TightHouse Retrofit Pasif Evi- Amerika

Yapı kimliği

TightHouse Retrofit Pasif Evi, Amerika’da yağışlı ılıman bir iklim yapısına sahip olan New York şehrinin Brooklyn bölgesinde bulunmaktadır. 1899 yıllarında kahverengi taş cepheli düşük katlı bir konut olarak planlanmıştır. Merkezi konumda yer almaktadır. Tarihsel süreç içerisinde çevreye duyarlı form ve malzemelerden yapılmış konutun orijinalliği düşünülerek yapılan yenileme çalışmasıyla birlikte Amerika New York’ta yapılmış ilk EnerPhit sertifikasına sahip olan bir yapıdır (Passive House Institute, 2015).

TightHouse Retrofit Pasif Evi Projesi Fabrika 718 ve Studio Cicetti tarafından Ohiolu genç çift için tasarlanıp danışman ve işbirlikçi olarak Anastos Mühendislik, Schnall Danışmanlık ile çalışılmıştır. Amerika, Brookly New York şehrinde bulunan yığma olarak inşa edilmiş yapının yenilenmesi 2012 tarihinde tamamlanmıştır. Yapı 195 m² alana sahiptir. Standart evlere kıyasla %90 daha az ısıtma enerjisi ve %75 daha az enerji kullanımı sağlayıp EnerPhit standartlarını aşarak Pasif Ev standartlarını karşılamıştır. Yapı 30 senede 97 268 $ kazanç sağlamakla birlikte %93’lük enerji verimliliği sağlamaktadır. Yapı 2014 Uluslararası Pasif Ev Tasarımı Ödülünde birincilik elde etmiştir. EnerPhit gibi mevcut yapıların onarım sürecinde sertifika almanın zorluklarından birisi ise mevcut tarihi miras içerisinde yapılı çevreyi de göz önünde bulundurarak yenilikleri yapmaktır. Bu binada bunun başarılı örneklerinden biridir (URL-72; URL-73).

Yapı değişimi

TightHouse Retrofit Pasif Evi yeni nesil kullanıcıları tarafından düşük enerjili Pasif Evin uzun vadeli faydaları göz önünde bulundurularak ekolojik ve çevreye duyarlı bir yapı olması isteği üzerine çalışmalar başlatılmıştır. Kapsamlı tadilat planı içerisinde bina kabuğundan başlanıp tüm mekanik sistemler ve güvenlik sistemi de dahil olmak üzere yenilenmiştir. Var olan hacimlere ek olarak yeni çatı katı ve bodrum katına da sanat stüdyosu alanı oluşturulmuştur. Ayrıca yeni bir cephe yaratılmıştır (URL-74).

Plan şeması

Yapı çatı katı ve bodrum katla birlikte 2 kattan oluşmaktadır. Mekan analizinde; mekanik oda, sanat stüdyosu ,misafir odası, ofis, banyo, yasama alanı, mutfak, yemek alanı, yatak odaları, kazandırılmış çatı terası, havalandırma ünitesi için mekanik oda bulunmaktadır. Ana yatak odası, %21 eğimli olarak planlanan kuzey-güney ekseni boyunca uzanan yeni çatının altında yer almaktadır. Evin en üst katında içerisinde havalandırma ünitesinin bulunduğu mekanik oda bulunmaktadır. Beyaz akrilik çatı çevre dostu malzemeyle kaplanarak güneş ışınlarını yansıtması sağlanmıştır. Çatı terasında ve arka bahçede bulunan bitkileri sulamak için yağmur suyu toplama fıçıları konumlandırılmıştır (URL-74).

Resim 3.38. Tight House retrofit pasif evi’nin ön ve arka cephesi görünüşü (URL-72)

İç mekan analizi ve doğal-geri dönüştürülmüş malzeme seçimi

TightHouse Retrofit Pasif Evi’nde merdivende kullanılan delikli sac basamaklar ve çelik strüktürü sayesinde evin içerisindeki doğal ışık tüm katlara yayılmaktadır. Merdivenler de korkuluk olarak cam aydınlatma olaraksa sensörlü LED aydınlatma tercih edilmiştir. İç mekan oldukça minimal ve sade tasarlanmıştır. Müşterinin isteği doğrultusunda hakim renk beyaz ve gri olarak seçilmiştir. Salonda eskiye dair iz olarak kalması istenen tuğla duvar, çok fazla ısı kaybı yarattığından boya ve sıva ile sızdırmaz hale getirilip tekrardan tuğla duvar örülmüştür. Yüksek tavanlar, beyaz iç duvarlar ile iç mekanda gün ışığının yansımasına olanak tanınmıştır (URL-76).

Resim 3.39. TightHouse pasif evi plan şemaları (URL-75)

Resim 3.40.’da cam korkuluklu, delikli metal basamaklı merdiveni ve düşey günışığı kuyusunun hem model görüntüsü hem de iç mekan fotoğrafları görünmektedir. Ayrıca, parlatılmış beton zeminli, büyütülmüş pencereli mutfak- eski evi anımsatması için yeniden yapılan tuğla duvar- merdiven arasını aydınlatan çatı penceresi ve metal basamaklardan ışık süzülüşü- yüksekliği az bölücü duvarlarla iç mekandaki ışık kazanımı değişim sürecinde mekana katılan değerle olarak sayılabilir.

Yapı kabuğu analizi

Strüktür

Yapı 19. yüzyıl şartlarına göre yapılmış yığma sistemli bir binadır. Çatlamış ve çökmeye yüz tutmuş durumda olan arka cephe onarılarak yenilenmiştir. Yeni yapılacak cephe için çelik strüktür hazırlanmıştır (URL-76).

Resim 3.40. İç mekan görüntüleri (URL-72; URL-77)

Yalıtım-ısı köprüsü-hava sızdırmazlık

TightHouse Retrofit Pasif Evi’nde Pasif Ev Standartlarına göre tadilatlara mevcut ön cepheyi izole etmek için yalıtım kullanarak başlanılmıştır. Tüm ev sürekli ve kesintisiz yalıtılmıştır.

New York’taki aşırı sıcaklık farkından dolayı tek başına yalıtımın yetersiz kalacağı ve duvara zarar verebileceği ön görülerek mevcut kahverengi taşın sökülerek yalıtım ve sonrasında çevreye uygun yeni cephe kaplamasının yapılmasına karar verilmiştir. Böylelikle bina cephesi komşu binanın cephesiyle aynı hizada bitmesi sağlanmıştır. Arka cephede ise hava bariyeri, mineral yün yalıtım, dayanıklı, bakım gerektirmeyen çimento paneli kaplama uygulanmıştır.

Bodrum katında döşemenin hemen altındaki polietilen zar ile birlikte çakıl yatağı ve delikli boru drenaj sistemi kullanılarak nemin içeriye girmesi engellenmiştir. İç mekanda ise yeni merdivenler monte edilmeden önce duvarlar hava sızdırmaz hale getirilmiştir (URL-74).

Resim 3.41. Yapılan termografik çekim sonucu olumlu havasızdırmazlık sonucu görünümü (URL-72)

Resim 3.42. Cephe yenilenmesi görünümü (URL-77)

Pencereler

Yapıda üç camlı yüksek verimli pencere sistemi ve ısı yalıtımlı doğrama sistemi seçilerek bina enerji dengesi güçlendirilmiştir. Ayrıca kapılar vakumlu ve yalıtılmış özelliklere sahiptir. Yapıda mutfak kısmında daha büyük pencereler açılmıştır (URL-78).

Resim 3.43. Bodrum kat havasızdırmazlık membranının ve iç mekan yalıtım uygulanışı (URL-77)

Resim 3.44. Dış mekan pencere ve cephe detayı (URL-77)

Çizelge 3.13. TightHouse pasif evinde yapı kabuğuna ait u değerleri (Derlenerek yazar tarafından tablolaştırılmıştır)

TERMAL KABUK U DEĞERLERİ

Dış Duvar 0,195 W/(m²K) Temel 0,51 W/(m²K)

1,3 cm Alçıpan – 1,02 cm Püskürtme Köpüğü – 15,2 cm Mevcut Tuğla Duvar

10 cm Beton Döşeme – 5,1 cm XPS yalıtım

Çatı 0,1 W/(m²K) Çerçeve 0,83 W/(m²K)

Cam 0,6 W/(m²K) Kapı 0,7 W/(m²K)

Mekanik sistem analizi

TightHouse Retrofit Pasif Evi’ nin içerisinde;

 Fotovoltaik paneller,

 Güneş enerjili sıcak su – Depolama tankı,

 HRV ısı geri kazanımlı havalandırma ünitesi,

 Isı pompa sistemi ile ısıtma-soğutma,

 Düşük enerji kullanan LED aydınlatma sistemi ile floresan lamba kullanımı,

 Düşük enerji kullanan elektrikli cihaz kullanımı,

 Yağmur suyu kullanımı bulunmaktadır (Passive House Institute, 2014c; URL-79).

Resim 3.45. Yapı kabuğunda yapılanların katmanlar şeklinde gösterimi (URL-72)

Çizelge 3.14. TightHouse Pasif Ev Standardına Göre Enerji Analizi (Derlenerek yazar tarafından tablolaştırılmıştır)

PH STANDARTLARINA GÖRE ENERJİ ANALİZİ

Isınma Talebi 14 kWh/m²a Havasızdırmazlık N50 0,48 1/ h İlk Enerji Talebi 104 kWh/m²a Elektrik Tüketimi - Elektrik İçin İlk Enerji Talebinin Paylaşımı: -