Verilerin toplanmasında “ailelerin eğitim sürecine katılım anketi” ve “görüşme formu”
kullanılmıştır. Araştırmanın alt problemlerinden;
İlkokulda ailelerin eğitim sürecine katılımı, cinsiyete göre farklılık göstermekte midir?
İlkokulda ailelerin eğitim sürecine katılımı, eğitim durumuna göre farklılık göstermekte midir?
İlkokulda ailelerin eğitim sürecine katılımı, mesleğe göre farklılık göstermekte midir? Sorularına cevap bulmak için, ailelerin eğitim sürecine katılım anketi kullanılmıştır.
Araştırmanın alt problemlerinden;
Aileler eğitim sürecine nasıl katkı sağlamaktadır?
Ailelerin eğitim sürecine katılımını engelleyen etmenler nelerdir?
Çocuğunuzun eğitim aldığı okulda, okul başarısını arttırmak için ailelerin eğitim sürecine katılımına yönelik hangi etkinlikler yapılmaktadır?
Ailelerin eğitim sürecine katılımın öğrenci başarısına yönelik etkisi hakkında aileler ne düşünmektedir?
Ailelerin ekonomik durumunun öğrenci başarısı üzerindeki etkisi hakkında aileler ne düşünmektedir?
Çocukların “yaşam boyu öğrenen” bir birey olması sürecinde ailelere düşen görevler nelerdir?
Sorularına cevap bulmak için ise görüşme formu kullanılmıştır.
Aşağıda veri toplama süreçlerinde kullanılan görüşme formu ve ankete ilişkin bilgilere yer verilmiştir.
3.3.1. Ailelerin Eğitim Sürecine Katılım Anketi
Yaşam boyu öğrenme çerçevesinde ilkokulda ailelerin eğitim sürecine katılımının öğrenci başarısına katkısına yönelik bir incelemenin yapıldığı bu çalışmada, Gürbüztürk ve
44
Şad (2010) tarafından geliştirilen 5 seçenekli (Her zaman-Sık sık-Bazen-Nadiren-Hiçbir zaman) likert tipi “veli katılım ölçeğinden” yararlanılarak uzman (2 ölçme değerlendirme, 1 rehberlik ve psikolojik danışmanlık, 1 sınıf öğretmenliği ve 1 Türkçe) görüşleri doğrultusunda araştırmacı tarafından “Ailelerin Eğitim Sürecine Katılım Anketi” (EK-1) oluşturulmuştur. Anket oluşturulurken uzman görüşlerine dayalı olarak bazı maddeler çıkarılmış, değiştirilmiş ve ilave edilmiş, sonuç olarak 55 soruluk 5 seçenekli likert tipi bir anket geliştirilmiştir. Anket iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm kişisel bilgilerin yer aldığı sorulardan oluşmakta, ikinci bölümde de ailelerin eğitim sürecine katılımı ile ilgili sorular yer almaktadır. Ailelerin eğitim sürecine katılım anketi aracılığı ile yaşam boyu öğrenme çerçevesinde ilkokulda ailelerin eğitim sürecine katılımının öğrenci başarısına katkısına yönelik bir inceleme yapabilmek amacıyla velilerin görüşleri belirlenmeye çalışılmıştır.
Veri toplama aracının kapsam geçerliliğini belirlemek için uzman görüşüne başvurulmuştur. Alanlarında uzman beş öğretim üyesine anket sunularak görüşleri alınmıştır. Uzmanlardan üçü ile yüz yüze görüşme, ikisi ile ise e-posta üzerinden görüşme sağlanmıştır. Ayrıca anketin güvenirliliğini belirlemek için SPSS 22.0 kullanılarak güvenirliği belirlenmeye çalışılmış ve Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı 0,78 olarak bulunmuştur.
3.3.2.Görüşme Formu
Yaşam boyu öğrenme çerçevesinde ilkokulda ailelerin eğitim sürecine katılımının öğrenci başarısına katkısına yönelik bir incelemenin yapıldığı bu çalışmanın veri toplama araçlarının ikinci kısımda, araştırmacı tarafından alanında 5 uzman (2 ölçme değerlendirme, 1 rehberlik ve psikolojik danışmanlık, 1 sınıf öğretmenliği ve 1 Türkçe) kişinin görüşünden faydalanılarak yarı yapılandırılmış bir görüşme formu (EK-2) geliştirilmiştir. Geliştirilen görüşme formu iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm kişisel bilgilerin yer aldığı sorulardan oluşmakta, ikinci bölüm ise yaşam boyu öğrenme sürecinde ilkokulda ailelerin eğitim sürecine katılımın öğrenci başarısına yönelik bir incelemeye ilişkin 7 adet yarı yapılandırılmış sorudan oluşmaktadır.
Veri toplama aracının kapsam geçerliliğini belirlemek için uzman görüşüne başvurulmuştur. Konularında uzman beş akademisyene sunularak görüşleri alınmıştır.
Uzmanlardan üçü ile yüz yüze görüşme yöntemiyle, ikisi ile ise e-posta üzerinden görüşleri alınmıştır.
45 3.4.Verilerin Analizi
Araştırmada nitel verilerin analizinde; görüşmeler sonrasında elde edilen veriler çözümlenerek metne dönüştürülmüştür. Görüşmeler sonucunda elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Betimsel analizde veriler, daha önceden belirlenen temalara göre özetlenir ve yorumlanır. Betimsel analiz dört aşamadan oluşmaktadır.
Bunlar; betimsel analiz için çerçeve oluşturma, çerçeveye göre verilerin işlenmesi, bulgular ve yorumlar şeklindedir (Yıldırım ve Şimşek, 2016). Bu araştırmada literatür temel alınarak çerçeve oluşturulmuş, temalar araştırma sorularına göre düzenlenmiş ve katılımcıların görüşlerini yansıtmak için doğrudan alıntılara yer verilerek tanımlamalar yapılmış ve yorumlanmıştır. Araştırma da görüşme yapılan velilerinin kimliklerini gizli tutmak için görüşme yapılan kişiler K1, K2, K3, … şeklinde kodlanarak verdikleri cevaplardan alıntılar yapılmıştır. Veri kaynağının çeşitlenmesini sağlamak için çoğunlukla farklı özellikteki katılımcılarla görüşmeler gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Bununla birlikte verilerin sağlıklı olması amacıyla fazla sayıda katılımcıya ulaşılmaya çalışılmıştır.
Araştırmanın nicel bölümünde ise; anket yoluyla toplanan verilerin analizinde betimsel istatistiklerden yararlanılmış ve istatistiksel verilerin derlenmesi ve analizinde IBM SPSS 22.0 yazılımı kullanılmıştır. Elde edilen anket sonuçları doğrultusunda betimsel veriler düzenlenmiştir.
Cinsiyete göre dağılımın normalliğine ilişkin kolmogorov-smirnov testi sonuçları tablo 8’ de sunulmuştur.
Tablo 8. Cinsiyete göre dağılımın normalliğine ilişkin kolmogorov-smirnov testi sonuçları
Kolmogorov-Smirnova
Cinsiyet Statistic df Sig.
Kadın ,064 142 ,200
Erkek ,109 70 ,037*
Tablo 8 incelendiğinde cinsiyete göre verilerin normal dağılım göstermediği görülmektedir. Cinsiyete ilişkin veriler normal dağılım göstermediğinden verilerin analizinde Mann Whitney U testi uygulanmıştır.
Eğitim durumuna göre dağılımın normalliğine ilişkin kolmogorov-smirnov testi sonuçları tablo 9’da sunulmuştur.
46
Tablo 9. Eğitim durumuna göre dağılımın normalliğine ilişkin kolmogorov-smirnov testi sonuçları
Kolmogorov-Smirnova
Eğitim Durumu Statistic df Sig.
İlköğretim ,054 102 ,200
Lise ,070 44 ,200
Ön lisans ,113 22 ,200
Lisans ,121 39 ,155
Lisansüstü ,287 5 ,200
Tablo 9 incelendiğinde eğitim durumuna göre verilerin normal dağılım gösterdiği görülmektedir. Veriler normal dağım gösterdiğinden ve ikiden fazla değişken olduğundan ilkokulda ailelerin eğitim sürecine katılımının eğitim durumuna göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için ANOVA testi uygulanmıştır.
Meslek değişkenine göre dağılımın normalliğine ilişkin kolmogorov-smirnov testi sonuçları tablo 10’da sunulmuştur.
Tablo 10. Mesleğe göre dağılımın normalliğine ilişkin kolmogorov-smirnov testi sonuçları
Kolmogorov-Smirnova
Meslek Statistic df Sig.
Herhangi bir işte
çalışmıyorum ,061 51 ,200
Kamu çalışanı ,095 56 ,200
Özel sektör çalışanı ,054 105 ,200
Tablo 10 incelendiğinde mesleğe göre verilerin normal dağılım gösterdiği görülmektedir. Veriler normal dağım gösterdiğinden ve ikiden fazla değişken olduğundan ilkokulda ailelerin eğitim sürecine katılımının eğitim durumuna göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için ANOVA testi uygulanmıştır.
BÖLÜM IV
BULGULAR
Bu bölümde araştırma sürecinde toplanan veriler ve bunların analizi sonucunda elde edilen bulgulara ve yorumlara yer verilmiştir.