ا A, a, E, e ﺁ Á, À ب B, b پ P, p ت T, t ث æ, å ج C, c چ Ç, ç ح Ó, ó خ Ò, ò د D, d ذ Õ, õ ر R, r ز Z, z ژ J, j س S, s ش Ş, ş
ص ä, ã ض Ø, ø, ë, ê ط Ù, ù ظ Ô, ô ع è غ á, à ف F, f ق Ú, ú ك K, K, G, g ك Ñ, ñ ل L, l م M, m ن N, n و V, v, Ö, ö, U, u , Ü, ü, ß, ÿ ﻩ H, h ى Y, y, I, ı, İ, i, Ì, ì
DÎBÂCE
S e r - m a ùlaè-ı KelÀmullÀh ve tevúìè-i refìè-i è ilmu 'l l À h . A èn ì è ü n v Àn - ı d ì v À n - ı f a ø l - ı b i s mi 'l l À h v e s e r - i s ÿre-i kitÀbu'llÀh. EfêÀlü'd-daèvÀt-i min-èindi'llÀh. F Àtióatü'l-kitÀb elóamdü li'llÀh ãalavÀtü'llÀhi ve selÀ mih . è A l À - Mu ó a mme d i n è a b d ü h ÿ v e r e sÿ l ü h F aó r ü 'l e n b iy À - i v e'l - m ü r s e l ìn 26åîàÛ bÈÜÛ òàyر üaÚbäÜgرabßë. D a è v À t - ı è i z z ü ı óùirÀm ve teslìmÀt-ı min-küll-i emrin selÀm. Be-rÿó-ı çehÀr-ı y Àr-ı èıôÀm ve Àlihì ve aãóÀbihi'l-kirÀm. Ve's - s e l Àmü èalÀ m e n i 't-tebeèal-hüdÀ. İlÀ-yevmi'l óaşr-i ve'l-úıyÀm. Her r ü t b e - i ş e r e f - n ü mÿn ve èaùıyye-i dürr-i hümÀyÿn. Ke- e m åÀli'lüélüéi'l-meknÿn ki cevÀhir-i bülegÀ-yı õü-fünÿn ve z e v Àhir-i kemÀlÀt-ı maúarrabÿndur. Ol şerÀyif-i gencìne-i è À r i f ÿ n v e maè À r i f - i è a v À r i f - i n e t ì c e - i 27f æ ë œjÈîÛ ü a f f س ã ü a ë å v Û a o Ô Ü ¥ b ß ë t a ú d ì r i n m u t eø amm ı n d u r .
26 Enbiyâ Sûresi 107. Âyet: Biz seni bütün âlemlere rahmet ve sadece rahmet olarak göndermişizdir. 27 Zâriyât Sûresi 56. Âyet: Ben , cinleri ve insanları ancak bana kulluk etsinler diye yarattım.
E f êal-i èibadet-i maèrifetu'llÀh ve aósen-i tezekkür-i LÀ-ilÀhe i 'llÀllÀh 28éÜÛ a Ò ر Ç bÔÏ éÜÛa ·رÇ åß o l
ó a ø r e t - i r i sÀ l e p e n Àh d Ày i r e - i t eú a r r ü b l e r i n d e qg d¦ ójã üë ldÔß ÙÜß éîÏ óäÇ bﺴí üoÓë éÜÛaÉß óÛ d i y ü
b u y u r u p v e r Àbıùa-i taèarruflarında åàîÛaÝjÓ åß æbày d¼«ﺲﻔﻧ bu üóäa b u y u rmı şl a r d u r . E n f À s- ı n e f ì s l e r i f e v À y i ó - i g ü l - z Àr-ı kelÀm-ı úadìm ve revÀyió-i ezhÀr-ı ãırÀù-ı m ü s t a úìm. Der-taãliye-i cenÀ b-ı şeref-niãÀbları fütÿó-ı ehli'l- y a úìn vallÀhü òayrü'l-fÀtióìn ve tesliye-i saèÀdet-intisÀbları ş e r Àyif-i dürr-i semìn 29åîàíÛalbzBaåß ÙÛ âýgÏ o l u p n e tì c e - i m e c m a è-ı èilm-i ma èÀnì ve feóvÀ-yı menbaè-ı seb’a'l- m e åÀnì úılup aãóÀb-ı ülü'l-elbÀba ve mirèÀt-ı ülü'l-elbÀba m ü n èakis olup çehÀr-ı yÀr-ı èıôÀm rükn-i aèôam-ı dÀrü’s- s e l Àm o ldılar. ErbÀb-ı maèÀnì ve maèÀrif-i aãóÀb-ı feøÀyil ü ş e r Àyif ol mecmaèuñ ÀåÀrı ve vÀriå-i şeref- n i åÀrlarıdur. Ol silsile-i èulemÀ-yı èıôÀmdan ve ekrem-i m e v Àlì-i kirÀmdan mecmaèu'l-baóreyn ve müfti's- s a úaleyn aènì Aómed bin SüleymÀn eş-şehìr İbn-i KemÀl P ÀşÀzÀde'llÀhü taèÀlÀ õb'í bß ë bídí bß óÜÇ ilm-i faøl-ı ó a ú À y ı ú l a v e k e mÀ l À t - ı d e ú À y ıú a sı n d a n s a ’ d i 'l - b e r i y y e s i n d en a nı t e r c ìh itmişlerdür. Yüz yigirmi èaded risÀle- i m a èÀ rifÀtı ve ekåer fünÿnda taórìrÀtı ve tefsìri ve sÀyir k ü tü b - i t e èlifÀtı bì-óad olduàından àayrı yevmì biñ iki yüz f e t v Àya cevÀb-ı bi's-sevvÀb yazup mecmÿè-ı taórìrÀtı è ö mr i n ü ñ h e r g ü n in e b i r c ü z d üşd ü g i meşh ÿ r u m ü t e è À r i f d ü r v e ùÀyife-i cin baèøı müşkillerin istiftÀ idüp 30åvÛaåß —
28 Hadis: Kim nefsini bilir ve tanırsa Rabbini tanımış olur. 29 Vâkıa Sûresi 91 Âyet: Öyle ise selâm sana ashâb-ı yemînden.
Ðã óÛaóyëaÝÓ s ÿ r e s i t e f sì r i n k e n d ü l e rd e n o úu d u ú l a rı m u óaúúaú ve muúarrerdür. Eben èan-ced óuøÿr-ı è i z z e t l e r i n d e ò i d m e t v e n i c e yı l f e t v À - y ı şe r ìf l e r i n k i tÀ b e t i d ü p m u úbil-i ÀzÀdesi aènì ketòudÀ-zÀdesi idüm. Ol ú a r À b e t l e v e tÀ mme- i mü n À s eb e t l e mü h i mmÀ t - ı e n Àm v e l Àzıme-i tÀm içün MeşrÿèÀt-nÀm bir kitÀbumda fetvÀ-yı ş e r ìfden nice biñ mesÀéildür derc eyledüm. Bundan mÀèadÀ m a ùlaè-ı dìvÀn-ı dÀrefde ve mübtedÀ-yı şÀh-beyt-i n i y Àzumda fihrist-i ser-nüvişt-i kelÀmum ve maólaã-ı ó ü s n - i h t ir À mu m n a ô m- ı şe r e f - n iôÀ mla v e maè À r i f - i k e mÀlÀt-ı intiôÀmla nevèan ãudÿr u ôuhÿr bulduàı budur k i m ş e h r - i g ü l - ş e n - ÀbÀd-ı şeref-nihÀdda ve melce’-i òayrü'l- b i l Àdda aènì mahmiye-i Edirne-i saèÀdet- imtióallerde b e r - s e c c Àde-nişìn-i miórÀb-ı Úuds ü òalvet- güzìn-i òÀn- ú À h - ı i n s - i m u ú t e d À - y ı e n À m v e p ì şv À- y ı e r b À b - ı k i r À m Ş e y òü'l-İslÀm Aènì Pìr Aómed Dede-nÀm bir èazìz-i be- n Àm var idi kim saèy-i ãafÀsında felekler peyk-i bÿyÀn ve è i r f À n d u è À sın d a me l e k l e r l e b b e y k -g ÿ y Àn o l u p n iô À m- ı
m a èÀş-ı dünyÀ ve intiôÀm-ı meèÀd-ı èuúbÀ anuñ v Àsıùa-i tedbìr-i úav mine menÿù ve rÀbıta-i taúdìr-i m u s t a úìmine merbÿt olup 31óy ìí óyë üa ìçæa ôìèÛa åÇ
ÕÁäí bßë f e óvÀsınca peyàÀm-ı ilhÀm-ı ilÀhì ve kelÀmı vÀridÀt-ı
n À-mütenÀhì olup óüsn-i óÀli göñülde òalvet ve k e åretde vaódet idi. Ol mürşid-i fÀyıúa hem-dem ve g e n c ìne-i óaúÀyıúa maórem olup sÿziş-i pertev- ÀfitÀbla ve p e r v e r i ş - i h i mm e t - i mÀh-tÀbla Àyìne-ãıfat tÀb-nÀk u k ü d ÿrat-ı mÀ sivÀdan derÿnum pÀk idüp otuz biş yıl bÀb-ı
31 Necm Sûresi 3., 4. Âyet: O (Peygamber) kendi nefsinden konuşmaz. Onun konuştuğu vahiyden başka bir
ò i d m e t d e è a ã À - v À r i st i ú À m e t l e b e r -ú a r À r ve mió r À b - ı è u b ÿd i y y e t d e s e c c À d e - ã ı f a t y ü z y i r e u r u p mu s t aà r a ú - ı e s r À r o l d ı m . G ö ñ ü l èilminde Gül-şen-i MeèÀnì-nÀm bir risÀle t e élìf ve taãnìf eyledim.
B e y t : G ö ñ ü l èilmin ãorarsañ èilm-i Óaúdur. O úumadın oúınur bir sebaúdur.
İ l m - i t a ãavvufda dört p Àre risÀle ìcÀd idüp ve cümle-i T e v Àrìò-i Ùaberì den ve àayrıdan İntiòÀbü't-tevÀrìò-nÀm m u òtaãar bir kitÀb teélìf eyledüm. AmmÀ deryÀ-yı m a èÀrifüñ emvÀc-ı cüzéiyyÀtını edÀ-i mecÀzla erbÀb-ı è a şú a e b y À t - ı e şè À r l a işè À r e y l e d i g ü m eå n À l a r d a o l m e r d - i m a ènì ve menbaè-ı èilm-i ledünnì-emìn seccÀde-i ehl-i e n v Àr aènì Aómed-i Muò tÀr Óaøretleri mecmaèü'l- b a óreyn ve'l-berreyn olan şehr-i Sitanbÿlı teşrìf b u y u r m ı ş l a r d ı . A n d a a ãóÀb-ı ãafÀ ve cumhÿr-ı yÀrÀn-ı b À-vefÀ ile ziyÀretleri'çün rÿz-ı p enç- şenbihüñ vaút-i è a ã r ı n d a Ò u d Àyì B e g - nÀ m b i r mì r - i k e lÀ m b a è ø ı e b y À t - ı e ş èÀrla naôm-ı dürer-bÀrla èizz-i óuøÿr-ı fÀyıøu'n- n ÿrlarına duòÿl u vuãÿl buldu úda ıôhÀr-ı maèrifet içün y e d - i b ey øÀ-i şerìflerine mÀnend-i kirÀmen kÀtibìn ser- n Àme-i maóabbeti ãunup oúutduúdan ãoñra erbÀb-ı lÀ- r e y b ü ñ v e g ü rÿh-ı ricÀl-i àaybuñ güzìdelerinden birine b u n l a r u ñ m a èÀrifin Edirnede dÀrü'l-óadìå-i şerìf m ü t e v e l l i s i o l a n B Àlì Çelebìye irsÀl u iãÀl idüñ n a ôìresin èale'l-fevr bu cÀnibe göndersünler diyüp ol ú À b i l - i v ü cÿd u ñ e l i n e v i r d ü k d e ó i k m e t u 'l lÀ h v e k e mÀ l À t - ı k e r ÀmÀt-ı ehlu'llÀh ile ol saèÀt-ı saèìdde ve ol dem-i ú a d r - i è ì d d e tÀ E d i rn e d e ú a l b - i Àyì n e - mi å À l i m ü z e b i r
m ü n èakis oldı ki anı vaútü'l-èışÀ óÀlet-i vecde ve dÀyire- i i s t i àrÀúa düşüp ol óÀletüñ müşÀhedÀt-ı èicÀz- şièÀrında b i r úulle-i felek -ÀsÀnuñ farúında bir bıñar-ı Àb-ı óayÀta ve s e r - ç e ş m e - i øülÀl-i úand-ı nebÀta varup kenÀrında ol s e r d Àr-ı evtÀd-ı efrÀd aènì Óaøret-i Óıør-ı õü'l-fevÀd g e l ü p b añ a b i r úaãìde-i manôÿm taèlìm ü tefhìm idüp ve i k i p Àre mÿmyÀ-i baórì virüp birisin úaãìdeyle èazìz-i ã À ó i b - t e me y y ü zü ñ b Àb -ı À s u mÀ n - c e n Àb l a r ı n a i r s À l e y l e d i y ü p f e r mÀn-ı şerìflerinden ãoñra ol óÀlÀt-ı mükerrem r e f è olup devÀt-ı nÿñ ve kilk-i 32 Ê Ë —jg|bë áÜÔÛ aë i l e b i 't-temÀm úaãìdeyi taórìr u tasùìr idüp mÿmyÀ ile v Àúiè olan óÀlÀt -ı meşrÿóı èayÀn u beyÀn idüp èala's- s e óer maómiye-i İstÀnbÿla irsÀl eyledüm. Ol heftenüñ y e v m - i h e f t i n d e a ènì girü rÿz-ı penç-şenbihüñ vaút-i è a ã r ı n d a mü şÀ r u n i l e y h Ò u d À y ì B e g e må À l - i a ú r À n i le v e g ü r ÿh-ı èayÀn ile ziyÀret-i ehlu 'llÀha ve maózen-i m a óabbetu'llÀha varduúlarında ol serdÀr-ı erbÀb-ı èirfÀn ve m u òtÀr-ı ehl-i dilÀn aóbÀba òiùÀb-ı müsteùÀb idüp ÒudÀyì B e g ü ñ m a èÀrif-i sÀbıúası Edirneye irsÀl olındı mı diyü t e f a óóus buyurduúlarında gider Àdem bulunmadı diyü cevÀb-ı b i 's-ãevvÀb ile aãóÀb-ı ãafÀ ol ebyÀtı èaynıyla girü è A z ì z - i p À k e v i r ü p t e k rÀ r oú ı n u rk e n d a şr a d a n b i r f e r d - i À f e r ì d e e l i n de c e rì d e i l e i ç e r ü s e r - v aú t l e r i n e g i r ü p E d i rn e d en B Àlì Çelebì gönderdiler diyüp dest-i ş e r ìflerine ãunduúda oúuñ diyü ÒudÀyì Begüñ eline virdiler. R u úèa-i raúìbüñ rÿyından niúÀb-ı müşg-bÀyì refè olınup n a ôar olunduúda kendinüñ ol on biş beyti baórinde ve
32
Kalem Sûresi 1. Âyet: Nûn. Kaleme ve satır satır yazdıklarına yemin ederim. .
ù a r zı n d a v e o l ú À f i y e i l e mu ú a f f a b i r n aô ì r e - i è u z m À k i y i d i m ı ãraèı kendü mıãraèınuñ èaynı olup andan Óaøret-i Ó ı ø r u ñ aó v À l i v e a ú v Àl i şu r ÿ ó ı b i 't - t e mÀ m o ú u n d u ú d a o l m e c m a è-i kübrÀda ve èatab e-i èulyÀda mevcÿd o l a n l a r ı n ı v ü c ÿd-ı cenÀb-ı èizzete derÿnì sücÿd idüp ol m u òtÀr-ı ebrÀruñ serdÀr-ı ehl-i envÀruñ naôar-ı ikåìr- t e èåìrlerinde mest-i bì-hÿş u óayrÀn u medhÿş o l u p 33 aìè biad( áèiر áèîÔgÏ óÀlet-i sekrÀnla l À-yeèúıl olup óÀlet-i vecde varup oturur ve ùurur kimsene
ú a l m a d ı .
B e y t : bä× bîàî×dÅã éia d Ú bC é× aã æﺁ
bä× bàã á'¶ ء é(ì× éלìi bíﺁ Baède-zamÀnın i f À ú a t b u lu p me z b ÿ r Ò u d Ày ì Be g me n b aè - ı i l m u 'l lÀ h d a v e m a óøar-ı ehlu'llÀhda ıôhÀr-ı maèrifetle varlıú itdügine n Àdìm olup 34å î ß ûàÛaÞëa bãaë ÙîÛa ojm Ùãbzjg ÛbÓ ÖbÏa b à Ü Ï f e ò v À sı n c a r ÿ y - ı n i y À zı b e r - ò À k id üp me z k ÿ r ú u ã ÿ r À t ı n u ñ è a f v ı i ç ü n t a ø a r r u è l a r e y l e d i . O l ú a ã ì d e d ìvÀnımuñ ibtidÀsında taórìr ve tasùìr olınmışdur. Ol m e r d - i s Àóil ü kÀmil deryÀ-dil baór-i bì-girÀnlarından t e m e v v ü c i d ü p m e v c - i ÀsumÀn-rifèati ve òurÿş-ı evc-i è a ô a m e t i b u c e n À n ı ã a d e f - i d ü r r - i şÀ h - v À r i d ü p n aôì r e - i
33 İnsân Sûresi 21. Âyet: Üstlerinde yeşil, ince ipekten ve atlastan elbiseleri vardır. Gümüş bileziklerle
süslenmişlerdir. Rableri onlara tertemiz bir içecek içirecektir.
34 Arâf Sûresi 143. Âyet: Vatkâ ki Musa tayin ettiğimiz vakitte geldi ve Rabbi O’nu kelâmıyla taltif
buyurdu. Musa: “ Ya Rabb! Bana cemâlini göster, Seni göreyim” dedi. Allah: “Beni katiyen göremezsin, fakat dağa bak, eğer yerinde durursa beni göreceksin demektir” buyurdu. Derken Rabbi dağa tecelli buyurunca, onu toz duman ediverdi. Musa da baygın düştü. Ayıldıktan sonra da: “ Sübhansın ey Rabbim. Sana tevbe ile döndüm ve ben mü'minlerin evveliyim” dedi.
b ì-naôìrin teklifi iltifÀtı ile Óıør-ı õü'l-fevÀduñ taèlì m-ı m u úÀrenetiyle maèÀnì vü maèÀrif müteraúúì olup ebyÀt u e ş èÀrum ekåer ebhÀm ve baòtı tamÀm olup ebkÀr-ı m a èÀniyle d ìvÀnum nigÀr-istÀn mani oldı.
B e y t : Y a z ı l a n d e r d - i èaşú içün müretteb Úara baàrumdan olmışdur mürekkeb
E g e r ç i k i m m e c Àzìdür edÀsı Óaúìúì dür maèÀnì muúteøÀsı
D i y Àr-ı İslÀmda ve memÀlik-i dÀrü’s-selÀmda
35
áè×ìÜß åîœ óÜÇ سbäÛa f e ò v À sı n c a g À h Se lì mi g À h S ü l e y mÀnı düşüp SulùÀn MurÀd ÒÀn-ı èÁdil Óaøretlerinüñ d e v r - i s a èÀdet-dest-gÀhlarında dìvÀn-ı èaşú-ı maóabbet ve d ÀstÀn-ı óüsn-i maèrifet-i èÀleme işèÀr u iôhÀr alınup p ÀdişÀh-ı ãÀóib-úırÀnuñ şerìflerinde mev Àlì-i èıôÀm ile v e e h lu 'llÀh-ı kirÀmla ittióÀd-ı tÀm idüp diyÀr-ı Rÿmuñ ş u èarÀ-yı õü-fünÿnıyla ve büleàÀ-yı dürr-i meknÿn ile tÀ N e c Àtìden berü gelenlerle muãÀóebet ve münÀsebet vÀúiè o l m ı ş d u r.
Y 1a, İ 1a