6 ULUSAL MEKANSAL STRATEJĠLER
6.1 Hollanda Ulusal Mekansal Stratejisi
6.1.8 Ulusal Mekansal Stratejilerin Üretim Süreci
Yukarıda kısaca özetlenen Ulusal Mekansal Stratejilerle ilgili değerlendirmeler farklı ülkelerde hazırlanan planların niteliği hakkında genel bir fikir oluĢturmaktadır. Bu nitelikler önemlidir. Ancak, hazırlanan bu (stratejik) planlarda öne sürülen politikaların ve kararların (stratejilerin) nasıl geliĢtirildiği ve nasıl uygulamaya aktarıldığı çok daha önemlidir. Çünkü üretim süreci yukarıda sıralanan baĢlıklar altındaki genel politika, strateji ve projelerin üretilmesinde ortak görüĢün ve uzlaĢmanın nasıl sağlandığını göstermektedir. Bu uzlaĢma planların/stratejilerin bağlayıcı niteliği olmadan nasıl etkili olabildiğini açıklamaktadır.
Ulusal Mekansal Stratejilerin Hazırlanmasında öne çıkan birimler
2007 yılında kurulan hükümet dönemi sonrasında mekansal geliĢme ile altyapı iliĢkisinin kurulması daha fazla öne çıkmıĢtır. Ulusal Yapı Vizyonu veya eski adı ile Ulusal Mekansal Stratejiler oluĢturma süreci hem altyapı projeleri, hem de ulusal açıdan önemli mekansal projeler arasında iĢbirliği ve eĢgüdüm sağlamayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda mekansal konularla ilgili dört ulusal hükümet biriminin bir arada çalıĢması gerekmektedir.
Ulusal Mekansal Stratejisinin oluĢturulması ve uygulama sürecinde eĢgüdümün sağlanmasından ana sorumlu Bakanlar Kuruludur. EĢgüdüm sağlama mekanizmalarında sorumlu kurumlar ise Resmi Bakanlık Komiteleri’dir. Mekansal planlamadan 2008 yılına kadar sorumlu olan Komite Ulusal Mekansal Planlama Komitesi (Rijksplanologische Commissie, RPC) iken, yeni yasa ile yeni bir komite kurulmuĢtur. CDL Sürdürülebilir YaĢayan Çevre Komitesi (Committee for Sustainable Living Environment) Sosyal ĠĢler Bakanlığı dıĢındaki tüm Bakanlıkların genel müdürlerinden oluĢan ve üç haftada bir toplanan ve Bakanlar Kurulunu besleyen bir komitedir. Bu komitenin baĢkanlığını Altyapı ve Çevre Bakanlığı müsteĢarı tarafından yapılmakta olup özellikle mekansal ve çevresel konulardan sorumlu dört Bakanlıktan raporlar almaktadır.
Diğer önemli bir Komite ICES Ekonomik Yapının Güçlendirilmesi (Interdepartmental Committee for Strengthening the Economic Structure) olup, Ekonomik ĠĢler Bakanlığının yönetimindedir. 1980‟lerin ortasında kurulan bu Komitenin önemi 1990 yıllardan beri hükümetin Ekonomik Yapı Fonu‟na önemli miktarlarda finansman sağlaması nedeniyle artmıĢtır. Bu finansmanın çoğu altyapı yatırımları ve baĢarılı bir ekonomik geliĢme için zorunlu olan bilgi ve yenilikçiliği desteklemek için kullanılmaktadır.
Bu komitenin karar süreçlerinde mekansal kaygıların arka planda kaldığı iddia edilse de bu komite Ulusal Mekansal Strateji belgesindeki yatırımları sağlamak konusunda söz sahibi olması nedeniyle mekansal kararlarda etkilidir. Nitekim 2003 yılında bu Komitenin adı ICRE Mekansal Ekonomi için Bakanlıklar arası Komite olarak değiĢtirilmiĢtir (Interdepartmental Committee for Spatial Economics). 2007‟den bu yana Bakanlar Komitesini planlama konusunda RPC Ulusal Mekansal Planlama Komitesi (Rijksplanologische Commissie, RPC) ve büyük altyapı projeleri yatırımlarının getiri konusunda Mekansal Ekonomi Komitesi (ICRE) bilgilendirmektedir. Çoğunlukla bu iki komitenin raporları bütünleĢtirilmektedir.
Yukarıdaki paragraflardan anlaĢılacağı üzere mekansal kararlar ile sektörel kararlar arasındaki uyum Bakanlar Kurulu ve Bakanlar Kuruluna bağımlı olarak çalıĢan Komiteler aracılığı ile baĢarılmaktadır.
Ancak, dikkat çeken nokta Komitelerin eĢgüdüm konusunda çok planlı ve sürekli iĢbirliği içinde olmasıdır.
Altyapı projelerinin bütçelenmesinde altyapı projeleri arasında eĢgüdümü sağlayacak bir mekanizma daha bulunmaktadır. MIRT (Multi-Annual Plan for Infrastructure and Transportation) 1999‟dan bu yana UlaĢım, Su Yönetimi Yönetimi Bakanlığının (VenW) bütün altyapı projelerine iliĢkin bütün raporların görünür hale geldiği bir raporlama sistemidir. 2007‟den bu yana bu süreç içine diğer yatırımcı Bakanlıklar da katılmıĢ ve ulaĢım dıĢındaki yatırım projelerin de mekansal boyutları irdelenmiĢ olmaktadır.
Bakanlıklar da bu süreçle doğrudan ilgilenmekte ve iller ve belediyelerin de uzlaĢtığı projelerin uygulanması için yılda iki kere toplanmakta ve “oyunun kuralı”nın yerine getirilip getirilmediğini irdelemektedir.
Uygulama ile ilgili yapılan değerlendirmeler Ģunu göstermektedir: GeçmiĢ dönemlerde, 1970 ve 1980‟lerde, konut ve tarımsal konularda daha fazla uygulama Ģansı olarak Konut, Mekansal Planlama ve Çevre Bakanlığı (VROM) tarafından hazırlanan planların son yıllardaki eĢgüdüm çalıĢmaları ile ulaĢım, su ve ekonomi konularını kapsadığı ve mekansal hedeflere ulaĢmada mekansallaĢtırılmıĢ yatırım kararlarının uygulanmasının önemli olduğu söylenebilir.
Ancak bu iĢbirliği kağıt üzerinde çok güçlü bir Ģekilde tanımlanmıĢ olsa da özellikle altyapıdan sorumlu VenW‟nin ulusal kalkınma stratejisini çok önemsemediği, kendi bütçesinin VROM‟un bütçesinden sekiz kat daha fazla olması nedeniyle Ulusal Mekansal Stratejik planı “kağıttan kaplan”
olarak adlandırdığı da görülmektedir. Su ve ulaĢım farklı bir politika alanı olup, ulusal mekansal stratejiler belirlenirken ne ölçüde bütünleĢik bir yaklaĢım gösterdiği soru iĢaretidir. Ek olarak enerji ve Shiphol Havaalanı yönetiminin de ayrı politikalar izleyebildiği konusunda bilgi bulunmaktadır. Bunun bu eleĢtirilere karĢın Hollanda planlama sisteminin ulusal düzeyde eĢgüdüm sağlamak üzere farklı mekanizmalara sahip olduğu izlenmektedir. Yanı sıra, bu mekanizmaların demokratik bir sorumluluk çerçevesinde gerçekleĢtiği görülmektedir.
Süreç
Ulusal Mekansal Planlama konusunda sorumlu kuruluĢ Konut, Mekansal Planlama ve Çevre Bakanlığı (VROM) (2010 sonrasında ismi Altyapı ve Çevre Bakanlığı olarak değiĢtirilmiĢtir) olup, bu görevi Bakanlar Kurulu adına yapar. Bir Ulusal Mekansal Stratejinin hazırlanması süreci Bakanlar Kurulu‟nun bir Ulusal Mekansal Strateji üretmek kararını vermesi ile baĢlar. Bu karar verildikten sonra Konut, Mekansal Planlama ve Çevre Bakanlığı/ Altyapı ve Çevre Bakanlığı özellikle ilgili dört Bakanlık baĢta olmak üzere diğer Bakanlıkların da onaylayacağı bir veya birkaç yapısal Ģemayı geliĢtirir. Bu Yapısal ġema ülke için önerilen geliĢmenin ana özelliklerini içerir. Bu yapısal Ģemaya ek olarak bu Ģemanın nasıl gerçekleĢeceğinin de tanımlanması gerekir.
Hazırlanan politikalar ve Ģema (Bölüm 1) yayınlanarak kamuoyuna sunulur. Ġller, belediyeler ve su idarelerinin görüĢleri ile VROM Konseyi‟nin önerileri alınır. Öneriler ve görüĢler dikkate alınarak Bölüm 2 hazırlanır. Hazırlanan yeni metin için Mekansal GeliĢme Politikaları Konusunda Hükümet Politikaları DanıĢma Konseyi‟nden (WRR) görüĢ alınır. Bu görüĢler ıĢığında Hükümet bir sonuca varır. Olumlu görülmesi durumunda Konut, Mekansal Planlama ve Çevre Bakanlığı/ Altyapı ve Çevre Bakanlığı ve diğer ilgili Bakanlıklar önerilen yapısal planın kendi Bakanlıkları ilgili olan yatırım kararlarını Bakanlık pörtföyü içine alır. Her Bakanlık önerilen yapısal Ģemayı gerçekleĢtirmeye kendi Bakanlıklarının nasıl katkı sağlamayı amaçladığını belirten bir çalıĢma yapar.
Bakanlar Kurulu tarafından benimsenen bu yapısal ġemayı Ġkinci Meclis‟e (Temsilciler Meclisi) yollar. Bu yapısal Ģema Temsilciler Meclisi isterse kamuoyu tartıĢmasına açılır. Gereğinde Meclis kamuoyuna açmadan da geliĢtirilen Ģemayı bir bütün olarak ve bir parçasını onaylayabilir veya reddedebilir. Onaylaması durumda Yapısal ġema Birinci Meclis‟e yollanır. Birinci Meclis‟te bu Ģemayı kamuoyunun görüĢüne açabilir. Kamuoyu tartıĢması bitmeden Meclis öneriyi onaylamaz.
Veya kamuoyu tartıĢması olmadan en az 6 ay sonra olmak uygulanmak üzere onaylar.
Yapı Vizyonları öncesinde Ulusal Mekansal Stratejiler geliĢtirilirken izlenen süreç ġekil 6.1.1‟de verilmektedir. Yapı Vizyonları da üretilirken bu Ģemada gösterilen danıĢma süreçlerinin de önemli olduğu ve parlamento‟da yapılan tartıĢmaların özellikle Yapı Vizyonlarının son hale gelmesinde belirleyici olduğu söylenebilir.
AĢağıda verilen Ģemadan da açıkça görülebileceği gibi Ulusal Mekansal Stratejinin oluĢturulmasındaki katılım bu stratejilerin oluĢmasında son derece önemlidir. Ancak bu katılım sadece görüĢ bildirmekle sınırlı kalmamakta ve önce tüm yetkili kurumların, sonrasında ise halkı ve halk içindeki farklı kesimleri temsil eden parlamentoda yapılan tartıĢmalar sonucunda uzlaĢması ile bir strateji dokümanı ortaya çıkmaktadır. Kamuoyuna açıklamak ve kamuoyunun görüĢlerini bildirmesine yönelik düzenlemeler de süreç içinde yer almaktadır. Bu süreçte bölgeler/iller veya kentler önerilen strateji içinde öngörülen konumlanmaları ile ilgili görüĢ bildirmekte ve plan dokümanında değiĢiklik isteyebilmektedir. Bu nedenle süreç bazen uzayabilmektedir. Örneğin büyüme odaklarının belirlendiği Üçüncü stratejide bu kategoride yer almak için önemli bir yarıĢma yaĢanmıĢtır. Ancak, sonunda ortaya çıkan uzlaĢma sonrasında yasal olarak bağlayıcı olmasa da bu doküman uygulama planları ve bütçelerle uygulamayı yönlendirmektedir.
ġekil 6-1 Ulusal Mekansal Plan Hazırlama ve Onaylama Süreci
Pek çok bölge/kent kendi çıkarlarını gündeme getirmektedir
Bakanlar Kurulu‟nun bir “karar” (Ulusal Mekansal Strateji) üretmek kararını vermesi
Amaçlanan içeriğin Bölüm 1 olarak yayınlanması
Ġller, belediyelerve su idarelerine danıĢma
Bölüm 1‟in kamu oyunasunulması
VROM Konseyi tavsiyelerini bildirir
bildiriri
Sonuçlar “Bölüm 2” olarak yayınlanır
Ulusal Planlama Komisyonu görüĢ bildirir
Hükümet bir sonuca varır ve sonuç Bölüm 3 olarak yayınlanır
Onaylanan bölümler yasal nitelik kazanır ve Bölüm 4 olarak yayınlanır
Ġkinci Meclis Bölüm 2 ve Bölüm 3‟ü değendirip sonuca varır (tümünü veya bir bölümünü onaylar
Eğer karar olumlu ise Birinci Meclis‟in onayına sunulur
Bazı bölümlere itiraz yapılabilr, mahkemeye gidilebilir
Ġsterserse kamuoyu tartıĢmasına açabilir
Ġsterserse kamuoyu tartıĢmasına açabilir
7 ARAŞTIRMA KAPSAMINDAKİ ÜLKELERDE BÖLGESEL MEKANSAL PLAN/BÖLGE PLANI
Ulusal Mekansal Stratejiler örnek olarak seçilen her ülkede gerçekleĢtirilmese de bölgesel düzlemde mekansal planların veya mekansal stratejilerin her ülkede geliĢtirildiği görülmektedir. Ancak, yine yapılan irdelemeler bu düzlemde yapılan mekansal planlama çalıĢmalarının birbirlerinden oldukça farklı olduğudur. AĢağıda incelenen dört ülke için bölge mekansal stratejik planlarının ana özellikleri özet olarak verilmektedir.
7.1 Fransa 7.1.1 Amaç
Bölgesel Mekansal GeliĢme Planı/Bölgesel Plan‟ın (Schéma régional d’aménagement et de développement du territoire, SRADT) ana amacı bölgenin orta vadede sürdürülebilir geliĢmesi için ana yönelimleri belirlemektir. Bu nedenle altyapı projelerinin birlikteliğini, bölgesel kalkınma ve farklılıkların giderilmesi ve bütünlük sağlanabilmesi için bütünleĢme konusunda farklı bölgesel örgütlerin politikaların uyumunu sağlamak konusuna odaklanır.
7.1.2 Niteliği
Bölgesel Mekansal GeliĢme Planı/Bölgesel Planları (SRADT) yerel planlar (SCOT ve PLU) için bağlayıcı bir niteliği olmasa da yerel aktörlerde dahil olmak üzere çok geniĢ kapsamlı bir danıĢma sonucu elde edildiği için yerel planların ve diğer planlama araçlarının dikkate alması gerekmektedir.
Bu planlar Bölgesel Konseyler tarafından Bölgesel Kamu KuruluĢlarının görüĢü alındıktan sonra onaylanır. Devleti temsil eden valiler, kent yöneticileri, sivil toplum örgütleri gibi kuruluĢlar bu sürece görüĢleri ile katkı verir.
7.1.3 Ġçeriği
Bölgesel Mekansal GeliĢme Planı/Bölgesel Planlar sürdürülebilir bölgesel kalkınma için aĢağıdaki konularda hedefleri belirler;
Gerekli altyapı, ana gereksinimler ve hizmetler
Ekonomik geliĢmeye yardımcı olacak yatırımlar ve istihdam
Kentsel ve kırsal alanlar arasındaki dengeli kalkınma
Çöken/büzüĢen alanların canlandırılması
Çevrenin, peyzajın, doğal ve kültürel mirasın korunması
Bölge içi ve bölge dıĢı iliĢkiler 7.1.4 Kapsamı
Daha önce de belirtildiği gibi Bölgesel Mekansal GeliĢme Planı/Bölgesel Planlar (SRADT) üç ana doküman üretir.
Bölgenin çok ayrıntılı bir analizine dayalı gelecek 20 yıl için bir plan
Gelecek 10 yıl için geliĢme stratejini belirleyen bir ġartname
Farklı projelerde/konularda odaklanan bir dizi harita
Bu planların uygulamaya aktarılması Bölgesel Kontratlar (Contrat de Plan Etat / Région) aracılığı ile sağlanır. Bu nedenle Bölge Planları ile Bölgesel Kontratlar birbirlerini bütünleyen planlama araçlarıdır.
7.1.5 Anlatım Dili ve Gösterim Biçimi
Hazırlanan ölgesel Mekansal GeliĢme Planı/ġeması genel analizler yanısıra, farklı konu baĢlıklarında yapılan çalıĢmalar ve bu konulardaki ayrıntılı çalıĢmalarla desteklenir. Bu konu baĢlıkları bölgenin özelliklerini ve özel sorunlarını yansıtır. Örneğin, aĢağıda Bölgesel GeliĢme/Yönelim ġeması sunulan Nord-Pas-de-Calais için yapılan çalıĢmalarda nüfus yapısındaki değiĢimler, yaĢlanma vurgusu ile ön plana çıkmıĢtır (bknz http://www.nordpasdecalais.fr/sradt/03_prospective/rapport_vieillissement/pdf/
integrale.pdf). Farklı raporlar aynı zamanda geliĢtirilen farklı senaryoları da içerir. Bu senaryolar geleceğe yönelik farklı beklentiler ve öngörüleri yansıtır. Mekansal geliĢme raporlardan bir tanesi olup, mekansal geliĢmeye yönelik ana politikalar ve geliĢme direktiflerini içermektedir. Mekansal gösterim Ģematik olup, harita üzerine grafik gösterim Ģeklindedir.
Nord-Pas-de-Calais için yapılan çalıĢmaların sonunda üretilen Plan üç direktif geliĢtirmiĢtir. Bu direktiflerin nasıl gerçekleĢtirileceği ve yapılacak çalıĢmaların yönetimi ve etaplaması ayrıca plan raporu içinde belirtilmektedir (bknz,
http://www.nordpasdecalais.fr/sradt/docsSRADT/interne/DRA/DRA.pdf)
ġekil 7-1 Nord-Pas-de-Calais Bölgesel GeliĢme/Yönelim ġeması
7.1.6 Plan Uygulama Araçları/ Finasman
Devlet/Bölge Plan Kontratı hazırlanan Bölge GeliĢme ġemaları/Bölge Planlarının uygulamasındaki en önemli araçtır. Devlet-Bölge Kontratı söz konusu bölge için tanımlanmıĢ projelerin ne kadar bir finansman gerektirdiğini ve gerekli finansmana Merkezi yönetimin ne kadar katkı sağlayacağı, bölgesel yönetimin ne kadar parasal katkı vereceğini belirleyen dokümandır. Böylelikle merkezi hükümet bölge düzeyindeki kararların ve uygulamaların bir parçası olmakta ve bir anlamda da kendi önceliklerini yansıtabilmektedir. Projelere göre merkezi yönetimin ve bölgenin sağlayacağı katkı oranları farklılaĢmakta ayrıca bu oranlar bölgelere göre, bölgenin gelir düzeyine dayalı olarak farklılık göstermektedir.
Örneğin 2007-2012 dönemi için Rhone-Alpes bölgesinde yapılan Devlet/Bölge Plan Kontratında 13 proje tanımlanmıĢ, her projenin maliyeti belirlenmiĢ ve bu projelere devletin ve bölgenin ne kadar yatırım yapacağı ayrı ayrı belirlenmiĢtir. Sonuçta bu kontrata göre 2007-2013 döneminde devlet yaklaĢık 960 milyon Euro, bölge 1090 bin Euro yatırım yapmakta uzlaĢmıĢlar ve bu karar kontrat olarak devlet ve bölge arasında imzalanmıĢtır.
7.2 Hollanda İl-Bölge Planları
1960‟dan bu yana iller streekplannen adı verilen ve mekansal geliĢmeyi düzenlemeyi amaçlayan planlar hazırlamıĢlardır. Bu planların hazırlanması zorunlu olup, bu planlar ulusal mekansal planları ayrıntılandırmayı amaçlamaktadır. 2008 sonrasında ise Hollanda yönetim yapısının ikinci kademesini oluĢturan iller için ulusal düzlemde olduğu gibi Yapısal Vizyon planları hazırlanmaya baĢlanmıĢtır.
7.2.1 Amaç
Ġl/Bölgesel yönetimin ilin nasıl geliĢmesi gerektiğini belirlemesidir. Ġl/Bölgeye yönelik ana vizyon ve politikaları belirler. Planın nasıl gerçekleĢtirileceğine yönelik bir raporla birlikte hazırlanan Planlar/dokümanlardır.
7.2.2 Niteliği
Yapısal Vizyon ( daha önceki adı Streekplannen) hazırlanacak yerel planlar için bir çerçeve oluĢturur.
Pek çok yapılan bölge planında mekansal planlama ile çevre, su, ulaĢım ve hareketlilik konuları bir arada ele alınmaktadır. Bu daha kapsamlı planlara Ġller/Bölgeler ve çevreleri Planı adı verilmektedir.
Bu planlar Drenthe, Friesland ve Limburg için hazırlanmıĢtır.
Bölgesel planlar ulusal mekansal stratejler veya ulusal yapısal Vizyon ile uyumlu olmalıdırlar. Bölge Planları/Ġl Yapısal Vizyonları yapımından sonra ülke düzeyinde hazırlanan planda bir değiĢiklik olur ise Ġl Yönetimi ile mekansal planlamadan sorumlu ve diğer ilgili Bakanlıklarla birlikte Planda yapılması gereken değiĢiklikler ve düzenlemeler tartıĢılarak gerçekleĢtirilir.
7.2.3 Ġçeriği
Son dönemde hazırlanan Ġl Yapısal Vizyon Planlarında 2040 yılı için illerin geliĢme vizyonu belirlenmiĢtir. Bu planlarla tarımın, doğal kaynakların, dinlence olanaklarının mevcut durumları yanı
sıra nasıl geliĢtirilebileceği belirlenirken, nerede konut, iĢ alanları, sanayi ve altyapının yer alacağı belirlenmiĢ olmaktadır.
7.2.4 Kapsamı
Bölgesel mekansal planlar bazıları tüm il için bir plan hazırlarken, diğerlerinin ilin belirli bölümlerini kapsayan ancak tümünün bir ili tüm ili kapsadığı birden fazla plan hazırladığı görülmektedir.
12 il yönetimi bulunmaktadır.
o Drenthe (http://www.drenthe.nl)
o Flevoland (http://www.flevoland.nl)
o Friesland or Fryslân (http://www.fryslan.nl)
o Gelderland (http://www.gelderland.nl)
o Groningen (http://www.provinciegroningen.nl)
o Limburg (http//www.limburg.nl)
o Noord-Brabant (http://www.brabant.nl)
o Noord-Holland (http://www.noord-holland.nl)
o Overijssel (http://www.prv-overijssel.nl)
o Utrecht (http://www.provincie-utrecht.nl)
o Zuid-Holland (http://www.pzh.nl)
o Zeeland (http://www.zeeland.nl)
o
7.2.5 Anlatım Dili ve Gösterim Biçimi
Ġl Yapısal Vizyonu geliĢme doğrultularını tanımlayan bir rapor ve geliĢme Ģeması Ģeklinde olup, geliĢmenin ana özelliklerini tanımlar. Gösterim biçimi grafiktir. Arazi kullanım kararlarına yol göstericidir.
7.2.6 Üretilen Kararlar: Stratejiler, stratejik projeler ve projeler
Üretilen kararlar ana geliĢme doğrultularına yönelik politikalar ve projeleri içerir. Doğal olarak bölgenin niteliğine göre önemli farklılıklar gösterebilirler. Ancak temel kararlar farklı arazi kullanım biçimlerini gerektiren ekonomik aktiviteler arasında arazi kullanımı açısından çekiĢmeleri önlemektir.
Planlar aynı zamanda mutlaka olması gereken, yol gösterici ve yönlendirici olmak üzere farklı kararlar oluĢturabilirler. Bazı konularda genel yaklaĢım belirlenip, detaylandırılması daha ayrıntılı ve ortak çalıĢmalara bırakılabilir. Özellikle çevre ve su konusunda ortak ayrıntılı çalıĢmaların hazırlanması pek çok planlama çalıĢması sonrasında söz konusu olmuĢtur.
7.2.7 Katılım
Planlamanın çeĢitli evrelerinde katılım gerçekleĢmektedir. Hem hazırlanma sürecinde hem de taslak plan hazırlandıktan sonra görüĢ ve öneriler alınması söz konusudur. Taslak plan için görüĢ süresi oldukça uzun olabilir. Örneğin Friesland planı yapılırken görüĢler için harcanan süre 5 ay olmuĢ, sonrasında itirazlar bir rapor halinde toplanmıĢ ve bu itirazlara yanıtlar ile birlikte taslak revize edilmiĢtir. Daha sonra yapılan revizyonlarla ilgili bir rapor da hazırlanmıĢtır. Bu raporla birlikte yeni hazırlanan taslak Ġl Meclisine gitmiĢ ve sonunda onanmıĢtır (EU Compendium, The Netherlands, 1999).
7.2.8 Finasman
Planın finansmanını büyük ölçüde merkezi hükümet karĢılamaktadır.
7.3 İspanya’da/Katalanya’da Bölge Planları
Ġspanya‟da Bölgesel Planlama araçları Özerk Bölgelere göre farklılaĢmaktadır. Örneğin Katalanya‟daki bölgesel planlama araçları Ģunlardır.
•Katalanya genel planı (Pla territorial general de Catalunya)
•Parçacıl ülke (Katalanya) mekansal planlar (Plans territorials parcials)
•Sektörel planlar (altyapı, hava limanları, limanlar vs. ) (Plans sectorials)
•Ticari alanlara yönelik planlar (Plans comarcals de muntanya)
•Ülke altı/ Bölgesel planlar (Plans directors territorials)
•Kent planları (Plans directors urbanístics) 7.3.1 Amaç
Bölgesel planlar bir çerçeve dokümanı niteliğinde olup, geliĢme için bir rehber oluĢturmayı amaçlar.
Bu planlar bölge altı düzeyde yapılacak planlar için ana çerçeve niteliğindedir ve çoğu kez doğal parklar ve korunması gerekli alanların tanımlandığı Doğal Kaynaklar Planı ile bir bütün oluĢturur.
Bölge planı arazi kullanım kararlarını belirlerken Doğal Kaynaklar Planı kararlarını dikkate almak durumundadır.
7.3.2 Niteliği:
1987‟den bu yana Özerk Yönetimlerin bütün alanlarını kapsayacak bölge planları/araçlarını hazırlamaları bir yasal zorunluluktur. Bölge planları belediyeler düzeyinde yapılacak planlar için bir rehber niteliğinde olup aynı zamanda bağlayıcıdır. Planların süresi belirsiz olup, ne zaman gerektiği düĢünülürse revize edilir. Bu revizyonların belediye planlarının revize edildiği dönemde yapılması durumunda eĢgüdümün daha kolay sağlanacağı düĢünülmektedir. Ancak revizyonların aynı zamanda yapılması yasal bir zorunluluk değildir.
7.3.3 Plan hazırlama süreci
Plan hazırlama süreci ve içerik konusunda örnek olmak üzer Orta Katalonya-OSONA planı incelenmiĢtir (http://fitxers.esquerra.cat/arxius/osona/Pla_territorial_erc_osona.doc). Bu planın özellikleri Ģunlardır.
Planın hazırlanması Hükümetin sorumluluğundadır.
Plan için gereken çalıĢmalar Bayındırlık Bakanlığı, Planlama Dairesi ve Bölgesel Planlama Program‟ı aracılığıyla yürütülmüĢtür.
Bayındırlık Bakanlığı içeriği ve kapsamı tartıĢılmak üzere Bölge Planı bir plan taslağını hazırlar.
Bu taslak Bayındırlık Bakanlığı gibi gerekli teknik çalıĢmalar yapan bir kurum ile birlikte diğer kamu kurumları, yerel yönetimler ve sivil toplum örgütlerinin görüĢlerine açılır ve düĢünce, öneri ve hedeflerin netleĢmesi için tartıĢmalar ve toplantılar teĢvik edilir.
Taslak plan Bölgesel Politika Koordinasyon Komisyonu‟na sunulur.
Bütün hükümetlerin, kuruluĢların ve bu taslak Planı verilen planının hazırlanmasında ilgili kiĢilerin, katılımı sağlamak için 2 ve 4 ay arasında süre ile plan halka açılır ve hükümetler, ilgili kuruluĢlar ve bireyler tarafından yapılan öneri ve teklifler alınır.
Bayındırlık Bakanlığı Planlama Dairesi BaĢkanlığı yorum, öneri ve teklifleri değerlendirerek düzenlemeleri yapar.
Bayındırlık Bakanı ilk planı onaylar ve bir ay içinde kamuoyuna bilgi sunar.
Bayındırlık Bakanı tarafından onaylanan planla ilgili kamuoyunun tepkileri incelenir, rapor haline getirilir. Bölgesel Planlama, Koordinasyon Komisyonu'na planını onayladı.
Hükümet, Bölge Planı onaylanan Komisyon görüĢünü alarak karar ve onay verir.
7.3.4 Ġçerik
Bölge Planı toprağın verimli kullanımı, sürdürülebilir ve hızlı bir geliĢme sağlanması yönetimini belirler. Her bölge kendi özelliklerine göre plan içeriğini belirlese de ana odak geliĢme ile doğanın korunması arasındaki dengenin kurulması önemlidir. Ancak tüm bölge planlarında öne çıkan baĢlıklar Ģöyle sıralanabilir.
a) Bölgesel geliĢmeyi desteklemek üzere uygun geliĢme odaklarının tanımı
a) Bölgesel geliĢmeyi desteklemek üzere uygun geliĢme odaklarının tanımı