Verilerin Toplanması

AraĢtırma verilerin toplanmasında literatür taraması yapılarak konu ile ilgili görsel ve yazılı kaynaklar incelenmiĢ ve düzenlenmiĢtir. AraĢtırma verilerine kütüphane, internet, kitap ve tezler gibi kaynaklardan yararlanılmıĢ. Minimalist sanatçı ve sanat yapıtları ile modacıların tasarımları Türkçe ve Ġngilizce olarak elde edilen veriler bir araya getirilerek, konu ile ilgili bilgi ve resimler düzenlenmiĢtir.

AraĢtırma için gerekli veriler, sanat akımlarından biri olan minimalizmin sanatçılarının yapıtları ile minimalist akıma yönelik çalıĢan moda tasarımcılarının modellerinin fotoğraf ile görsellenmiĢ verileri bir araya getirilmiĢtir. Sanatçı yapıtlarından etkilendiği düĢünülen giysi modelleri tasarım öğeleri açısından minimalizme etkisi incelenmiĢtir.

AraĢtırmada; sanat yapıtlarından etkilendiği düĢünülen moda tasarımcısının seçimi ve araĢtırmanın problem ve alt problemleri doğrultusunda değerlendirme ölçeğinin hazırlanması için gerekli olan bilgilere uzman görüĢlerine baĢvurarak ulaĢılmıĢtır.

3.4. Verilerin Analizi

Değerlendirme formu ile giysi tasarımları ve sanatçı yapıtları etkilenme derecesi değerlendirme ölçeği doğrultusunda irdelenmiĢtir. Döneme ait giysi formları ve giysi özelliklerini açıklayan yazılı materyaller ve bu materyallerde yer alan görsel çalıĢmalara ulaĢılarak sanatçı yapıtı hakkında ve modacı giysi modelleri hakkında bilgilere yer verilmiĢtir. AraĢtırmada, örneklem kapsamına alınan sanatçı yapıtından etkilendiği düĢünülen modacının giysi modelleri arasından 10 örnek ele alınmıĢtır. Tasarım öğelerinin minimalizme etkileri açısından incelenerek, analize dayalı her sanatçı yapıtlarından etkilendiği düĢünülen modacının değerlendirme tablosuna göre incelemesi yapılmıĢtır. Sanatçı adının alfebetik sıralaması esas alınarak bulgular bölümü sıralanmıĢtır. Bulgular bölümünde sanatçı yapıtından etkilendiği düĢünülen modellerin inceleme sıralaması Ģöyledir; Carl Andre‟den Hüseyin Çağlayan, Daniel Buren‟den Andre Courreges, Dan Flavin‟den Rei Kawakubo, Dan ve Sonja Flavin‟den Prada, Donald Judd‟dan Pierre Cardin (2 örnek), Frank Stella‟dan Yves Saint Laurent, Sol LeWitt‟ten Calvin Klein (2- örnek), Zaha Hadid‟ten Calvin Klein‟in etkilendiği düĢünülmüĢtür.

Uzman grubu yardımıyla oluĢturulan Tablo 1‟de giysi tasarım öğeleri, modellerin objektif biçimde değerlendirmesi bakımından tasarım öğelerinden çizgi, yön biçim, ölçü-oran, aralık, doku ve renk’e yer verilmiĢtir. Tablo 1‟de görüldüğü gibi 3‟lü likert ölçek kullanılmıĢtır. Değerleri; çok etkili (3), etkili(2), az etkili (1) olarak belirlenerek puanlama sistemi oluĢturulmuĢtur. Değerlendirme de her basamağın aldığı katsayısı kendi puanıyla çarpılmıĢtır. Sanat yapıtında etkilenen giysi modeli tek tek değerlendirilmiĢ, aritmetik ortalaması alınmıĢtır. Böylece sanatçı yapıtından etkilendiği düĢünülen modacıların etkilenme durumları belirlenmiĢtir.

Minimalist sanatçı yapıtlarından etkilendiği düĢünülen modellerde tasarım öğelerinin modelde dağılma oranlarına göre minimalizmin sadelik, yalınlık, basitlik, indirgeyicilik bakımından değerlendirmeler temel alınarak yapılmıĢtır.

Tablo 1. Değerlendirme Tablosu

(Sanat Eseri Resim )

(Giysi Tasarımı Resim) No Tasarım Öğeleri Çok Etkili (4) Etkili (3) Az Etkili (2) 1 Çizgi 2 Yön 3 Biçim 4 Ölçü-Oran 5 Aralık 6 Doku 7 Renk Toplam Genel Toplam X Açıklama/Sonuç

BÖLÜM IV

BULGULAR VE YORUM

Bu bölümde, araĢtırmaya alınan örneklem grubunun araĢtırma kapsamında elde edilen bulguları alt problemler doğrultusunda yorumlarına yer verilmiĢtir. Bulguların araĢtırmanın genel amacı doğrultusunda minimalist sanatçı yapıtlarının ve sanat yapıtlarından etkilendiği düĢünülen giysi tasarımcısının modellerin açıklamaları yapılmıĢtır.

Minimalist sanatçıların yapıtları, sanat yapıtlarından etkilenen modacıların giysi tasarım özellikleri, modacının giysi tasarımında, tasarım öğeleri açısından, minimalizme etkisi sorularına cevap aranacaktır. AraĢtırmanın alt amaçlarından sanatçı yapıtları ve etkilenen giysi modeli, resimlerle açıklanmıĢtır.

4.1. Sanatçı Carl Andre Yapıtından Moda Tasarımcı Hüseyin Çağlayan Modelinin Etkilenme Durumu

4.1.1. Sanatçının Adı: Carl Andre

Yapıtın Adı: Glarus Bakır Galaksi Yılı: 1995

Carl Andre monografide çığır açan Amerikan minimalist heykeltıraĢtır. En iyi bilinen onun için ızgara tabanlı kat heykelleridir. Kullandığı materyaller; tuğlalar, her türlü metaller, ahĢaplar, bakır malzemelerdir. Andrea, dönüĢ iĢaretlerinde bakır bobin kullanmıĢtır. Bir galaksiyi ya da kozmolojik formu anımsatan sarmal içine bakır tel kullanıp Ģekillendirme sağlamıĢtır. Çok büyük ve geniĢ ölçek saç malzemesi kullanmıĢ ve Ġsviçre‟de gösterilmiĢtir (Meyer, 2005, s. 178). Andre, odak noktası belirlemiĢ ve ritmik dairelerle geniĢlemesini sağlamıĢtır.

Yapıtın Adı: Untitled-Ġsimsiz Yılı: 1995

Yapıtın Görüntüsü:

4.1.2. Moda Tasarımcının Adı: Hüseyin Çağlayan

Tasarımın Adı: Sözlerden Sonra Adlı Koleksiyonundan Bir Tasarım Yılı: 2000

Tasarımın Görüntüsü:

Resim 48. Hüseyin Çağlayan, Sözlerden Sonra, 2000 (Hasegawa, 2010, s. 39).

 Giysi Model Tanımlanması

Hüseyin Çağlayan‟ın özel tasarım masa eteği, geometrik parçaların birbiri içine geçirilmesiyle oluĢan masanın, ortadaki yuvarlak kısım açılarak bedene giyildiğinde buradaki görünüm kademeli bir Ģekil almıĢ ve katlı görünüm vermiĢtir. Galeri ortamında tanıtımını yapmıĢtır. Üst bedenler koltuk parçalarının döĢemelik kumaĢından, etek ise masanın yapımındaki tahta malzemesinden tamamlanmıĢtır. Etek ve bluzdan oluĢan takımının renkleri, bluzu mavi renkte, eteği ise doğal tahta rengindedir. Desen ve süsleme kullanılmamıĢtır.

 Giysi Tasarımının Minimalizm Açısından Tanımlanması

Hüseyin Çağlayan‟ın “Sözlerden Sonra” adlı koleksiyonu minimalist sanat yapıtı olarak da adlandırılmakta, özgün bakıĢ açısını malzemeleri doğal(ham) haliyle kullanarak yansıtmıĢtır. Kullandığı materyaller, doğal olmakla birlikte farklılık göstermiĢ, yalın çizgisinden uzaklaĢmadan sıra dıĢı malzemeler kullanmıĢtır.

Biçimsel çeĢitlilik, tasarıma oldukça yansımıĢ, net hatlarıyla farklılık göstermiĢtir. Bluzun giyilebilir olması ve eteğin giyilebilir olmamasıyla iĢlevsellik göz ardı edilmiĢtir. Ancak sanatçı moda tasarımcısı gibi sanatçı olmasının özelliğiyle akımın 2000‟li yıllarına öncülük etmiĢtir.

4.1.3. Carl Andre’nin Yapıtından Etkilendiği DüĢünülen, Hüseyin Çağlayan’ın Giysi Tasarımında, Tasarım Öğeleri Açısından Minimalizme Etkisi Tablo 2. Carl Andre Yapıtından Hüseyin Çağlayan Tasarımının Değerlendirilmesi

Sanat Yapıtı Görünüm: Giysi Tasarımı Görünüm: No Tasarım Öğeleri Çok Etkili (3) Etkili (2) Az Etkili (1) 1 Çizgi + 2 Yön + 3 Biçim + 4 Ölçü-Oran + 5 Aralık + 6 Doku + 7 Renk + Toplam 12 6 - Genel Toplam 18/7 X 2,57 Açıklama/ Sonuç

 Bu giysi tasarımının sanat yapıtından etkilenme durumunun aritmetik ortalaması (x) „2,57‟ olarak hesaplanmıĢtır.

Andre‟nin sanat yapıtı ve Çağlayan‟ın özel tasarım show eteği yuvarlak çizgilere sahip görünümüyle, iç içe daire hatların içten dıĢa gösterdiği yön ile pürüzsüz yüzeyi ile doku bakımından kullanılan renk bakımından, Andre‟nin eserinden çok etkilendiği görülmektedir.

Kademeli olarak büyüyen içten dıĢa görünümüyle biçim, ölçü-oran bakımından, aralık bakımından sanat yapıtı tek Ģerit malzemenin yuvarlatarak iç içe geçirilmiĢ ancak giysi tasarımı her biri ayrı yuvarlakların iç içe geçirilmesiyle oluĢturulması bakımından, Tek renk kullanması bakımından bu yönüyle etkilendiği düĢünülmüĢtür. Tek renk kullanması ve yuvarlak dairelerin sıralı tekrarı ile geniĢleyen form görünümüyle yalın çizgi anlayıĢında bir anda göze çarpan minimalist bir görünüm göstermektedir.

Carl Andre‟nin minimalist yapıtında geometrik daireleri iç içe kullanmasıyla Çağlayan‟ın “Sözlerden Sonra” adlı koleksiyonunda masanın etek haline gelmeden önceki yerde durduğu biçim ile birebir örtüĢmekte etek halinde dönüĢmesiyle de minimalist geometrik dairelerin kademeli sıralanmasıyla benzerlik göstermiĢtir. Koleksiyon olarak hazırladığı bu tasarımı yapıtlarını bir anda anlamını sunan bir bütün olarak biçimlendirmektedir. Andre‟nin yapıtından etkilendiği düĢünülen Çağlayan‟ın minimalist yapıtında parçaların arasındaki göze çarpan düzen ve bütünlük önemlidir. Ayrıca yalınlığa ve doğallığa verdiği bu tutum minimalizmin ilkelerine vurgu yapmaktadır.

4.2. Sanatçı Daniel Buren Yapıtından Moda Tasarımcı Andre Courreges Modelinin Etkilenme Durumu

4.2.1. Sanatçının Adı: Daniel Buren

Yapıtın Adı: Paris, Plais- Royal Kraliyet Sarayı Kolonları Yılı:1967

Yapıtın Görüntüsü:

Resim 49. Daniel Buren, Paris Plais- Royal Kraliyet Sarayı Kolonları, 1967 (Kaynak: http://minimalissimo.com/2010/09/stripes/ EriĢim: 12.01.2014).

Geleneksel kültürü reddedip minimal siyah ve beyaz sütünları ile adından sıkça söz ettirmektedir. Buren‟e ün kazandıran çalıĢması Paris‟teki Plais-Royal Kraliyet Sarayı için yaptığı siyah beyaz kolonlar olmuĢtur. Buren‟i ve onun sanatını anlayan pek çok kimseye göre bu kolonlar, geleneksel sanat anlayıĢını yansıtan ve yaĢamayan bu saraya can getirmiĢ onu modern zamanın içine almıĢtır. Fransız kökenli minimalist olarak tanınan Daniel

Buren, siyah ve beyaz çeĢitli geniĢliklerde sıkça kullandığı çizgiler ile sanatsal üstünlüğünü gösterdiği düĢünülmektedir.

4.2.2. Moda Tasarımcının Adı: Andre Courreges

Tasarımın Adı: Giysi Modeli Yılı: 1968-1969

Tasarımın Görüntüsü:

Resim 50. Andre Courreges, Giysi Modeli, 1968-69 (Kaynak: http://www.spletnik.ru/look/newsmoda/40776- kollektcii-dior-prada-i-celine-arkhivnoe-vdokhnovenie-ili-plagiat.html EriĢim: 12.01.2014).

 Giysi Model Tanımlanması

Amerikan yaka ve düz ilik düğme kapama, truvakar kollu olan kaban mini boyda, simetrik özelliktedir. Mantoda iki küçük üst bedende, iki büyük alt bedende olan toplamda dört ilik düğmeli cep tasarlanmıĢ ve aplike cep özelliğindedir. Kabanın truvakar kolu kapama aparatına ilik düğme ile detaylanmıĢtır. Pamuklu kumaĢ kullanılmıĢtır. Ön ortası kapama, yaka, cepler ve kol aparatı beyaz renktedir. Ön, arka beden ve kollar siyah beyaz çizgili renktedir. Aksesuar olarak eldiven kullanılmıĢtır.

 Giysi Tasarımının Minimalizm Açısından Tanımlanması

Courreges‟in kabanında kullanılan materyaller en aza indirgenmiĢ, minimal olan bu model tasarımında metal düğmeler kullanılarak minimalizm özelliğini yansıtmıĢtır. Courreges,

1960‟larda boyuna ve enine çizgide kullandığı iki rengin sıralı tekrarı ile tasarladığı tasarımlarıyla adından sıkça söz ettiren Courreges‟in incelenen bu modelinde, eĢit kalınlıkta boyuna kullandığı siyah ve beyaz çizgileriyle minimalizmde yer alan renkleri kullanmıĢtır.

Minimal düzeyde vücudu sarmayan kalıp formu kullanılmıĢ, model kalıp açısından yalın ve basit olmasıyla beraber kullandığı siyah ve beyaz renklerle bu tasarım kesin ve net görünüme sahiptir. Tasarımda boyuna tekrarlanan siyah ve beyaz renk dokulu kumaĢ ile olan düzen, modelin simetrik özelliği ile de minimalist düzeni tekrarlamıĢtır.

4.2.3. Daniel Buren’nin Yapıtından Etkilendiği DüĢünülen, Andre Courreges’in Giysi Tasarımında, Tasarım Öğeleri Açısından Minimalizme Etkisi

Tablo 3. Daniel Buren Yapıtından Andre Courreges Tasarımı Değerlendirilmesi Sanat Yapıtı Görünüm: Giysi Tasarımı Görünüm No Tasarım Öğeleri Çok Etkili (3) Etkili (2) Az Etkili (1) 1 Çizgi + 2 Yön + 3 Biçim + 4 Ölçü-Oran + 5 Aralık + 6 Doku + 7 Renk + Toplam 15 4 - Genel Toplam 19/7 X 2.71 Açıklama/ Sonuç

 Bu giysi tasarımının sanat yapıtından etkilenme durumunun aritmetik ortalaması (x) „2.71‟ olarak hesaplanmıĢtır.

 Modacı sanatçı yapıtından „en çok‟ etkilendiği görülmüĢtür.

Daniel Buren‟in yapıtı ile Courreges‟in mantosu düz çizgi hattında, gösterdiği biçim ikisinde de sade ve yalındır. Ölçü-aralık bakımından sade olan bu görünüm basit olmakla birlikte minimalist bakımından etkilenmiĢtir. Boyuna olan çizgileri aynı yönde olduğundan

minimalist temel renklerden siyah ve beyazı kullanarak benzerliği görülmesiyle giysi tasarımının yalın düz ve iĢlevsel olmasıyla sanatçının yapıtından etkilendiği görülmekte ve minimalist özellik göstermektedir.

Buren‟in minimalist bakıĢını iki farklı renkte enine ve boyuna eĢit kalınlıkta ve aralıkta tekrarlanan renklerle yansıtmaktadır. Sanat yapıtlarında görülen bu minimalist bakıĢ açısı Burenin yapıtlarını yansıtma biçimidir.

Minimalizmin etkin olduğu dönemde Buren öncü örnekler vermiĢtir. Courreges ise minimal kalıp formunda tasarladığı giysi tasarımları gösteriĢten uzak, tercih edilen cebin tasarımı aplike olması ve monte yapılan yerin iĢlevsel olması açısından, kullanılan yardımcı malzemenin metal olması ve giysi kumaĢın boyuna çizgili dokusunda seçilen siyah ve beyaz renk ile minimalizmden etkilenmiĢtir.

Burenin minimalist yapıtlarında kullandığı eĢit geniĢlikte tekrarlı yüzey tasarımı ile Courreges‟in giysi tasarımında kullandığı kumaĢ yüzeyi ile benzerliği görülmektedir. Geometrik formlardan düz hatları boyuna kullanmıĢtır. Bu durumda Buren‟in öncü minimalist sanat eserinin dokusundan Courreges‟in minimalist eğilimli giysi tasarımlarının dokusu etkilendiği düĢünülmüĢtür. Burenin dikkati çeken Minimalist parçaların dokusundaki tekrarlı düzen beraberinde bütünlük getirmiĢtir. Yalınlığa ve algıya verdiği bu minimalist doku kavramsal değer vermiĢtir.

4.3. Sanatçı Dan Flavin Yapıtından Moda Tasarımcı Rei Kawakubo Modelinin Etkilenme Durumu

4.3.1. Sanatçının Adı: Dan Flavin

Yapıtın Adı: Untitled- Ġsimsiz, „V. Tatlin için adadığı anıt‟ Yılı:1964

Yapıtın Görüntüsü:

Resim 51. Dan Flavin, Ġsimsiz, “1 Tatlin V. Ġçin Anıt”, 1964 (Meyer, 2005, s. 93 ).

Flavin isimsiz yapıtı, alanın boyutuna üç floresan ıĢıklarla her iki tarafı sardığı bir merkezi ile dikine yerleĢtirilmiĢ floresan ıĢıklarından oluĢur. Flavin endüstriyel floresan ıĢıkları kullanımı ile endüstriyel malzemelerin basit bir organizasyonun yapılandırmacı vurgusu göstermektedir (Meyer, 2005, s. 93).

Rus Konstrüktivist Vladimir Tatlin‟e adadığı “Anıtlar” adı altında bir dizi çalıĢma gerçekleĢtirmiĢtir. “Anıtlar”, 1964‟de baĢladığı bu serinin bir parçasıdır. Flavin, Tatlin‟i sanatı bilim olarak düĢleyen büyük bir devrimci olarak görmüĢ ve ona büyük bir saygı duymuĢtur (Ataseven, 2012, s. 91).

4.3.2. Moda Tasarımcının Adı: Rei Kawakubo

Tasarımın Adı: Giysi Modeli Yılı:1988-89

Tasarımın Görüntüsü:

Resim 52. Rei Kawakubo, Giysi Modeli, 1988-1989

(Kaynak:http://www.metmuseum.org/Collections/search-the-collections/80955 EriĢim: 12.01.2014).

 Giysi Model Tanımlanması

Giysi, ceket yakası, ceket ve pantolon takımdan oluĢmaktadır. Pantolon, yüksek bel hattında ve topuk boyundadır. Kemer köprüleri vardır. Pantolon arkasında iki adet ilik cep yer almakta ve düğmelidir. Pantolon, duble paçadır. Takım elbiseye siyah renkte yün kumaĢ kullanılmıĢtır. Ceket yakası aparatı, modelli erkek yakada sağ beden bel ve kalça hattının yarısı boyunda, sol beden kalça hattının boyunda olmak üzere farklı boylardadır. Ceket, bel hattında olup, ön beden farklı boyutlarda bel hattındadır, yaka açıkta bırakılmıĢtır.

 Giysi Tasarımının Minimalizm Açısından Tanımlanması

Rei Kawakubo avangarda moda tasarımcısıdır. Soyut desenlerde monokrom Ģıklığıyla bilinen tasarımcı, kırıĢık yüzeyleri, düzensiz elbise kenarları, asimetrik dikiĢ yerleriyle bilinmekte entelektüel tasarımcının tarzı, geleneksel kalıp sisteminde farklı tasarımlarıyla bilinmektedir. Düz yüzeyler büyük oranda kullanılmakta, baskı, nakıĢ, parlaklık gibi yuvarlaklıklara ver vermemekte, çağdaĢ boyutlu geometrik Ģekilleri kullanmaktadır.

Kawakubo‟nun incelenen bu giysi tasarımında aksesuara rastlanmamakta olup farklı malzeme kullanılmamıĢ, materyaller indirgenerek minimalist tasarımın sadelik çizgisinden uzaklaĢmadan tasarımın özü yansıtılmıĢtır. Kawakubo‟nun özgün tasarımında yaka aparatı ile ceket boyu farklılık göstermiĢ geometrik formlardan kesin hatlı görünüm ile tasarımını oluĢturmuĢtur.

Tasarımda siyah olarak tek renk kullanılmıĢ, ceket ve pantolonunda siyah renk tekrarlanmıĢtır. Minimalist yapıtın ana renginden siyah kullanılmıĢtır. Model tasarımında kullanıĢlılık esas alınmıĢ, tasarlanan ceketin duruĢuyla pantolonun bol formuyla sade ve rahat görünüm göstermiĢtir.

4.3.3. Dan Flavin’in Yapıtından Etkilendiği DüĢünülen, Rei Kawakubo’nun Giysi Tasarımında, Tasarım Öğeleri Açısından Minimalizme Etkisi

Tablo 4. Dan Flavin Yapıtından Rei Kawakubo Tasarımının Değerlendirilmesi Sanat Yapıtı Giysi Tasarımı

No Tasarım Öğeleri Çok Etkili (3) Etkili (2) Az Etkili (1) 1 Çizgi + 2 Yön + 3 Biçim + 4 Ölçü-Oran + 5 Aralık + 6 Doku + 7 Renk + Toplam 12 2 2 Genel Toplam 16/7 X 2.28 Açıklama/ Sonuç

 Bu giysi tasarımının sanat yapıtından etkilenme durumunun aritmetik ortalaması (x) „2.28‟ olarak hesaplanmıĢtır

Rei Kawakubo takımının özellikli ceketi düz ve köĢeli çizgi kullanması bakımından, Dan Flavin‟in yapıtının kısadan uzuna ve simetrik özelliğinde olan floresan ıĢıklarının biçimi bakımından çok etkilendiği düĢünülmektedir.

Ölçü-Oran ve aralık bakımından sanat yapıtından çok etkilendiği düĢünülen ceket tasarımı basit görünüm ile birlikte özellikli bir tasarım göstermektedir. Bu sıralı tekrar olan floresan tüplerinin diziliĢi sade ve gösteriĢsiz düz kullanılması ve ceket tasarımının da yaka formundaki detayın kısalı uzunlu boyu ile etkilendiği görülmekte ve bu yönüyle minimalist

görünüm göstermektedir. Sanat yapıtının tepe noktası yukarı olmasıyla ceket tasarımında yaka detayının ise ceket boyunun özelliği dolayısıyla aĢağı yöne doğru olması ile farklı yöndedir ancak tek bir yöne doğru düzenli tekrarı olduğundan dolayı etkilenmiĢtir.

Flavin‟in sanat yapıtında ve giysi tasarımında desen kullanılmamıĢ ve doku yüzeyi pürüssüzdür ancak sanat yapıtının Ģeffaf yüzeyi giysi tasarımında yansıtılmadığı için doku ve renk bakımından giysi tasarımı az etkilenmiĢtir.

Flavin‟in yedi adet floresan tüpleri farklı boyuna uzunlukta simetrik olan yapıt ile Kawakubo‟nun giysi tasarımında kullandığı yaka aparatının farklı boyuna uzunluğu arasında benzerlik görülmüĢtür.

Minimalist yapıtlarda parçaların arasındaki kurgu değil, bir anda göze çarpan düzen ve bütünlük önemlidir. Kawakubo‟nun takımında standart görünümde olan bu elbisenin yaka detayı ile bütünlük göstermiĢ ve yalınlığa verilen bu tutum farklılık göstermiĢtir.

4.4. Sanatçı Dan Flavin Yapıtından Moda Tasarımcı Prada Modelinin Etkilenme Durumu

4.4.1. Sanatçının Adı: Dan Flavin ve Sonja

Yapıtın Adı: The Barbara Rose 3D Yılı: 1962-65

Yapıtın Görüntüsü:

Resim 53. Dan Flavin ve Sonja, Barbara Rose, 1962-65 (Kaynak:http://theredlist.com/wiki-2-351-382-1160- 1122-view-usa-profile-flavin-dan.html EriĢim: 12.01.2014).

EleĢtirmen Barbara Roses 1960‟ların sanatçılarını biçimlendirmiĢtir. Flavin yapıtı, beyaz ampul içerisine filizlenen çiçek yerleĢtirmiĢtir. Ampül ve saksının indirgemeci minimal Ģekillere karĢı çıkmasına rağmen bu yapıtta kullanılmıĢtır. Bu yapıtta kodlanmıĢ kadınsı seksilikle dayatılanlar reddedilmiĢ ve buda çiçeğin doğal saflığıyla kastedilmiĢtir. Çiçeğin beyaz ampül içine yerleĢtirmesiylesoyutlamıĢtır (Dimant, 2010, s.149).

4.4.2. Moda Tasarımcının Adı: Prada

Tasarımın Adı: Giysi Modeli Yılı: 1997

Tasarımın Görüntüsü:

Resim 54. Prada, Giysi Modeli, 1997 (Dimant, 2010, s. 144-145).

 Giysi Model Tanımlanması

Ġki ip askılı giysi diz hattında vekesiklidir, beden hattında olan bu kesik yaklaĢık 6-7cmdir. Transparan olan elbisenin askılarına biye kullanılmıĢ, üst beden açıklığı ve etek ucu biye ile temizlemiĢtir. ġifon kumaĢ kullanılan bu elbisede gri, kırmızı ve bordo kullanılmıĢtır.

 Giysi Tasarımının Minimalizm Açısından Tanımlanması

Prada‟nın tasarımı olan bu minimal formda, düz hatlara sahip kalıptaki giysiye kullandığı Ģifon kumaĢ seçiminin özelliğiyle minimalist eğilimindeki Ģeffaflık beraberinde doğallığı getirmiĢ farklılık göstermiĢtir. Elbisede kullandığı enine kesikle yalın görünüm, griden

kırmızıya yumuĢak geçiĢle minimalizmin Ģeffaf görünümüne vurgu yaparak özgün bir tasarım oluĢturduğu görülmüĢtür. Kullandığı kumaĢ ve renk seçimiyle tasarımın minimal yapısına vurgu yaptığı yalın görünüm ile Ģeffaflığı transparan özelliktedir.

Prada elbise tasarımı kullanılan kırmızının sıcak görünümünü griyle minimalizmin yumuĢak etkisine önem vermektedir. Tasarlanan giysi kalıp açısından minimal kalıp formuyla rahatlık göz önünde tutulmuĢtur.

4.4.3. Dan Flavin’ın Yapıtından Etkilendiği DüĢünülen, Prada’nın Giysi Tasarımında, Tasarım Öğeleri Açısından Minimalizme Etkisi

Tablo 5. Dan Flavin- Sonja Yapıtından Prada Tasarımının Değerlendirilmesi Sanat Yapıtı Giysi Tasarımı

No Tasarım Öğeleri Çok Etkili (3) Etkili (2) Az Etkili (1) 1 Çizgi + 2 Yön + 3 Biçim + 4 Ölçü-Oran + 5 Aralık + 6 Doku + 7 Renk + Toplam 6 10 - Genel Toplam 16/7 X 2.28 Açıklama/ Sonuç

 Bu giysi tasarımının sanat yapıtından etkilenme durumunun aritmetik ortalaması (x) „2.28‟ olarak hesaplanmıĢtır

Prada‟nın transparan giysisi düz ve yuvarlak çizgileriyle ve saksı ile çiçeğin yukarıdan aĢağı görünümü ile giysi tasarımının benzer yönde görünüm görülmektedir. Düz ve sade olan bu giysi biçim bakımından transparan görünüm göstermesinden dolayı etkilendiği görülmektedir. Düz kesim ile birlikte rahatlık sade ve basit form ile minimalist görümüm göstermektedir. Ölçü-oran ve aralık bakımından sanat yapıtından etkilendiği görülmektedir. Sanat yapıtının ampülden dolayı saydam yüzeyi pürüzsüz ve giysi tasarımının transparan görünümü doku bakımından benzerliği görülmektedir. Giysi tasarımı renk bakımından sanat yapıtından çok etkilendiği görülmektedir.

Flavin ve Sonja‟nın minimalist olan bu yapıtı vazoda kullanılan ampülün içinde aydınlatmasına sıcak etki katan filizlenen kırmızı çiçeklerle Prada‟nın basit görünümdeki

minimal tasarım giysisi arasındaki minimalist Ģeffalık açısından benzerlik kurulmuĢ ve yapıtın Ģeffat yüzeyi ile de giysi tasarımının saflığına vurgu yapılmıĢtır. Prada‟nın minimal eğilimde olan bu giysi tasarımına kullandığı renk ve yapıtın rengiyle benzerlik