Yaylaların Altyapı ve Üstyapısının Mevcut Durumu

Gümüşhane yaylalarının yol ve kanalizasyon gibi altyapı ve üstyapı durum-ları değerlendirildiğinde bazı yayladurum-ların ulaşım problemleri giderilse de bazıla-rında kanalizasyon probleminin hala önemli bir sorun olduğu sonucu elde edil-miştir. Örneğin, Güvende Yaylası için kanalizasyon probleminin yaylanın bazı bölgelerinde çözüldüğü bilgisi edinilmiştir. Katılımcılardan biri “Kanalizasyon bazı yerlerde var ama her tarafta değil. Gölet’in oralara doğru yapılmış bir ka-nalizasyon var. Buraya doğru bazı yerlerde var ama bu tarafta yok. İlgilenseler buraya da yapılır” şeklinde görüş bildirmiştir.

Katılımcılardan bir diğeri, Güvende Yaylası’na kadar Doğankent tarafında olan Kavraz yayla yolu üzerinde yapılan iyileştirme çalışmalarının meyvelerini vermeye başladığı, Doğankent’ten Kavraz baraj sahasına kadar süren 22 km’lik

yolun büyük bir bölümünün beton ve asfalt yapılması sebebiyle özellikle bay-ramlarda tatilci ve yaylacıların en çok kullandığı yol haline geldiği belirtilmiş-tir. Bununla birlikte bölge sakinleri Kavraz yayla yolunun tamamının beton ve asfalta kavuşturulması durumunda yaylanın cazibe merkezi haline geleceğini ifade etmiştir. Ayrıca Zigana Yaylası’nın altyapı hizmetlerinin Gümüşhane Valili-ği kanalıyla geçmiş yıllarda yapılan toplantılar neticesinde tamamlandığı bilgisi edinilmiştir (T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2021). Bazı katılımcılar ise doğa-nın güzelliğinin tadını çıkarabilmek için Zigana Tüneli’nin çıkışına bir teleferik yapılması gerektiğini önermiştir. Bu sayede Zigana Yaylası’na gelen ziyaretçi-lerin araçlarını bırakıp teleferikle manzaranın tadını çıkararak gezebileceğine değinilmiştir.

Zigana Yaylası’ndan patika yol ve araç ile ulaşma imkânı olan Limni Gölü yolunun ise beton yapıldığı, yapılan yolun bölgede olumlu karşılandığı ifade edilmiştir. Yolun gerekliliğine vurgu yapan katılımcılardan biri, sis nedeniyle oluşabilecek kazaların önüne geçebilmek adına yollara ışıklandırmanın yapıl-ması için karayollarına müracaat edildiğini ve bu sıkıntının da giderileceği yö-nünde beklenti içerisinde olduklarını dile getirmiştir.

Yapılan mülakatlarda edinilen diğer bir sonuç ise, yol ve kanalizasyon sı-kıntılarının giderildiği yaylalar olduğu gibi hâlâ yol ve kanalizasyon gibi altyapı ve üstyapı sıkıntısı çeken yaylaların da var olduğudur. Araştırmanın katılımcıları yeşil yol kapsamında yürütülen yol çalışmalarının önemli olduğunu, yolların be-ton olarak ve geniş yapılması gerektiğini ifade etmişlerdir. Böylelikle insanlar bölgeye rahatlıkla ulaşım sağlayacaklardır. Taşköprü Yaylası için bir başka ka-tılımcı ise altyapının sıkıntılı olduğunu, katı ve sıvı atıklar için foseptik çukurları kullanıldığını ve içme ve kullanma suyunun uzak mesafeden getirildiğini (Alişer suyu), ancak bu suyun da yeterli olmadığını belirtmiştir.

Kazıkbeli Yaylası ve Kadırga Yaylası’nda altyapı ve üstyapı problemlerinin varlığı gözlemlenmiştir. Örneğin, Kadırga Yaylası’nın en kalabalık yayla oldu-ğunu, ancak ziyaretçilerin temel ihtiyaçlarını giderecek (tuvalet, vb.) tesislerin nitelik ve nicelik açısından yetersiz olduğu ifade edilmiştir. Diğer bir katılımcı ise Kadırga Yaylası’ndaki su probleminin çözülemediğini, bu nedenle iyi işleyen bir kanalizasyon sistemi ile atık suların bir yere toplanması ve yaylanın suyunun temiz kalması önerisinde bulunmuştur.

Kazıkbeli Yaylası’nın yol durumu ile ilgili olarak yolların önceden sorun ol-duğu, şimdilerde beton döküldüğü ve sıkıntının giderilmeye başlandığını ileri süren birkaç katılımcı olmakla birlikte yolların hâlâ yeterli olmadığı yönünde gö-rüş bildiren katılımcılar da bulunmaktadır. Kazıkbeli Yaylası’na ulaşım için kulla-nılan 4 farklı yol olduğunu ancak bu yolların ıslah edilmesinin gerekliliğine vur-gu yapılmıştır. Bununla birlikte katılımcılar, söz konusu bölgelerin heyelana açık olduğunu ve heyelan sonucu yollarda meydana gelebilecek olan bozulmalara karşı alternatif yolların yapılmasının gerekli olduğunu ve yolların toz içerisin-de olduğunu belirtmişlerdir. İnsanların yol sıkıntısı sebebiyle yaylalara gelmek istemediklerini, yolların yapılması halinde özellikle de Kürtün tarafından gelen yolun yapılması halinde yaylaların turizm potansiyelinin artmasının kaçınılmaz olduğu da katılımcılar tarafından ileri sürülen öneriler arasındadır.

Gümüşhane yaylalarında sınırlı sayıda market, kahve, terzi, cami olduğu ve yayla şenliği dönemlerinde insanların ihtiyaçlarını karşılama noktasında bu gibi tesislerin yetersiz kaldığı söylenebilir. Katılımcılardan biri “Henüz tam an-lamıyla köylerde çözülemeyen altyapı problemleri yaylalarda nasıl çözülecek.

Türkiye’nin mevcut durumuyla tüm yaylalardaki altyapıyı geliştirmesi zor” şek-linde altyapı ile ilgili düşüncelerini özetlemiştir. Ayrıca, aynı katılımcı tarafından yaylalarda yolların bozuk olduğu, su kıtlığı yaşandığı, sosyal alanların yetersiz olduğu ve çöplerin toplanmasında ve depolanmasında problemler yaşandığı belirtilmiştir. Katılımcı; yol, elektrik ve binaların ölçüsüz, akla ve bilime uygun olmadan yapıldığını kastettiğini sözlerine eklemiştir. Katılımcının konuyla ilgili görüşü şu şekildedir:

“Hiçbir yayla Trabzon veya Gümüşhane’de diyemeyiz. Haliyle tamamen yağmalanmış ve yok edilmiş bir süreci yaşıyor şimdi yaylalarımız, kurtuluş umu-du ise yok, umutsuz görüyorum bu nedenle yaylaların turizme kazandırılması mevcut geleneksel yapısının sürdürülebilmesi ile mümkündür”

Gümüşhane yaylalarındaki altyapı ve üstyapı sorunlarını özetlemek gere-kirse; birçok yaylada hâlâ yol, su, kanalizasyon ve çöp toplama gibi temel altyapı problemlerinin devam ettiği; konaklama ve yeme içme işletmeleri ve alışveriş tesisleri kapsamındaki üstyapı tesislerinin ise modern turizmin ihtiyaçlarını gi-dermek açısından yetersiz kaldığı söylenebilir.