• Sonuç bulunamadı

DÜNYADA YOKSUL YANLI TURİZM UYGULAMALARI

2.2. Üçüncü Dünya Ülkelerinde Yoksul Yanlı Turizm Uygulamaları

2.2.1. Afrika Ülkeleri

2.2.1.3. Uganda Ve Nambia

Tablo 10.

Uganda Ve Nambia

Uganda Nambia

Resmi Adı Uganda Cumhuriyeti Nambia Cumhuriyeti

Başkent Kampala Windhoek

Nüfus 37,58 Milyon 2,303 Milyon

Diller Svahilice İngilizce

Para Birimi Uganda Şilini (Ugx) Namibya Doları (Nad)

Kişi Başı Milli Gelir 1,500 Sagp Doları 9.590 Sagp Doları Kaynak: Tarafımızdan Hazırlanmıştır.

Afrika Kıta’ sının doğu kesiminde yer alan ve denize kıyısı olmayan Uganda Cumhuriyeti, geçimini çoğunlukla tarımla sağlamaktadır. 37 milyondan fazla nüfusa sahip Uganda’daki halkın çok küçük bir kesimi şehirlerde yaşamaktadır. Büyük bir kesim Victoria Gölü, Algon Dağı ve Rwanda sınırı yakınlarında toplanmıştır. Nambia Cumhuriyeti, eski adıyla Güney Batı Afrika, batı sınırı Atlantik Okyanusu olan Güney Afrika’da bir ülkedir. Tarım, hayvancılık, turizm ve madencilik Nambia ekonomisinin temellerini oluşturmaktadır. Yerel halkları turistlere karşı oldukça sıcak kanlı olan Uganda ve Nambia da yoksullukla mücadele etmek için özellikle turizm alanında projeler yapılmaktadadır.

Nambia Toplum Temelli Turizm Kuruluşu (the Nambia Community Based Tourism Association) (NACOBTA) ve Uganda Toplum Turizmi Kuruluşu (Uganda Community Tourism Assaciation) (UCOTA), her ikisi de toplum temelli girişimlerden oluşan kuruluşlardır. NACOBTA ve UCOTA yoksul toplulukların finansal durumunu endüstrinin niş topluluk temelli katmanını genişletip iyileştirerek ve bu toplulukları daha geniş çapta genel endüstrinin bir parçası haline getirerek iyileştirmeyi hedeflemektedir. İki organizasyon da aynı anda 3 farklı seviyede faaliyet göstermektedir(Ashley vd.,2001;6):

ü Yerli; Finans, eğitim ve teknik alanlarında destek sağlamak ve kişisel topluluk temelli girişimleri pazarlamak.

ü Özel sektör; Topluluk temelli girişimlerin özel sektör desteği ve himayesi için lobi oluşturmak ve (sadece NACOBTA) özel sektör ve topluluklar arasındaki ortaklıkların ilerlemesini sağlamak.

ü Politika; Topluluk temelli turizmi destekleyecek politik reformlar için lobi oluşturmak ve savunmak ayrıca marjinalize edilen grupların sesi olmak.

Uganda Turizm Kurulu’ndan alınan bilgilere göre proje, yoksulların ve yerel toplumun işletmeci, tüketici ya da çalışan olarak katılımını arttırmaya odaklanmaktadır. Proje aynı zamanda yoksulları ve dezavantajlı konumdaki toplumların ürettikleri ürünler için işgücü ve pazara erişim veya iş ve gelir gibi fırsatları arttırması yoluyla onları güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Proje ile 3 çıktı elde edilmesi planlanmıştır. Bunlar; pazar bağlantılarını geliştirmek, yoksul yanlısı turizm ürün ve hizmetlerini geliştirmek ve son olarak da girişimlerin kapasitesini geliştirmek ve Uganda Topluluk Turizmi Derneği gibi turizme destek veren kuruluşların seçilmesidir(Kafa,2014,77).

En büyük ilerleme mikro ölçeklerde kaydedilmiştir, eğitim, teknik destek ve iş tavsiyesine odaklanan aktivitelerle ve ilerletilmiş pazarlar ve girişimler için verilen krediler ve ödeneklerle gerçekleşmiştir. UCOTA ayrıca koruma ve eğitim faaliyetleriyle de ilgilenmektedir. Birçok girişim şu anda iyi temellendirilmiş ve kendi kendine yeterli durumdadır. Fakat özellikle NACOBTA için geçerlidir, organizasyonun git gide artan sayılardaki girişimleri gerekli seviyede ve miktarda eğitim sağlaması sınırlıdır. Özel sektörle bağlar kurmak yavaş ama gerekli bir işlem olarak görülmektedir. NACOBTA bununla ilgili başta güvenilirliği olmadığı için büyük zorluklarla yüzleşmiştir. Fakat kurulan bağlantılar sayesinde bu alanda kayda değer ilerleme kaydedilmiştir. Uygulamalar(Ashley vd.,2001;6):

ü Üyelik organizasyonları; “yoksulun sesi” olmaktaki ve her seviyede yoksul yanlısı turizmi desteklemedeki değerini,

ü Bunun gibi organizasyonların dış desteğe bağımlılığını ve bu durumun onların uzun dönem sürdürülebilirliğine olan etkisini,

ü Üye girişimlerinin özel sektörle rekabet edebilmesi için pazarlama stratejik planlama ve turizme dair genel farkındalık gibi iş becerilerine olan büyük ihtiyacı vurgulamaktadır.

2.2.1.4. Kenya

Tablo 11. Kenya

Resmi Adı Kenya Cumhuriyeti

Başkent Nairobi

Nüfus 44,35 Milyon

Diller Swahili, İngilizce

Para Birimi Kenya Şilini (KES)

Kişi Başı Milli Gelir 2192.59 SAGP Doları

Kaynak: Tarafımızdan Hazırlanmıştır.

Afrika’nın doğu kıyısında ve ekvator üzerinde yer alan Kenya’nın ekonomisi büyük oranda tarım ve hayvancılığa dayanır. Sanayisi gelişmemiş olup, turizm önemli gelir kaynağıdır. 30TMasai Mara30T ve 30TSerengeti30T Milli Parkıyla, doğal yaşam alanlarıyla, akasya ağaçlarıyla, eski insan fosilinin ilk izleriyle tam anlamıyla bir turizm çekim merkezidir.

Kenya dünyadaki sürdürülebilir turizm destinasyonları arasında lider konumundadır. Dünyanın her yerinden gelen turistleri cezp etmeye ve tecrübeli eko gezginleri bölgeye çekmeye devam etmektedir. Bunun yanında Kenya’da başarılı toplum temelli projeler uygulanmıştır. Ancak bu projeler, tur operatörleri tarafından daha az0 karlı olarak algılandığından projeler göz ardı edilmektedir. Bazı tur operatörleri yeni ürünlerin pazarlanmasına yatırım yapmayı istememekte ve geleneksel ürünlerin satışını yapmayı tercih etmektedirler. Kenya’da kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Afrika Yoksul Yanlısı Turizm Gelişme Merkezi (APTDC) Afrika Yoksul Yanlısı Turizm Vakfı’nın bir bölümüdür. Bu merkez, yoksulluğu azaltmak için turizmin teşvik edilmesi konusuna odaklanmaktadır. Felsefesi ise; “bugün için yerel halka balık ver, ancak daha sonra halkın balığı nasıl tutulacağını öğret” şeklindedir. FIT tarafından Kenya’da düzenlenen ve turistlerin doğru seçim yapabilmesine olanak sağlayan eko-safariler iki gruba ayrılmıştır. Bunlar; Nairobi şehir gezileri ve temalı safari turları şeklindedir. Nairobi Şehir Gezileri; Kenya’nın

başkenti olan Nairobi’de, 1907’den itibaren gezginler, avcılar ve maceracılar için önemli bir merkez olmuştur. Aynı zamanda safarinin anavatanı olarak bilinen Nairobi, ismini aldığı Nairobi Nehri'nin kıyısında yer almakta ve burada ulusal parklar, şelaleler, müzeler ve galeriler bulunmaktadır. Şehir gezileri kapsamında Karen Blixen Müzesi, Nairobi Milli Parkı Turu, Daphne Yetimhanesi, Kazuri Boncuk Merkezi ve Masai Kültür Turu, günlük bisiklet turları ve The Last Giraffe’nin yazarı Raising Daisy Rothschild’in restore edilen evine yönelik geziler yer almaktadır. Karen Blixen Müzesi Turu, bir kahve çiftçisinin öncü olduğu bir çiftliğin restore edilmesi ile oluşturulmuştur. Nairobi Milli Parkı Turunda; Parkta gergedan, bufalo, çita, zebra, zürafa, aslan, antilop ve ceylan gibi hayvan türleri görülebilmektedir. Parkta 80’ den fazla memeli türü, gelen göçmen kuşlar da dahil olmak üzere Batı ve Doğu Avrupa’daki kadar türe burada rastlanmaktadır. Daphne Yetimhanesi’nde ise, annesini kaybetmiş, kayıp vb. durumlarda olan bebek filler ve diğer yaban hayatı hayvanlar rehabilite edilmektedir. Raising Daisy Rothschild, The Last Giraffe’nin yazarının evi ve bir yaban hayatı koruma yeri olan Zürafa Merkezinde geçmişe yolculuk yapılabilmektedir. Oluşturulan yüksek platformlarda zürafaların nasıl beslendiği hakkında bilgi edinilebilmektedir. Kazuri Boncuk Merkezi’nde ise; Afrika renklerini yansıtan el yapımı seramik boncuk, mücevher ve çanak çömlek yer almaktadır. Masai, yarı göçebe bir hayat süren yerli halka verilen isimdir. Masailer Tanzanya ve Kenya'da uzak köylerde yaşamaktadırlar. Masai’nin zengin kültürel mirası değişmeden aynı şekilde kalmıştır. Masailer, son yüzyılda savaşçı olarak ün kazanmış pastoral yaşam tarzına sahiptirler ve yaşamalarında sığır çok önemlidir ve sadece törensel amaçlar için kesilmektedir. Masai kültür turu, Masailerin geleneksel yaşamlarını yerinde görme fırsatı sunmaktadır. Temalı safari turları, Afrika safarileri bir aile yâda örgütlü bir grup için oldukça idealdir. Kenya’nın mirasını ortaya çıkarmak ve bireysel ihtiyaçlar için bir dizi safari turları oluşturulmuştur. Her şey dâhil, temalı sorumlu safariler, kültürel turlar, eğitim turları, hayırsever safariler yerel ekonomik kalkınmaya katkı sağlamaktadır. Temalı safari turları içinde Kenya otantik eko-safari kapsamında Riuki Kültürel Merkez’ine bir gezi düzenlenmektedir. Bu merkez, geleneksel köy yaşamını sergilemektedir. Bu kapsamda geleneksel yaşam tarzları, mimari, gıda, içecek, kültür ve danslar ile ilgili bilgi verilmektedir. Ayrıca otantik eko-safari, misyoner safari, Afrika kültürel safari, eğitim safarisi yer almaktadır. Otantik eko-safari, turistlere keyif almalarını sağlarken yerel topluluklar için de somut faydalar sağlar. Misyoner safari, ziyaret sırasında doğal ve kültürel

mirastan zevk alınmasını temin eder. Ziyaretçiler bizim işbirliğimiz ile kendilerine ait bir proje başlatabilirler. Kültürel safari, gerçek bir Afrika misafirperverliğini Kenya’nın mirası ile birleşen bir doğanın; gerçek renklerini görme imkanı sunar. Bu safari organize gruplar ve aileler için oldukça uygundur. Eğitim safarisi: öğrencilerin biyolojik bilimler, sosyal bilimler ve toplumsal kalkınma konuları hakkında bilgi sahibi olmaları için organize edilmiştir. Kendi çalışmalarını geliştirmek isteyen üniversite öğrencileri ve tropikal bölgede biyolojik süreçleri anlamak isteyen kamu görevlileri için uygundur(Kafa,2014,67-70).

2.2.1.5. Alexandra

Turizm gelişme kaydedip, günden güne sürdürülebilir hale gelmesi ve yoksulluk azaltıcı politikaların kilit noktası olması sonucunda, hükümetlerin gözde sektörü olmuştur. Bu doğrultuda gözde sektör olan turizmi, yoksulluk azaltıcı perspektifte kullanan destinasyon merkezlerinden birisi de Güney Afrika’ nın, Johannesburg Eyaleti’ nin Alexandra Kasabası’dır. Bölgenin temel işgücü kolu ‘boncuk İşlemeciliği’dir. Boncuk işlemeciliği aynı zamanda bölgenin çok kültürlü yapısını temsil etmektedir. Kültürel malzemeleri ekonomilerini geliştirmek için kullanma fırsatı yakalayan Alexandra halkı, özellikle boncuk işlemeleri, satışı, Pazar olanaklarıyla birlikte önemli gelirler elde etmektedir. Alexandra’ya gelen turistler, kültürel önemi olan boncuk pazarıyla yakından ilgilenmektedir. Çeşitliliği ve farklı tip boncukların bu zanaat için kullanılmasından dolayı çağlar boyunca, Alexandra’ da turistlerin boncuklara olan ilgisi azalmamıştır(Allie,2013;4).

Alexandra için uygulanmış olan; hem doğrudan hem dolaylı gelirleri arttırmayı hedefleyen Alexandra Yenileme Projesi (ARP) ile, Alexandra’daki turizmin gelişimi ve turizm pazarlarının değişimi planlanmıştır. Bu planlar doğrultusunda tur rehberliği fırsatları, konaklama, pansiyon sahipleri için beceri gelişimi ve yerel halkın güçlendirilmesi arzu edilmiştir. Turizm alanında istihdam faaliyetlerinde bulunmak isteyen girişimciler desteklenip, gerekli teşvikler de verilmektedir. 2006 yılında Norveç’ten alınan mali yardımlar ve devlet desteği ile turizm alanında projeler sürdürülebilir hale getirilmeye çalışılmaktadır. Uygulanmış olan vaka örneğinde; boncuk işlemeciliği, yörenin çekiciliğini artırmakla birlikte, kültürel yapıya ilgiyi artırıp, yerel halka istihdam sunmaktadır. Aynı zamanda, Alexandra’ nın spor gibi pek çok alandaki faaliyetlere ev sahipliği yapması; turizm

sektörünü de geliştirerek eğlence, beraberinde geleneksel yiyeceklerin tedariki ve yerel turlar düzenlenmesi gibi birçok sektörde zincirleme etkiler oluşturmuştur.