Vasiyetname

Vasiyetnameler ölüme bağlı tasarruflardır. Đki tür vasiyetname vardır miras bırakanın sağlığında notere giderek yaptığı ve miras bırakanın kendi el yazısı ile veya onun bırakıtının ne şekilde tanzim edileceğine dair beyanının başkası tarafından saptanmasıyla oluşturduğu vasiyetnameler. Noterlerin tarafından miras bırakanın isteği üzerine düzenlediği vasiyetnameler noter huzurunda yapıldıklarından resmi belgedirler. El yazısı ile meydana getirilen vasiyetnameler bizatihi resmi belge olmadıklarından sahtecilik yapılması halinde durumları ne olacaktır. Madde gerekçesinde bu hal şöyle açıklanmıştır. “el yazılı vasiyetnamelerde gerçekleştirilen sahtecilik dolayısıyla, resmî belgede sahtecilik hükümlerinin uygulanacağı açıklanmıştır. Burada söz konusu olan vasiyetname, noter huzurunda yapılmamış olanlardır. Burada geçen vasiyetname, ölen kişinin meydana getirdiği el yazısı ile yapılmış veya onun beyanı üzerine özel kişilerce saptanmış vasiyetnamelerdir.“¹¹⁶

1.7.8. 210. Maddenin 2.Fıkrasındaki Belgeler

Maddenin ikinci fıkrasında özel olarak sağlık mesleği mensuplarının ¹¹⁷ tarafından meslekleriyle ilgili olarak düzenledikleri belgelerin gerçeğe aykırı düzenlenmesi halinde haksız bir menfaat sağlanması veya kişi ya da kamunun zararına bir sonuç doğurması halinde resmi belgede sahtecilik hükümlerine göre failin cezalandırılacağı hükme bağlanmıştır.

Madde metninde her ne kadar doktor, diş doktoru, ebe, hemşire eczacı veya diğer sağlık

115 Meran, a.g.e., sh. 488

116 Madde Gerekçesi, www.ceza-bb.adalet-maddegerekçeleri E.T.10.01.2009

117 TCK’nın 280. m. 2. f. “Sağlık mesleği mensubu deyiminden tabip, diş tabibi, eczacı, hemşire ve diğer sağlık hizmeti veren kişiler anlaşılır.”

mesleği mensubu denmiş ise de sağlık mesleği mensubu deyiminden TCK’nın 280. maddesi 2. fıkrasında yapılan tanıma göre “ tabip, diş tabibi, eczacı, hemşire ve diğer sağlık hizmeti veren kişiler anlaşılır.” ¹¹⁸

Konuya ilişkin özel hükümler de bulunmaktadır. Örneğin; 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı Đcrasına Dair Kanun’un 73. maddesine göre, “protokol defterlerinde tahrifat yapan ve mugayiri hakikat malumat derceylediği sabit olan tabipler, diş tabipleri, dişçiler ve ebeler Türk Ceza Kanunu’nun belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümlerine göre cezalandırılır hükmü mevcuttur. Bu kanuna göre “Türkiye'de icrayı sanat salahiyetini haiz olmayan tabiplerin raporları muteber olamaz.” “Memurların Hastalık Raporlarını Verecek Hekim ve Sağlık Kurulları Hakkında Yönetmelik”in 2/II maddesinde,

“resmi ve özel hekim bulunmaması ve hastanın tıbbi sebeplerle veya ulaşım şartlarının elverişsizliği yüzünden hekim veya sağlık kurulu olan bir yere gönderilememesi halinde, sağlık memuru, hemşire ve ebeler memurun hasta olduğunu ve bir hekim tarafından muayene edilmesinde zaruret bulunduğunu gösteren hastalık belgesi düzenler” ve 3. maddesinde de

“hastalık raporlarında;

Sağlık memuru, hemşire ve ebeler 7 güne kadar tek hekimin ise 20 güne kadar hastalık izni yani rapor verebileceği hükme bağlanmıştır. Bu tek hekimin veya sağlık memuru ebe veya hemşirenin kamu görevlisi olmaması halinde de düzenleyeceği rapor 210/2. madde

kapsamında değerlendirilecektir.

Kamu görevlisi olmayan bir sağlık mesleği mensubunun düzenlemeye yetkili olduğu bir belgeyi gerçeğe aykırı olarak düzenlemesi özel belgede sahtecilik suçunu oluşturur ancak kanun koyucunun 210. m.’nin 2.fıkrası ile getirilen düzenleme ile eski 354. maddeden farklı olarak özel bir statü verilmiş resmi belge hükmünde belgelerden sayılarak cezalandırılması cihetine gidilmiştir.¹¹⁹ Ancak, düzenlenen belgenin kişiye haksız bir menfaat sağlaması ya da kamunun veya kişilerin zararına bir sonuç doğurucu nitelik taşıması hâlinde, resmi belgede sahtecilik hükümlerine göre cezaya hükmolunacaktır. Böylece, belirtilen kişilerin görevlerinin ifası bağlamında düzenledikleri belgelerin önemi vurgulanmış ve bunlara duyulan güvenin özellikle korunması amaçlanmıştır.

118 Erdağ, a.g.e., sh.536

119 Erdağ, a.g.e., sh. 535

Buraya kadar belge, evrak, resmi belge kavramları, sahtecilik suçlarının unsurlarını gibi genel kavramları açıklamaya çalıştık. Đkinci bölümde 5237 sayılı Türk Ceza Kanununu baz alarak, halen 765 sayılı kanuna göre lehe kanun uygulamalarında dikkate alınması gerekliliğinden hareketle ve bilimsel inceleme gereği olarak 765 sayılı kanunun konumuzla ilgili maddelerini de karşılaştırılmak suretiyle analiz etmeye çalışacağız.

ĐKĐNCĐ BÖLÜM

RESMĐ BELGELERDE SAHTECĐLĐK

Sahtecilikle ilgili suçlar kamunun güvenine karşı suçlar olarak kabul edilmiş ve bu bölüm içerisinde düzenlenmişlerdir. Kamunun güvenine karşı suç olarak kabul edilen sahtecilik suçlarını üç ana bölüme ayırabiliriz. Bunlar

1. Kamusal değerler üzerinde sahtecilik (kalpazanlık);

a) paralarda,

b) kamu değerli (paraya eşit sayılan değerlerde) kağıtlarında, c) değerli damgalarda sahtecilik,

2. Mühürlerde sahtecilik, 3. Belgelerde sahteciliktir.¹²⁰

Parada ve kamu değerli kağıtlarında sahteciliğe konu resmi belgeler üzerinde sahtecilik suçları kamusal bir değer olmasına rağmen gerçek anlamda belgelerde sahtecilikten sayılmaz. Çünkü bu belgeler kamusal güç tarafından resmi memurun düzenlemesi olmaksızın matbu şekilde düzenlenirler. Yani kamu görevlisinin artık başka bir biçimde belge düzenlemesi mümkün olmaz. Bu belgeler üzerinde yapılan sahtecilik usulüne uygun şekilde çıkarılan para ya da kamu değerli kağıdının usule uygun şekilde düzenlenmesinden sonra tahrif, tağyir veya taklit edilerek sahteleştirilmesi söz konusudur. Resmi belgede sahtecilikte ise o belgenin düzenlenmesi söz konusudur. Paranın veya kamu değerli kağıdının gerçek manada düzenlenmesi söz konusu olmadığından kanun koyucu tarafından ayrıca düzenlenmişlerdir. Mühürlerde sahtecilikte bir resmi belgenin yazının değil bir mührün taklidi ya da tahrifi söz konusudur ki buda gerçek manada bir resmi yazıda sahtecilik anlamına gelmez. Konuları daha ayrıntı ve özellikleri ile inceleyelim.