İyi ve hızlı işleyen, etkili ve verimli bir yargı sisteminin varlığı hukuk devleti olmanın önemli gereklerinden biridir. Bir yargı sistemine güven duyulması için de bu niteliklerin varlığı olmazsa olmaz bir koşuldur.
Türkiye’de son yıllarda gerçekleştirilen reformlar çerçevesinde çok önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Bu kapsamda, bölge adliye mahkemelerinin kurulmasına dair 5235 sayılı Kanunun kabul edilmesiyle, Türk hukukuna istinaf sistemi girmiş, aynı şekilde Türk Medeni Kanunu, Türk Ceza Kanunu ve Ceza Muhakemesi Kanunu gibi temel kanunlar yenilenerek çağdaş bir yapıya büründürülmüştür.
Yasal alandaki yenilikler yanında özellikle Türk Yargısının alt yapısını güçlendirmek adına yeni ve modern adliye binaları inşa edilmiş ve edilmeye devam edilmektedir.
Çağımızın belki de en büyük buluşu olan bilgisayar teknolojisi de Türk Yargı teşkilatında hali hazırda etkin bir biçimde kullanılmaktadır. Adalet Bakanlığı bünyesinde çalışmaları devam eden Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) kapsamında Türkiye’deki mahkemeler doğrudan birbirlerine ve birçok devlet kurumuna bağlanmıştır. Avukatlar ve mahkemelerde davası devam eden vatandaşlar da UYAP’tan yararlanarak hızlı bir biçimde davalarını takip edebilmektedir.
Aynı şekilde yargıda uzmanlaşmayı artırıcı tedbirler alınmış ve aile mahkemeleri, fikri ve sınai haklar mahkemeleri, çocuk mahkemeleri gibi birçok alanda uzman mahkemeler kurulmuştur.
Bunun yanında yargıya Genel Bütçeden ayrılan payın da önemli ölçüde artırılması sağlanmıştır. Ayrıca, mevcut personelin daha verimli çalışması ve personel açığı bulunan mahkemelerin bu ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik olarak iş yükü çok az olan mahkemelerin kapatılması yoluna gidilmiştir.
Öte yandan, yargıdaki personel yetersizliği, önceki dönemlerde olduğu gibi yine belli ölçüde sorun teşkil etmeye devam etmektedir. Bu sorunun ortadan kaldırılması amacıyla hakim, savcı ve yardımcı personel alımına hız verilmiş olup, bunların niteliklerinin artırılması konusunda yoğun çaba harcanmaktadır.
Bütün dünyada olduğu gibi, yapılan işin niteliği gereği yargı göreceli olarak yavaş işleyen bir mekanizmaya sahiptir. Ancak Türk Yargı Sisteminin çağdaş bir anlayışla daha etkili ve verimli çalışmasına yönelik olarak yasal çalışmalara devam edilecek, altyapı faaliyetleri ve personel sayısının artırılması alanında da gerekli tedbirler alınacaktır.
3.1. Adli yargıda istinaf mahkemelerinin faaliyete geçirilmesi
5235 sy. Kanuna göre bölge adliye mahkemeleri HSYK’nın uygun görüşü ile Mayıs 2007 tarihinde 9 ilde kurulmuştur. Ancak altyapı ve personel yetersizlikleri nedeniyle henüz faaliyete geçirilememiştir. Yargının etkinlik ve verimliliğine büyük katkı yapacağı düşünülen bölge adliye mahkemelerinin, mevcut eksiklikler giderilerek en kısa sürede faaliyete geçmesi sağlanacaktır. Beyle , Personelle Görüşülecek- İŞYÜKÜ – OLMASI
Bölge adliye mahkemelerinde görev alacak hâkim ve savcılar ile yardımcı personelin atamaları 2009 yılı sonbahar dönemine kadar yapılacak olup, mahkemelerin 2010 yılı
Ocak ayında faaliyete geçirilmesi plânlanmaktadır.DURUMUNDA ORTAYA ÇHMİNLERİ KONACAK)
3.2. İdari yargıda istinaf mahkemelerinin kurulması ve faaliyete geçirilmesi
İdari yargı düzeninde üst mahkeme olarak görev yapan Danıştay da Yargıtay gibi çok ağır bir iş yükü altındadır. Bu nedenle birkaç yıl öncesine ait davaların temyiz incelemelerini yapabilmekte ve içtihat üretme fonksiyonunu gereği gibi yerine getirememektedir.
Adli yargıdaki sisteme paralel olarak iki dereceli denetim usulünün idari yargıda da kabul edilmesiyle Danıştay’ın aslî fonksiyonuna kavuşturulması ve idari yargının da etkili ve verimli çalışmasına katkıda bulunulması hedeflenmektedir.
Adli yargıdan farklı olarak, şu andaki idari yargı sisteminde bölge idare mahkemelerinin mevcut olması, idari yargıda istinaf kanun yolunun hayata geçirilmesinde kolaylık sağlayacaktır. Bu nedenle idari yargıda istinaf sistemine geçilmesi durumunda altyapı ve personel eksikliği duyulmayacaktır.
Şu anda Adalet Bakanlığı ile İsveç Ulusal Mahkemeler İdaresi arasında imzalanmış bulunan ikili işbirliği protokolü çerçevesinde, idari yargı alanında Türkiye’de istinaf sisteminin kurulması yönünde ön çalışmalar yapılmaktadır.
3.3. Hâkim, savcı ve yargı çalışanı sayısının yeterli seviyeye getirilmesi,
Halen toplam 4384 hâkim ve savcı, 5511 adalet personeli, 560 icra müdür ve müdür yardımcısı kadrosu boştur.
Bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçecek olması, emeklilik, istifa ve ölüm gibi nedenlerle boşalan kadrolar göz önünde bulundurularak; bu kadroların doldurulması ve ilave kadro alınarak yargı teşkilatının insan kaynakları ihtiyacının giderilmesi hedeflenmektedir.
Bu hedef doğrultusunda 2008 yılında 1000 hâkim ve savcı adayı ile 3000 diğer personelin (zabıt katibi, pedagog, sosyal çalışmacı, psikolog, vb) ataması yapılacaktır.
İnsan kaynakları açığı 2012 yılına kadar aşamalı olarak giderilecektir.
3.4. Hâkim ve Cumhuriyet savcısı ile yazı işleri müdürü arasında hukuk fakültesi veya adalet meslek yüksek okulu mezunlarından oluşan adli hizmet uzmanlığı kadrosu ihdası için çalışma yapılması
Yargılamanın adil, etkin ve makul sürede sonuçlandırılması ile hâkim ve Cumhuriyet savcılarının iş yükünün azaltılması amacıyla idarî işler ile çekişmesiz yargı gibi işleri yapacak hukuk fakültesi veya adalet meslek yüksekokulu mezunlarının istihdam edileceği adlî hizmet uzmanlığı kadrosunun ihdas edilmesi yoluna gidilecektir.
3.5. Birbirine yakın veya iş sayısı az olan adliyelerin en yakın adliyeler ile birleştirilmesi için çalışmaların yapılması
Önceki yıllarda, 137 adet çok küçük yerleşim birimindeki mahkemeler kapatılmış olmasına rağmen halen birbirine çok yakın yerlerde kurulmuş olması veya iş sayısının azlığı nedeniyle kaynak israfına neden olan çok sayıda mahkemeler bulunmaktadır.
Ayrıca önceki yıllarda adliye teşkilatı kapatılan bazı küçük ilçelerde varlığını sürdüren icra müdürlükleri de verimli çalışamamaktadır.
Birbirine çok yakın veya iş sayısı az olan adliyelerin en yakın adliyelerle birleştirilmesi ve adliye olmayan yerlerdeki icra müdürlüklerinin kapatılması suretiyle adalet izmetinin
sunumunda etkililik sağlanacak ve aynı zamanda mevcut insan kaynaklarının daha verimli kullanılmasına zemin hazırlanacaktır.ile görüşülecek)
3.6. Belirlenen ilkeler çerçevesinde adliyelerin fiziki kapasitelerinin iyileştirilmesi çalışmalarının sürdürülmesi
Bazı adliyeler, hükümet konaklarında ve kiralanmış binalarda çok kötü şartlarda hizmet vermeye çalışmaktadır. Bu tür yerlerde faaliyet gösteren adliyeleri, yargı erkine yakışır mekanlara taşımak öncelikli hedefler arasında yer almaktadır. Bu hedef doğrultusunda 2003 yılından itibaren başta büyük iller olmak üzere 78 ilde 587.378.000 YTL (yaklaşık 345.000.000 EURO) maliyetli adalet sarayı yapımı tamamlanmıştır. Bu faaliyete büyük bir hızla ve bir program çerçevesinde devam edilecektir.
Özellikle İstanbul’da dağınık ve yetersiz koşullarda hizmet vermeye çalışan adliyeleri bir çatı altında birleştirecek olan, Anadolu Yakasında 360 bin metrekare, Avrupa Yakasında 328 bin metrekare büyüklükteki modern adliye hizmet binalarının inşaatı devam etmekte olup, 2010 yılında hizmete girmesi plânlanmaktadır.
Adalet Bakanlığı 2007-2012 döneminde inşası devam eden ve faaliyete geçirilecek adliyeleri belirlemiş ve gerekli planlamaları yapmıştır.
Yeni yapılan bu adliye binalarında, hakimlerin ve savcıların mümkün olan yerlerde ayrı bloklarda, mümkün olmayan yerlerde ise ayrı koridorlarda oturmalarının sağlanmasına dikkat edilmektedir.
3.7. İhtisas mahkemelerinin yaygınlaştırılması,
Bölgenin coğrafi durumu ve mahkemelere gelen iş sayısı göz önünde bulundurularak ihtiyaç duyulan ihtisas mahkemelerinin yaygınlaştırılmasına devam edilecektir.
3.8. Adli Tıp Kurumu kapasitesinin güçlendirilmesine devam edilmesi
Adalet işlerinde bilirkişilik görevi yapmak, adlî tıp uzmanlığı ve yan dal uzmanlığı programları ile görev alanına giren konularda ve diğer adlî bilimler alanlarında sempozyum, konferans vb. etkinlikler düzenlemek ve bunlara ilişkin eğitim programları uygulamak amacıyla faaliyette bulunan Adlî Tıp Kurumu Başkanlığı Adalet Bakanlığına bağlı bir kamu kuruluşudur. Kurum aynı zamanda Avrupa Enstitüleri Adlî Bilimler Ağı (ENFSI) üyesidir.
Kurumun yürüttüğü hizmetlerin yurt çapına yayılmasının öneminin büyük olduğuna inanmaktayız. Hedefimiz ihtiyaç duyulan tüm ağır ceza merkezlerinde adli tıp birimleri açılmasıdır. Bu amaçla Sağlık Bakanlığı bünyesinde görev yapan adli tıp uzmanlarının Bakanlığımıza naklen atanmaları için çalışmalar devam etmektedir.
Adli Tıp Kurumu, Adalet Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı’nın yararlanıcısı olduğu 1500 hâkim-savcı ve 4000 adli tıp uzmanı olmayan hekimin, İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı, Aşağılayıcı Muamele veya Cezaların Soruşturulması ve Belgelendirilmesine İlişkin İstanbul Protokolü konusunda eğitimlerini sağlayacak olan, Avrupa Birliği tarafından mali olarak desteklenen proje 11 Şubat 2008 tarihi itibarı ile başlamış olup, projenin 2009 yılında tamamlanması öngörülmektedir.
3.9. Belirlenen yurt dışı temsilciliklerinde adlî müşavir görevlendirilmesi
İstinabe, tebligat, iade gibi konularda ilişkilerimizin yoğun olduğu ülkeler ile Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi ile ilişkilerin hukukî boyutuna yardımcı olmak üzere Brüksel ve Strazburg gibi merkezlerdeki temsilciliklerde “adlî müşavir” sıfatıyla
Bakanlığımızdan hakimlerin görev yapması yönünde girişimde bulunulacak, 2992 sayılı Adalet Bakanlığı Teşkilat Kanununda bu doğrultuda gerekli değişiklik yapılacaktır.
Bu şekilde, özellikle uluslar arası bağlantılı davalarda daha etkili ve verimli bir yargılama yapılması hedeflenmekte, bu uygulamanın bu tür davalarda yargılamanın makul sürede sonuçlandırılmasına katkıda bulunacağı değerlendirilmektedir.
3.10. Heyet halinde çalışan mahkemelere atanan üye sayısının standart hale getirilmesi Yüksek mahkemeler, idarî mahkemeler, ticaret mahkemeleri ve ağır ceza mahkemeleri heyet halinde çalışmaktadır. Mevcut düzenlemelere göre heyet olarak çalışan bu mahkemelerde heyetin oluşumu için gerekenden (üç veya beş) daha fazla sayıda hakim görevlendirilebilmektedir. Bu durum, aynı mahkeme veya daire içerisinde birden fazla heyet seçeneğini mümkün kılmakta, zaman zaman aynı konuda farklı kararlar çıkmasına, bir davanın farklı safhalarında farklı hakimler tarafından görülebilmesine neden olabilmektedir.
Bu durumun önüne geçilebilmesi bakımından, bir daire veya mahkemede görevlendirilebilecek hakim sayısına yasal bir sınırlama getirilecektir.
3.11. UYAP’ın tamamlanması ve etkin bir şekilde kullanımının sağlanması
2008 yılının ilk 6 ayı sonunda Bakanlık Merkez Teşkilatı yanında, 133 ağır ceza merkezi, 572 mülhakat adliyesi, 25 bölge idare mahkemesi, ceza infaz kurumlarının tamamı, 6 adet Adli Tıp Grup Başkanlığı ve 45 adet Şube Müdürlüğü olmak üzere yargı teşkilatının tamamında UYAP uygulanıyor olacaktır.
Yargı hizmetlerinin yürütülmesinde diğer kurum ve kuruluşlardan gelen bilgi ve belgeler büyük önem taşımaktadır. Kimi zaman bu konuda meydana gelen aksamalar yargılamanın gereksiz yere uzamasına sebep olmaktadır. Bu nedenle, e-adalet kapsamında diğer kurumlarla entegrasyon büyük önem taşımaktadır.
Bu kapsamda Adli Sicil, MERNİS, SEÇSİS, Yargıtay Başkanlığı Bilgi Sistemi, Akbank, Merkez Bankası ve PTT ile tam entegrasyon sağlanmış; POLNET, İçişleri Bakanlığı Bilgi Sistemi, VEDOP, NOTER.NET, TAKBİS, Gümrük Müsteşarlığı Bilgi Sistemi, AVEA, TURKCELL ve Telekomünikasyon Kurumu ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlarla entegrasyon çalışmalarına devam edilecek ve çalışmaların kısa sürede tamamlanması sağlanacaktır.
Bilgi sistemlerinde, yazılım ve donanım alt yapısının, sürekli gelişen teknolojiye ayak uydurması büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle UYAP kapsamında yazılım ile donanım alt yapısı olanaklar çerçevesinde yenilenecektir.
Bu kapsamda;
Kullanım süresi dolan 8200 diz üstü bilgisayar, 6122 masaüstü bilgisayar ve 2850 yazıcı 2009 yılı sonuna kadar değiştirilecektir.
Ayrıca faaliyete geçirilmesi planlanan Bölge Adliye Mahkemeleri için 1000 masaüstü bilgisayar, 500 lazer yazıcı ve 500 tarayıcı alınacaktır.
Yukarıda belirtilenler dışında mevcut ihtiyaçlar ile yeni göreve başlayacak hâkim ve Cumhuriyet savcıları için 3227 masaüstü, 2000 dizüstü bilgisayar, 2403 lazer yazıcı ve 576 tarayıcı 2009 yılına kadar alınarak hizmete sunulacaktır.
Ağır ceza merkezleri ve bölge idare mahkemelerinde kullanılmak üzere 136 KİOSK cihazı alınması planlanmaktadır.
Eskiyen donanım alt yapısının yenilenmesi dışında temel kanunlarda yapılan değişikliklerle Bakanlığımıza verilen yükümlülüklerden olan ses ve görüntü kayıt
sistemlerinin kurulması zorunluluğu asgari tüm ağır ceza merkezlerinde yerine getirilecektir.
UYAP’ın kapsayıcılığı, büyüklüğü ve geldiği aşama dikkate alınarak vasıflı teknik personel alt yapısı daha da güçlendirilecektir.
3.12. Elektronik imzanın adli ve idari birimlerde yaygınlaştırılması
Tüm yargı teşkilatında UYAP’ın etkin ve verimli kullanımı için elektronik imzaya geçiş, 2008 yılı içerisinde sertifikaların tamamlanması suretiyle sağlanacaktır.
3.13. Stratejik yönetim kapasitesinin artırılması için eğitim çalışmalarına devam edilmesi ve Adalet Bakanlığı stratejik planının hazırlanması
Adalet Bakanlığı Stratejik Planı’nı hazırlama çalışmaları başlamış olup bu çerçevede hazırlık planı yürürlüğe konulmuş, eğitim çalışmaları devam etmekte olup,
• 01.05.2008 tarihine kadar misyon, vizyon ve ilkeler belirlenecektir,
• 30.11.2008 tarihine kadar stratejik amaç, hedef ve performans göstergeleri ve stratejiler ile faaliyet/projeler belirlenerek maliyetlendirilecektir,
• 15.12.2008 tarihine kadar plan taslağının yazımı tamamlanacak ve 31.12.2008 tarihine kadar Devlet Planlama Teşkilatı’na iletilecektir,
• Temmuz, Ağustos ve Eylül ayları hariç, ayda iki ve toplam 16 kez olmak üzere stratejik yönetim konusunda eğitim çalışması yapılacaktır.
Adalet hizmetlerinin ülke çapında etkili ve verimli bir şekilde sunulmasından sorumlu olan Adalet Bakanlığının faaliyetlerinin bir stratejik plan dahilinde uzun vadeli bir şekilde planlanması ve bu plana uygun olarak belli bir tertip ve düzen içerisinde gerçekleştirilmesinin yargının etkinlik ve verimliliğine önemli bir katkı yapacağı şüphesizdir.
3.14. Yüksek mahkemelerin ilk derece mahkemesi sıfatı ile baktıkları davaların azaltılması,
Anayasa’da Yargıtay ve Danıştay yüksek mahkeme olarak düzenlenmesine karşın yine Anayasa’nın 155’nci maddesinde Yargıtay’ın, 156’ncı maddesinde Danıştay’ın belli davalara ilk derece mahkemesi olarak bakması öngörülmüştür.
Yüksek mahkemelerin ilk derece mahkemesi sıfatıyla görev yapmasını bu mahkemelerin niteliğiyle bağdaştırmanın güçlüğü yanında, bu tür davalar nedeniyle artan iş yükü bu mahkemelerin çalışmalarını olumsuz etkilemektedir.
Diğer taraftan, adli yargıda istinaf kanun yolu düzenlenmiş olup yakın bir zamanda bölge adliye mahkemelerinin faaliyet geçecektir. Bunun yanında, idari yargı alanında da istinaf kanun yolunun hayata geçirilmesi yönünde çalışmalar yapılmaktadır.
İstinaf kanun yolunun tam olarak hayata geçmesinden sonra ilk derece mahkemelerde görülen davaların tarafları, verilen kararlara karşı istinaf kanun yoluna başvuru hakkını kullanabilecekken, yüksek mahkemelerin ilk derece mahkemesi sıfatıyla baktıkları davaların taraflarının istinaf kanun yoluna başvurma hakkı olmayacaktır. Bu durumun hem usul hukukundaki birliği ortadan kaldırdığı hem de davanın taraflarına tanınan hak arama özgürlüğünü kısıtladığı, eşitlik ve adil yargılanma hakkına aykırı olduğu düşünülmektedir.
Bu nedenle Yargıtay ve Danıştay’ın ilk derece mahkemesi olarak baktıkları davaları asgari düzeye indirecek düzenlemeler yapılacaktır.
3.15. Tebligat Kanunu’nun yeniden düzenlenmesi
Dünyada ve Ülkemizde yaşanan sosyal, ekonomik ve teknolojik gelişim ve değişmelere paralel olarak elektronik tebligatı mümkün kılacak ve uygulamadaki aksaklıkları giderecek yeni bir Tebligat Kanunu Tasarısı taslağı hazırlanarak TBMM’ne sunulacaktır.
3.16. Yeni Hukuk Yargılaması Kanunu hazırlanması
1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununda uygulamadan kaynaklanan aksaklıkları gidermek, davaların hızlı, basit, en az giderle ve etkin bir biçimde görülmesini ve bir kısım uyuşmazlıkların nizasız kaza, sulh, uzlaşma gibi yöntemlerle çözümünü sağlamak, karşılaştırmalı hukuktaki gelişmeleri hukuk yargılamasına yansıtmak amacıyla HUMK’nun yenilenmesi ve çağın koşullarına uygun hale getirilmesi amacıyla Adalet Bakanlığında hazırlanan taslak Başbakanlığa gönderilmiştir.
3.17. İcra-iflas sisteminin etkinliğinin artırılması
İcra ve iflas dairelerinin işleyişinden kaynaklanan sorunların giderilmesi, daha etkin bir icra ve iflas fonksiyonunun oluşturulabilmesi için dairelerin denetlenmesi ve işleyişine ilişkin köklü değişiklikler yapılması yönünde çalışmalar yapılacaktır.
3.18. Bilirkişilik müessesinin gözden geçirilmesi
Bilirkişilik müessesesinden ve bilirkişilerden kaynaklanan aksaklıklara yönelik yaygın şikâyetler bulunmaktadır. Özellikle bilirkişilerin teknik ve özel bilgi gerektiren konularda görüş bildirmeden ziyade kendilerini hakim konumunda görerek uyuşmazlığı çözer nitelikte kesin yargıda bulundukları, hakimlerin yargının iş yükünün ağırlığı nedeniyle bilirkişi incelemesine çok sık başvurdukları vb. gibi.
Bu konuda TÜBİTAK ile “Yargılama Usûlünde Bilirkişilik, Uygulamadaki Aksaklıklar ve Çözüm Önerileri” başlıklı ortak bir projenin hazırlık çalışmaları yürütülmektedir.
Proje ile; adlî, idarî ve askerî yargıda; ceza, hukuk ve idarî yargılama usûlünde ayrı ayrı olmak üzere, coğrafî bölgelere, mahkemeye gelen iş sayısına, ihtisas mahkemesi ve dava konularına göre tasnif edilmiş şekilde alan araştırması yapılarak:
• bilirkişiliğe hangi konularda başvurulduğu,
• bilirkişi olarak, hangi nitelikteki kişi veya kurumların tayin edildiği,
• bilirkişi raporlarının hangi sürede mahkemeye sunulduğu,
• bilirkişi raporlarının gecikmesi dolayısıyla zamanaşımına uğrayan ceza davalarının sayısı ve oranı,
• bilirkişi ücretleri,
• birden fazla olmaları durumunda bilirkişilerin fiilen bir araya gelip gelmedikleri,
• “bilirkişinin reddi” müessesesinin hangi sıklıkla uygulandığı,
• tarafların ve mensubu bulundukları kurum amirlerinin bilirkişilerle duruşma dışında temas kurup kurmadıkları, temas kurmaları halinde ne gibi taleplerde bulundukları,
• bilirkişilerin tehditle karşılaştıkları hallerin sayı ve oranları,
• bilirkişi raporlarının yargı organlarınca uygulamada değerlendirilmesi,
• eksiklik, çelişki ve sarahat taşımama nedeniyle ek rapor alınma sayı ve oranları,
• ikinci, üçüncü, dördüncü defa bilirkişiye başvurulan davaların sayı ve oranları,
• bilirkişilerin incelemelerinde kullandıkları yöntemler ile teknik araç ve aletler (fotoğraf, harita çizimi, psikolojik testler, görüşme notları vs. materyaller).
Konu başlıklarında araştırma yapılacaktır.
Elde edilen veriler doğrultusunda bilirkişilik müessesesi yeniden düzenlenerek sadece özel ve teknik alanlarda uzman bilirkişilerin belirlenmesi ve bilirkişilerin seçimi ve denetiminde objektif ve bilimsel ölçütler uygulanması sağlanacaktır.
3.19. Kamudaki hukuk müşavirlikleri ve hazine avukatlarının daha etkin ve geniş yetkilerle yeniden düzenlenmesi
Mevcut uygulamada, özellikle kamu kurum ve kuruluşlarının avukatları ile hazine avukatları tarafından, mahkemece aleyhte verilen her karara karşı kanun yollarına başvurulması oldukça yaygındır.
Hukuk müşavirlerine ve hazine avukatlarına; özellikle karşı tarafın haklılığının açık olduğu veya yargı içtihatlarının istikrar kazandığı konularda dava açma, kanun yoluna başvurma gibi hususlarda geniş takdir yetkisi verilerek gereksiz başvuruların azaltılması, böylelikle yargının aşırı iş yükünün azaltması ve hızlandırılması amaçlandırılmaktadır.