Uyku ve Dinlenme Alışkanlığı Kazandırılmasında Dikkat Edilecek Noktalar

 Çocuğunuz uykuya dalmadan önce sessiz bir dönem geçirmesini sağlayınız.

Uykudan önce sakin bir rutin geliştiriniz (masal okuma, şarkı söyleme, banyo vb.). Bu düzenli rutin çocuğunuza uyku zamanının geldiğini hatırlatacaktır.

Çalışan anne ve babalar geç saatlerde çocuklarıyla oynamak isterler.Uykudan önce oynanan aktif oyunlar çocukları uyarır, uykuya dalmalarını güçleştirir.

 Değişmeyen bir uyku planı yapınız. Sabit bir uyanma saatinin olmasını sağlayınız. Uyuma ve uyanma zamanı haftanın yedi günü sabit olmalıdır.

Düzenli uyku ritmi sağlamak açısından uyanma saati uyuma saatinden daha önemlidir. Aynı zamanda çocuğunuzu uyandırmak da onu uyumaya zorlamaktan daha kolay olabilir.

 Çocuğunuzun en sevdiği oyuncağını veya battaniyesini yanına almasına izin veriniz (Güvenli olduğuna emin olmalısınız.).

 Çocuğunuzun rahat olduğundan emin olunuz. Odanın ısısını kontrol ediniz.

Elbiseler çocuğun hareketini engellememelidir. Uyumadan önce çocuğunuz su içmek isteyebilir, bu yüzden gece lambası açık bırakılabilir.

 Çocuğunuzun sizle beraber uyumasına izin vermemeye çalışınız. Bu onun yalnız başına uykuyu öğrenmesini zorlaştırabilir.

 Her şikayetinde veya sizi çağırışında çocuğun odasına gitmeyiniz. Odanın dışında veya kapının arkasında durarak onunla konuşmaya çalışınız.

 Uyumadan önce çocuğunuz su içmek isteyebilir. Gece lambası açık bırakılabilir, kapı aralık bırakılabilir.

6.1.3: Uyku ve Dinlenme Alışkanlığı Kazanma Basamakları

 Dinlenme Alışkanlığı Kazandırma Beceri Analizi

 Aşırı hareketli oyunlardan sonra veya yorucu bir faaliyetten sonra çocuğun dikkati dinlenmesi gerektiğine çekilerek oturması ve sakin olması sağlanır.

 Uygun bir yere oturması söylenerek beklemesi istenir.

 Çocuk oturduğu yerde yine hareketli olarak devam ediyor ise dikkati bir resme veya bir konuya çekilerek sohbete başlanır.

 Bu durumda çocuğun yorgunluğu geçinceye kadar sakin kalması sağlanır.

 Çocuğa dinlenip dinlenmediği sorularak bu alışkanlığı kazanıncaya kadar devam edilir.

 Uyku Alışkanlığı Kazandırma Beceri Analizi

 Gündüz saatlerinde çocuğun her zaman bir uyku saatinin belirlenmesi gerekir.

 Çocuğun her gün aynı saatlerde 1-2 saat uyuma alışkanlığı kazanması sağlanır.

 Bunun için öğleden sonraki saatlerde bir uyku düzeni ayarlanır.

 Belirlenen saat geldiği zaman çocuğa uyku saatinin geldiği hatırlatılarak hiçbir faaliyet veya herhangi bir çalışma yaptırılmaz.

 Önce çocuğa pijamalarının giydirilmesi sağlanır.

 Daha sonra yatağa girmesi için yardım edilir.

 Yatağa yattıktan sonra bir süre uykuya dalması için yanında beklenir.

 Gerekirse masal veya şarkı söylenerek çocuğun yanında bir süre kalınır.

 Çocuk uyuduktan sonra yanından ayrılınır.

Bu işlem alışkanlık hâline gelinceye kadar devam edilir.

 Gece Saatlerinde Uyku Alışkanlığının Kazanılma Beceri Analizi

 Çocuğa uyku saatinin geldiği hatırlatılır.

 Çocuğun elleri ve yüzü yıkandıktan sonra pijamalarını giymesi için yardım edilir.

 Eğer çocuk uyumak istemiyorsa, çok sevdiği bir oyuncak veya eşyası ile birlikte yatağa gidilir.

 Yatak açılır.

 Çocuğun yatağa girmesi sağlanır.

 Yatağa girdikten sonra üzeri battaniye veya yorganla örtülerek yanında bir süre beklenir.

 Çocuğun uykuya dalması için şarkı veya bir hikaye anlatılır.

 Çocuk uykuya daldıktan sonra yanından uzaklaşılır. Bu işlem alışkanlık hâline gelinceye kadar devam edilir.

UYGULAMA FAALİYETİ

Özel eğitimde uyku-dinlenme alışkanlığının kazandırılmasıyla ilgili olarak aşağıdaki faaliyeti hazırlayınız.

İşlem Basamakları Öneriler

 Özel eğitimde uyku-dinlenme alışkanlığı kavramayla ilgili olarak rehabilitasyon ve özel eğitim

kurumlarından kaynak taraması yaparak bilgi edininiz.

 Uyku ve dinlenme alışkanlığının kazandırılmasıyla ilgili ön hazırlık yapınız.

 Sağlığımız açısından uyku ve dinlenmenin önemi hakkında bilgi edininiz.

 Uyku ve dinlenme alışkanlığının önemi hakkında bilgi edininiz.

 Engelli çocuklara uyku ve dinlenme alışkanlığı kazandırırken dikkat edilecek noktaları öğreniniz.

 Uyku ve dinlenme alışkanlığı

kazandırırken dikkat edilecek noktaları araştırınız.

 Edindiğiniz bilgiler doğrultusunda asetatlı kâğıtlara sunu hazırlayınız.

 Yaptığınız araştırmalar doğrultusunda ders aracı olarak bir çalışma

hazırlayınız.

 Hazırladığınız faaliyeti sınıfta

arkadaşlarınıza tepegözde gösteriniz.  Yaptığınız çalışmayı sınıfta anlatınız.

 Edindiğiniz bilgiler doğrultusunda rapor hazırlayınız.

 Edindiğiniz bilgiler doğrultusunda bir rapor hazırlayınız.

 Hazırladığınız raporu arkadaşlarınızla paylaşınız.

 Hazırladığınız çalışmayı arkadaşlarınızla paylaşınız.

UYGULAMA FAALİYETİ

KONTROL LİSTESİ

Aşağıda hazırlanan değerlendirme ölçeğine yaptığınız çalışmayı değerlendiriniz.

Gerçekleşme düzeyine göre “Evet /Hayır” seçeneklerinden uygun olanı kutucuğa işaretleyiniz.

DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ Evet Hayır

1. Uyku ve dinlenme alışkanlığının kazandırılması ile ilgili araştırma yaptınız mı?

2. Uyku ve dinlenmenin önemi hakkında bilgi edindiniz mi?

3. Uyku ve dinlenme alışkanlığı kazandırırken dikkat edilecek noktalar hakkında bilgi edindiniz mi?

4. Yaptığınız çalışmalar doğrultusunda asetatlı kâğıtlara ders aracı hazırladınız mı?

5. Yaptığınız çalışmaları sınıfta arkadaşlarınıza anlattınız mı?

6. Edindiğiniz bilgiler doğrultusunda uyku ve dinlenme alışkanlığı kazandırma basamaklarını hazırladınız mı?

7. Yaptığınız çalışmaları raporlaştırdınız mı?

8. Oluşturduğunuz raporu sınıfta paylaştınız mı?

DEĞERLENDİRME

Yaptığınız değerlendirme sonunda “Hayır” şeklinde cevaplarınızı bir daha gözden geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız, öğrenme faaliyetini tekrarlayınız. Cevaplarınızın hepsi “Evet” ise bir sonraki faaliyete geçiniz.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Aşağıdaki ifadeleri okuyarak boşluğa en uygun seçeneği bulup işaretleyiniz.

1. Aile çocuğun uyuması gereken saat üzerinde ... sonra zorunlu durumlar dışında çocuğa buna uyması gerektiğini öğretmelidir.

A) Çalışıldıktan B) Anlaştıktan C) Durulduktan D) Gidildikten E) Programlandıktan

2. Oyun ve okul çağı çocuklarının her gece 10-12 saat ... ihtiyacı vardır.

A) Eğitime B) Oyuna C) Sohbete D) Uykuya

E) Beceri eğitimine

3. Yetersiz uyku çocukta ...sorunlarına eğilim oluşturabilmektedir.

A) Uyum

B) Konuşma C) Davranış D) Yemek yeme E) Spor ve egzersiz

4. Uyku öncesi 1-2 saat aşırı ... kafein içeren besinlerden (çocuklar için çikolata vb.) kaçınmalıdır.

A) Eğitimden B) Hareketten C) Konuşmaktan D) Yemek yemekten E) Dinlenmekten

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

5. Düzensiz uyku ... (değişen gece uyku saatleri, öğleden sonra uyku saatleri, sabah uykuları) nedeni ile çocuk uyku saatinde yorgun olmayabilir.

A) İle B) Nedeniyle C) Aralığı D) Alışkanlığı E) Ritim

Aşağıdaki cümleleri okuyarak cümle başında yer alan parantez içine doğru ise D, yanlış ise Y harfini yazınız.

6. ( ) Çocuğun uykuya dalarken daha fazla erişkin desteğine ihtiyacı vardır.

7. ( ) Uykudan önce oynanan dinlendirici oyunlar çocukları uyarır ve çocukların uykuya dalmalarını güçleştirir.

8. ( ) Uyuma ve uyku saati haftanın üç günü sabit olmalıdır.

9. ( ) Uygun olmayan televizyon programları çocuğun uyku ritmini bozabileceği için bu konuya önem vermek gerekir.

10. ( ) Aileler bazı uyku saati rutinleri ve sınırları oluşturmalıdır.

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı, cevap anahtarıyla karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevapladığınız sorularla ilgili öğrenme faaliyetlerini tekrarlayınız.

Cevaplarınızın hepsi doğru ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçebilirsiniz.

ÖĞRENME FAALİYETİ–7

Öğrenme faaliyetinde kazandırılacak bilgi ve beceriler doğrultusunda uygun ortam sağlandığında, özel eğitimde deri ve banyo temizliğini kavrayabileceksiniz.

 Sağlığımız açısından deri ve banyo temizliğinin önemi ile ilgili internetten ve çeşitli kaynaklardan araştırma yapınız.

 Edindiğiniz bilgileri raporlaştırarak arkadaşlarınızla paylaşınız.

 Edindiğiniz bilgiler doğrultusunda asetatlı kâğıtlara deri ve banyo temizliği ile ilgili bir sunu hazırlayarak sınıfta arkadaşlarınıza sununuz.

7.ÖZEL EĞİTİMDE DERİ VE BANYO TEMİZLİĞİNİ KAVRAMA

Resim 7.1:Banyo yapılacak mekânın hazırlanması önemlidir.

AMAÇ

ARAŞTIRMA

ÖĞRENME FAALİYETİ–7

KIZ ÇOCUĞUN HAYRAN OLDUĞU; ERKEK ÇOCUĞUN MODEL SEÇTİĞİ BABALAR KİMİ ZAMAN İLETİŞİMDEN KAÇIYORLAR.

Belgede Engelli Çocuklar için özel eğitim ve bakım (sayfa 101-109)