TTM Yazılımında tespit edilen hatalar ve önerilen geliştirmeler

• “Cross Section” (Kesit alma) penceresinin yeniden boyutlandırılmaz durumda olduğu tespit edilmiştir. Bu durum veri noktaları çok olan bir grafikteki tepe noktalarını saymayı oldukça güçleştirmektedir.

• “Set It” (İğne yüzey arası elektrik akımı) için ayarlanan değer ile ölçülen arasında x3 x5 mertebelerinde doğrusal olmayan bir fark oluşmaktadır. Bu tutarsızlığı bilmeyen birisi kolayca iğneyi ve yüzeyi bozabilir. Sorunun elektronik donanımla da ilişkisi olduğu düşünülmektedir.

• “Scan Image” (Resim tarama) kısmındaki tarama hızına ilişkin ayar doğrusal bir şekilde değişmemektedir. Alt ve üst sınırları belirsizdir. Bunlarla birlikte yanında yazan birimin de yanlış olduğu tespit edilmiştir.

• Yazılım dahilinde genel olarak elle girilen ayarların tümünün limitlerine dair bir üst-alt limit bilgisi olmaması yazılıma aşina olmayan kullanıcıyı yanlış yönlendirmektedir.

• Yazılımda Akım/Voltaj (I/V) spektroskopisi alınabilecek bir fonksiyon bulunamamıştır.

• Yazılım çalışırken başka bir yazılım (web tarayıcı vb.) çalıştırılırsa, z-piezo geri beslemesinin zaman zaman işlemediği ve iğnenin yüzeye çarptığı tespit edilmiştir.

• Ölçüm alma sırasında, x-y eksenindeki yüzey eğimi belli bir üst limitten fazla ise, gelen veri tarama esnasında renk skalası limitlerini aşmakta ve bu sebepten dolayı görüntü dümdüz olarak görünmektedir. Yüzeydeki gerçek durum ancak tarama bittikten sonra “Plane Correction” (Düzlem düzelmesi) gibi fonksiyonlar kullanıp ölçüm verileri işlendikten sonra görülebilmektedir. Çalışma rahatlığı ve hızı açısından, yazılıma, gerçek zamanlı olarak bu işlemleri yapmayı sağlayan fonksiyonlar eklenmelidir.

• Tarama esnasında pencereyi simge durumuna düşürülüp yeniden açıldığında, yüzeyin o ana kadar taranan kısmının ekranda tamamen beyaz bir şekilde göründüğü tespit edilmiştir.

• Yazılım dahilindeki resim analiz uygulamasına dair bir kullanım kılavuzunun hazırlanması gerektiği fikrine varılmıştır. Üretici firma yetkilisinin yazılımı biz son kullanıcılardan çok daha etkin kullandığı ve yazılımın ilk bakışta fark edemediğimiz pek çok kullanışlı özelliğinin olduğu anlaşılmıştır.

• Tarama esnasında tarama özelliklerine (tarama açısı, tarama alanı… vs.) müdahil olunamamaktadır. Tarama esnasında bu parametreleri değiştirebilmek yüzeyin davranışını ve iğnenin durumunu anlayabilmek açısından çok yardımcı olacaktır.

• Yazılım tarama işini aşağıdan yukarı yapmaktadır. Tarama tamamlandıktan sonra tekrar en aşağıya inip taramaya devam etmektedir. Tarama işi aşağıdan yukarıya doğru yapıldıktan sonra, yukarıdan aşağıya doğru ara verilmeden

devam edebilecek şekilde yazılımın değiştirilmesi önerilmiştir. Bu sayede tarama sebebiyle yüzeyde oluşmuş olan değişiklikleri gözlemlemek daha kolaylaşacaktır.

• TTM iğnesini yüzey üzerinde istenen herhangi bir noktaya yöneltmek ve o noktadan I/V spektroskopisi alabilmek için gerekli arayüz elemanları yazılıma eklenmelidir.

• Alınan ölçüm görüntüsü üzerinde bir alan işaretleyerek, işaretli kısmı taratabilmek için gerekli grafik arabirim elemanları eksik bulunmuştur. Tüm yapılan taramalar için (X,Y) offset değerlerini ve taranacak alanın boyutlarını girmek gerekmektedir. Bu durum, taranmak istenen bölgenin elle hesaplanmasını gerektirmekte ve zaman kaybına yol açmaktadır.

• Alınmış ölçüm görüntüsünün üzerinde gezinirken, fare imlecinin ucunda birbirini dik kesen yatay-dikey bir çift çizginin açılabilmesi gibi bir fonksiyonun, çalışma ergonomisinin iyileştirilmesi açısından olumlu olacağı düşünülmüştür.

• Yazılımın dosyalara kaydettiği künye bilgisi (metadata) içinde “Döndürme açısı” değerini içermemektedir.

• Ölçümlerin künye bilgisi kısmına kaydedilen değerlerin, kullanıcı tarafından elle girilmiş olan değerlerden ibaret olduğu fark edilmiştir. Ancak yazılımdaki daha önce bahsedilen sorunlar sebebiyle elle girilen değerler gerçek ölçülenlerden (Set It değerlerinin durumu gibi) önemli ölçüde

sapmaktadır. Ölçülen değerlerin, ölçüm süresince belli zaman aralıklarıyla (aralıklar kullanıcının seçimine bırakılabilir) biriktirilmesi ve ağırlıklı ortalamalarının alınması sağlanabilir. Elle girilen değerlerin yanında künye bilgisine bu değerler de eklenmelidir.

• Dosyaların künye bilgilerinde eksik olan bir diğer nokta, ölçümün başlangıç zamanının olması; fakat bitiş zamanının olmamasıdır. Bunun yanında ölçümün toplam süresinin de hesaplanıp künye bilgisinin içine işlenmesinin de kullanışlı olacağını düşünülmektedir.

• Yazılımın kaydettiği dosyaların, Gwyddion (http://gwyddion.net/) gibi açık kaynak kodlu yazılımların desteklediği formatlardan birini desteklemesi alternatif analiz yöntemlerinin kullanılması açısından olumlu olacaktır. Gwyddion, ticari satılan STM ve AFM sistemlerinin pek çoğunun kaydettiği dosyaları açıp işleyebilen sürekli geliştirilen başarılı bir analiz yazılımdır. • Döndürme işi konusunda önemli olan bir diğer nokta, bu işin kullanıcının

seçtiği bir rastgele bir karenin merkezi çevresinde yapılabilmesidir. Yazılıma bu yeteneğin eklenmesi çalışma kolaylığı konusunda önemli bir ilerleme olacaktır.

• Yazılımın, x-y düzleminde döndürme yapabilmekle ilgili sorunları olduğu tespit edilmiştir. Yazılımın hangi merkez nokta etrafında döndürme yaptığı tam olarak anlaşılamamıştır. Bunu belirten bir referans noktasının programın uygun bir yerine ya da ölçüm alanında görünen bir yere yerleştirilmesi gerekmektedir.

• TTM ile alınan ölçüm 1024x1024 nokta içeren büyükçe bir görüntü ise, alınan ölçümün 1:1 oranında gösterilen hali yazılım penceresine sığmayabilmektedir. Buna benzer bir durum yakınlaştırma yapıldığı takdirde de doğal olarak ortaya çıkmaktadır. Yazılım bu durumlarda yatay-dikey kaydırma çubukları çıkartmalı ya da ölçüm üzerinde “fare ile sürükleme” yöntemiyle gezinilebilmeyi sağlamalıdır.

• Yazılım penceresinin sol alttaki “Tip Position” değeri okunur durumda olmasına rağmen hemen yanındaki Vz değeri hem alana sığmadığı için okunamamakta olduğu, hem de “Yüksek Gerilim Amplifikatörü” üzerinden gerçekte uygulanan gerilimle ilgisiz bir değer göstermekte olduğu tespit edilmiştir.

• Yazılıma x-y düzleminde bir döndürme açısı verildiğinde, yazılım verilen açıda döndürme yapıp yapamayacağını tespit edebilecek şekilde güncellenmelidir. Örneğin, 200x200nm maksimum tarama limiti olan bir x-y piezo için 150nm×150nm bir kareyi merkez (0;0) noktası çevresinde 45° döndürmenin mümkün olmadığı konusunda yazılım kullanıcıyı uyarmalıdır.

• TTM düzeneği tarama yaparken ya da bekleme halindeyken admin paneline giriş yapıldığında, o anda ayarlanmış olan Vbias değerinin kendiliğinden

0.000V değerine ayarlandığı fark edilmiştir. Bu sebepten dolayı TTM tarama halindeyken tünellemeden çıkabilmektedir.

• İşletim Sisteminin “Regional Settings” ayarları Türkiye için ayarlı olduğu takdirde TTM yazılımının açılmadığı ve doğrudan çöktüğü tespit edilmiştir. Yazılımın çalışması için mutlaka işletim sistemi İngilizce (A.B.D.) bölgesel ayarında çalışıyor hale getirilmelidir. Bu önemli bir sıkıntı olarak göze batmaktadır. Bu çökme sorununun temel sebebinin, ondalık ayraçlar için Türkiye’de, Avrupa’nın benimsemiş olduğu yapıyı kullanmakta olmamızdır. Yazılımın derleme aşamasında İngilizce bölgesel ayarlar temel alınarak derlenmiş olduğu düşünülmektedir. Bundan dolayı, ingilizce dışı bölgesel ayarlar yapılmış olan işletim sistemlerinde yazılım açılamadan çökmektedir. Diğer taraftan, TTM yazılımıyla aynı sistemde “Origin” gibi başka bir hesaplama programı kullanırken, her seferinde “Regional Settings” değişimi yapmak durumunda kalınması kullanıcı için oldukça sıkıntılı bir durum teşkil etmektedir.

• Yazılım ilk açıldığında Set It, Vbias ve Gain Loop değerlerini kaydetmiş

görünmesine karşın, hemen yanındaki anlık ölçülen değerlerin, ayarlanmış değerlerle uyuşmadığı tespit edilmiştir. Ancak her yazılabilir alan üzerine gelip enter’a basılınca değerler olması gereken aralıklara çekiliyor. (Set It

değeri 0.250 olarak ayarlandığı takdirde, 1 nA çevresinde ölçüm alındığını daha önce tespit etmiştik. Program ilk açıldığında “Set It” 0.250 olarak

görünmesine rağmen, anlık akım değerlerinin 2 nA çevresinde olduğu gözlemlenmiştir. Her hangi bir değişiklik yapılmadan, ayar değerlerinin girildiği metin kutusu etkinleştirilip, klavyeden Enter’a basılınca, ölçülen akımın, 1nA mertebesine indiği tespit edilmiştir).

• Uzunluk ölçüm araçlarının hatalı çalıştığı tespit edilmiştir. Yalnızca “Crossection” (Kesit) aracının X ekseni üzerinde doğru değerleri gösterdiği görülmüştür. “Curve Crossection” (Eğimli Kesit) ve “Path Crossection” (Yol Kesiti) araçlarının çizdiği grafikte, X ekseninindeki değerlerin gerçek uzunluklarla tamamen alakasız değerler göstermekte olduğu tespit edilmiştir.

• Admin panelindeki “Downward Piezo Direction” kutucuğunun ilk tıklamada çalışmamakta olduğu tespit edilmiştir.

• Bias Pulse Generator penceresi her açılışında olması gerekene göre 5-6 kat büyük açılmaktadır. Her seferinde yeniden boyutlandırılması gerekmektedir. • Yazılım Windows Explorer uygulamasına kendini kayıt ettirmediğinden

dolayı, alınmış ölçümlerin küçük resimleri Windows Explorer içinde gösterilememektedir. Bunun önemli bir ergonomi kusuru olduğu düşünülmektedir.

• İğnenin durumunu gösteren grafik üzerinde çalıştığımız TTM düzeneği için yanıltıcı bir görüntü sergilemektedir. Düzenek tünellemede değilken, iğnenin uzanımını gösteren mavi çubuğun en uzun konumda olması; tünelleme akımı yakalandıktan sonra, örnek yaklaştırıldıkça kısalması, düzeneğin çalışma biçimi göz önüne alındığında daha anlamlı bir görüntü sergileyeceği düşünülmektedir.