Yaşam Tarzı

Katılımcılardan çevrelerinden veya ailelerinden yaşam tarzı noktasında farklı dünya görüşüne sahip olduklarını söyleyenlerden sadece bir katılımcının görüşme kaydını vermekle yetineceğiz. Çünkü diğer görüşme kayıtlarına üst başlıklarda yer verilmiştir.

“Yani benim ailem daha muhafazakar, ben kendimi daha seküler olarak tanımlıyorum. Dünyaya daha çok açığım. Ailem muhafazakar çünkü yaşını başını almış bir şeylere sahip olmuş. O yüzden daha muhafazakar yani elindekini muhafaza etmeye çalışıyor. Benim yaşım daha genç olduğu için daha saldırganım. O yüzden muhafaza ettiğim içimde tuttuğum, bir kenara bıraktığım, değerlerim yok aileme göre. Çünkü hayat benim için daha yeni başlıyor. Muhafazakar değilim ailem gibi bu konuda onlardan ayrılıyorum. Yenilikçi yaşam tarzım onlardan daha farklılaşmaya başladı. Artık farklı bir insan olma yolunda ilerliyorum. (EÖ9-İHL)

EÖ9-İHL kodlu öğrenci, kendini ailesinden farklı olarak daha yenilikçi, seküler, hayata karşı daha istekkar olarak tanımlıyor. Bunun sebebini de ailesinin hayat tecrübesinin getirdiği yerleşik düşünceye ve yaşam standartlarını oturtmuş olmasına ve korumaya çalışmasına bağlamaktadır.

3.10.6. İdeoloji

Son olarak çevrelerinden veya ailelerinden ideoloji açısından farklı olduğunu düşünen katılımcıların görüşme kayıtlarının bir kısmına aşağıda yer verilmektedir.

“İnanç, ideoloji , yaşam tarzı vb. Çünkü düşünüyorum.” (EÖ7)

“Siyaset, ideoloji ve gibi konularda taban tabana zıt, dini inanç gibi felsefik konularda ise sık sık zıt düştüğümüz oluyor. Nedeninin ise yaş, eğitim ve kişisel gelişimdeki farklılıklar olduğu kanaatindeyim.” (EÖ9)

3.10.7. Gelenekler

Gelenek noktasında ailesinden veya çevresinden farklı düşündüğünü ifade eden yalnız EÖ8-İHL kodlu katılımcıdır. “Ufak tefek adetlerde ve geleneklerde

görüş farklılığı yaşıyorum.”(EÖ8-İHL)

3.10.8. Teknoloji

Ailesinden veya çevresinden teknoloji konusunda farklı düşündüğünü ifade eden yalnızca imam hatip lisesi öğrencileridir.

“Ailemle farklı görüşe sahip olduğum şey teknoloji nedeni ise mesela 200 model bir laptop ile 2020 model bir laptopu bir tutuyorlar ama çok şey değişiyor bu gibi konularda farklı görüşüm vardır.”(EÖ1-İHL)

“Teknoloji konusunda daha farklıyım. Ailem daha az kullanıp zararlı olduğunu düşünürken ben faydalı olduğunu düşünüyorum ve daha fazla vakit geçiriyorum.”(EÖ6-İHL)

3.10.9. Farklı Görüşlere Açıklık

“Net bir cevap veremesem de farklı dünya görüşlerine sahip olduğumuzu düşünüyorum çünkü internet çağına doğmuş birisi olarak büyüklerime göre diğer görüşlere olan erişimim daha kolay ve internet aracılığıyla onlardan daha fazla bilgi sahibi olabilirim. Hatta bu sayede benim görüşlerime karşı olan görüşlere de onlardan daha saygılıyım. Çünkü büyüklerime göre daha erken yaşta karşıt görüşleri tanıyabilmem sayesinde karşıt görüşler bana normal geliyor fakat bizden önceki nesiller gençliğinde dünya ile iletişimleri çok daha zor olduğu için onlar kendilerine karşıt görüş duyduğunda onlara abes gelebiliyor.”(EÖ4-İHL)

Cinsiyet eşitliği konusunda zıtlaşıyoruz bazen. Yeni nesle pek kafa uyduramıyorlar eskideki gibi düşünüyorlar. Örnek vermem gerekirse onların zamanında kadınlar bu kadar söz sahibe değillerdi ve bazı konularda abartıldığını düşünüyorlar.”(KÖ5-İHL)

“Yani tam olarak bir konu belirtemem belki ama genel olarak çevremle yaşadığım fikir ayrılığının nedeni etrafımdakilerin hala eski düşünce ile düşünmeleri, benim ise biraz daha bulunduğumuz yıllara ait düşüncelere sahip olmam. Bu da kuşak çatışması yaşanmasına neden oluyor.”(KÖ7-İHL)

Ailesinden veya çevresinden farklı görüşlere açık olma noktasında farklı düşündüğünü ifade eden sadece imam hatip lisesi öğrencileridir. İnternetin kullanılarak çeşitli bilgilere daha kolay ve daha geniş bir yelpazede ulaşılabilir olması EÖ4-İHL kodlu öğrencinin farklı görüşleri normal olarak görmesini sağlamaktadır. Diğer öğrenciler ise çevrelerinin hala oldukça eski düşüncelere ve algılara sahip olduklarını ifade etmişlerdir.

3.10.10. Eğitim

Ailesinden veya çevresinden eğitim konusunda farklı düşündüğünü ifade eden sadece imam hatip lisesi öğrencileridir. Aşağıda bu unsuru dile getiren öğrencilerin görüşme kayıtlarına yer verilmiştir.

“Çocuk eğitimi çünkü kendimin nasıl bir çocukluk geçirip bunu nasıl kolay yollarla başka bir çocuğa düzgün şekilde içine işleyebilme gibi birçok şey için düşüncelerim var.” (EÖ3-İHL)

“Ben üniversitenin ruhunu doyurmak için okunması gerektiğini düşünüyorum ama ailem gelecekte iyi bir mesleğe sahip olmak için okumam gerektiğini düşünüyorum.” (KÖ1-İHL)

“Eğitim konusunda farklı görüşe sahip olduğumu düşünüyorum çünkü çevremdeki insanlar kızların çok okumasını istemiyor ama ben öyle düşünmüyorum.” (KÖ8-İHL)

Katılımcıların görüşleri cinsiyet ayrımcılığının öğrencilerin hala aile ve çevrelerinde bulunduğu göstermektedir.

3.10.11. Başarıya İnanmak

“Evet. Çevremdekilerin bazıları sekizinci soruda bahsettiğim konuya pek inanmıyorlar, kaygısızlığa uğruyorlar bu yüzden maalesef.”(İHL) diyen

EÖ2-İHL kodlu öğrenci başarıya inanmanın hayattaki zorlukların üstesinden gelme konusunda faklı düşündüğünü ifade etmiştir.

Tablo 21 Öğrencilerin Dünya Görüşlerinin Ailelerinden/Çevrelerinden

Farklı Oluşu ve Farklılık Yönleri Yüzdeleri

Tablo 22 İHL Öğrencilerinin Dünya Görüşlerinin Ailelerinden/Çevrelerinden Farklı Oluşu ve Farklılık Yönleri Yüzdeleri

Lise ve imam hatip lisesi öğrencileri arasında bu konuda ayrışma söz konusudur. Yukarıdaki tablolarda bu görülmektedir. İmam hatip lisesi öğrencileri büyük oranda aile ve çevrelerinden farklı olmadığını dile getirmiştir. Ardından ve farklı görüşlere açık olma durumu gelmektedir. Lise öğrencileri için dünya

görüşü/din açısından bariz farklılık bulunmaktadır. Ardından siyasi düşünce ailesi veya çevresinden farklılığı olmayanlar gelmektedir.

Şekil 8 Dünya Görüşü Noktasında Çevreden/Aileden Farklılık İki Vaka Modeli Yukarıdaki iki vaka modeli incelendiğinde katılımcılardan farklılığı olmayanlar ve yaşam tarzı açısından farklı olduklarını ifade edenler ortak kodlar olarak görülmektedir. Diğer unsurlarda ise imam hatip lisesi ve lise öğrencilerinin ailelerinden ve çevrelerinden farklılık gösterdiği görülmektedir.

3.11. Öğrencilerin Karşılaştıkları Sorunlarda Dünya Görüşleri Çerçevesinde