Ulaşım ve Haberleşme

İnsanların ürettikleri çeşitli ham ve işlenmiş maddelerin, haberlerin bir yerden başka bir yere nakledilmesine ulaşım denir. Ulaşım aynı zamanda gelişmenin lokomotifidir. Ulaşıma uygun coğrafi konumlar, yerleşmeye açılmaları ve mevcut yerleşmelerin giderek büyümesi bakımından, önemli avantajlara sahiptir. Ancak hemen belirtmek gerekir ki, fonksiyonel etki bölgesinin büyüklüğü ve yerleşmelerin nüfusça büyümeleri arasında sıkı bir etkileşim söz konusudur. Zaten, demiryolu veya karayolu ya da her ikisinin güzergâhı boylarında kurulmuş yerleşmelerden, sadece bir kısmının gelişme şansına sahip olması, bu görüşü doğrulamaktadır.

Bilindiği üzere iki bölge arasında ulaşım bağlantısının kurulması, her şeyden önce bu iki bölge arasında sosyal, siyasi ve ekonomik ilişkilerin bulunması ile mümkündür. Etkileşimin derecesini ise yolun standardı ve trafik yoğunluğu belirler.

Yerleşme ağı içinde ulaşım açısından daha uygun coğrafi şartlara sahip olan, merkezi bir konum arz eden yahut işlek ve hinterlandı geniş ve zengin bir kıyıda bulunan, ulaşıma müsait nehir ağızlarında veya bu nehirlerin üzerinde yer alan yahut da iktisaden birbirini tamamlayan dağ ve ova gibi çeşitli doğal bölge yakınlarındaki

Ulaşım bir sistem olarak yerleşmeleri denetiminde tutar. O kadar ki, ister megapol kentler isterse küçük kentler ya da kasaba yerleşmeleri olsun, bunların coğrafi konumları analiz edildiğinde, hepsinin de az veya çok ulaşımın etkisi altında konumlarının seçildiği dikkati çeker. Bunlar arasında denizyolu, karayolu ve demiryolu kesişme konumlarında kurulmuş yerleşmeler, özel birtakım ekonomik avantajlara sahiptir. Bunlar, gelişme ve büyümelerinde esas rolü oynar. Gerek Türkiye’de gerekse dünyada, kuruluş ve gelişmesinin esasını ulaşım fonksiyonunun sağladığı avantajlar olan birçok yerleşme bulunmaktadır.

Karaman İli’nin ulaşımına bakıldığında iki ulaşım şekli dikkati çeker. Bunlar; karayolu ulaşımı ve demiryolu ulaşımıdır. İlin denizlere kıyısı olmadığı için deniz ulaşımından söz edilmemiştir. Kent, tarih boyunca başta Haçlı Seferleri olmak üzere belli başlı askeri ve ticari faaliyetlere geçit olmuştur. Karaman ve çevresinde yer alan birçok taş kilise bu durumun bir sonucudur. Günümüzde şehrin tarihten gelen bu özelliği kara ve demiryolu ulaşımı olarak devam etmektedir. Karaman, ülke içindeki coğrafi konumu itibariyle ulaşım açısından oldukça önemli bir geçiş güzergâhıdır.

a) Karayolu Ulaşımı

Karaman İli hudutları dâhilinde Karayolları 3. Bölge Müdürlüğünün 245 km. Devlet, 352 km. İl Yolu olmak üzere toplam 597 km. yol ağı bulunmaktadır. Bu yolların 569 km.’ si asfalt kaplamalı, 28 km.’si ise stabilizedir. İlde bulunan devlet ve il yollarının durumu Tablo 15’de verilmiştir.

Tablo 15. 2008 Yılı Karaman’ın Köy Yolları

İlçeler Asfalt Stabilize Diğer TOPLAM

Merkez 562 379 42 983 Ayrancı 168 111 139 418 Başyayla 15 15 5 35 Ermenek 104 124 13 241 K.K.Bekir 41 19 - 60 Sarıveliler 31 128 9 168

Kaynak: İl Özel İdare Sekreterliği, 2009

Karaman İli ülkemizin ana ulaşımını sağlayan doğu-batı ve kuzey-güney yönlerinde uzanan karayolu bağlantıları ile önemli bir kavşak noktası halindedir. İlin

kuzeybatı komşusu olan Konya ile bağlantısı, Karaman'dan başlayan ve Kâzımkarabekir, Kaşınhanı ile Çumra ilçe merkezlerinden geçerek Konya’ya ulaşan yol ile sağlanmaktadır. Uzunluğu 110 km.’dir. Konya ilini güney kıyılarına en kısa mesafeden bağlayan Karaman-Bozkır-Antalya yolunun (323 km.) 2009 yılında trafiğe açılmasıyla, ilin trafik yükü önemli oranda artmıştır. Karaman ilinin diğer illerle bağlantıları ve uzaklıkları ise; Karaman-Mut-Silifke-Mersin 233 km, Karaman-Ereğli- Ulukışla-Pozantı-Adana 290 km’dir. Bu ana yollardan başka, özellikle ilin kenar kesimlerinde yer alan ili komşu il ve ilçe sınırlarından geçerek ilçelere (Sarıveliler, Başyayla, Ermenek) bağlayan yollar da bulunmaktadır. Mesela Sarıoğlan-Hadim- Taşkent karayolu güneydoğu istikametinde kat edildiğinde, Antalya’nın Alanya ve Karaman’ın Sarıveliler ile Başyayla ilçelerine ulaşılabilir.

Karaman ve çevresi, İç Anadolu Bölgesinde yer aldığı için inceleme sahasında karayolu ulaşımı başta olmak üzere ulaşım gelişmiştir. Çünkü Karaman’ın içinde yer aldığı bölge, Anadolu’nun orta ve güneydoğusunda bulunmakta ve ilde düzlükler geniş yer tutmaktadır. Bu özellikler bilhassa karayolu ulaşımını geliştirmiştir. Yukarıdaki veriler de bu bilgiyi doğrulamaktadır. Ulaşımın bu kadar önemli olmasının sebebi ham maddenin, sanayisine ulaştırılması gereğidir.

b) Demiryolu Ulaşımı

İl sınırları içerisindeki toplam demiryolu uzunluğu 300 km, istasyon sayısı ise 15’tir. Karaman’dan ülkemizin pek çok yerine tren ile ulaşmak mümkündür. Güney ve güneydoğuyu batıya ve İstanbul'a bağlayan demiryolu, Karaman ilinden geçer. Her gün karşılıklı olarak Karaman-Haydarpaşa arası Meram Ekspresi, Ereğli-Karaman- Haydarpaşa arası İç Anadolu Mavi Treni, haftanın üç günü (Salı, Perşembe, Pazar) ise Karaman-Konya-Gaziantep arasında Toros Ekspresi sefer yapmaktadır. Bu ekspres trenlerin yanı sıra karşılıklı olarak her gün; Konya-Karaman-Ulukışla-Niğde arasında Ray Otobüsü, Karaman-Konya-Eskişehir arasında Karma Yolcu Treni sefer yapmaktadır. 1898’de ilk defa Konya’ya ulaşan Haydarpaşa-Adana Demiryolu Hattı, Cumhuriyet döneminin başlarında ilin en önemli ulaşım eksenini oluşturmaktaydı. Günümüzde Karaman’dan geçen yukarıdaki trenlerin dışında bölgesel bazda da

ulaşımı konusunda Konya-Ankara arasında planlanan ve altyapı çalışmaları tamamen biten hızlı tren projesi de kayda değerdir. Bu seferlerin başlamasıyla Karaman’ın da bu hatta yer alması düşünülmektedir. Planlanan bu projenin tamamlanmasıyla birlikte Karaman-Ankara arası mesafe 1 saat 45 dakikaya inecek ve Karaman tren ulaştırmacılığı konusunda önemli bir merhale kat etmiş olacaktır. Gelişen teknoloji ile birlikte, birçok Avrupa ülkesinde yaygın şekilde kullanılan hızlı tren taşımacılığının ülkemizde de ulaşım araçları arasında yerini alması gerekmektedir. Hızlı tren hattının daha sonra Mersin ve Adana’ya bağlantısı düşünülürse, demir yolu ulaşımında bir devrim yaşanacaktır.

c) Haberleşme

İl’de haberleşme hizmetleri, 93 santral, 71.158 kişilik santral kapasitesi, 60.739 abone sayısı, 162 km. bakır devre uzunluğu ve 207 ankesörle ile sağlanmaktadır. Günümüzde telekomünikasyon büyük önem kazanmıştır. Özellikle internet bağlantısı alt yapısı oldukça önemlidir. İl’de internet alt yapısı oldukça güçlü olmasına rağmen internet servis sağlayıcı kapasitesi oldukça yetersizdir. Bu yüzden mevcut aboneler internet bağlantı hızında yavaşlıktan şikâyetçidirler.