim imkânları sağlayarak, onların yetenekleri ve becerilerini geliştirmektedir. Eğitim ve geliştirme politikaları, çalışanların verimliliğini ve iş memnuniyetini artırarak firma performansına katkıda bulunmaktadır.
Örneklem dahilindeki tüm firmalar, prim ve ödüllendirme gibi politikaları uygulayıp çalışanların, çalışma motivasyonunu yükseltmektedir. Bununla birlikte, ödüllendirme ve çalışanlarla kar paylaşma politikalarıyla firmalar, çalışanların ve firma hedeflerinin uyumunu sağlamaktadır. Firma performansı ve ödül arasındaki bağ, çalışanları, daha verimli çalışmaya teşvik etmektedir. Sonuçlara bakıldığında, ödüllendirme politikaları, çalışanların motivasyonu ve verimliliklerini artırarak, firma performansını olumlu olarak etkilemektedir (Fey ve Bjorkman, 2001; Kalleberg ve Moody, 1994). Çalışmaya katılan ileri teknoloji firmaları, merkeziyetçi İK politikalarının yerine, daha esnek ve katılımcı İK politikaları uygulamaktadır. Çalışanlar, firmaların stratejik karar süreçlerini katılmaktadır. Ayrıca, firmalar, iş yapıları ve sorumlulukları, çalışanların tavsiyelerinin ışığında belirlemektedir. Çalışma sonuçları göstermektedir ki, bu katılımcı İK politikaları, çalışanların firmaya olan sadakatlerini artırarak, firma performansını olumlu bir biçimde etkilemektedir (Lepak ve Snell, 1999;
Pfeffer, 1995). Örnek olay sonuçlar göstermektedir ki, bir DK olarak İK politikaları, firmaların, insan sermayesini olumlu bir yönde etkileyerek, performanslarını artırmaktadır (Collins ve Smith, 2006; Huselid ve diğ. 1997; Sun ve diğ., 2007).
SONUÇ
Son yıllarda teknolojideki hızlı ve sürekli değişiklikler, toplumun her kısmını etkilediği gibi firmaların davranışlarını ve faaliyetlerini de etkilemektedir. Firmalar girişimci stratejiler, kaynakların yeni kombinasyonları ve devamlı geliştirilen kabiliyetlere başvurarak, hızla değişen çevreyle uyum sağlayabilmektedir. Başarılı ve başarısız firmaları ayıran en önemli faktör, hızlı bir biçimde çevreyle uyumu sağlama kabiliyetidir. Başarılı firmalar, çevredeki yeni fırsatları hızlıca keşfedip, onlardan yaralanarak büyümekte ve çevreyle uyum sağlamaktadır. Bu nedenle, firma düzeyindeki girişimcilik ve firma kabiliyetleri kavramları, girişimcilik ve stratejik yönetim literatüründe öne çıkmaktadır (Amit ve Schoemaker, 1993; Miles ve Snow, 1978;
Miller, 1983; Lumpkin ve Dess, 1996; Teece ve diğ., 1997; Winter, 2000).
Çevredeki fırsatlardan faydalanmak ve tehditlerin üstesinden gelmek için girişimci odaklılık, önemli bir stratejik odaklılıktır (Miller, 1983). Girişimci odaklılık, firmaların yenilikçilik, proaktiflik ve risk alma eğilimlerini yansıtmaktadır. Firmalar, girişimci odaklılığı kullanarak, ürün-pazar yenilikçiliği göstermekte, biraz riskli işlere girmekte ve proaktif yenilikte öncülük yaparak, rakiplerinin önüne geçebilmektedir (Miller, 1983). Firmalar, girişimci odaklılığı benimseyerek, çevredeki belirsizliğin üstesinden gelerek, rekabet avantajı yakalayabilmektedir. Girişimci odaklılık ve firma performansı arasındaki ilişkinin araştırıldığı çalışmaların bazılarında girişimci odaklılığın, firma performansı üzerindeki etkisinin olumlu olduğu tespit edilirken (Covin ve Slevin, 1986; Hult ve diğ., 2003; Lee ve diğ., 2001; Wiklund ve Shepherd, 2005).
bazı çalışmalarda ise bunun aksine bu etkinin ya mevcut olmadığı ya da çok küçük
olduğu bulunmuştur (Covin ve diğ.,1994; Dimitratos ve diğ., 2004; George, ve diğ., 2001).
Literatürde, girişimci odaklılığını çok boyutlu bir kavram olarak el alınan araştırmalarda, bu boyutların bir birinden bağımsız olarak firma performansını etkilediğini belirtilirken (George, 2006; Lummpkin ve Dess, 1996; Kreiser ve diğ., 2002;
Rauch ve diğ., 2004) bazılarında ise girişimci odaklılığın farklı boyutlarının firma performansı üzerinde etkisinin aynı olduğunu saptanmıştır (Covin ve Slevin, 1991).
Literatürdeki bu farklı ve çelişkili görüşler, bu çalışmanın yapılmasının temel sebeplerinden birisidir.
Girişimci odalılıktan kaynaklanan stratejik fırsatlardan en iyi ve verimli bir şekilde yararlanılması için firmanın DK çok önemli rol oynamaktadır (Newey ve Zahra, 2009; Teece, 2007). Yeni fırsatlar ve çevre koşullarına göre firmalar, kaynakları ve iş süreçlerini yeniden oluşturulmalı ve yapılandırılmalıdır (Teece ve diğ., 1997). DK, firmaları, hızla değişen çevreye göre kaynak tabanlarının oluşturulması, entegre edilmesi ve geliştirilmesi imkanı vermektedir (Teece ve diğ., 1997; Teece, 2007). Ancak, DK’in oluşturulması ve geliştirilmesini etkileyen girişimci davranışları ve süreçleri hakkında literatürde çok az çalışma vardır (Zahra ve diğ., 2006). Girişimci odaklılık, firmalara stratejik esnekliği sağlayarak DK’in oluşturulması ve geliştirilmesi sürecinde kolaylık sağlamaktadır (Griffith ve diğ., 2006). Ayrıca, çevresel dinamizm de bir firmada DK’in oluşturulması ve geliştirilmesinin önemli bir belirleyicisidir (Teece ve diğ., 1997). Bu nedenle bu çalışmada, çevresel dinamizmin, girişimci odaklılık ve DK arasındaki ilişkiyi nasıl etkilediği de araştırılmıştır.
Firmanın öğrenme kabiliyeti, dinamik bir kabiliyeti olarak hem var olan bilgiyi elde ederek hem de yeni bilgi üreterek firma performansını etkilemektedir (Chan, 2009;
Lopez ve diğ., 2004; Slater ve Narver, 1995). Benzer bir biçimde, firmanın İK politikaları, dinamik bir kabiliyet olarak, firmanın insan kaynaklarını oluşturarak ve geliştirerek firma performansını etkilemektedir (Collins ve Smith, 2006; Huselid ve diğ.
1997; Sun ve diğ., 2007). Bu nedenle, bu çalışmada örgütsel öğrenme kabiliyeti ve İK politikaları, DK olarak ele alınmıştır.
Literatüre bakıldığında, değer yaratma ve firma performansı açısından önemli olduğu için girişimci odaklılık ve DK kavramları girişimcilik ve stratejik yönetim literatürde giderek önemi kazanmaktadır (Teece, ve diğ., 1997; Eisenhardt ve Martin, 2000; Lumpkin ve Dess, 1996; Wiklund, 1999). Ancak, literatürde, firma açısından önemli olan girişimci odaklılık ve DK kavramlarının, her ikisinin birlikte ele alındığı bir çalışma konusunda eksiklik vardır. Literatürdeki bu boşluğu doldurmak için, bu çalışmada; girişimci odaklılık, DK ve firma performansı arasındaki ilişki incelenmiştir.
Bu çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden örnek olay yöntemi kullanılarak ODTÜ ve HÜ’nin teknokentlerinde faaliyet gösteren on küçük ileri teknoloji firması incelenmiştir. Örnek olay süreci ile ulaşılan bulgulara göre girişimci odaklılık, küçük firmaların performansını olumlu olarak etkilemektedir. Firmalar, girişimci odaklılığı benimseyerek, pazardaki fırsatlardan, sektördeki rakiplerinden daha önce yararlanarak üstün performansı sergileyebilmektedir. Böylelikle, bu çalışma ile birlikte, literatürde girişimci odaklılık ve firma performansı arasındaki ilişkinin olumlu olduğu saptanılarak, literatürdeki çalışmalarla paralel sonuçlar bulunmuştur (Covin ve Slevin, 1991; De
Clercq ve diğ., 2010; Li ve diğ., 2005; Lumpkin ve Dess, 2001; Wiklund ve Shepherd, 2005).
Zahra ve Gravis (2000)’in belirttiği gibi bu çalışmada, girişimci odaklılığın yenilikçilik boyutunun, firma performansı üzerindeki etkisi olumlu olduğu saptanmıştır.
Çalışma sonuçlarına bakıldığında, firmaların performansı üzerinde en büyük etkinin yenilikçilik boyutu olduğu göze çarpmaktadır (Brüdel ve Preisendörfer, 2000). Firmalar, girişimci odaklılık boyutlarından en fazla önemi yenilikçilik boyutuna vermektedir.
Firmalar, yeni fikir, ürün ve süreçleri yaratarak firma değerini arttırmaktadır. Yeni ürün ve fikirlerle firmalar, hem pazarın ihtiyaçlarına cevap vermekte hem de yeni ürünlerle pazarı şekillendirmektedir. Firmalar, pazardaki sorunlarını, yaratıcılık ve yenilikçilik ile birlikte çözerek ve şekillendirerek, rakiplerinden fazla pazar payına sahip olmuştur.
Firmalar, yenilikçilikle farklılık yaratarak, üstün performansını sağlamaktadır. Sonuçlar göstermektedir ki, girişimci odaklılığın proaktiflik boyutu da firma performansını olumlu bir yönde etkilemektedir. Ancak, proaktiflik boyutunun, firma performansı üzerindeki etkisi yenilikçiliğin etkisine kıyasla daha azdır. Ayrıca, araştırmadaki tüm firmalar, rakiplerden önce pazara girmek anlamında proaktif değil. Miller ve Camp (1985)’ın çalışmasıyla tutarlı olarak, bu çalışmada da, daima birinci olma yerine evrimsel proaktif stratejinin de firma performansını olumlu yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma sonuçlarına bakıldığında, girişimci odaklılığın risk alma boyutu da firma performansını yenilikçilik boyutundan az olmakla birlikte olumlu bir biçimde etkilemiştir. Bunun yanı sıra, firmaların risk alması, sahip oldukları finansal kaynaklarına bağlıdır. Fazla finansal kaynaklara sahip olan firmalar, yüksek seviyeli risk
almaktadır. Bunun aksine, az finansal kaynaklara sahip olan firmaları ise “hesaplı risk”
almaktadır.
Örnek olay sonuçları göstermektedir ki, girişimci odaklılığın boyutları ayrı ayrı olarak küçük firmaların performansını olumlu bir yönde etkilemiştir. Ayrıca, yenilikçilik, proaktiflik ve risk alma boyutları firma performansını farklı ölçüde etkilemektedir. Böylece, bu çalışma sonuçları, girişimci odaklılığın Covin ve Slevin, (1989)’in ifade ettiği gibi tek boyutlu bir kavram olmadığı, onun yerine Kreiser ve diğerleri (2002) ile Lumpkin ve Dess (1996) çalışmalarında ifade ettiği gibi bir birinden bağımsız olan boyutlardan oluşan, çok boyutlu bir kavram olduğu doğrulamıştır.
Zahra ve diğerleri (2006)’nin çalışmasıyla paralel olarak bu çalışmada, girişimci odaklılığın, firma içinde uygun ortam sağlanarak DK’in oluşturulması ve geliştirilmesine neden olduğu belirlenmiştir. Yenilikçilik, proaktiflik ve risk alma eğilimleri, hem firmanın öğrenme kabiliyetinin hem de İK politikalarının oluşturulması ve geliştirilmesini etkilemektedir. Girişimci odaklılığın yenilikçilik boyutu, firmanın öğrenme süreçleri ve kaynaklarını, çevre koşullarına göre yenilik getirerek öğrenme kabiliyetini geliştirilmektedir. Bununla birlikte, firma içinde yeni fikir ve ürünlerin geliştirilmesi için firmalar, farklı ve yeni İK politikaları geliştirmiştir. Firmalar, proaktif olarak dış çevreyi taramıştır ve çevredeki fırsatlar ve tehditlere göre öğrenme süreçleri ve İK politikalarında değişiklik yapmaktadır. Gelecekte ihtiyaç duyulmayacak öğrenme süreçleri ve İK politikalarından vazgeçip gelecekteki ihtiyaçlara göre yeni öğrenme rutinleri ve İK politikaları oluşturulmuştur. Ayrıca, firmalar finansal kaynaklarını göz önünde bulundurarak öğrenme süreçlerine ve İK politikalarına yatırım yapmaktadır.
Teece ve diğerleri (1997), Eisenhardt ve Martin (2000) DK’in oluşturulmasında ve geliştirilmesinde, çevresel dinamizmin önemli bir rol oynadığını ifade etmişlerdir.
Araştırma sonuçları göstermiştir ki, çevresel dinamizm, girişimci odaklılıktan kaynaklanan DK’nin oluşturulması ve geliştirilmesi sürecini hızlandırmaktadır. Böylece, çalışma bulguları Teece ve diğerleri (1997), Eisenhardt ve Martin (2000)’in çalışmaları ile paralel sonuçlar göstermektedir.
Çalışma bulgularında, Tecce ve diğerleri (1997), Zahra ve George (2002)’in ifade etikleri gibi, örgütsel öğrenme, dinamik bir kabiliyet olarak firmaların farklı kaynaklarının, en verimli biçimde kullanılmasını sağlanarak firma performansını arttırmaktadır. Firmalar mevcut ve yeni bilgiler ışığında, yeni ürünler geliştirip, müşteriler için değer yaratmaktadır. Değer yaratan yeni ürünler ve hizmetler, hem müşteri sadakati sağlamakta hem de firmaların finansal performansını olumlu yönde etkilemektedir. Benzer biçimde, İK politikaları da dinamik bir kabiliyeti olarak firma performansını olumlu bir biçimde etkilemektedir. Firmalar, esnek İK politikaları yoluyla, hızla değişen çevre koşullarına göre insan kaynaklarını oluşturmakta ve geliştirmektedir. Firmalar, İK politikaları uygulayarak, çalışanlardan yüksek performansı sağlamaktadır. Çalışanların yüksek performansı, firma performansını artırmıştır. Bu da göstermektedir ki, İK politikaları sadece büyük firmaları ilgilen bir konu değildir. Küçük firmalar da İK politikalarına önem vermektedir. Böylelikle, çalışma bulgularında Sels ve diğerleri (2006)’nin çalışmasıyla paralel olarak, küçük firmalarının İK politikaları ve firma performansları arasında olumlu bir ilişki bulunmuştur. Griffith ve diğerleri (2006), Jantunen ve diğerleri (2005), Macher ve Morey (2009) çalışmalarında belirttiği gibi
çalışma bulgularında, DK’in, firmaların kaynak tabanlarını oluşturarak, entegre ederek ve yeniden yapılandırarak firmaların, üstün performansı sağlamalarına yol açmaktadır.
Bu sonuçlar göstermektedir ki, Eisenhardt ve Martin (2002)’in ifade ettiğinin aksine, Teece ve diğerleri (1997)’nin belirttiği gibi DK ve firma performansı arasında olumlu ilişki vardır.
Kısacası, girişimci odaklılık hem küçük ileri teknoloji firmalarının performansını olumlu bir biçimde etkilemiş hem de DK’in oluşturulması ve geliştirilmesi sürecini olumlu bir şekilde etkilemiştir. Bunun yanı sıra, DK’in oluşturulma ve geliştirilme sürecini, çevresel dinamizm hızlandırmıştır. Ayrıca, DK de küçük ileri teknoloji firmalarının performansını olumlu bir yönde etkilemiştir.
Araştırmanın sonuçları literatüre çeşitli açılardan katkıda bulunmuştur. Öncelikle bu çalışma, girişimci odaklılık ve firma performansı arasındaki tartışmalı duruma açıklık getirmiştir. Literatürde, bu ilişkiyi araştıran pek çok çalışma gelişmiş ülkelerde yapılmıştır. Bununla birlikte, bu çalışmada hızla gelişmekte olan Türkiye’de girişimci odaklılık-firma performans ilişkisinin olumlu olduğunu saptanarak, bu ilişkinin gelişmekten olan bir ülke bağlamında da olumlu olduğu sergilenmiştir. Ayrıca, çalışma bulgularında, Lumpkin ve Dess (1996)’in araştırma sonuçlarına paralel olarak girişimci odaklılığın çok boyutlu bir kavram olduğu belirlenmiştir. Firmalar kendilerine göre girişimci odaklılığın üç boyutunun farklı kombinasyonlarını kullanmıştır. Bununla birlikte, girişimci odaklılık ve DK arasında güçlü bir bağ olduğu saptanmıştır. Çalışma, girişimci odaklılığın, firma kaynaklarının oluşturulması ve yeniden yapılandırılması üzerindeki etkisinin önemli olduğunu göstermiştir. Bu çalışma ile literatürde, girişimci
odaklılık ve DK kavramlarının birlikte bir çalışmada ele alınması konusundaki boşluk doldurulmaya çalışılmıştır. Ayrıca, bu çalışmada, aynı sektörde faaliyet gösteren firmaların üstün performans sağlamalarında, firma içindeki DK’in önemli rolünün olduğu saptanmıştır. Böylelikle, bu çalışma literatürde DK ve firma performansı arasında ilişki olduğunu savunan bakış açısını önemli katkıda da bulunmuştur (Teece, 2007).
Küçük firmalar, ülkelerin gelişmesinde önemli rol oynamaktadır. Bu nedenle, onların performansının incelenmesi oldukça önemlidir. Bu çalışma, ileri teknoloji sektöründeki küçük firmaların, üstün performans sergilemeleri için girişimci odaklılık ve DK’ne sahip olmalarının gerekliliğini ortaya koymaktadır. Küçük ileri teknoloji firmalarının sahipleri/yöneticilerinin üstün firma performansını elde etmek için girişimci odaklılık ve DK’in benimsenmesi oldukça önemlidir.
Yapılan çalışmanın bazı sınırlılıkları vardır. Çalışmanın araştırma yöntemi örnek olay olduğu için çalışma sonuçlarının genelleştirilmesi çok doğru değildir. İncelenen örneklerin az olması, örnek olay çalışmasının sonuçlarının genellenmesini sınırlandırmaktadır (Schofield, 2002). Yapılan araştırmanın tek bir sektörle sınırlı kalması araştırma için diğer bir sınırlılık olarak düşünülebilir.
Bu çalışma ile, gelecekte yapılacak çalışmalara ışık tutmada yardımcı olabilecek ve küçük ileri teknoloji firmaların üstün performansını elde etmek için bir rehber olabilecek model geliştirilmeye çalışılmıştır. İleride yapılacak çalışmalarda, geliştirilen model doğrultusunda farklı ölçeklerde ve farklı sektörlerde faaliyette bulunan daha fazla
sayıda firma üzerinde incelemelerin yapılması konunun daha iyi anlaşılmasına önemli katkı sağlayabilecektir.
KAYNAKÇA
Acs, Z. J. ve Audretsch, D. B. 1987. Innovation, market structure, and firm size. Review of Economics and Statistics, 69: 567-574.
Adner, R. ve Helfat, C.E. 2003. Corporate effects and dynamic managerial capabilities.
Strategic Management Journal, 24: 1011-1025.
Aktan, C. C. 2005. Değişim Çağında Yönetim. İkinci Basım. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Aldrich, H. E. 1979. Organizations and Environments. Englewood Cliffs, NJ: Prentice- Hall.
Aldrich, H. ve Zimmer, C. 1986. Entrepreneurship through social networks. In D. L.
Sexton & R. W. Smilor (Eds.). The art and science of entrepreneurship: 3– 23.
Cambridge, MA: Ballinger.
Alissa, G. ve Laura, N. 2003. Intensive Qualitative Research Challenges, Best Uses, and Opportunities. MDRC Working Papers on Research Methodology: 1–37.
Aloulou, W. ve Fayolle, A. 2005. A Conceptual Approach of Entrepreneurial Orientation within Small Business Context. Journal of Enterprising Culture, 13 (1): 24-45.
Ambrosini, V., Bowman, C., ve Collier, N. 2009. Dynamic capabilities: an Exploration of how firms renew their resource base. British Journal of Management, 20: 9-24.
Amburgey, T. L. ve Miner, A. S. 1992. Strategic momentum: The effects of repetitive, positional, and contextual momentum on merger activity. Strategic Management Journal, 13: 335-348.
Amburgey, T. L., Kelly, D., ve Barnett, W. P. 1993. Resetting the clock: The dynamics of organizational change and failure. Administrative Science Quarterly, 38: 51-73.
Amit, R. ve Schoemaker, P. J. H. 1993. Strategic assets and organizational rent.
Strategic Management Journal, 14: 33-46.
Ardichvili, A., Cardozo, R.N., Tune, K., ve Reinach, J., 2000. The Role of Angel Investors in the Assembly of Non-Financial Resources of New Ventures. Alıntı:
Frontiers of Entrepreneurship Research, 2000.
http://www.babson.edu/entrep/fer/XII/XIIA/XIIA.htm Erişim: 20.12.2012
Arthur, J.B. 1994. Effects of human resource systems on manufacturing performance and turnover. Academy of Management Journal, 37: 670-687.
Bain, J. 1956. Barriers to New Competition. Cambridge: Harvard University Press.
Aktaran: Barney, J. 1991, Firm Resources and Sustained Competitive Advantage. Journal of Management, 17: 99–120.
Baird, I.S. ve Thomas, H. 1985. Toward a contingency model of strategic risk taking.
Academy of Management Review, 10: 230-243.
Bapuji, H. ve Crossan, M. 2004. From Questions to Answers: Reviewing Organizational Learning Research. Management Learning, 35(4): 397‐417.
Barney, J. B. 1986. Strategic factor markets: Expectations, luck and business strategy.
Management Science, 32: 1230-1241.
Barney, J. B. 1988. Returns to bidding firms in mergers and acquisitions: Reconsidering the relatedness hypothesis. Strategic Management Journal, 9: 71-78.
Barney, J. B. 1991. Firm resources and sustained competitive advantage. Journal of Management, 17: 99-120.
Barney, J. B. 2001. Is the resource-based “view” a useful perspective for strategic management research? Yes. Academy of Management Review, 26: 41-56.
Barney, J. ve Hoskisson, R. 1989. Strategic Groups: Untested Assertions and Research Proposals. Managerial and Decision Economics, 11:187-198.
Barney, J., Wright M., ve Ketchen J. D. 2001. The resource-based view of the firm: Ten years after 1991. Journal of Managment. 27(6): 643-650.
Baron, R.A. 2003. Editorial: Human resource management and entrepreneurship: some reciprocal benefits of closer links. Human Resource Management Review, 13:
253-256.
Barrett, H., Balloun, J., ve Weinstein, A. 2003. Success factors for entrepreneurial organizations. UIC Research Symposium Papers. Chicago: University of Illinois Institute for Entrepreneurial Studies.
Barringer, B.R. ve Bluedorn, A.C. 1999. The relationship between corporate entrepreneurship and strategic management. Strategic Management Journal, 20 (5): 421-444.
Batt, R. 2002. Managing customer services: human resource practices, quit rates and
Baumol, W.J. 1968. Entrepreneurship in economic theory. American Economic Review, LVIII (2): 64–71.
Becherer, R.C. ve Maurer, J.G. 1997. The moderating effect of environmental variables on the entrepreneurial and marketing orientation of entrepreneur-led firms.
Entrepreneurship Theory & Practice, 22: 47-58.
Becker, G. 1964. Human Capital. New York: Columbia University Press.
Begley, T.M. ve Boyd, D.P. 1987. Psychological characteristics associated with performance in entrepreneurial firms and smaller businesses. Journal of Business Venturing, 2(1): 79-93.
Bennett, J. K. ve O‟Brien, M. J. 1994. The building blocks of the learning organization.
Training, 31(6). ABI/INFORM Global database. (Document ID: 35024).
Bhuian, S.N., Menguc, B. ve Bell, S.J. 2005. Just entrepreneurial enough: The moderating effect of entrepreneurship on the relationship between marketing orientation and performance. Journal of Business Research, 58(1): 9-17.
Birkinshaw, J. 1997. Entrepreneurship in Multinational Corporations: The Characteristicsof Subsidiary Initiatives. Strategic Management Journal, 18:
207-229.
Birley, S. 1986. The Role of New Firms: Births, Deaths, and Job Generation. Strategic Management Journal, 7: 361-376.
Boccardelli, P. ve Magnusson, G. M. 2006. Dynamic Capabilities in Early-Phase Entrepreneurship. Knowledge and Process Management, 13 (3): 162–174.
Bontis, N., Crossan, M. M., ve Hulland, J. 2002. Managing an organizational learning system by aligning stocks and flows. Journal of Management Studies, 39(4):
437- 469.
Borland, C. 1974. Locus of control, need for achievement, and entrepreneurship.
Unpublished doctoral dissertation, University of Texas, Austin. UMI Number:
323639
Bowman, R. S. 1990. Smith, Mill, and Marshall on human capital formation. History of Political Economy, Fall: 137-150.
Boyd, B. 1990. Corporate Linkages and Organizational Environment: A Test of the Resource Dependence Model. Strategic Management Journal, 11: 419-430.
Brandt, S.C. 1986. Entrepreneuring in established companies. Homewood, IL: Irwin.
Brophy, D.J. ve Shulman, J.M. 1992. A finance perspective on entrepreneurship research. Entrepreneurship Theory & Practice, 16(3): 61-71.
Brown, J.S. ve Duguid, P. 1991. Organizational Learning and Communities‐of‐Practice:
Toward a Unified View of Working, Learning, and Innovation. Organization Science, 2(1): 40‐57.
Brown, T.H, Davidsson, P., ve Wiklund, J., 2001. An operationlization of Stevenson‟s conceptualization of entrepreneurship as opportunity-based firm behavior.
Strategic Management Journal, 22, 953–968.
Brown, S.L., ve Eisenhardt, K.M. 1997. The art of continuous change: Linking complexity theory and time‐Paced evolution in relentlessly shifting organizations. Administrative Science Quarterly, 42(1): 1‐34.
Brüdel, J., ve Preisendörfer, P. 2000. Fast-growing businesses. International Journal of Sociology, 30: 45−70.
Brunaker, S., ve Kurvinen, J. 2006. Intrapreneurship, local initiatives in organizational change processes. Leadership & Organization Development Journal, 27(2):
118-132.
Bull, I. ve Willard, G. E. 1993. Towards a theory of entrepreneurship. Journal of Business Venturing, 8: 183-195.
Burgelman, R. A. 1983. Corporate Entrepreneurship and Strategic Management: Insights from a Process Study. Management Science, 29: 1349-1364.
Burton, M.D. ve O‟Reilly, C. 2004. Walking the talk: The impact of high commitment values and practices on technology start-ups. AOM Conference Paper, 2004.
Bygrave, W. 1989. The entrepreneurship paradigm (I): A philosophical look at its research methodologies. Entrepreneurship Theory and Practice, 14(1): 7–26.
Bygrave, W. D. ve Hofer, C. W. 1991. Theorizing about entrepreneurship.
Entrepreneurship Theory and Practice, 16(2): 13–22. Aktaran: Tunç, B. 2007.
İşletmelerde yaratıcılık yenilikçilik girisimcilik yönetimi, Yüksek Lisans Tezi, Doküz Eylül Üniversitesi, İzmir, Türkiye, s. 85.
Caird, S. 1993. What do psychological tests suggest about entrepreneurs. Journal of
Campbell JL. 1997. Mechanisms of evolutionary change in economic governance:
interaction, interpretation and bricolage. In L, Magnusson and J, Ottosson (eds).
Evolutionary Economics and Path Dependence, Edward Elgar Publishing Ltd.:
Cheltenham.
Cannella, A. A. ve Holcomb, T. R. 2005. A multi-level analysis of the upper-echelons model. In F. J. Yammarino & F. Dansereau (Eds.), Research in Multi-level Issues: The Many Faces of Multi-level Issues, Vol. 4: 197-238. Oxford, U.K.:
JAI-Elsevier Science.
Cantillion, R. 1931. Essay on the nature of commerce (H. Higgs, çevri), London:
Macmillan. (Orijinal çalışmanın yayınlanma tarihi 1755).
Carland, J. W., Hoy, F., Boulton, W. R., ve Carland, J. C. 1984. Differentiating entrepreneurs from small business owners: A conceptualization. Academy of Management Review, 9(2), 354–359.
Carmeli, A. ve Tishler, A. 2004. The relationships between intangible organizational elements and organizational performance. Strategic Management Journal, 25:
1257-1278.
Carrier, C. 1996. Intrapreneurship in small business: An exploratory study.
Entrepreneurship Theory & Practice, 21(1):5-20.
Carroll, G. R. 1983. A stochastic model of organizational mortality: Review and reanalysis. Social Science Research, 12: 303-329.
Casey, A. 2005. Enhancing individual and organizational learning: A sociological model. Management Learning, 36(2): 131-147.
Cassell, C., Nadin, S., Gray, M., ve Clegg, C. 2002. Exploring human resource management practices in small and medium enterprises. Personnel Review, 31(6): 671-692.
Casson, M. 1982. The entrepreneur: an economic theory. Barnes and Noble Books, Totowa, NJ.
Caves, R.E. ve Porter, M. 1977. From Entry Barriers to Mobility Barriers: Conjectural Decisions and Contrived Deterrence to New Competition. Quarterly Journal of Economics, 91:241-262.
Chamberlin, E.H. (1933). The Theory of Monopolistic Competition, Cambridge:
Harvard University Press.
Chan, K. H. 2009. Impact of intellectual capital on organizational performance: An empirical study of companies in the Hang Seng Index (part 2). The Learning Organization, 16: 22-36.
Chandler, A. 1990. Scale and Scope: The Dynamics of Industrial Capitalism.
Cambridge, MA: Harvard University Press.
Chattopadhyay, P., Glick, W. H., ve Huber, G. P. 2001. Organizational actions in response to threats and opportunities. Academy of Management Journal, 44:
937-955.
Chell, E., Haworth. J., ve Brearly, S. 1991. The Entrepreneurial Personality.
Routledge: London.
Chow, I.H. 2006. The relationship between entrepreneurial orientation and performance in China. SAM Advanced Management Journal, 71(3): 11-20.
Churchhill, N. C. ve Lewis, V. 1986. Entrepreneurial research directions and methods.
In D. L. Sexton & R. W. Smilor (Eds.). The art and science of entrepreneurship: 333–359. Cambridge, MA: Ballinger.
Ciborra, C. ve Andreu, R. 1998. Organizational learning and core capabilities development: the role of IT. In R, Galliers and W.R.J. Baets(eds). Information Technology and Organizational Transformation, John Wiley & Sons:
Chichester, UK.
Cohen, M. D. ve Bacdayan, P. 1994. Organizational routines are stored as procedural memory: Evidence from a laboratory study. Organization Science, 5: 554-568.
Cohen, W.M. ve Levinthal, D.A. 1990. Absorptive capacity: a new perspective on learning and innovation. Administrative Science Quarterly, 35: 128-152.
Cole, R.E. 1998. Learning from the quality movement: what did and didn‟t happen and why? California Management Review, 41(1): 43-73.
Collins, C. J., ve Clark, K. D. 2003. Strategic human resource practices, top management team social networks, and firm performance: the role of human resource practices in creating organizational competitive advantage. Academy of Management Journal, 46(6): 740-751.
Collins, C. J., ve Smith, K. G. 2006. Knowledge exchange and combination: the role of human resource practices in the performance of high-technology firms. Academy of Management Journal, 49(3): 544-560.
Collis, D. J. 1994. How valuable are organizational capabilities. Strategic Management Journal, 15: 143-152.
Collis, D. J. 1994. How valuable are organizational capabilities. Strategic Management Journal, 15: 143-152.
Combs, J., Liu, Y., Hall, A.,ve Ketchen, D. 2006. How much do high performance work practices matter? A meta-analysis of their effects on organizational performance.
Personnel Psychology, 59(3): 501-528.
Cooper, A.C. 1971. The founding of technologically-based firms. The Center for Venture Management, Milwaukee, WI.
Cooper, A. C. 1993. Challenges in predicting new firm performance. Journal of Business Venturing, 8: 241-253.
Cooper, A. C. ve Gimeno-Gascon, F. J. 1992. Entrepreneurs, Processes of Founding and New Firm Performance. In D. Sexton and J. Kasarda (Eds.). The State of the Art in Entrepreneurship: 126 –152. Boston: PWS Publishing Co.
Covin, J.G. 1991. Entrepreneurial Versus Conservative Firms: A Comparison of Strategies and Performance. Journal of Management Studies, 28: 439-462.
Covin, J. ve Miles, M. 1999. Corporate entrepreneurship and the pursuit of competitive advantage. Entrepreneurship: Theory & Practice, 23(3): 47-63.
Covin, J.G. ve Slevin D.P. 1986. The development and testing of an organizational level entrepreneurship scale. In R. Ronstadt, J.A. Hornaday, R. Peterson, & K.H.
Vesper (Eds.), Frontiers of Entrepreneurship Research: 628-639. Wellesley, MA: Babson College.
Covin, J.G. ve D.P. Slevin. 1988. The Influence of Organization Structure on the Utility of an Entrepreneurial Top Management Style. Journal of Management Studies, 25 (3): 217-259.
Covin, J.G. ve D.P. Slevin. 1989. Strategic Management of Small Firms in Hostile and Benign Environments. Strategic Management Journal, 10: 75-87.
Covin, J.G. ve Slevin, D.P. 1990. Competitive aggressiveness, environmental context, and small firm performance. Entrepreneurship Theory & Practice, 14(4):35-50.
Covin, J.G. ve D.P. Slevin. 1991. A Conceptual Model of Entrepreneurship as Firm Behavior. Entrepreneurship Theory and Practice, 16 (1): 7-25.
Covin, J. G. ve Slevin, D. P. 1997. High growth transitions: Theoretical perspectives and suggested directions. In D. L. Sexton & R. Smilor (Eds.), Entrepreneurship 2000. Chicago, IL: Upstart Publishing Company.
Covin, J.G., K.M. Green., ve D.P. Slevin. 2006. Strategic Process Effects on the Entrepreneurial Orientation Sales Growth Rate Relationship. Entrepreneurship Theory and Practice, 30 (1): 57-81.
Covin, J.G., Slevin, D.P., ve Heeley, M.B. 2000. Pioneers and followers: Competitive tactics, environment, and firm growth. Journal of Business Venturing, 15(2):
175- 210.
Creswell, J.W. 1994. Research design: Qualitative and quantitative approaches.
Thousand Oaks, CA: Sage.
Crossan, M., Lane, H., ve White, R. 1999. An organizational learning framework: From intuition to institution. Academy of Management Review, 24(3): 522-537.
Cunningham, J. B. ve Lischeron, J. 1991. Defining entrepreneurship. Journal of Small Business Management, Ocak: 45–61.
Daft, R. L. 1983. Organization Theory and Design. New York: West.
Daft, R.L. ve Weick, K.E. 1984. Toward a model of organizations as interpretation systems. Academy of Management Review, 9: 284-295.
Damanpour, F. 1991. Organizational innovation: A meta-analysis of effects of determinants and moderators. Academy of Management Journal, 34(3): 555–
590.
Damanpour, F., Szabat, K. A., ve Evan, W.M. 1989. The Relationship Between Types of Innovation and Organizational Performance. Journal of Management Study, 26 (6): 587- 601.
Davidsson, P. ve Wiklund, J. 2001. An Operationalisation of Stevenson‟s Conceptualisation of Entrepreneurship as Opportunity-Based Firm Behaviour.
Strategic Management Journal, 22 (10): 953-968.
De Clercq,D., Dimov. D., ve Thongpapanl. N. 2010. The moderating impact of internal social exchange processes on the entrepreneurial orientation–performance relationship. Journal of Business Venturing, 25: 87-103.