Verilerin Toplanması

AraĢtırmanın eğitim süreci, 2009-2010 eğitim-öğretim yılı bahar dönemi içerisindeki sekiz hafta ve on altı ders saatini kapsamaktadır.

AraĢtırmanın yöntemine dayalı olarak viyolonsel öğrencilerinin, bilgi düzeyi ve performansla ilgili becerileri içeren akademik baĢarılarını geliĢtirmek amacıyla, dizgeli eğitim modeline göre yapılandırılan ve 8 haftalık süreçte toplam 16 ders saatini kapsayan ders planı hazırlanmıĢtır (Bkz. EK 7). Ders planı hazırlanırken öncelikle sekiz haftalık konu seçimi yapılmıĢ, ilgili konular paralelinde hedef ve davranıĢlar belirlenmiĢ ve derslerin içeriği dizgeli eğitim modeline dayalı olarak hazırlanmıĢtır. Öğrencilerin biliĢsel ve deviniĢsel alandaki akademik baĢarı düzeyleri ölçüleceğinden, hedef ve davranıĢlar da bu doğrultuda belirlenmiĢtir.

OluĢturulan ders planı doğrultusunda biliĢsel alanı içeren hedef ve davranıĢlar için biliĢsel alan değerlendirme testi, deviniĢsel alanı içeren hedef ve davranıĢlar için performans değerlendirme ölçeği oluĢturulmuĢtur. Bu ölçekler, öntest ve sontestte veri toplamak amacıyla gruplara uygulanmıĢtır. Uygulama öncesinde grupların eĢitlenmesi aĢamasında ise öntestten alınan veriler kullanılmıĢtır.

Performans ile ilgili yapılan öntestin bir hafta öncesinde tüm deneklere aynı anda verilen etüt ve eserin denekler tarafından bireysel olarak çalıĢılması istenmiĢtir. Öğrencilerin öntest aĢamasındaki performansları, gözlemciler tarafından performans değerlendirme ölçeğinde yer alan maddelere göre puanlanmıĢtır. Deneklerin öntest aĢamasındaki performansları video kamera ile kayıt edilmiĢtir.

Deney ve kontrol grupları belirlendikten sonra araĢtırmacı tarafından, deney grubundaki her öğrenci ile haftada iki ders saati olmak üzere, sekiz hafta süreyle toplam on altı ders saati boyunca, oluĢturulan ders planı doğrultusunda bire bir eğitim sürdürülmüĢtür. Deney grubu öğrencileri ile yürütülen derslerde iĢlenen konular dizgeli eğitimin basamaklarına göre düzenlenmiĢ olup; öğrenci merkezli eğitimin gereği olarak öğrenci katılımı üst düzeyde tutulmaya çalıĢılmıĢtır. Ünitelerde yer alan konular, ayrıntılı olarak her öğrenciyle çalıĢılmıĢtır. Özellikle rahat bir duruĢ ve tutuĢ sağlanması için, viyolonsel çalarken vücudun iĢ gören bölümlerinin kullanımı, detayları ile gösterilerek açıklanmaya çalıĢılmıĢtır. Sağ ve sol elin alması gereken durumlar ve yaptıkları hareketler, çalıĢılan gamlar üzerinde açıklanarak gösterilmiĢtir. Sözü edilen bu becerileri öğrencilerin hedeflenen düzeyde kazanmalarını sağlamak için, beceri öğretimindeki aĢamaların izlenmesine özen gösterilmiĢtir. Öğrencilerin, becerileri kendi kendine doğru Ģekilde yapmaları sağlanana kadar gerekli dönüt ve düzeltmeler sürdürülmüĢ, pekiĢtireçlerin yerinde ve zamanında kullanılmasına dikkat edilmiĢtir. Böylelikle öğrencilerin motivasyonu canlı tutulmaya çalıĢılmıĢtır.

Son test aĢamasındaki performans değerlendirme sınavında seslendirmesi yapılacak etüt ve esere hazırlık oluĢturması amacıyla, derslerde buna yönelik egzersiz, etüt ve eserler çalıĢılmıĢtır. Öte yandan, yine son test aĢamasında uygulanacak biliĢsel alan değerlendirme testinde yer alan sorulara yönelik olarak, biliĢsel alana özgü çalıĢmalar yapılmıĢtır. Bunun için, derslerde çalıĢılan egzersiz, etüt ve eserler üzerinde yer alan teknik, terim, iĢaret ve kavramlar gibi müziksel içerikler hakkında gerekli bilgilendirmeler yapılmıĢtır. Aynı zamanda, biliĢsel alanı desteklemek amacıyla ünitelere iliĢkin hazırlanan sunum kâğıtları öğrencilere verilmiĢtir (Bkz. EK 8). Deney grubuna dizgeli eğitim modeline dayalı öğretim yapılırken, kontrol grubuna herhangi bir müdahalede bulunulmamıĢ, kontrol grubundaki öğrenciler aynı süreçte aynı ders saati kadar geleneksel yöntemlerle eğitimlerine devam etmiĢtir. Deney grubu öğrencilerine, kendilerine uygulanan öğretim hakkında kontrol grubunda yer alan diğer öğrencilerle herhangi bir etkileĢimde bulunmamalarının önemi özellikle vurgulanmıĢtır.

OluĢturulan ders planı doğrultusunda, deviniĢsel alanla ilgili hedef davranıĢların kazandırılmasına yönelik, viyolonsel literatürünün büyük bir bölümü taranarak derslerde kullanılacak alıĢtırma, etüt ve eserler belirlenmiĢtir. OluĢturulan ders planları çerçevesinde deney grubu öğrencileri ile derslerde çalıĢılmak üzere seçilen etüt ve eserlerin, sontest aĢamasındaki performans değerlendirmesi amacıyla belirlenen etüt ve eserden farklı olmasına özen gösterilmiĢtir (Deney grubunun eğitim sürecinde kullanılan müziksel materyaller EK 4’te verilmiĢtir). Bu nedenle, sontest için belirlenen etüt ve eser, performanstan bir hafta önce tüm deneklere aynı anda verilmiĢtir. Böylelikle, sontestte puanlanacak performansların deney ve kontrol grupları için eĢit Ģartlarda baĢlaması hedeflenmiĢtir. Sontest için verilen etüt ve eseri kendileri bireysel olarak çalıĢan öğrencilere bu süreçte hiçbir Ģekilde ipucu verilmemiĢ, herhangi bir hatırlatmada bulunulmamıĢtır.

Ders planlarının hazırlanmasında ve deney sürecinde deney grubu ile çalıĢılan egzersiz, etüt ve eserlerin seçiminde, araĢtırmacı tarafından belirlenen bazı konulara daha fazla ağırlık verilmiĢtir. Bunlardan biri, her sınıf düzeyi için seslendirilebilirlik bakımından daha uygun bulunan ve özellikle ilk sınıf düzeylerinde yay hâkimiyeti ve tonlu ses üretimi için önemli görülen staccato çalma tekniğidir. Diğeri ise araĢtırmacının, öğrenciler tarafından çoğunlukla göz ardı edildiğini düĢündüğü süslemeli çalma biçimleridir.

Belirtilen bu nedenlerden ötürü, öntest ve sontestte tüm deneklere aynı anda verilen etütler belirlenirken, birbirinden farklı olmasına karĢın özellikle staccato çalma tekniğinin çalıĢılması ile ilgili olmasına dikkat edilmiĢtir (Bkz. EK 3). Bunun yanında sontestte tüm deneklere yine aynı zamanda verilen eserin belirlenmesinde de belli baĢlı süslemeli çalma biçimlerini içermesine özen gösterilmiĢtir (Bkz. EK 3).

Sekiz haftalık öğretim süreci sonunda, deney ve kontrol gruplarını oluĢturan öğrencilerin performansları, gözlemciler tarafından performans değerlendirme ölçeğinde yer alan maddelere göre puanlanmıĢtır. Böylelikle, performans değerlendirme testi ile ilgili sontest verileri elde edilmiĢtir. Deneklerin sontest aĢamasındaki performansları video kamera ile kayıt edilmiĢtir.

BiliĢsel alan değerlendirme testi ise deney ve kontrol grubuna aynı anda tekrar uygulanmıĢtır. Böylelikle, biliĢsel alan değerlendirme testi ile ilgili sontest verileri elde edilmiĢtir.