Torba Biçimli (Bulbous) Unguentariumlar - ESERLERİN TİPOLOJİK OLARAK İRDELENMESİ

5. SİNOP HELLENİSTİK VE ROMA DÖNEMİ UNGUENTARİUMLARI

5.1. ESERLERİN TİPOLOJİK OLARAK İRDELENMESİ

5.1.2. Torba Biçimli (Bulbous) Unguentariumlar

Geç Hellenistik - Erken Roma Dönemi’nde yoğun biçimde üretilen “Konik Kaideli” unguentariumlardan hemen sonra silindirik boyunlu, sarkık karınlı ve düz dipli “Torba Biçimli” formların onların yerini aldığı bilinmektedir192_{. İlk üretim}

süreçleri merkezlere göre farklılık gösterse de, genel kanı, bu formların MÖ 1. ve M.S. 1. yüzyıllarda yaygın biçimde kullanılmış oldukları yönündedir193_{. Bazı}

araştırmalarda 2. yüzyıla ait örneklerde ele geçmiştir194_{. Çok kısa bir süre}

kullanıldıkları anlaşılan bu formun cam üretim tekniklerinin gelişmesi ile birlikte yavaş yavaş önemini yitirdiği düşünülmektedir195_.

Geç Hellenistik Dönem ile birlikte iğ biçimli kaplar, form olarak bir değişikliğe uğramıştır. Geç Helenistik Dönem ’de görülen ince ve uzun ayak Erken Roma Dönemi ile birlikte ortadan kalkmış, ayak kısmının ortadan kalkması ile birlikte daha farklı bir kap formu ortaya çıkmıştır. Birbirine benzer özelliklere sahip olmalarına rağmen ağız, dudak, boyun ve karın biçimlerine göre farklı tiplere ayrılabilmektedirler. Sarkık karınlı ve torba biçimli tip196_{olarak ele alınmışlardır.}

Sinop Müzesi’nde korunan unguentarimlardan 33 tanesi torba biçimlidir. 9-4- 72, 9-119-71, örnekleri geçiş aşaması formları olarak torba tipli unguentariumlarının ilk örneklerini göstermektedir. 9-11-71, düz kaideden belirgin geçişle gövdeye, gövdeden boyuna daralmaktadır. Boyundan ağıza genişlemektedir. 9-4-72, örneği ise karın kısmı daha şişkin oval formludur. Torba formluların asıl tiplerini oluşturan gruplardan 9-145-71, 1-44-44, 2-99-54, 8-13-70, 7-3-71, 12-3-78 numaralı örnekler, dışa çekik, aşağı sarkık dudak biçimi ile farklılık gösterir. Kısa boyunlu, en geniş çapı dip kısmına yakın olan yer olup, sarkık karın biçimli hafif oval gövdelidir. 1- 108-44, 1-40-44, 2-92-54, 2-98-54, 1-43-44, 2-97-54, 1-49-44, 9-43-71 formları bir önceki örneklere bakıldığında gövde ovalliği uzamaya başlamış, düz dip kısımları daha yuvarlak profil oluşturmuştur. 1.4-1.6 cm arasında değişen ağız çapları, turuncu tonlarında değişen kil ve astar renklerine sahip, iyi fırınlanmış ve sert dokulu örneklerimizdir. 1-40-44, 2-98-54, 1-43-44, dış yüzey gövde üzerine boya bezeme 192_{Anderson Stojanović 1987, 106-107, Fig. 1, d-i; Mitsopoulos Leon 1991: 149.}

193_{Anderson Stojanović 1987, 110-114; Civelek 2006: 53; Dündar 2008, 24; Mitsopoulos Leon 1991, 149.} 194_{Yurtseven 2006, 100.}

195_{Anderson Stojanović 1992, 81; Dündar 2008, 24; Mitsopoulos Leon 1991, 149; Yurtseven 2006: 100.} 196_{Civelek 2001, s. 114.}

yapılmıştır. 2.2-2 cm arasında değişen ağız çapları, turuncu tonlarında kil ve astar rengine sahiplerdir. 2-104-54, 1-41-44, 1-48-44, numaralı eserlerin boyun kısımları biraz daha uzun silindir forma bürünmüştür. Eserler, düz diplidir. 2.4-2.7 cm arasında değişen ağız çapları, turuncu tonlarında renkli ve sık gözeneklilerdir. Atina’da Lenormant Caddesi’ndeki M mezarlarında197_{ele geçmiştir. Tralleis}

mezarlarında198_{ele geçen benzer eserler, MS 1. yüzyılın 2. yarısına verilmiştir. Eser,}

MÖ 1.yüzyılın sonu MS 1. yüzyılın ortalarına verilmiştir. 9-4-84, 8-12-70, 2-109-54, 1-47-44, 8-10-70 numaralı örnekleri dışa taşkın geniş ağızlı, silindirik boyunlu olup boyun gövdeye doğru daralır, aşağı sarkık karın torba biçimlidir. Ağız ile boynun bir kısmı boya içerisine daldırılmıştır. En geniş çapı dip kısmına yakındır. 9,4 cm yüksekliğe sahip olan eserin ağız çapı dip çapından daha geniştir. 3-2.8 cm arasında değişen ağız çapları, turuncu renk tonlarına sahip, iyi fırınlanmış ve sert dokululardır. Eserin benzerine Atina’daki Lenormant Caddesi’ndeki M mezarlarında rastlanmış olup MS 1. yüzyıla verilmiştir199_{. İzmir Müzesi unguentariumları}200_{ile benzerlik}

ilişkisi kurulan Sinop unguentariumları içerisinde MS 1.yüzyıl benzer örnekler genel olarak Roma Dönemi’ne201_{verilmiştir.}

1-39-44, 1-52-44 torba biçimli unguentariumlar, inceltilmiş dışa çekik ağız kenarları, torba biçimli gövdeleri, pişme dereceleri, boyun ve gövde formları daha belirgin hale gelmiştir. 3-2.8 cm arasında değişen ağız çapları, turuncu renk tonlarına sahip, iyi fırınlanmış ve sert dokululardır. Yakın benzerleri, Atina’da MS 1. yüzyılın ortalarına202_{, Filistin’de MS 1. yüzyılın ilk yarısına}203_{, Phokaia’da MS 1. yüzyılın 2.}

yarısına204_{. Stratonikeia’da MÖ 1.yüzyılın ortaları MS 1. yüzyılın ortalarına}

verilmiştir205.

2-89-54, 12-2-78, 9-124-71, 8-13-71, 9-28-71, 9-120-71, numaralı örnekler silindirik bir boyun kısmına ve aşağı doğru sarkık şişkin bir karın yapısı ile düz bir dip kısmına sahiptirler. 9-120-71, nolu eser boyundan gövdeye geçişi keskin dönüş

197_{Boulter 1963, Plate 46, M3, M4.} 198_{Civelek 2001, Lev. XXXIV, U21.} 199_{Günay 1989, Lev. XXc.}

200_{Özyiğit 2000, Çizim 4.}

201_{Laflı 2003a, Form II, Taf. 179h, 179i.} 202_{Agora V, Levha 5, G 97, Levha 18, M 7.} 203_{Lapp 1961, Type 92, D.}

204_{Özyiğit 2000, Çizim 3.}

ile geçmektedir. 1.4-1.6 cm arasında değişen ağız çapları, kırmızımsı sarı ve turuncu renk tonlarına sahip, iyi fırınlanmış ve sert dokululardır. Benzerlerine MÖ 1. yüzyıl içleri ile MS 1. yüzyıl cam örneklerine Stratonikeia Akdağ Nekropolisi’nde206_,

Tralleis’te MS 1.-2. yüzyıla verilmiştir207_{. Önceki gruplar ile form olarak benzerlik}

göstermesine rağmen gövde biçimi nedeniyle farklılık gösterir. MS 1. yüzyıl ortalarından olmalıdır.

Torba formların son aşaması olan formlar içerisinde yer alan 2-114-54, 1-37- 44, 25-3-78, 13-1-83, 1-35-44-, 1-33-44 Dışa dönük ağız kenarı, ince uzun ve silindirik boyun, koni şeklindeki üçgenimsi sarkık gövde, yere kolayca oturmasını sağlayan düz bir dip kısmına sahiptir. Yükseklikleri 13,5 cm. ile 13,8 cm. arasında değisir. Oval gövdelerinde hafif bir kavis alması ile farklılık göstermektedir. 2-114- 54, 1-37-44, 25-3-78, numaralı eserlerin de turuncu ve açık kırmızımsı kahverengine sahip oldukları görüldü. Önceki gurupta incelediğimiz konik kaideli unguentariumlar ile birtakım benzerlikler göstermektedirler. Kapların uzun silindirik boyunları ile 13- 1-83, nolu eserin ağız ve dudak kısımları konik kaideli unguentariumlar ile birebir benzerlik göstermektedir. Dışa çekik ağızlı uzun silindirik boyunludur. Boynun gövde ile birlestiği yerde daralma söz konusudur. Bu eserler içerisindeki 1-33-44, nolu unguentarium, daha kaba formu ile diğerlerinden farklılık göstermektedir. Eserlerin orta derecede pişmiş oldukları ve hepsinin ince mika katkılı olduğu tespit edilmiştir.

8-11-70, 2-113-54, 1-38-44, 7-3-75, 1-107-44, 1-34-44, 1-46-44, 1-51-44, numaralı örnekler bir önceki torba gövdelilerin devamı olup küçük farklılıklar vardır. Bu örneklerin silindirik boyunları kalınlaşmış, dışa çekik ağız kenarlılar, gövdesi tam oval formunu almış, keskin dönüşleri yoktur. Ortalama 13.8-15 cm arasında yüseklikleri, 2.5-3 cm ağız çaplarına, sarımsı kırmızı-turuncu tonlarında astar ve kil rengindedir. Yalvaç Müzesi’nde benzer buluntulara rastlanmıştır208_{Eserlerin cam}

benzerleri bulunmaktadır. Benzer cam unguentariumlar, MS 2. yüzyıla verilmiştir209_.

Eserlerin boyun kısımları gövdeye doğru hafif genişlemektedir. Söz konusu eserlerin benzer formdaki cam tipleri oldukça fazla yayılım alanına sahiptir. Eserlerin yakın 206_{Civelek 2006 a, s. 54, Çiz. 14.}

207_{Civelek 2001, Lev. 38 U34, Lev. 37 U66.} 208_{E. Laflı, 2003, Fig. 7b.}

benzerlerine İzmir Müzesi unguentariumları içerisinde rastlanmıs olup söz konusu kaplar, MS 2. yüzyıla verilmislerdir210.

8-24-71, 9-39-71, 9-122-71, 22-20-78 nolu unguentariumlar, geniş omuzlu ve geniş disk seklindeki kaide biçimleri nedeniyle farklılık gösterirler. 1.5-1.9 cm arasında değişen ağız çapları, turuncu renk tonlarına sahip, iyi fırınlanmış ve sert dokululardır. Yapmış olduğumuz araştırmalarda Milet Müzesi ve Mylasa dışında bu şekildeki disk biçimli geniş kaide örneklerine, rastlanılmamıştır. Mylasa’da Beçin Beldesi’nde ortaya çıkarılan Geç Klasik-Erken Hellenistik Döneme tarihlenen pismiş toprak amphoriskos ve unguentarium örnekleri önemlidir211_{. Özelikle de Mylasa}

unguentarium kaidelerinin Sinop Müzesi’nde bulunan 8-24-71 numaralı örnek kulpsuz şişkin omuzlu, disk kaideli, dar boyunlu ve ağız kısmı noksandır. 9-39-71, 9- 122-71, 22-20-78 numaralı örnekler kulplu örneklerdir. 9-39-71, örneğimiz dört kulplu, 9-122-71, örneğimiz iki kulplu, 22-20-78 örneğimiz tek kulpludur. 1.9-2.2 cm arasında değişen ağız çapları, turuncu renk tonlarına sahip, orta derecede fırınlanmış ve sert dokululardır.

210_{Günay 1989, Levha XXVI, c.}

32 7.DEĞERLENDİRME VE SONUÇ

Sinop Müzesi’ne çesitli yıllarda satın alma yolu ve kurtarma kazıları ile kazandırılmış Hellenistik ve Roma Dönemleri’ne ait bir grup pişmiş toprak unguentarium, çalışma konusu olarak belirlenmiştir. Tez kapsamına toplam 75 adet unguentarium dahil edilmistir. Yapmış olduğumuz çalışmalar neticesinde unguentariumların 42 tanesinin iğ ya da topaç biçimli unguentarium olduğu gözlenmiştir. 33 adetinin Hellenistik Dönem unguentariumları, geriye kalanlarının ise Erken Roma Dönemi ve daha geç dönemlere ait oldukları belirlenmiştir. En erken kabımız M.Ö.2 yüzyılın ilk yarısına aittir. 3-1-85 müze envanter numaralı 1. Kat. Numaralı eser sahip olduğu kulpları ile gözlemlenen tek ve en erken örnektir. Adete Dura ve filistindeki M.Ö.2 yüzyılın ilk yarısına tarihlenen unguentariumlar kadar kaliteli olduğu anlaşılmaktadır. Bu kalitedeki benzer eserlere yakın kentlerdeki unguentarium örnekleri arasında rastlanamamıştır. Bu sebepten dolayı 3-1-85 müze envanter numaralı 1. Kat. eserin ithal edilmiş bir ürün olabileceği düşünülebilir.

Sinop Müzesi’ne satın alma yolu ile kazandırılmış olan unguentariumların çoğunluğunu Roma Dönemi’ne ait aşağı sarkık, torba biçimli unguentariumlar oluşturur. Küresel gövdeli form biçimleri ile dikkat çeken unguentariumlar oldukça az sayıda olduğu için torba ve küresel gövdeli unguentariumları aynı başlık altında inceledik. Söz konusu kapları daha detaylı tanımlayabilmek için kendi aralarında farklı formlara ayırdık. Hayes’in “İtalyan Tipi” olarak tanımladığı tip dışında, boğumlu boyun kısmına sahip kaplar ilgi çekicidir. Oldukça fazla form çeşitliliğine sahip olan kaplar arasında büyük zamansal farklılıkların olmadığı ortaya çıkmıştır. MÖ 2. yüzyılda sıklıkla görülen koni gövdeli pismiş toprak unguentariumlar, oldukça az örnek ile temsil edilmişlerdir. Unguentariumların ilk ortaya çıkış yerleri ile ilgili olarak yapılan çalışmalara bakıldığı zaman bu araştırmaların kentsel veya bölgesel düzeye indirgenmediğinden dolayı hipotezlerden öteye gitmeyen sonuçlara ulaşılmıştır. Kapların ilk çıkış yerlerini kentsel veya bölgesel düzeyde aramak ve bu sayede kapların ilk çıkış merkezlerini saptamak daha gerçekçi olacaktır. Bu maksat ile söz konusu malzemeler hakkında birbirine yakın buluntu merkezleri arasında oluşturulacak veri tabanlarının konuya yeni yaklaşımlar kazandıracağı kanısındayız. Yan buluntuları hakkında bilgi sahibi olmamamız nedeniyle eserler, temel araştırma metotlarından biri olan yakın merkezlerdeki benzer buluntular ile karşılaştırma yoluna gidilmiştir. Sonuç olarak da eserler, göreceli genel kronolojik dönemler içerisinde ele alınmışlardır. Forma dayalı olarak yapılan çalışmalarda söz konusu

benzer kapları, aynı dönem içerisindeki küçük zaman dilimlerine oturtmak bu ve benzer çalışmalar açısından bizce sağlıklı sonuçlar doğurmayabilir. Bu sebeple çalışmada söz konusu eserleri genel dönemler içerisinde değerlendirilmiştir. Unguentariumlarda görülen form zenginliği, genel geçer bir form gelişim tablosu çıkarılmasını olanaksız kılar. Bu konu hakkında da genel form gelişimi yaratmaya çalışmak yerine bölgesel form gelişimi ortaya çıkarılmalıdır.

34 6.KATALOG

Katalog No : 1 Müze Envanter No : 3-1-85 Dönemi : Hellenistik

Buluntu Yeri : Sinop 1951-1954 Kazıları

Üretim Tekniği : Çark yapımı Korunma Durumu : Tümdür Eserin Ölçüleri Korunmuş Ağız Ç. : 2.7 cm Boyun Ç. : 2.1 cm Korunmuş Yük. : 18.1 cm İç Yük. : 16.2 cm Gövde Ç. : 6.5 cm Cidar : 0.3 cm Korunmuş Kaide Ç. : 2.5 cm

Eserin Hamuru ve Astarı: Orta yoğunlukta taşçık, kum katkılı ve gözeneksizdir. İyi derecede fırınlanmıştır. Hamur sert yapıdadır ve yüzey hafif sabunumsudur. Kaide 0.4 cm içeridedir.

Hamur rengi (10 YR 6/4), Astar rengi (10 YR 7/3), İç Astar rengi (10 YR 7/4)

Eserin Tanımı: Yuvarlatılmış dik ağız kenarından silindirik boyuna, boyundan küresel gövdeye geçmekte ve halka kaide ile sonlanmaktadır. Boyundan omuza çift kulpludur. Kulp çapı 0.6 cm dir. Gövdede basamak halinde belirgin yivler görülmektedir. Yüzeyde yoğun kireç ve toprak patinası vardır.

Referans: Kızıl 2009, Res. 40, Res. 96. Tarih: M.Ö.2 yüzyılın ilk yarısı

35 Katalog No : 2

Müze Envanter No : 2-101-54 Dönemi : Hellenistik

Buluntu Yeri : Sinop 1951-1954 Kazıları Üretim Tekniği : Çark yapımı

Korunma Durumu : Tümdür. Eserin Ölçüleri Korunmuş Ağız Ç. : 1.4 cm Boyun Ç. : 1.4 cm Korunmuş Yük. : 5.5 cm İç Yük. : 4.9 cm Gövde Ç. : 3.4 cm Cidar : 0.4 cm Korunmuş Kaide Ç. : 2 cm

Eserin Hamuru ve Astarı: Az miktarda taşçık, kireç, gümüş mika katkılı ve gözeneksizdir. İyi derecede fırınlanmıştır. Hamur yumuşak yapıdadır ve yüzey sabunumsudur.

Eserin Tanımı: İçe çekik dudaktan silindirik kısa-dar boyuna belirgin geçiş, boyundan keskin omuza yumuşak geçiş, keskin omuzdan kaideye daralan formdadır. Halka kaideli ve iğ formludur. Dış ve iç yüzeyde yiv izleri yoğun olarak görülmektedir. Eserin ufak çaplı çatlak ve kırıkları olup birleştirilmiştir.

Referans: Kerameikos IX, Lev. 96, E 86, 1.; Thompson 1934, 335, Res. 15, B7; Boulter 1963, Lev. 46, H 1.; Corinth VII, 3, 98.; Corinth VII, 3, Lev. 20, 584, Lev. 58, 584.; Çokay, Karaçallı Nekropolü, İstanbul, 2003, 117–118, 250, BZ 4.

Tarih: MÖ 4.yüzyıl sonları .

36 Katalog No : 3

Müze Envanter No : 2-119-54 Dönemi : Hellenistik

Buluntu Yeri : Sinop 1951-1954 Kazıları

Üretim Tekniği : Çark yapımı Korunma Durumu : Tümdür. Eserin Ölçüleri Korunmuş Ağız Ç. : 1.7 cm Boyun Ç. : 1.6 cm Korunmuş Yük. : 8.8 cm İç Yük. : 8 cm Gövde Ç. : 4.3 cm Cidar : 0.3 cm Korunmuş Kaide Ç. : 1.9 cm

Eserin Hamuru ve Astarı: Orta yoğunlukta taşçık, siyah kum, yoğun miktarda gümüş mika katkılı ve gözeneklidir. İyi derecede fırınlanmıştır. Hamur sert yapıdadır ve yüzey sabunumsudur.

Hamur rengi (5 YR 7/6), Astar rengi (5 YR 6/4), İç Astar rengi (5 YR 6/3), Astar üzerindeki yatay bantlar (5 YR 4/2)

Eserin Tanımı: Dışa çekik dudaktan silindirik kısa-dar boyuna belirgin geçiş, boyundan şişkin omuza yumuşak geçiş, şişkin omuzdan kaideye daralan formdadır. Konik kaideli ve iğ formludur. Dış ve iç yüzeyde yiv izleri görülmektedir. Boyun sağlam, boyundan gövdenin ortasına kadar basamak halinde verilmiş yatay bantlar görülmektedir.

37 Katalog No : 4

Müze Envanter No : 2-178-54 Dönemi : Hellenistik

Buluntu Yeri : Sinop 1951-1954 Kazıları

Üretim Tekniği : Çark yapımı Korunma Durumu : Tümdür Eserin Ölçüleri Korunmuş Ağız Ç. : 2.1 cm Boyun Ç. : 1.7 cm Korunmuş Yük. : 13.6 cm İç Yük. : 12.6 cm Gövde Ç. : 8.1 cm Cidar : 0.4 cm Korunmuş Kaide Ç. : 2.8 cm

Eserin Hamuru ve Astarı: Yoğun miktarda taşçık, siyah kum, orta yoğunlukta quartz, gümüş mika katkılı ve gözeneklidir. İyi derecede fırınlanmıştır. Hamur sert yapıdadır ve yüzey pürüzlüdür. Kaide 0.2 cm içeridedir.

Hamur rengi (5 YR 7/6), Astar rengi (5 YR 7/4), İç Astar rengi (5 YR 7/3)

38 Katalog No : 5

Müze Envanter No : 8-19-70 Dönemi : Hellenistik

Buluntu Yeri : Sinop 1951-1954 Kazıları

Üretim Tekniği : Çark yapımı Korunma Durumu : Tümdür. Eserin Ölçüleri Korunmuş Ağız Ç. : 1.6 cm Boyun Ç. : 1.6 cm Korunmuş Yük. : 8.7 cm İç Yük. : 7.9 cm Gövde Ç. : 4.6 cm Cidar : 0.3 cm Korunmuş Kaide Ç. : 2 cm

Eserin Hamuru ve Astarı: Az miktarda taşçık, quartz, orta yoğunlukta kireç, gümüş mika katkılı ve az gözeneklidir. İyi derecede fırınlanmıştır. Hamur sert yapıdadır ve yüzey sabunumsudur.

Hamur rengi (7,5 YR 5/4), Astar rengi (7,5 YR 3/1), İç Astar rengi (7,5 YR 2,5/1), Kaideye doğru renk değişimi (5 YR 4/6)

Eserin Tanımı: Dışa çekik dudaktan silindirik dar boyuna belirgin geçiş, boyundan keskin omuza yumuşak geçiş, keskin omuzdan kaideye daralan formdadır. Halka kaideli ve iğ formludur. Dış ve iç yüzeyde yiv izleri yoğun olarak görülmektedir. Boyunda ve omuzda siyah astar görülmektedir. Perdahlıdır. Kaidede kırık mevcuttur. Referans: Laflı 2003 a, Tafel 34, b.

39 Katalog No : 6

Müze Envanter No : 2-214-54 Dönemi : Hellenistik

Buluntu Yeri : Sinop 1951-1954 Kazıları

Üretim Tekniği : Çark yapımı Korunma Durumu : Tümdür. Eserin Ölçüleri Korunmuş Ağız Ç. : 1.5 cm Boyun Ç. : 1.4 cm Korunmuş Yük. : 7.5 cm İç Yük. : 6.1 cm Gövde Ç. : 4.2 cm Cidar : 0.3 cm Korunmuş Kaide Ç. : 1.7 cm

Eserin Hamuru ve Astarı: Orta yoğunlukta kireç, siyah kum, quartz, gümüş mika katkılı ve az gözeneklidir. İyi derecede fırınlanmıştır. Hamur sert yapıdadır ve yüzey hafif sabunumsudur.

Hamur rengi (5 YR 6/8), Astar rengi (5 YR 6/6), İç Astar rengi (5 YR 6/4), Boyunda bulunan yatay şeritler (2,5 YR 4/6)

Eserin Tanımı: Dışa çekik dudaktan silindirik dar boyuna belirgin geçiş, boyundan keskin omuza yumuşak geçiş, keskin omuzdan kaideye daralan formdadır. Halka kaideli ve iğ formludur. Dış ve iç yüzeyde yiv izleri yoğun olarak görülmektedir. Boyun sağlam, boyundan omza 6 tane yatay bant süslemesi görülmektedir.

Referans: Laflı 2003 a, Tafel 34, b. Tarih: MÖ 3.yüzyıl başları

40 Katalog No : 7

Müze Envanter No : 2-95-54 Dönemi : Hellenistik

Buluntu Yeri : Sinop 1951-1954 Kazıları

Üretim Tekniği : Çark yapımı Korunma Durumu : Tümdür Eserin Ölçüleri Korunmuş Ağız Ç. : 2 cm Boyun Ç. : 1.7 cm Korunmuş Yük. : 8.6 cm İç Yük. : 7.9 cm Gövde Ç. : 4.8 cm Cidar : 0.3 cm Korunmuş Kaide Ç. : 1.9 cm

Eserin Hamuru ve Astarı: Yoğun miktarda taşçık, kum, kireç, az miktarda gümüş mika katkılı ve gözeneklidir. İyi derecede fırınlanmıştır. Hamur sert yapıdadır ve yüzey pürüzlüdür.

Hamur rengi (5 YR 6/8), Astar rengi (5 YR 6/6), İç Astar rengi (5 YR 6/4)

Eserin Tanımı: Dışa çekik ağızdan dar silindirik boyuna belirgin geçişli, boyundan keskin omuza yumuşak geçmekte ve omuzdan j-halka kaideye daralan, iğ formludur. Yiv ve çark izleri mevcuttur.

Referans: Laflı 2003 a, Tafel 34, b. Tarih: MÖ 3.yüzyıl başları

41 Katalog No : 8

Müze Envanter No : 11-3-71

Dönemi : Erken Hellenistik Buluntu Yeri : Sinop 1951-1954 Kazıları

Üretim Tekniği : Çark yapımı

Korunma Durumu : Ağız kısmı noksandır. Eserin Ölçüleri Korunmuş Ağız Ç. : 1.4 cm Boyun Ç. : 1.8 cm Korunmuş Yük. : 13.3 cm İç Yük. : 11.7 cm Gövde Ç. : 6.9 cm Cidar :0.4 cm Korunmuş Kaide Ç. : 2.8 cm

Eserin Hamuru ve Astarı: Orta yoğunlukta taşçık, kum, yer yer gümüş mika katkılı ve gözeneksizdir. İyi derecede fırınlanmıştır. Ve kaide 0.2 cm içe bakmaktadır. Hamur rengi (5 YR 6/4), Astar rengi (5 YR 6/6), İç Astar rengi (5 YR 6/3), Astar üzerindeki yatay bant (5 YR 2,5/2)

Eserin Tanımı: Ağız kırık, uzun silindirik boyunlu, şişkin gövdeli ve halka kaideye sahiptir. Torba formludur. Dış yüzeyde yiv ve çark izleri mevcuttur ve astarda yer yer dökülmeler görülmektedir.

Referans: Kızıl 2009, Resim 25. Tarih : Erken Hellenistik

42 Katalog No : 9

Müze Envanter No : 2017-18 KMK 17 Dönemi : Hellenistik Dönem Buluntu Yeri : Sinop 1951-1954 Kazıları

Üretim Tekniği : Çark yapımı Korunma Durumu : Tümdür. Eserin Ölçüleri Korunmuş Ağız Ç. : 1.5 cm Boyun Ç. : 1.5 cm Korunmuş Yük. : 9.3 cm İç Yük. : 7.5 cm Gövde Ç. : 4.6 cm Cidar : 0.3 cm Korunmuş Kaide Ç. : 2.4 cm

Eserin Hamuru ve Astarı: Az miktarda taşçık, quartz, gümüş mika katkılı ve az gözenekli, İyi fırınlanmıştır. Kaide 0.2 cm içerdedir.

Hamur rengi (10 YR 6/6), Astar rengi (10 YR 5/6), İç Astar rengi (10 YR 3/3)

Eserin Tanımı: Ağız sağlam. Dışa çekik dudaklı, kısa silindirik dar boyunlu, omuzdan gövdeye keskin geçişli, şişkin ovoid gövdeli, silindirik ayak ve konik kaide biçimlidir. İğ formludur. Astarda yuğun dökülmeler görülmektedir. Gövdeden kaideye doğru basamak halinde yivler mevcuttur.

Referans: Kızıl 2009, s. 403-404, Res. 119, Res. 120. Tarih: MÖ 2. yüzyılın 2. yarısı

43 Katalog No : 10

Müze Envanter No : 1-53-44 Dönemi : Hellenistik

Buluntu Yeri : Sinop 1951-1954 Kazıları

Üretim Tekniği : Çark yapımı Korunma Durumu : Tümdür. Eserin Ölçüleri Korunmuş Ağız Ç. : 1.5 cm Boyun Ç. : 1.5 cm Korunmuş Yük. : 9.2 cm İç Yük. : 7.3 cm Gövde Ç. : 4 cm Cidar : 0.3 cm Korunmuş Kaide Ç. : 2 cm

Eserin Hamuru ve Astarı: Az miktarda taşçık, gümüş mika katkılıdır. Orta derecede fırınlanmıştır. Hamur orta sertlikte ve yüzey sabunumsudur. Kaide 0.2 cm içeridedir.

Hamur rengi (7,5 YR 6/6), Astar rengi (7,5 YR 3/2), İç Astar rengi (7,5 YR 4/2),Yatay bant şerit (5 YR 4/6)

Eserin Tanımı: Ağız sağlam.Hafif dışa çekik yuvarlatılmış dudaklı, silindirik dar boyunlu, omuzda gövdeye keskin geçişli, şişkin göveli ve halka kaidelidir. İğ formludur. Astarda dökülmeler görülmektedir. Yiv ve çark izleri mevcuttur.

Referans: Dündar 2008, s. 12.; Ölmez 2000, Lev. XXIV, K9.

44 Katalog No : 11

Müze Envanter No : 2-88-54 Dönemi : Hellenistik

Buluntu Yeri : Sinop 1951-1954 Kazıları

Üretim Tekniği : Çark yapımı

Korunma Durumu : Ağızda kırıklar mevcuttur. Eserin Ölçüleri Korunmuş Ağız Ç. : 1.9 cm Boyun Ç. : 1.7 cm Korunmuş Yük. : 10 cm İç Yük. : 9.5 cm Gövde Ç. : 4.7 cm Cidar : 0.3 cm Korunmuş Kaide Ç. : 2.5 cm

Eserin Hamuru ve Astarı: Yoğun miktarda taşçık, quartz, orta yoğunlukta gümüş mika katkılı ve gözeneklidir. İyi derecede fırınlanmıştır. Hamur hafif sertlikte bir yapıya sahiptir.

Hamur rengi (7,5 YR 7/6), Astar rengi (7,5 YR 6/4), İç Astar rengi (7,5 YR 5/4) Eserin Tanımı: Ağızda kısmen kırıklar mevcuttur. Yuvarlatılmış düze yakın dudaklı, Kısa silindirik boyunlu, omuzdan gövdeye keskin geçişli, şişkin gövdeli, dibe doğru daralan konik kaidelidir. İğ formludur. Yiv ve çark izleri mevcuttur. Referans: Dündar 2008, s. 12.; Ölmez 2000, Lev. XXIV, K9.

45 Katalog No : 12

Müze Envanter No : 2-116-54 Dönemi : Hellenistik

Buluntu Yeri : Sinop 1951-1954 Kazıları

Üretim Tekniği : Çark yapımı Korunma Durumu : Tümdür. Eserin Ölçüleri Korunmuş Ağız Ç. : 1.7 cm Boyun Ç. : 1.6 cm Korunmuş Yük. : 9.2 cm İç Yük. : 8.3 cm Gövde Ç. : 4.8 cm Cidar : 0.3 cm Korunmuş Kaide Ç. : 2.2 cm

Eserin Hamuru ve Astarı: Orta yoğunlukta taşçık, kireç, gümüş mika katkılı ve gözeneksizdir. İyi derecede fırınlanmıştır. Hamur sert yapıdadır ve yüzey sabunumsudur. Kaide 0.3 cm içeridedir.

Hamur rengi (7,5 YR 5/4), Astar rengi (7,5 YR 2,5/1), İç Astar rengi (7,5 YR 2,5/2) Eserin Tanımı: Dışa çekik dudaktan silindirik kısa-dar boyuna belirgin geçiş, boyundan şişkin omuza yumuşak geçiş, şişkin omuzdan kaideye daralan formdadır. Konik kaideli ve iğ formludur. Dış ve iç yüzeyde yiv izleri görülmektedir. Dudak kısmen kırık, boyun sağlam, boyunda ve gövdede yiv ve çark izleri görülmektedir. Yüzey perdahlıdır.

Referans: Ölmez 2000, Lev. XXIV, K9.; Keramikos IX, Taf. 96 Abb. 1 E 88, 1.

46 Katalog No : 13

Müze Envanter No : 1-106-44 Dönemi : Hellenistik

Buluntu Yeri : Sinop 1951-1954 Kazıları

Üretim Tekniği : Çark yapımı Korunma Durumu : Tümdür Eserin Ölçüleri Korunmuş Ağız Ç. : 2.5 cm Boyun Ç. : 1.2 cm Korunmuş Yük. : 20.6 cm İç Yük. : 14.5 cm Gövde Ç. : 5.4 cm Cidar : 0.3 cm Korunmuş Kaide Ç. : 2.7 cm

Eserin Hamuru ve Astarı: Az miktarda quartz, kireç, gümüş mika katkılı ve gözeneksidir. İyi derecede fırınlanmıştır. Hamur sert yapıdadır ve yüzey sabunumsudur.

Hamur rengi (5 YR 8/3), Astar rengi (5 YR 6/3), İç Astar rengi (5 YR 7/3)

Eserin Tanımı: Sarkık ya da hafif sarkık ağız kenarlarından silindirik boyuna belirgin geçiş, boyundan ovoid gövdeye geçiş, gövdeden uzun halka geçmekte ve kaide yivlendirilmiştir. Yiv ve çark izleri mevcuttur.

Referans: Keramikos IX, Taf. 96 Abb. 1 E 88, 1.; Tuluk 1999, Abb. 3, a, Kat. Nr. 9.

47 Katalog No : 14

Müze Envanter No : 14-4-72 Dönemi : Hellenistik

Buluntu Yeri : Sinop 1951-1954 Kazıları

Üretim Tekniği : Çark yapımı Korunma Durumu : Tümdür

Belgede Hellenistik ve Roma dönemleri Sinop unguentariumları (sayfa 38-134)