Yaratıcılıkla İlgili Yurt Dışında Yapılan Çalışmalar

Burstiner (1977), (Akt: Yavuzer 1994) yaptığı bir deneysel araştırmada, 74 lise yöneticisi üzerinde sekiz haftalık bir yaratıcı düşünme ve sorun çözme eğitiminden sonra uygulanan testlerden elde edilen puanlar, kontrol grubundan anlamlı düzeyde farklı bulunmuştur. Burstiner daha sonraki çalışmasında ise, yaratıcı sorun çözme yaklaşımı boyutunda eğitim alan yöneticiler, denetmenlerin onları sıralamasında ve yaratıcılık testinde daha yüksek puanlar almışlardır.

Rosovsky (1996), yaptığı bir araştırmada, yeni düşünce ve esinler olmadan üniversite düzeyinde eğitimden söz etmenin pek doğru olamayacağını, eğitim ve öğretim ortamında yaratıcı uğraşısının ne kadar önemli olduğunu vurgulamaktadır.

Koh (1988)’ un yaptığı bir araştırmada, bilim insanları ve yazarların yaratıcılığın sadece sezgisel yetenekte ya da sanatçının tekelinde olmadığını, her sağlıklı insanda ve aralarındaki iletişimde beslenebileceğini ve bunun da temelde yaratıcı bir süreç içerdiği sonucuna varmıştır.

Torrance (1966)’ın yüksek yaratıcılığa sahip ilkokul öğrencileri üzerine yaptığı çalışmada, okul sisteminin yaratıcılığı körelttiği sonucuna varmıştır. İlkokulun ilk üç sınıfında, yüksek yaratıcılığı olan genellikle erkek çocuklar diğer çocuklar tarafından "saçma fikirlere veya haylaz düşüncelere" sahip oldukları ve öğretmenleri tarafından "sivri" olarak adlandırdıklarından dolayı 3. sınıfın sonuna doğru bu çocuklar, baştan savmayı ve fikirlerini kendilerine saklamayı öğreniyorlar.

Bunun sonucunda da baştan savmacı olmayı ve fikirlerini kendine saklamayı öğrenirler ve bunun sonuncunda da orijinallikleri kaybolmaya başlar. Aynı araştırma sonucuna göre 5. sınıflarda yüksek yaratıcılığa sahip çocuklar, akranları tarafından "iyi fikirlere sahip olma" kriterine tayin edilmişlerdir.

Cronbach (1970) tarafından yapılan çalışmada, yaratıcılık ve zekâ arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda; Zekâ testleri ile yaratıcılık testleri arasında (IQ 120 ye kadar) bir ilişki olduğu gözlenmiştir. İlkokul aşamasında olan öğrencilerin zekâ testleri ile yaratıcılıkları arasında 0.50 gibi bir ilişki bulunduğu orataya çıkmıştır.

Parnes ve Reese (1970), yaratıcı davranışların programlandırılması konusunda altı lisede çalışma yapmışlardır. Bu çalışmalara bütün son sınıf Öğrencileri katılmıştır. Önce öğrencilere altı testten oluşan bir ön test uygulanmıştır. Daha sonra altı okuldan iki okuldaki öğrencilere bir sömestr süren yaratıcı davranış hakkında bir kurs açılmıştır. Diğer iki okuldaki öğrencilere yaratıcı davranış programı tek öğretmen tarafından uygulatılmıştır. Kalan iki okuldaki kontrol grubuna ise hiç bir işlem yapılmamıştır. Araştırma sonucunda, tek öğretmen tarafından uygulanan yaratıcı davranış programının başarılı olduğu görülmüştür.

Torrance (1972), yüz lise öğrencisi üzerinde yapmış olduğu araştırmada iki kişinin yaratıcılığında uyarım, hoşlanma ve orijinallik yönlerini araştırmıştır. Araştırmada, Torrance Yaratıcı Düşünce Testi’nin sözel bölümü kullanılmıştır. Araştırma sonuncunda, deney grubunun kontrol grubuna nazaran uyarım, hoşlanma ve orijinal anlatım yönünden daha başarılı olduğu görülmüştür.

Chambers (1973), çok sayıdaki kimyager ve psikologdan oluşan yaratıcı bireylere kendilerini yaratıcılığa özendiren ve engelleyen öğretmeni tanımlamalarını istemiş ve buradan öğretmenlerin yaratıcılığı engelleyici ve destekleyici özelliklerini saptamıştır.

Halpin and At All (1974), 65’i erkek 164’ü kız olmak üzere 229 üniversite öğrencisi üzerinde yapmış oldukları bir çalışmada Torrance Yaratıcı Düşünce Testinin üç sözel, dört şekilsel maddesi ile Torrance ve Khatena'nın geliştirmiş olduğu " Ne Tür Bir Kişisiniz?" testini uygulamışlardır. Araştırmanın sonuçlarına göre, yaratıcı kişiliğe sahip erkekler sözel akıcılık, şekilsel özgünlük boyutlarında yüksek puan almışlardır.

Yaratıcı kişiliğe sahip kızlar ise, sözel özgünlük boyutunda yüksek puan almışlardır. Aynı araştırmada, yaratıcı yeteneğe sahip kişiler ise; maceracı, duyarlı, çalışkan, uyumlu olmayan, meraklı, kendine güvenli, pek çok şeyi bir arada yapabilen, meşgul, hayal gücü yüksek ve riskli görevler yüklenmeye istekli kişilik özellikleri ortaya koymuşlardır.

Helson and Crutchfield (1970), matematikçilerin yaratıcı düşünme yeteneğini araştırmıştır. Araştırama bulgularına göre; daha fazla yaratıcı matematikçilerin daha az yaratıcı matematikçilere göre anlamlı düzeyde yüksek esneklik puanı aldıklarını ortaya koymuştur

Akt: De Bono (1993). Getzels ve Jackson araştırmalarında zekâ ile yaratıcılığın 120 IQ ye kadar paralel gittiğini daha sonra ayrıldığı sonucuna ulaşmışlardır. Bu çalışmada, bireysel yaratıcılık testi ile zekâ testi puanları arasında 0.30 korelasyon bulunmuş ve zekâ puanları ile yaratıcılığın beş alt boyutu arasındaki korelasyon ise 0.15 ve 0.53 arasında değiştiği sonucuna ulaşılmıştır.

Torrance (1994) 1992–1993 yıllarında on iki değişik ülkede gerçekleştirdiği bir araştırmada, çocuklardan gelecek için gerçekleştirmek istediklerini yazmalarını istenilir. Yazılan hikâyelerin sonucunda kızların kendilerini gelecekte bilim adamı olarak görmedikleri ortaya çıkmıştır.

Gonzales ve Campos (1997) yaratıcı düşünme ve hayal gücü arasındaki ilişkiyi 560 lise öğrencisinden oluşan bir örneklem, üzerinde denemişlerdir. Araştırmada, hayal gücü yeteneğini "Birincil Zihinsel Yeteneklerin Mekânsal Testi", (The Spatials Test of Primary Mental Abilities), zihinsel imgelerin kontrolünü değerlendirmede "Gordon’un Görsel Hayal Gücünü Kontrol Testi" ve yaratıcılığı değerlendirmede de “Torrance Yaratıcı Düşünce Testi” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; yaratıcı düşünme ve hayal gücü yeteneği arasında anlamlı bir ilişki gözlenmiştir. Akıcılık, orijinalite ve erken kapanmaya dayanıklı korelâsyonlar: IQ’su düşük olan öğrencilerden IQ’su yüksek olan öğrencilerde daha güçlüydü. Varyans analizinin sonuçlarına göre hayal gücü yeteneği, akıcılık, orijinalite, açıklama ve erken kapanmaya dayanıklılığı anlamlı şekilde etkilemiştir.

Fishkin and Johnson (2001)’nun yapmış oldukları yaratıcılıkla ilgili standart ölçümlerin en büyük puanları gözden geçirilmiş ayrıca öğrencilerin yaratıcılığını ölçmüş ve böylece kompleks değerlendirmede kullanılabilen konularını ve alternatif

tartışmada kullanılan 60 dan çok daha fazla sayıdaki standart test ve yaratıcılığı değerlendirme yöntemlerinin duyarsızlığı ve etkiliğini karşılaştırmıştır. Karar oluşturma sürecinde formal ve informal ölçümlerde kullanılan prosedürler ayrıca tartışılmıştır.