Yapılandırmacı ve Bilişsel Öğrenme Biçemine Uygun Hazırlanmış BDÖ Tasarımlarının Öğrenme

Yapılandırmacı kurama dayalı ve öğrencilerin öğrenme biçemlerine uygun olarak hazırlanmış yazılımların hem öğrencilerin bireysel öğrenme gereksinimlarının karşılanmasını hem de öğrenci merkezli öğretimin etkin kullanımına olanak sağladığını belirten akademik çalışmalar bulunmaktadır (Atasoy, 2004; Bodur, 2006; Olgun, 2006; Pektaş, 2008; Workman, 2004).

Olgun (2006), bilgisayar destekli fen bilgisi öğretiminin öğrencilerin fen bilgisi tutumları, bilişüstü becerileri ve başarılarına etkisini belirlemek amacıyla bir araştırma gerçekleştirmiştir. Araştırma suresindeki gözlemler, elde edilen bulgular sonucunda bilgisayar destekli öğretimin öğrencilerin fen bilgisi dersine yönelik tutumlarını geliştirdiği, fen bilgisi öğretmenine yönelik tutumlarında anlamlı bir değişime neden olduğu ve öğrenci başarılarını arttırdığı görülmüştür. Fakat bilgisayar destekli eğitim öğrencilerin bilişüstü becerilerinde anlamlı bir farka neden olmamıştır. Cinsiyet değişkeni acısından da öğrenci başarılarında ve derse yönelik tutumlarında kız ve erkek öğrenciler açısından anlamlı farklılıklar gözlenmemiştir.

Bodur (2006), bilgisayar destekli fizik öğretiminde yapısalcı yaklaşımın öğrenci başarısına etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma gerçekleştirmiştir. Araştırma sonucunda, bilgisayar destekli fizik öğretiminde yapısalcı yaklaşımın “Manyetizma” konusuyla ilgili kavramların öğretiminde başarıyı yükselten bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Araştırma kapsamında geliştirilen bilgisayar destekli eğitime yönelik yapısalcı yaklaşıma dayalı eğitsel yazılımın uygulanması sonucu elde edilen bulgulara göre; eğitsel yazılımlar, öğrencilerin ilgisini çekerek öğrenme ürününün daha kalıcı olmasını sağlamakta ve öğrenci basarı düzeyini yükselten etkili bir yöntemdir. Buna bağlı olarak, araştırma kapsamında geliştirilen eğitsel yazılımlar, fen laboratuarının yetersiz olduğu ancak bilgisayar laboratuarının bulunduğu okullar için çözüm olacağı araştırmacı tarafından vurgulanmaktadır.

Atasoy (2004), bilgisayar destekli öğretim ortamlarında farklı bilişsel biçemlere sahip öğrencilerin öğrenme stratejilerini kullanma durumlarının akademik başarılarına etkisini belirlemek amacıyla bir araştırma gerçekleştirmiştir. Sonuç olarak, öğrenci kontrolü bulunan BDÖ ortamlarında çalışan alan bağımlı öğrenciler ile kontrol bulunmayan ortamda çalışan alan bağımlı öğrencilerin akademik başarıları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.

BDÖ ortamlarında yer alan öğrenci kontrolünün öğrencilerin akademik başarılarını üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı sonucu elde edilmiştir. Öğrenci kontrolü bulunan BDÖ ortamında çalışan alan bağımlı ve alan bağımsız öğrencilerin akademik başarıları arasında anlamlı bir fark olmadığı saptanmıştır. Not alma stratejisinin kontrolünün hem alan bağımlı hem de alan bağımsız bireyler tarafından az kullanıldığı, biçim değiştirme ve arayüz değiştirme seçeneklerinin ise not almaya göre daha fazla kullanıldığı görülmüştür. Aynı zamanda her iki seçeneğinde alan bağımsız öğrenciler tarafından alan bağımlı öğrencilerden daha fazla kullanıldığı belirlenmiştir. Erkek öğrencilerin tüm kontrolleri kız öğrencilerden daha fazla kullandıkları ve kontroller içinde en çok tercih edilenin ise hem kız hem de erkek öğrenciler için arayüz değiştirme kontrolü olduğu görülmüştür. Bu araştırmada, ayrıca yazılım kontrolünün kullanıcıda olmasının öğrencinin yazılıma ve öğretim konusuna olan ilgisini olumlu yönde etkilediği sonucuna da ulaşılmıştır.

Pektaş (2008), fen bilgisi öğretmenliği alanında eğitim gören öğretmen adaylarının yapılandırmacı ve bilgisayar destekli öğretim yaklaşımını geleneksel öğretim yöntemleriyle karsılaştırarak boşaltım ve sindirim sistemi konularında basarı ve tutumlarına etkisini ortaya çıkarmak amacıyla bir araştırma gerçekleştirmiştir. Fen Bilgisi öğretmenliğinde eğitim görmekte olan 87 öğrenci ile birlikte bu araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kontrol grubunu geleneksel grup öğrencileri (21) oluştururken, deney gruplarını, bilgisayar destekli öğretimle ders işleyen öğrenciler (22), yapılandırmacı yaklaşıma göre ders işleyen öğrenciler (22) ve yapılandırmacı yaklaşıma dayalı bilgisayar destekli öğretim ile ders işleyen öğrenciler (22) oluşturmaktadır.

Analiz sonuçlarına göre; kontrol ve deney grupları biyoloji basarı son test ortalama puanları arasındaki farklılık istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur. Bu anlamlı farklılığın geleneksel yaklaşımla ders işleyen kontrol grubu öğrencileri ile yapılandırmacı yaklaşıma dayalı bilgisayar destekli öğretim ile ders işleyen deney grubu öğrencilerinin ortalamaları arasındaki farktan kaynaklandığı görülmüştür. Buna karşın kontrol ve deney gruplarında biyolojiye yönelik son tutum puanları ile bilgisayara yönelik son tutum puanları açısından anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Uygulanan yöntemlerin ve cinsiyetin, öğrencilerin biyoloji son tutum puanları üzerindeki etkisinin kız öğrenciler lehine anlamlı olduğu bulunmuştur. Buna karşın cinsiyet bağımsız değişkeninin, öğrencilerin akademik başarıları ve bilgisayara yönelik tutumları üzerindeki etkisinin anlamlı olmadığı tespit edilmiştir.

Workman (2004)’ın bilgisayar destekli ve bilgisayar temelli öğretim yöntemlerinin performans ve etkilerine yönelik çalışmasında, bilişsel biçemlerin kişilerin performansları üzerine etkisini karşılaştırılmıştır. Bilgisayar temelli öğretim ve internet üzerinden gerçekleştirilen öğretim yöntemleri ile öğrenim gören kişilerle çalışılmıştır. Bu çalışmayla, soyut bilgilerle çalışabilen insanların, somut ayrıntıları tercih edenlere kıyasla, internet üzerinden gerçekleştirilen öğretimde daha başarılı oldukları belirlenmiştir. Ayrıca, işbirlikli öğrenmeden yana olanlar, kişisel öğrenmeyi tercih edenlere kıyasla internet üzerinden yapılan öğretimde daha yüksek performans sergilemişlerdir.

Bu araştırmaların ışığında, yapılandırmacı ve bilişsel öğrenme biçemlerine uygun olarak hazırlanmış yazılımların öğrencinin akademik gelişiminde ve derse yönelik tutumda olumlu etkiler yaratmaktadır. Cinsiyet değişkenin tutum ve akademik başarı yönünden bazı araştırmalarda etkisiz, bazılarında kızlar yönünde olumlu bir farklılaşma olduğu verilerine ulaşılmıştır. Yazılım üzerinde öğrencinin bazı özellikleri kontrol değiştirebilir/yönetebilir olmasının öğrencinin yazılımı kullanmaya yönelik olumlu tutum sergilemesini sağladığını belirtebiliriz. Öğretimsel yazılımlarda öğretimsel içerik ne kadar etkin bir şekilde hazırlansa da içerikte ve tasarımda okunurluğu düşük, uyumsuz renklerin kullanımı yazılımın etkililiğini olumsuz yönde etkileyebilecektir. Bu nedenle, yazılımın hazırlandığı yaş grubuna

uygun renk tasarımları içermesi yazılımın daha etkili olmasına olanak sağlayacağı düşünülmektedir.